Search results

1

The mysterious provenance and uncommon repertoire of the music collection belonging to the Dominican Pius Hancke

100%

Hauptman-Fischer E.

Interdisciplinary Studies in Musicology

|

2012

|

issue 11

155-168

PL

Father Pius Hancke’s music collection includes numerous pieces written for harp. Its outstanding repertoire and provenance distinguishes it from other monastic collections. Hancke expanded it throughout his life and took it with him when moving home. He spent the last thirty years of his life in the Dominican monastery in Nysa. Music for the liturgy contained in his collection (masses, litanies) was certainly used there and is currently the only testimony of that monastery’s musical culture. Besides liturgical compositions, Hancke’s collection includes a number of instrumental pieces for harp with the accompaniment of other instruments and contrafacta of operatic arias. The latter often include parts arranged for harp, probably by Hancke himself. The scriptors’ names link this collection to a unique manuscript containing a Credo ascribed to Antonio Vivaldi.

2

Dwa oblicza Jana Eckharta z Hochheim w świetle polskich współczesnych badań

86%

Markowski M.

Folia Historica Cracoviensia

|

2000

|

vol. 7

EN

A profound scholarly interest in both Latin and German literary heritage of master of theology Johannes Eckhart von Hochheim dates back to 1933. Polish historiography has considerable achievements it the matter. The article presents two images of this German philosopher, as seen in the Polish literature on the subject.

PL

Dogłębniejsze naukowe zainteresowania zarówno łacińską jak i niemiecką spuścizną literacką magistra teologii Jana Eckharta z Hochheim datują się od 1933 roku. Polska historiografia ma w tej materii spore zasługi. Artykuł prezentuje dwa oblicza niemieckiego filozofa, wypracowane w polskiej literaturze przedmiotu.

3

(...) klasztor ubogi tuteczny pogorzaly, zubożały, spustoszały (...) − uwagi o najstarszym katalogu przeorów klasztoru dominikanów w Oświęcimiu

86%

Szymborski W.

Folia Historica Cracoviensia

|

2019

|

vol. 25

|

issue 1

EN

The aim of this essay was to present the catalogue of priors of the Dominican Monastery in Oświęcim. The subject of analysis was the oldest preserved catalogue of priors, kept in the collections of Dominican archive in Cracow – this particular catalogue was set down at the beginning of the 17th century. The other most important sources concerning the history of the Oświęcim Dominicans were also discussed, works that can be found in archives in Cracow, Wrocław, Lviv and Rome. Among the Oświęcim priors, one can find Father Mikołaj Ursinus, who was behind the plan to divide the Polish province into two. One can also find royal confessors, preachers at Wawel Cathedral, and figures who likewise served as prior of Cracow’s Dominican monastery. One of the priors was Father Leonard Niezabitowski, who, according to Dominican tradition, translated the Bible into Polish.

PL

Celem niniejszego eseju jest przestawienie katalogu przeorów Klasztoru Dominikanów w Oświęcimiu. Przedmiotem analizy był najstarszy zachowany katalog przeorów, przechowywany w zbiorach archiwum Dominikanów w Krakowie, który został utworzony na początku XVII w. Omawiane są również inne ważne źródła dotyczące historii oświęcimskich dominikanów – dzieła znajdujące się w archiwach w Krakowie, Wrocławiu, we Lwowie i w Rzymie. Wśród oświęcimskich przeorów znajdujemy m.in. ojca Mikołaja Ursinusa, który był pomysłodawcą planu podzielenia polskiej prowincji zakonu na dwie części, a także królewskich spowiedników, kaznodziejów z Katedry Wawelskiej oraz zakonników, którzy służyli również jako przeorzy w krakowskim klasztorze Dominikanów. Jednym z tych przeorów był ojciec Leonard Niezabitowski, który, jak głosi dominikańska tradycja, przetłumaczył na język polski Biblię.

4

[Recenzja]: Ks. Edward Walewander, Proboszczowie Krasnobrodzcy od połowy XIX wieku, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin 2012, ss. 104 + 4 nlb, ISBN 978-83-7306-559-8

86%

Flaga J.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2013

|

vol. 99

349-355

5

Dominicans and Franciscans in Warka. The religious and social context of monastic foundations

72%

Marszalska J. M.

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

|

2023

|

vol. 30

|

issue 1

PL

Zakony mendykanckie, dominikanie i franciszkanie odegrali znaczącą rolę religijną, gospodarczą i kulturową na przestrzeni minionych wieków w Warce na Mazowszu. Fundacja klasztoru dominikanów historycznie związana była z osobą księcia Siemowita I. Klasztor dominikanów w Warce, fundowany w połowie XIII stulecia, obok klasztorów pw. św. Dominika w Płocku i św. Mikołaja w Sochaczewie należących do kontraty mazowieckiej, zaliczany jest do najstarszych fundacji tego zakonu na ziemiach polskich. W połowie XVII w. do Warki zostali sprowadzeni franciszkanie. Fundatorką klasztoru była Katarzyna z Boglewic Trzebińska. Swoją obecnością franciszkanie przyczynili się do ożywienia religijnego miasta.

