Search results

1

Inwentarz zespołu akt klasztoru pw. św. Marcina sióstr Karmelitanek Bosych w Krakowie

100%

Dudała H.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2022

|

vol. 119

81-130

EN

The Monastery of the Discalced Carmelite nuns in Kraków on Grodzka Street was the first female foundation in Poland of the Order of the Blessed Virgin Mary of Mount Carmel, reformed in the 16th century by St Teresa of Avila and St John of the Cross. The Discalced Carmelite nuns arrived in Kraków in 1612 and resided in their original abode until the monastery became dissolved in 1787. At that time, the documents of the monastery were transferred to the archives of the second monastery of the nuns of the same order in Kraków, that is, to the archives of the monastery of St Teresa of Jesus and St John of the Cross in the Wesoła district. The first attempt to inventory the holdings of this archive was made as early as 1961 by Professor Benignus Wanat, OCD. The creation of the now-published inventory was preceded by preliminary studies, focusing particularly on the order’s own regulations regarding the documentation produced and its archiving practices. The resource base of the archives of St Martin’s Monastery in Kraków consists of 190 archival units representing 12.5 linear meters of files. They are divided into 10 series reflecting the overall daily life of the community entirely devoted to asceticism and contemplation.

PL

Klasztor karmelitanek bosych w Krakowie przy ul. Grodzkiej był pierwszą w Polsce żeńską fundacją zreformowanego w X VI wieku przez św. Teresę z Avila i św. Jana od Krzyża Zakonu Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel. Karmelitanki bose przybyły do Krakowa w 1612 roku i w pierwotnej lokalizacji zamieszkiwały aż do likwidacji klasztoru w 1787 roku. Wówczas jego dokumenty przeniesione zostały do archiwum drugiego klasztoru mniszek tej reguły w Krakowie, czyli do archiwum klasztoru pw. św. Teresy od Jezusa i św. Jana od Krzyża w dzielnicy Wesoła. Pierwszą próbę inwentaryzacji zasobu tego archiwum podjął już w 1961 roku prof. Benignus Wanat OCD. Powstanie obecnie publikowanego inwentarza poprzedziły studia wstępne zwłaszcza w zakresie prawa własnego Zakonu dotyczącego wytwarzanej dokumentacji oraz praktyk jej archiwizacji. Zasób archiwum klasztoru św. Marcina w Krakowie tworzy 190 jednostek archiwalnych stanowiących 12,5 metrów bieżących akt. Podzielone one zostały na 10 serii odzwierciedlających całokształt życia wspólnoty prowadzącej życie w całości poświęcone ascezie oraz kontemplacji.

2

Księga fundacyj klasztorów karmelitanek bosych prowincyjej polskiej Ducha Świętego – projekt historiograficzny, artystyczny, literacki i niezwykła książka rękopiśmienna krakowskich zakonnic z początku XVIII wieku

80%

Nowicka-Struska A.

Facta Simonidis

|

2022

|

vol. 15

|

issue 2

11-27

EN

The article discusses issues such as the authorship, structure, purpose, artistic binding, and overall idea of the 17th-century historiographic manuscript Księga fundacyj klasztorów karmelitanek bosych prowincyjej polskiej Ducha Świętego, kept in the Library of the Discalced Carmelites in Cracow, file No. 255. The monastic historiography of the Discalced Carmelites is a unique phenomenon in the writing of the Old Polish era. The chronicles were written in simple, colloquial language, far from sophisticated erudition, and their authors passionately reported on the most important events in the life of the convent. Their relations are an example of domestic diarism featuring a collective protagonist. The initial parts of the chronicle, the so-called “little chronicles” or “brief descriptions of foundations,” had an elevated and solemn character. The manuscript discussed in the article is a collection of all the “short descriptions,” i.e. the introductory parts of the conventual chronicles of Carmelite foundations in Poland and Lithuania, written up to 1725. Manuscript No. 255 is one of the most beautiful manuscripts preserved in the collection of the Discalced Carmelite nuns in Cracow. All the elements of the manuscript prove that it was designed as a comprehensive, unique manuscript book, combining diverse graphic and printmaking techniques with foundational texts crucial to monastic identity. The analysis of the manuscript reveals the manuscript’s relations with other manuscripts from the Library of the Discalced Carmelites and European Teresian texts (Vita Effigiata Della Serafica Vergine S[aint] Teresa di Gesù, 1670). When designing the book, the author of the manuscript used poetic texts on the title page and frontispiece. The manuscript contains brief descriptions of the foundation of the convents in the order of their creation. Various elements of the manuscript make it possible to determine the time of its creation and its author, as well as the process of creation and the purpose of the work. The beautiful codex shows the ambitions of the convent and reflects the passion of the author.

