Search results

1

Pozycja Bundestagu i Bundesratu wobec europejskiego procesu integracyjnego w świetle „lizbońskiego” orzeczenia Federalnego Trybunału Konstytucyjnego

100%

Niedobitek M., Tkaczyński J. W.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2012

|

issue 2 (10)

143-158

PL

Trudno oprzeć się wyrażeniu oceny, że „lizbońskie” orzeczenie Federalnego Trybunału Konstytucyjnego nosi wszelkie znamiona rozstrzygnięć nie o charakterze prawnym, ale politycznym. Taki werdykt uprawnia bowiem fakt, że zastrzeżenia Trybunału kierują się ostatecznie nie przeciw niedostatkowi odpowiedniego w tym przypadku ustawodawstwa towarzyszącego, ale przeciwko samemu Traktatowi Lizbońskiemu. Ponieważ jego wejście w życie na drodze ratyfikacji nie powinno było jednak zostać uniemożliwione, dlatego ustawodawstwo towarzyszące zostało sprowadzone do, jeśli można to tak tutaj określić, roli „chłopca do bicia” i co za tym idzie, umożliwienia Trybunałowi wyrażenia w ten sposób swoich zastrzeżeń wobec Traktatu z Lizbony. Tym samym – patrząc nań od strony formalnej – pozostają zarówno traktat jak i ustawowa zgoda ratyfikacyjna bez skazy. Zarazem jednak trudno nie pamiętać, że ten sam Trybunał naruszył w swoim orzeczeniu pośrednio jedną z kardynalnych reguł konstytucyjnych, a mianowicie zakaz formułowania takich monitów, których przyjęcie musiałoby prowadzić w rezultacie do zmiany (w tym przypadku) traktatu lub przynajmniej wyrażenia zastrzeże(ń)nia zgodnie z prawem międzynarodowym.

EN

It is difficult not to voice the assessment, that the „Lisbon” judgement of the Federal Constitutional Court carries all features not of the legislative decisions, but the political ones. This statement may be justified with a fact, that Tribunal’s objections are directed ultimately not towards lack of proper regulations relating to the Treaty, but against the Lisbon Treaty itself. But because its ratification should not have been stopped, the surrounding legislation has been used as an excuse to express reservations against the Lisbon Treaty. This means – from the formal point of view – both Treaty and Act Approving the Treaty are flawless. At the same time, it is difficult to forget, that the same Court, indirectly with this judgement contravened one of the fundamental of the constitutional rules, that is ban to formulate these kind of opinion which acceptance would lead to the (in this case) change of the Treaty or at least to express objection(s) according to the international law.

2

Wolność sumienia i religii w orzecznictwie niemieckiego Federalnego trybunału konstytucyjnego (wybrane problemy)

100%

Czarny P.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2010

|

issue 1 (1)

155-164

PL

Artykuł jest próbą syntetycznego omówienia niektórych problemów wolności sumienia i religii w Niemczech. Chodzi o te zagadnienia, które wynikają z orzecznictwa Federalnego Trybunału Konstytucyjnego. W części wstępnej omówiono krótko konstytucyjną regulację wolności sumienia i religii w Niemczech. Dalej wskazano na najważniejsze założenia, które przyjął Trybunał w początkowym okresie swej działalności (do połowy lat siedemdziesiątych). Kolejna część poświęcona została najnowszym tendencjom w orzecznictwie. W artykule mówiono bliżej orzeczenia w sprawach „islamskich chust” w szkołach publicznych, rytualnego zabijania zwierząt, sposobu informowania społeczeństwa przez instytucje publiczne o działalności związków religijnych, wymogu przestrzegania przez kościoły fundamentalnych założeń demokratycznego konstytucyjnych oraz ochrony niedzieli jako dnia wolnego od pracy. W podsumowaniu wskazano na pewne różnice między stanowiskiem niemieckiego i polskiego trybunału konstytucyjnego.