EN

The mendican Orders, Dominicans and Franciscans, played a significant religious, economic, and cultural role over the past centuries at Warka in Mazovia. The foundation of the Dominican monastery was historically linked to the person of Duke Siemowit I. The Warka Dominican monastery, founded in the middle of the 13th century, next to the monasteries of St Dominic in Płock and of St Nicholas at Sochaczew belonging to the Mazovian contrat, is considered one of the oldest foundations of this order in Poland. In the mid-17th century, the Franciscans were brought to Warka. The foundress of the monastery was Katarzyna of Boglewice Trzebińska. With their presence, the Franciscans contributed to the religious revival of the town.

6

Polonika w księgozbiorach bibliotecznych dominikanów w Gidlach, Łęczycy, Łowiczu, Piotrkowie Trybunalskim i Sieradzu w XVI–XVIII wieku

72%

Stolarczyk T.

Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej

|

2016

|

vol. 66

85-90

PL

W bibliotekach Braci Kaznodziejów w Gidlach, Łęczycy, Łowiczu, Piotrkowie Trybunalskim i Sieradzu były 54 polonika. Z gidelskiej biblioteki pochodziło 16 dzieł, z łęczyckiej 2 dzieła, łowickiej 6 dzieł, piotrkowskiej 4 dzieła, sieradzkiej 26 dzieł. Stanowiło to około 4% wszystkich ksiąg z wymienionych bibliotek dominikańskich. Można to stwierdzić na podstawie inwentarzy bibliotecznych przechowywanych w Archiwum Polskiej Prowincji Dominikańskiej w Krakowie i Archiwum Diecezjalnym we Włocławku oraz zbiorom ksiąg podominikańskich zachowanych w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie, w Bibliotece Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku i w Bibliotece Kolegium Filozoficzno-Teologicznego Ojców Dominikanów w Krakowie.

EN

In the libraries of the Dominican monasteries in Gidle, Łęczyca, Łowicz, Piotrków Trybunalski and Sieradz there were 54 polonica: 16 works in the library in Gidle, 2 in Łęczyca, 6 in Łowicz, 4 in Piotrków and 26 in Sieradz. This amounted to about four per cent of all the volumes held by these Dominican libraries, as can be proved on the basis of the library inventories in the Archive of the Polish Province of Dominicans in Cracow, the Diocesan Archive in Włocławek as well as on the basis of the ex-Dominican book collections held by the University Library in Warsaw, the Library of the Higher Theological Seminary in Włocławek and the Library of the Dominican College of Philosophy and Theology in Cracow.

7

Przyczynek do zagadnienia symboliki róży. Dekoracja drzwi szafy brackiej w kościele podominikańskim w Klimontowie

72%

Frey-Stec B.

Folia Historica Cracoviensia

|

1994

|

vol. 2

EN

The article discusses the symbolism of a rose as a decorative motive using the example of the door of the monastic wardrobe in the post-Dominican Church in Klimontów.

PL

Artykuł omawia symbolikę róży jako motywu zdobniczego, na przykładzie dekoracji drzwi szafy brackiej w kościele podominikańskim w Klimontowie.

8

Między legendą a kultem. Wokół osoby i dzieła o. Honoriusza Kowalczyka OP (1935-1983)

72%

Zygner L.

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

|

2023

|

vol. 30

|

issue 1

EN

The article discusses the activity of Father Honoriusz Kowalczyk, the academic chaplain of Poznań, whose memory is still alive, even though 40 years have passed since his death. He is considered by many to be a victim of communist repression against the Catholic Church in Poland. That is why he is regarded as a figure who was shrouded in legend during his lifetime, and after his death he became the object of a specific cult.

PL

Artykuł omawia działalność o. Honoriusza Kowalczyka, duszpasterza akademickiego z Poznania, którego pamięć pozostaje wciąż żywa, mimo że od jego śmierci mija 40 lat. Jest on uważany przez wiele osób za ofiarę represji komunistycznych wobec Kościoła katolickiego w Polsce. Uchodzi za postać, która już za życia owiana była legendą, a po śmierci stała się przedmiotem swoistego kultu.

9

Dzieje tercjarek dominikańskich De Poenitentia we Lwowie (1293-1740)

72%

Stefaniak P.

Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

|

2014

|

vol. 121

75-102

PL

Choć materiał źródłowy pochodzi dopiero z XVII w., to żeński ruch dominikański we Lwowie został zapoczątkowany w końcu XIII w. przez księżnę halicką, bł. Konstancję z węgierskiej dynastii Arpadów (1238-1301/2), małżonkę Lwa halickiego. Miała ona za zgodą męża, który wedle tradycji przed śmiercią zamieszkał w Spaskim Monastyrze założyć żeńską ok. 1293 r. wspólnotę tercjarską przy lwowskim klasztorze dominikanów. Nie wiemy o niej niczego. Mogła podupaść po 1301/2 r., po śmierci Konstancji w związku z zawirowaniami politycznymi na Rusi u progu XIV w. Sama księżna mocno zapisała się w hagiograficznej pamięci i we Lwowie od XIV w. uważana była za błogosławioną. Następnym śladem bytności tercjarek dominikańskich we Lwowie było wzniesienie dla nich w 1393 r. przez Magdalenę Ormiankę niewielkiego klasztoru położonego w sąsiedztwie konwentu dominikanów i korzystających z jego opieki pastoralnej. Siostry stanowiły w średniowieczu półzakonną wspólnotę agregowana prawnie do dominikanów. U progu XVII w. podjęły zgodnie z wytycznymi soborowymi dzieło przekształcenia się w regularny klasztor z potrydencką klauzurą. W 1619 r. w ramach reformy przebudowały swą siedzibę, przyjęły z zachowaniem swej tercjarskiej specyfiki zakonny, klauzurowy styl życia. Część zgromadzenia zdecydowało się wtedy zostać mniszkami i zapoczątkowały klasztor św. Katarzyny. Te co pozostały tercjarkami rozwijały się pomyślnie przez całe stulecie. Jednak w XVIII w. klasztor dotknął kryzys powołaniowy. Wspólnota sięgająca swymi tradycjami średniowiecza nie wytrzymała konkurencji z nowszymi klasztorami i powoli wymierała. Ostatnie dwie tercjarki zmarły w 1740 r. Dominikanki tercjarki we Lwowie były pierwszą katolicką wspólnotą zakonną i zarazem tą, po której zachowało się najmniej informacji. Przez wieki były papierem lakmusowym duchowych i społecznych potrzeb mieszczaństwa lwowskiego.

EN

Although the source material comes only from the 17th century, feminine Dominican movement in Lvov was initiated by the Princess of Halicz, blessed Constance from the Arpad dynasty (1238-1301/2), the wife of Leo of Halicz. She is claimed to have founded around 1293 a feminine tertiary society at the Dominican Monastery in Lvov, by the consent of her husband, who – according to tradition – before his death took up residence in the Spassky Monastery. We know nothing about the society. It might have gone into decline after 1301/2, after Constance’s death in connection with political turbulence in Rus at the threshold of the 14th century. The Princess herself left a great impact in the hagiographical memory and since the 14th century was considered to be blessed in Lvov. The next trace of the Dominican Tertiaries’ presence in Lvov was the erection by Magdalena Ormianka (Magdalena the Armenian) of a small convent for Tertiary sisters in the neighbourhood of the Dominican Monastery and under its pastoral care. In the Middle Ages the sisters constituted a half-monastic community legally adjoined to the Dominicans. At the threshold of the 17th century the Tertiaries undertook an act of reforming into a regular convent with post-Trent rules of enclosure in accordance with the council directives. In 1619, within the framework of reform, they rebuilt their convent and adopted monastic style of life according to the rules of enclosure, preserving their Tertiary specificity. Some sisters decided to become nuns thus initiating Saint Catherine Convent. Those who remained Tertiaries developed successfully throughout the next century. However in the 18th century the convent underwent a vocational crisis. Community reaching with its traditions to Middle Ages did not withstand competition with more modern convents and was slowly dying out. The last two Tertiaries died in 1740. The Dominican Tertiaries in Lvov were the first Catholic monastic community and at the same time the one which left the least information. Throughout ages they were a litmus test of the spiritual and social needs of the Lvov bourgeoisie.

10

„Nowe niebo duchowne [...]” – dzieło Tomasza Nargielewicza OP? Atrybucja autorstwa

72%

Cybulski Ł.

Pamiętnik Literacki

|

2022

|

vol. 113

|

issue 2

239-260

PL

Artykuł prezentuje nieznany manuskrypt „Nowego nieba duchownego”, które przypisywano Tomaszowi Nargielewiczowi OP, pomijając autopsję przekazu. Zasadniczą treść artykułu stanowi omówienie odnalezionego zabytku i porównanie dzieła, rękopisu oraz kodeksu, w jakim je utrwalono, z twórczością dominikanina. Przeprowadzone analizy pozwoliły ustalić autora „Nowego nieba” oraz postawić nowe hipotezy dotyczące okoliczności powstawania dzieł Nargielewicza.

EN

The paper presents an unknown manuscript of “Nowe niebo duchowne [...]” (“New Spiritual Heaven [...]”) ascribed to Tomasz Nargielewicz OP, disregarding the inspection of the piece. The essential part of the article consists of a description of the regained relic and a comparison of the work—the manuscript and the codex where it was recorded—with Nargielewicz’s output. The analyses allow to settle the author of “New Spiritual Heaven [...]” and to suggest new hypotheses about the circumstances of Nargielewicz’s works composition.

11

Analogia ad legendum. Funkcja znaczeniowa, użytkowa i kompozycyjna dwóch ambon w kościele oo. Dominikanów w Lublinie

72%

Kluz P.