PL

W artykule omówione są zagadnienia, takie jak: autorstwo, struktura, cel spisania, oprawa artystyczna i całościowa idea, związane z historiograficznym rękopisem XVII-wiecznych karmelitanek bosych: Księga fundacyj klasztorów karmelitanek bosych prowincyjej polskiej Ducha Świętego, znajdującym się w Bibliotece Karmelitanek Bosych w Krakowie, sygn. nr 255. Historiografia zakonna karmelitanek bosych jest w skali piśmiennictwa polskiego epoki staropolskiej wyjątkowym zjawiskiem. Kobiece kroniki pisane były prostym, potocznym i dalekim od wyrafinowanej erudycji językiem, a ich autorki z pasją relacjonowały najważniejsze wydarzenia domowe. Ich zapiski stanowią przykład pamiętnikarstwa domowego, którego bohaterem była zbiorowość. Początkowe części kronik, tzw. małe kroniki, czy krótkie opisania fundacyj miały podniosły i uroczysty charakter. Manuskrypt omawiany w artykule jest zbiorem wszystkich powstałych do 1725 roku kronikarskich „krótkich opisań”, czyli wstępnych części kronik konwentualnych fundacji karmelitańskich w Polsce i na Litwie. Rękopis nr 255 należy do najpiękniejszych manuskryptów zachowanych w zbiorach karmelitanek bosych w Krakowie. Wszystkie elementy rękopisu zdradzają, że został on zaprojektowany jako całościowa, wyjątkowa książka rękopiśmienna, łącząca zróżnicowane techniki graficzne i drukraskie z kluczowymi dla tożsamości zakonnej tekstami założycielskimi. Analiza rękopisu pokazuje zależności manuskryptu z innymi rękopisami z Biblioteki Karmelitanek Bosych i europejskimi tekstami terezjańskimi (Vita effigiata della serafica vergine s[ancta] Teresa di Gesu 1670). Autorka rękopisu projektując książkę, posłużyła się na stronie tytułowej i frontyspisie tekstami poetyckimi. Manuskrypt zawiera krótkie opisy fundacji klasztorów bosaczek w porządku ich powstawania. Różne elementy rękopisu pozwalają wskazać czas jego powstania i twórczynię tej książki, a także proces powstawania i cel pracy. Rękopis ukazuje ambicje twórczyni, środowiska zakonnego i pasję autorki tego pięknego kodeksu.

3

Opis drogi do Wilna Marii Magdaleny od Zbawiciela, Anny Żaboklickiej, lubelskiej karmelitanki bosej. Pierwszy polski kobiecy diariusz podróżny z 1638 roku

61%

Nowicka-Struska A.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

|

2020

|

vol. 38

|

issue 2

EN

The aim of the article is to present the first Polish travel journal written by a woman, a Discalced Carmelite nun based in Lublin, Sister Mary Magdalene of the Saviour [Maria Magdalena od Zbawiciela] (Anna Żaboklicka), who in 1638, set out from Lublin to Lithuania in order to establish a new convent of Discalced Carmelite nuns. It is a unique text in the history of female memoirs and literary output, as it represents a genre of applied literature. Its recognition in the context of diaristic writings fills a lacuna in the research of Old Polish literature. The manuscript is a record of the trip to Vilnius. It combines elements of female private experience with a description of the world steeped in the conviction as to the importance of the mission of expanding the Carmelite Order and bolstering its status through historiographic writing. The Carmelite’s journal served as the origin for the chronicle of the Vilnius convent. The manuscript has been presented in the context of Old Polish memoirist literature with a particular emphasis on the features of travel journals. The text was addressed to the monastic community. It was analysed in terms of its structure, the elements of the setting, and cultural references interesting to the author (especially the cuisine of Lithuania and Podlachia).

PL

Przedmiotem artykułu jest przedstawienie pierwszego polskiego diariusza podróżnego kobiety, lubelskiej karmelitanki bosej – Marii Magdaleny od Zbawiciela (Anny Żaboklickiej), która wyruszyła z Lublina w podróż na Litwę w 1638 w celu założenia nowego klasztoru karmelitanek bosych. Jest to wyjątkowy w historii memuarystyki i piśmiennictwa kobiecego tekst, należący do pisarstwa użytkowego. Jego przedstawienie w kontekście diarstyki uzupełnia lukę w badaniach nad literaturą staropolską. Rękopis zawiera zapis podróży do Wilna. Manuskrypt łączy elementy kobiecego, prywatnego doznawania i opisu świata z głębokim przeświadczeniem o istotności misji rozszerzania zakonu karmelitańskiego i budowania jego statusu przez piśmiennictwo historiograficzne. Dziennik karmelitanki stał się początkiem kroniki klasztoru wileńskiego. Manuskrypt ukazany został w kontekście pamiętnikarstwa staropolskiego ze szczególnym wskazaniem cech diariuszy podróżnych. Tekst adresowany był do zbiorowości zakonnej. Materiał przeanalizowano pod kątem struktury, elementów świata przedstawionego, informacji kulturowych interesujących dla autorki (zwłaszcza kulinariów litewskich i podlaskich).

Refine search results

1 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

1 Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

1 Facta Simonidis

2 Nowicka-Struska A.

1 Dudała H.

2 2022

1 2020

Inwentarz zespołu akt klasztoru pw. św. Marcina sióstr Karmelitanek Bosych w Krakowie

Księga fundacyj klasztorów karmelitanek bosych prowincyjej polskiej Ducha Świętego – projekt historiograficzny, artystyczny, literacki i niezwykła książka rękopiśmienna krakowskich zakonnic z początku XVIII wieku

Opis drogi do Wilna Marii Magdaleny od Zbawiciela, Anny Żaboklickiej, lubelskiej karmelitanki bosej. Pierwszy polski kobiecy diariusz podróżny z 1638 roku