EN

This article is an attempt on synthetic analysis of selected issues concerning liberty of conscience and religion in Germany, specifically, problems resulting from the jurisdiction of Federal Constitutional Court of Germany. The introduction is dedicated to the short description of constitutional regulations of freedom of con- science and religion in Germany. What follows, are the most important principles adopted by the Court in the initial stage of its activity. The next part of the text presents recent trends in the jurisdiction. The article gives accounts of the Court’s adjudications upon cases concerning wearing hijabs in public schools, offering an animal sacrifices, the way in which public institutions inform the society of religious unions’ activities, the obligation imposed on churches to observe the constitutional laws and the protection of Sunday as a weekly day of rest. In conclusions some differences between standpoints of German and Polish Constitutional Courts were revealed.

3

Orzeczenia ultra vires Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i ich ocena w orzecznictwie niemieckiego Federalnego Trybunału Konstytucyjnego. Uwagi na marginesie orzeczenia z 5 maja 2020 r.

100%

Górska-Szymczak J., Górski G.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2021

|

issue 3 (61)

343-361

PL

5 maja 2020 r. Niemiecki Federalny Trybunał Konstytucyjny (FCC) orzekł o legalności programu zakupu aktywów sektora publicznego ustanowionego przez Europejski System Banków Centralnych (ESBC). Co szczególnie istotne, kwestia ta była przedmiotem orze-czenia w trybie prejudycjalnym Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), wydanego w następstwie zapytania niemieckiego sądu.Decyzja FCC ma szczególne znaczenie w kontekście planów uruchomienia Europej-skiego Funduszu Odbudowy w celu zwalczania skutków pandemii koronawirusa. Nie-miecki sąd zakwestionował traktatowe podstawy decyzji Europejskiego Banku Cen-tralnego (EBC), na podstawie których wyemitowano obligacje. Co szczególnie istotne, niemiecki sąd podkreślił nie tylko prawo, ale wręcz obowiązek zbadania przez sądy kon-stytucyjne państw UE, czy działalność instytucji europejskich wykracza poza uprawnie-nia przyznane im w traktatach (ultra vires).

EN

On May 5, 2020, the German Federal Constitutional Court (FCC) ruled on the legality of the public sector asset purchase program established by the European System of Cen-tral Banks (ESCB). What is particularly important, this issue was the subject of a pre-liminary ruling by the Court of Justice of the European Union (CJEU), issued following an inquiry from a German court.The FCC’s decision is of particular importance in the context of plans to launch a Eu-ropean Reconstruction Fund to combat the effects of the coronavirus pandemic. The Ger-man court questioned the treaty bases of the decisions of the European Central Bank (ECB) on the basis of which the bonds were issued. What is particularly important, the German court emphasized not only the right, but even the obligation to examine by the constitutional courts of the EU Member States whether the activity of European institu-tions goes beyond the powers conferred on them in the treaties (ultra vires).The content of this decision and its extensive justification will certainly have a great impact on the functioning of the European Union.

4

Ochrona przyszłych pokoleń w procesie dążenia do neutralności klimatycznej w orzecznictwie Federalnego Trybunału Konstytucyjnego w Niemczech

63%

Hałub-Kowalczyk O.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2021

|

issue 5 (63)

271-280

EN

In this paper the impact of the current legal provisions in Germany, dedicated to achieving the goal of climate neutrality till 2050, on the human rights and freedoms of next generations will be investigated. An assumption for this reaserch task is a judgement of the Federal Constitutional Tribunal from 24 March 2021, related to the obligaton for the public authorities to provide the inter-generational justice in the framework of environmental policy. The aim of this paper is also to examine if the climate neutrality can receive a status of new, constitutional value in the German legal order.

PL

W ramach badań dokonano próby zweryfikowania, w jakim zakresie obecne rozwiązania ustawowe w Niemczech w zakresie osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. oddziałują na realizację wolności i praw przyszłych pokoleń. Punktem wyjścia do podjęcia analizy jest wyrok Federalnego Trybunału Konstytucyjnego z 24 marca 2021 r. dot. zobowiązań władz publicznych do zapewnienia sprawiedliwości międzypokoleniowej w dziedzinie ochrony środowiska. W niniejszej pracy zbadano również, w jakim zakresie neutralność klimatyczna może stać się w niemieckim porządku prawnym nową, konstytucyjnie chronioną wartością.