Folia Historica Cracoviensia

|

2016

|

vol. 22

141-155

PL

W kościele dominikanów w Lublinie odnajdujemy nietypowy przykład znajdujących się we wnętrzu sakralnym dwóch ambon usytuowanych vis-à-vis na łuku tęczowym. Są one dziełem rzeźbiarza Sebastiana Zeisla, który wraz z warsztatem w latach ok. 1756–1761 wykonał rokokowe wyposażenie dla tej świątyni. Rzeźbiarska dekoracja ambon buduje odniesienia do ich funkcji kaznodziejskiej, jak również do duchowości dominikańskiej. Rozwiązanie to formalnie wydaje się zainspirowane modelem kompozycyjnym ambona–antyambona, który był wynikiem rozwinięcia posoborowej koncepcji symetrycznej (kulisowej) organizacji wnętrza sakralnego. Jego znajomość przez wykonawcę mogła być wynikiem inspiracji lokalnej (np. kościółem św. Anny w Lubartowie) bądź wcześniejszego środkowoeuropejskiego doświadczenia artysty, w tym jego edukacji odbytej prawdopodobnie w kręgu artystów wiedeńskich. Jednak budowa dwóch dominikańskich ambon, spośród których obie były użytkowane (żadna z nich nie jest pozorna), świadczy o tym, że prócz kompozycyjnej pełniły również inne funkcje. Wydaje się, że na ich powstanie miały wpływ indywidualne potrzeby lubelskiego zakonu dominikanów, przede wszystkim praktyka kaznodziejska. Dotychczasowy stan wiedzy pozwala domniemywać, że budowa dwóch ambon ma związek z ich rolą podczas liturgii, a mianowicie prowadzeniem kazań polemicznych przez Braci Kaznodziejów w Lublinie.

EN

The Dominican church in Lublin contains an unusual example of two pulpits in a sacred interior, which are situated vis-à-vis at the rood arch. They were sculpted by Sebastian Zeisl, who, with the aid of his workshop, made the rococo furnishing of the church in the years 1756–1761. The sculptural decoration of the pulpits makes references to their preaching function, as well as to Dominican spirituality. The solution formally seems to have been inspired by the compositional model of two pulpits on either side of the altar, an elaboration of the symmetrical (stage-like) organization of the sacred interior. The fact that the contractor was familiar with such layout could stem from the impact exerted by local inspiration (e.g. St. Anne’s church in Lubartów) or the artist’s earlier Central European experience, probably including his education among Viennese artists. However, the construction of two Dominican pulpits, both of which were used (none of them is apparent) may indicate that their roles could go beyond merely compositional ones. It seems that their emergence was influenced by individual needs of the Lublin Dominican monastery, especially their preaching practices. The knowledge gained so far allows us to suspect that the construction of the two pulpits is related to their role in the liturgy, namely the polemical sermons practised by the Order of Preachers in Lublin.

12

Sermones varii. Kazania w średniowiecznych rękopisach ze zbiorów Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów w Krakowie jako świadectwo praktyki kaznodziejskiej polskich dominikanów

72%

Zajchowska A.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2015

|

issue 9

171-186

EN

Sermons are of particular interest to medievalists for quite some time now. These texts are examined as literary pieces, theological treatises, sources for the history of the mind, of everyday life, etc. A. Zajchowska attempts to look at them primarily as evidence of medieval preaching practice of the Dominicans who belonged to the Polish Province of the order. Sources for Zajchowska’s survey were furnished by the eighteen manuscript volumes of sermons extant at the Provincial Archives of the Dominicans in Cracow. On the basis of these collections she attempts to answer the questions: what, when, and to whom did the friars preach.

PL

Kazania od dłuższego czasu przyciągają uwagę mediewistów. Widziano w nich teksty literackie, traktaty teologiczne, źródła do badań nad mentalnością i życiem codziennym etc. Niniejszy tekst jest próbą spojrzenia na rękopiśmienne teksty kazań przede wszystkim jako na świadectwo średniowiecznej praktyki kaznodziejskiej w Polskiej Prowincji Dominikanów w średniowieczu. Podstawę źródłową badań stanowi zbiór średniowiecznych rękopisów przechowywany obecnie w Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów. W oparciu o osiemnaście przechowywanych tam kodeksów zawierających kazania podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, co, kiedy i do kogo głosili polscy Bracia Kaznodzieje.

13

The Dominicans of Opole as promoters of rosary prayer (on the example of the Book of the Rosary Confraternity of Krapkowice of the 18th century)

72%

Pobóg-Lenartowicz A.

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

|

2023

|

vol. 30

|

issue 2

182-193

PL

Artykuł ma na celu pokazanie roli dominikanów opolskich w promocji modlitwy różańcowej w XVIII wieku. Podstawą rozważań jest Księga Bractwa Różańcowego z parafii pw. św. Mikołaja w Krapkowicach (obecne woj. opolskie). Nie była ona do tej pory przedmiotem zainteresowania badaczy. Bractwo zostało założone za sprawą dominikanów opolskich w 1728 roku i funkcjonowało do roku 1810 (1812). W tym okresie zapisało się do niego ponad 2800 osób z ponad stu pięćdziesięciu miejscowości leżących na terenie Śląska. Przyczyniło się do utrwalenia katolicyzmu wśród mieszkańców tej części Śląska.