5

Charakter prawa unijnego w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości i sądów konstytucyjnych państw członkowskich

63%

Krzysztofik E.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2014

|

vol. 24

|

issue 2

7-30

EN

The purpose of this paper is to show a dependency between the opinions of the Court of Justice and the constitutional courts of the member states with regard to the definition of the basic principles of the EU law. The subject of the discussion focuses on only one principle – supremacy of the EU legislation, which is the most problematic issue. The scope of the discussion refers to opinions of constitutional courts, which are the most relevant for our study. The paper is divided into three chronological parts. The first part refers to the beginnings of the European Union, where cooperation between the member states focused on economic issues. Here, a reference is made to the opinions of the Federal Constitutional Court and Italian Constitutional Court. The second part also deals with economic cooperation, but the dialogue between the Court of Justice and constitutional tribunals becomes distinct in its character. Here, the first difference of opinion is demonstrated. Realising their competences, the European Communities take into consi-deration the rights and freedoms of individuals, fundamental rights protected by the constitutions of the member states. In this part, the adoption of a compromise between the Court of Justice and constitutional courts is presented. The third part concerns the creation of the EU, and thus the extension of its powers into new areas, which until 1992 were the domain of nation-states. In this context, there arises the problem of the scope of competence as well as the relationship between constitutions and the EU law. This part also considers the rulings of the Polish Constitutional Tribunal on the principle of supremacy to show the attitude of the newly accepted states towards the EU. Thus, the Author makes a reference to the judicature of the Federal Constitutional Court and the Polish Constitutional Tribunal. The considerations in this paper prove that despite differences regarding the interpretation and origin of the supremacy rule, constitutional courts and the Court of Justice seek to find an area of cooperation. Constitutional Courts do not suppress the jurisdiction of the Court of Justice but only indicate the limits of its juridical freedom. Whereas the Court of Justice accepts the cultural and sys-temic diversity of the member states, it interprets the EU law respecting the former.

PL

Niniejszy artykuł podejmuje próbę wykazania zależności pomiędzy stanowiskami Trybunałów Konstytucyjnych państw członkowskich i Trybunału Sprawiedliwości w kwestii definiowania pod-stawowych zasad prawa unijnego. Przedmiot rozważań ograniczono do najbardziej problematycz-nego zagadnienia, jakim bezsprzecznie jest zasada pierwszeństwa prawa unijnego. Natomiast ich zakres odnosi się do orzeczeń sądów konstytucyjnych najbardziej reprezentatywnych dla oma-wianego zagadnienia. Konsekwentnie pracę podzielono na trzy części. Pierwsza odnosi się do początku istnienia UE gdzie współpraca między państwami założyciel-skimi koncentrowała się wokół kwestii gospodarczych. W tej części odwołano się do orzecznictwa Federalnego Trybunału Konstytucyjnego oraz Włoskiego Sądu Konstytucyjnego. Druga dotyczy nadal współpracy w obrębie kwestii gospodarczych, ale dialog między Trybunałem Sprawiedliwości i trybunałami konstytucyjnymi nabiera odrębnego charakteru. Pojawia się pierwszy punkt różnicujący poglądy obydwu wskazanych podmiotów. Wspólnoty europejskie wykonując swoje kompetencje ocierają się o sferę praw i wolności jednostki, praw fundamentalnych chronionych przez konstytucje państw członkowskich. Ten okres charakteryzuje się przyjęciem kompromisu pomiędzy Trybunałem Sprawiedliwości i trybunałami konstytucyjnymi. Trzeci okres związany jest już z powstaniem UE, a tym samym rozszerzeniem jej kompetencji na nowe obszary, które do 1992 r. stanowiły domenę państwa narodowego. W tym kontekście pojawia się problem zakresu kompetencji oraz relacji konstytucja – prawo unijne. W tej części omó-wiono również orzeczenia polskiego Trybunału Konstytucyjnego dotyczące zasady pierwszeństwa, aby ukazać podejście państw nowo przyjętych do UE. Tym samym konsekwentnie odwołano się do orzecznictwa Federalnego Trybunału Konstytucyjnego oraz polskiego Trybunału Konstytucyjnego. Rozważania zawarte w niniejszym artykule dowodzą, iż mimo rozbieżności w pojmowaniu i źródle zasady pierwszeństwa, trybunały konstytucyjne i Trybunał Sprawiedliwości dążą do odna-lezienia płaszczyzny wzajemnej współpracy. Trybunały konstytucyjne nie wyłączają kompetencji Trybunału Sprawiedliwości, a jedynie wskazują granice jego swobody jurydycznej. Trybunał Sprawiedliwości natomiast akceptuje różnorodność kulturową i systemową państw członkowskich, do-konując wykładni prawa unijnego przy jej poszanowaniu.