EN

The article aims to show the role of the Dominicans of Opole in promoting of rosary prayer in the 18th century. The basis for considerations is the Book of the Rosary Confraternity from the parish of St. Saint Nicholas at Krapkowice (currently Opole voivodeship). It has not been the subject of interest to researchers so far. The confraternity was founded by the Dominicans of Opole in 1728 and functioned until 1810 (1812). During this period, over 2,800 people from over one hundred and fifty towns and villages in Silesia enrolled. It contributed to the consolidation of Catholicism among the inhabitants of this part of Silesia.

14

„Liber Consiliorum” konwentu dominikanów w Poznaniu

72%

Kaczmarek K.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2013

|

vol. 100

231-243

EN

The purpose of this study has been to introduce the hitherto absent documentary proof – Liber Consiliorum of the Dominican Convent in Poznań – into the scientific workflow and to preliminarily analyse the internal structure and content of this historic writing. The author has touched upon this subject, believing that Dominican „Soviet Books” are of greatest significance for understanding internal mechanisms of operations of the Friars Preachers Monastery in the contemporary world, and indirectly the operations of the Polish Dominican Province as a whole in that time interval. The Book of Poznan came to existence in January 1724 and was maintained until 1822. It is plausible to state that it is the documentary proof for the operations of Saint Dominic’s Convent in the period – more or less – of the last hundred years of its existence. The content of the Book has its primary significance for the research on the head-count of the Convent in 18th Century and at the beginning of 19th Century. It is also difficult to overestimate the importance of its content from the point of view of the studies on the modern administration of the Convent in Poznan. The comprehensive study on the content of other books of councils of Saint Dominic’s Convents in the post-Tridentine Era, as preserved in archive collections, would certainly facilitate to understand the mechanisms of the Convents’ operations and would expand the knowledge on their human resources to a great extent.

15

Inwentarz zespołu akt Gidle. Klasztor ojców dominikanów z lat (1479) 1615-1998

72%

Litewka A.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2013

|

vol. 99

111-191

EN

The Dominican Monastery dedicated to the Assumption of the Blessed Virgin Mary in Gidle near Częstochowa was founded in 1615. A small fonds of archival materials from this monastery covering the years 1615- 1998 is now stored in the Archives of the Polish Province of the Dominicans in Cracow. The fonds measures 5 linear metres. Records of this fonds were arranged and described by Aleksander Litewka in the years 2010-2011. He also prepared an inventory, including 226 archival units, grouped into 12 series. In addition, the inventory contains the information about two units of the records of category B –records of no historical value. The first series includes documents, mainly paper ones, from the years 1623- 1942. Some of them concern the organization and property of the monastery. The content of other documents relates to religious matters; establishing days of indulgence and special services by the popes and bishops, the cult of relics, production and distribution of images of Our Lady of Gidle, finally coronation of the miraculous figure, which occurred in 1923. The next two series of the Gilde Archive include issues connected with the supervision of the monastery, organizational and personal records of the monastery. Series four and five contain records presenting the attitude of the church hierarchy and the secular authorities towards the monastery in Gilde. The sixth series of documents, titled „Religious Life”, comprises records related to the cult of Our Lady of Gidle, healings thanks to Her intercession and the coronation of the figure in 1923. The seventh series of the records contains materials connected with the construction and restoration of the church and monastery in Gilde. The largest, eighth series covers property and business records and books of account. The most important and largest part here is subseries of property records, mainly from the seventeenth and eighteenth centuries. The ninth series of the records includes materials regarding the library and subscriptions to publications taken out by the Dominicans. Another series of this fonds contains historical works and monastic chronicles of the nineteenth and twentieth centuries. The next, eleventh series of archival materials and documents is linked with the previous one. It includes iconography and records associated with it. The last, twelfth series of the fonds concerns the records of Polish organizations connected with the monastery, created in the First World War and Polish-Soviet War in 1920.

16

Książka i biblioteka w życiu średniowiecznych i staropolskich konwentów dominikańskich na przykładzie klasztorów środkowopolskich w świetle inwentarzy bibliotecznych

72%

Stolarczyk T.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2013

|

vol. 100

341-354

EN

A book accompanied a Dominican monk from the moment of joining the novitiate till his death. It was indispensable during the studies and lifelong learning that was required by the rules or laws made by the Convent, and during daily chores of months: preaching, celebrating the mass, providing the sacraments, fasting and praying, contemplating and meditating the Holy Scriptures, and writings by the Fathers and Doctors of the Church, as well as combating the heresy. One can ascertain about it through analyzing the Dominican book collections maintained in the libraries of the monasteries in Gidly, Łęczyca, Łowicz, Piotrkow Trybunalski and Sieradz, by browsing through 8 library collection sets dating back to 17th Century and the one collection set dating back to 20th Century. The major objective of the Order of Friars Preachers (Ordo Fratrum Praedicatorum) was and still is to disseminate the Words of God, namely preaching. The large emphasis was put on education. Special Dominican studies providing education in theology and philosophy served these purposes. After establishment of every monastery, an affiliated Conventual school was set up. In a number of convents, particularistic studies, later substantive studies as well as advanced education institutions were opened in each province. Libraries, indispensable for schools, were inseparable from schools because they actually were the scientific base and workplace. There were as many libraries as monasteries. Their operations were governed by the rules or laws made by the Convent, beginning with the very specific rules and the constitution, and ending with monastic chronicles and records of expenditure. Within one year in Dominican Churches from 240 to 250 sermons were preached. Collections of sermons occupied a prominent place in every Dominican monastery. Given the aforementioned library collections, the largest of them was found in the conventual library in Sieradz - approximately 100 volumes. Preparing a homily, Dominican preachers from Gidla, Łowicz, Łęczyca, Piotrkow Trybunalski and Sieradz could make use of the sermons inter alia by Bernard de Bustis, Pelbart de Themeswar, Nicholas of Lyra, Pseudo-Pierre’a de La Paluda, Wilhelm Meffreth, Johannes Wilda (Ferusa), Piotr Skarga, Fryderyk Nausea (Blandicampianusa), Johanna Herold (Discipulusa), Wincenty Ferreriusz, Jakub de Voragine, Luis of Grenada called Granatensis, Johannes Hoffmeister, Johanna Eck (Eckiusa), Saint Bernard of Clairvaux, Peter Comestor, Saint Bonaventure, Gabriel Biela, Marcin Białobrzeski, Saint Beda, Stanisław Karnkowski, Saint Bernardine of Siena, Dionysius the Great, Hugon de Prato Florido, Nicholas of Błonia. Dominican confessors, when getting ready for the award of the Sacrament of the Penance, read the manuals for confessors and works on moral theology inter alia by Gregory the Great, Angel de Clavasio, Andreas de Escobar, Martinus Azpilcuety, Thomas Stapleton, Saint Rajmund of Peñafort, Peter of Soto, Antonii Pierozzi (Antonii de Foligno) and Jan Gerson. In Friars Preachers Monasteries the Bible and Concordance were also diligently studied. The list of readings covered the writings of Dominican Fathers, Doctors and Apologists for the Church: Saint Augustyn of Hippony, Saint Thomas of Aquin, Saint Gregory of Nazianzus, Saint Ambrose, Lactantius, Saint Cyprian, Saint Isidore of Seville, Saint John Chrysostom, Saint Hieronymus, Saint John Damascene, Pope Saint Eusebius, Saint Gregory the Great, Saint Atanazy, Saint Basil the Great, Saint Cyril of Alexandria. In the seclusion offered by monasteries, Dominicans also practised asceticism and contemplated. Spiritual exercises in the convents under consideration were supported by the works of Denis the Carthusian, Hendrik Herp, Thomas a Kempis, Alain de la Roche (Alanusa de Rupe), Johannes Wild (Ferusa), Humbert de Romanis, Thomas Stapleton, Diego Estella, Luis of Granada. The monks also read the hagiographic works by: Wincenty of Kielcza Vita sancti Stanislai Cracoviensis episcopi (Vita maior) or Vita sancti Stanislai episcopi Cracoviensis (Vita minor), Jacobus de Voragine: Legenda aurea Sanctorum, sive Lombardica Historia, and Peter Kanijs Notae de Sanctis, Piotr Skarga Żywoty Świętych [Eng.: Lives of Saints], Antonii Grodzicki and Seweryn Lubomlczyk, Life of Saint Jacek Odrowąż, Gregory of Tours Vita Patrum, Bartłomiej Paweł Szotarewicz Byssus et Purpura Seu Vita et Martyrium D. Stanislai Episcopi Cracoviensis. Pope Gregory IX made Dominicans inquisitors who had to be perfect theologians to challenge infidels and heretics. Therefore they studied speculative and dogmatic theology and related works as well as polemical writings by: first of all Saint Thomas of Aquin, Piotr Lombard, Thomas de Vio Cajetan, Stanisław Hozjusz, Franciszek Kostera, Johann Eck, Walenty Poznański (Wróbel), Robert Bellarmin, Wojciech Nowopolski, Marcin Białobrzeski, Stanisław Orzechowski, Jakub Wujek.

17

Podstawy materialne klasztoru dominikanów w Sieradzu w świetle kopiariusza klasztornego z początku XVII wieku

72%

Wierzchowski G.

Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

|

2014

|

vol. 121

131-152

PL

W artykule omówione zostały podstawy ekonomiczne funkcjonowania klasztoru dominikanów w Sieradzu w początkach XVII wieku. Najważniejszym źródłem do opracowania tego zagadnienia jest wykaz dochodów klasztoru zawarty w kopiariuszu klasztoru sieradzkich dominikanów przechowywanym w Archiwum OO. Dominikanów w Krakowie. W skład uposażenia sieradzkiego klasztoru dominikanów na początku XVII wieku wchodziły przywileje, z których najważniejszymi były prawo pobierania piątej miary słodu z młyna królewskiego, prawo połowu ryb w rzece Warcie oraz dochody z jatek rzeźniczych. Ponadto dominikanie czerpali dochody z posiadanych w mieście domów na zasadach wieczystej renty gruntowej. Duże znaczenie dla gospodarki klasztornej miały również znajdujące się w posiadaniu klasztoru ogrody oraz łąki. Jednak najwyższy udział (około 92 % rocznych dochodów) w systemie utrzymania sieradzkich dominikanów miały renty zabezpieczone najczęściej dobrami ziemskimi. Analizowane źródło nie zawiera pełnych informacji o dochodach klasztoru. Nie uwzględnione w nim zostały bowiem dochody uzyskiwane z działalności duszpasterskiej oraz kwesty w okręgu klasztornym. Na podstawie zgromadzonych danych można jednak stwierdzić, iż w początkach XVII stulecia klasztor znajdował się w dobrej kondycji materialnej, która umożliwiła jego szybki rozwój w tym okresie.

EN

The article presents economical basis of the Dominican monastery in Sieradz at the beginning of the 17th century. The main source for the subject is the register of the monastic income found in the monastic cartulary kept in the Archives of the Dominican Fathers in Cracow. The income of the Dominican monastery in Sieradz at the beginning of the 17th century consisted of privileges, the most important of which was the right to collect one fifth of the malt measure from the royal mill, the right to catch fish in the Warta river and the profits from the butchery. Moreover the Dominicans earned income from the perpetual ground rent from town houses they owned. Gardens and meadows in the possession of the monastery were also of great significance for the monastic economy. However the greatest share (about 92%) in the upkeep of the Dominicans in Sieradz was earned from rents secured against land property. The analysed source does not contain full information about monastic income. Income from pastoral activity and collections in the monastic district was not registered. On the basis of the gathered data, however, it can be stated that at the beginning of the 17th century the monastery was in a good financial condition, which facilitated its fast development at that time.

18

Vice-regents of the Dominican studium generale in Krakow in the modern period – selected aspects

72%

Szymborski W.

Folia Historica Cracoviensia

|

2015

|

vol. 21

169-188

EN

The purpose of the study is to present selected aspects of the work of bachelors (vice-regents) of Krakow’s studium generale in modern period, especially in XVII century. One of the aspects shown in the text was the importance of studying outside the province in Italy, France and Spain for the intellectual formation of the bachelors of the studium generale. Next attention has been given particularly to the fraternal movement as bachelors were involved in promoting this form of piety especially membership in rosary confraternities.

PL

Celem pracy było ukazanie wybranych aspektów działalności bakałarzy studium generalnego w Krakowie w okresie nowożytnym; w tekście skoncentrowano się na analizie szczególnie wieku XVII. W toku pracy podkreślono wagę i znaczenie studiów odbywanych przez przyszłych bakałarzy studium – vice-regens, poza granicami prowincji, szczególnie we Włoszech, Francji i Hiszpanii. Okres zagranicznych studiów miał kluczowe znaczenie dla formacji intelektualnej przyszłych vice-regens studium generalnego. W dalszej części pracy zasygnalizowano aspekty związane z udziałem w ruchu brackim. Na uwagę zasługuje fakt zaangażowania bakałarzy studium w promowanie wśród wiernych idei bractw różańcowych.

19

Nos fratres conventus sancti Adalberti. Dokumenty wystawione przez konwent dominikanów wrocławskich w latach 1390–1424

72%

Turek J.

Studia Źródłoznawcze. Commentationes

|

2019

|

vol. 57

PL

W Archiwum Państwowym we Wrocławiu zachowało się 10 dokumentów z lat 1390–1424, których wystawcą jest dominikański konwent św. Wojciecha we Wrocławiu. Grupa ta jest wyjątkowa na tle całej polskiej prowincji Zakonu Kaznodziejów. Przedmiotem artykułu jest edycja wspomnianych dokumentów oraz omówienie ich wartości źródłowej do dziejów dominikanów wrocławskich na przełomie XIV i XV stulecia.

EN

There are ten documents from 1390–1424 preserved in the State Archives in Wrocław, issued by the Dominican convent of St. Adalbert in Wrocław. This group is unique for the entire Polish province of the Dominican Order. The subject of the article is the edition of the abovementioned documents and a presentation of their source value for the history of Wrocław’s Dominicans at the turn of the fifteenth century.

20

Sigillum provincialatus cum Beata Maria Virgine. Studium pieczęci polskich prowincjałów dominikańskich z XIV i XV wieku

72%

Turek J.

Studia Źródłoznawcze. Commentationes

|

2016

|

vol. 54

PL

Zarys treści: Na podstawie dziesieciu zachowanych odcisków pieczęci prowincjałów polskich dominikanów z XIV i XV w. można wyodrębnić cztery typariusze. Wszystkie są hagiograficzne, a w ich polu wyobrażona została Matka Boska z Dzieciątkiem oraz klęcząca i modląca się postać symbolizująca dysponenta. Wyobrażenia i legendy są stereotypowe, co umożliwiało przejmowanie typariusza przez kolejnych następców na tym samym urzędzie. Dysponentami jednej pieczęci było kilku prowincjałów (dwóch lub trzech), a jeden tłok funkcjonował przez ok. dwadzieścia-trzydzieści lat. Pieczęć prowincjalska miała charakter urzędowy. Ponadto, odgrywała znaczną rolę w propagandzie ich władzy, była symbolem jej ciągłości i jedności prowincji. Prowincjałowie pieczętowali nią swoje listy oraz współpieczętowali dokumenty wystawiane przez konwenty.Abstract: Four stamps may be distinguished upon the basis of the preserved imprints of seals used by Polish Dominican provincial superiors in the fourteenth and fifteenth century. All are hagiographic and their field displays the Madonna and Child as well as a kneeling and praying figure symbolising the holder. The images and legends are stereotypical, making it possible for the stamp to be passed to successors holding the office in question. A single seal was at the disposal of several (two or three) provincial priors and a single stamp functioned for about 20–30 years. The seal was official and performed a prominent part in the propaganda of the holders’ power as well as being a symbol of its continuum and the unity of the office. The provincial superiors used it to seal both their letters and the documents issued by monasteries.

EN

Dominican documents at the State Archive in Wrocław offer an opportunity for taking a close look at seven imprints of seals used by provincial superiors during the fourteenth and fifteenth century. Another three such monuments are kept at the State Archives in Opole and Toruń. An analysis of the iconography and legends makes it possible to determine that we are dealing with four stamps. The first was at the disposal of Maciej of Cracow (I), the second – of Piotr Wasserrabe (II), the third (III) – of three provincial superiors: Andrzej Rusiniec, Jan Arnsberg and Jan Biskupiec, and the fourth (IV) – of Jan Advocati and Jakub of Bydgoszcz. All four are hagiographic, with a field featuring the Madonna and Child as well as a kneeling and praying person symbolising the provincial prior. The legend is stereotypical, making it possible for the stamp to be passed on to successors to the office. The seals remained at the disposal of several (two or three) provincial superiors, with a single stamp functioning for about 20–30 years. The provincial superiors used an official seal attached below their letters and the documents of assorted monasteries, which they attested. The corroboration of the former described the seal as: sigillum mei provincialatus. In the second instance, information about the consent of the provincial superior was included in the contents of the document and the corroboration mentioned: sigillum prioris provincialis. Only Jan Arnsberg, by way of exception, added his own formula below the basic contents. The seal of the provincial prior was attached in the middle or as the first seal to the left. The seal in question played a considerable role in the propaganda of the provincials’ power by symbolising its continuum and the unity of the given province. An analysis of the mediaeval seals of provincial superiors allows us to assert that their constant programme involved the Madonna.

Refine search results

The mysterious provenance and uncommon repertoire of the music collection belonging to the Dominican Pius Hancke

Dwa oblicza Jana Eckharta z Hochheim w świetle polskich współczesnych badań

(...) klasztor ubogi tuteczny pogorzaly, zubożały, spustoszały (...) − uwagi o najstarszym katalogu przeorów klasztoru dominikanów w Oświęcimiu

[Recenzja]: Ks. Edward Walewander, Proboszczowie Krasnobrodzcy od połowy XIX wieku, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin 2012, ss. 104 + 4 nlb, ISBN 978-83-7306-559-8

Dominicans and Franciscans in Warka. The religious and social context of monastic foundations

Polonika w księgozbiorach bibliotecznych dominikanów w Gidlach, Łęczycy, Łowiczu, Piotrkowie Trybunalskim i Sieradzu w XVI–XVIII wieku

Przyczynek do zagadnienia symboliki róży. Dekoracja drzwi szafy brackiej w kościele podominikańskim w Klimontowie

Między legendą a kultem. Wokół osoby i dzieła o. Honoriusza Kowalczyka OP (1935-1983)

Dzieje tercjarek dominikańskich De Poenitentia we Lwowie (1293-1740)

„Nowe niebo duchowne [...]” – dzieło Tomasza Nargielewicza OP? Atrybucja autorstwa

Analogia ad legendum. Funkcja znaczeniowa, użytkowa i kompozycyjna dwóch ambon w kościele oo. Dominikanów w Lublinie

Sermones varii. Kazania w średniowiecznych rękopisach ze zbiorów Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów w Krakowie jako świadectwo praktyki kaznodziejskiej polskich dominikanów

The Dominicans of Opole as promoters of rosary prayer (on the example of the Book of the Rosary Confraternity of Krapkowice of the 18th century)

„Liber Consiliorum” konwentu dominikanów w Poznaniu

Inwentarz zespołu akt Gidle. Klasztor ojców dominikanów z lat (1479) 1615-1998

Książka i biblioteka w życiu średniowiecznych i staropolskich konwentów dominikańskich na przykładzie klasztorów środkowopolskich w świetle inwentarzy bibliotecznych

Podstawy materialne klasztoru dominikanów w Sieradzu w świetle kopiariusza klasztornego z początku XVII wieku

Vice-regents of the Dominican studium generale in Krakow in the modern period – selected aspects

Nos fratres conventus sancti Adalberti. Dokumenty wystawione przez konwent dominikanów wrocławskich w latach 1390–1424

Sigillum provincialatus cum Beata Maria Virgine. Studium pieczęci polskich prowincjałów dominikańskich z XIV i XV wieku