6

Indywidualna skarga konstytucyjna w Polsce i w Niemczech: Jak proceduralne różnice wpływają na pozycję instytucji?

51%

Muszyński J.

Przegląd Politologiczny

|

2017

|

issue 1

33-46

EN

The tendency to compare the Polish Constitutional Court with its German counterpart produces an illusion that the two institutions not only enjoy almost identical positions in their respective countries, but also that they follow the same procedures and have almost identical powers of adjudication, making the actual position of both institutions similar. The paper deals with the differences in proceedings on constitutional complaints in Poland and Germany and their importance for the actual position of the two courts. The narrow model of constitutional complaint in Poland after 1997 (in particular the possibility to complain solely ‘about the regulation’ and not any about any action of the state) has given a relatively narrow range of ruling to the Polish court from the very beginning. In contrast, due to the extensive access German citizens have to constitutional complaints, its German counterpart issues a wide range of verdicts in different fields of life, and their power resembles that of precedents in Anglo-Saxon law. Thus, one reason for the relatively minor importance of the Constitutional Court in Poland is the limited access of citizens to lodge constitutional complaints, which results in a smaller number of verdicts, making it impossible to develop such a wide range of verdicts as is the case in Germany. After all, the significance of the court depends, inter alia, on the number of verdicts issued, which equates to the number of matters regulated by its rulings.

PL

Tendencja do porównywania polskiego sądu konstytucyjnego z jego niemieckim odpowiednikiem prowadzi do powstania złudzenia, że obie instytucje mają nie tylko prawie takie same pozycje ustrojowe, ale również, że procedura przed nimi oraz kompetencje orzecznicze są prawie identyczne, a co za tym idzie pozycja faktyczna obu instytucji powinna być podobna. Referat traktuje o różnicach w postępowaniu w sprawach skarg konstytucyjnych w Polsce i w Niemczech i ich znaczeniu dla faktycznej pozycji obu trybunałów. Wąski model skargi konstytucyjnej w Polsce po 1997 r. (w szczególności możliwość skargi jedynie „na przepis” a nie działanie organów państwa), powoduje że TK od początku swego istnienia ma stosunkowo wąski zakres orzekania, podczas gdy jego niemiecki odpowiednik, dzięki szerokiemu dostępowi obywateli do skargi konstytucyjnej, wykształca silne linie orzecznicze w różnych dziedzinach życia mające moc podobną do precedensów znanych z anglosaskiego systemu prawnego. Jednym więc powodem stosunkowo małego znaczenia TK w Polsce jest wąski dostęp obywateli do skargi konstytucyjnej oraz co za tym idzie mniejsza ilość orzeczeń i niemożliwość wykształcenia się tak różnorodnych linii orzeczniczych jak w Niemczech, ponieważ znaczenie sądu zależy m.in. od ilości wydanych wyroków, czyli unormowanych przez niego spraw.

7

Znaczenie neutralności klimatycznej w systemie ochrony praw jednostki Republiki Federalnej Niemiec

51%

Hałub-Kowalczyk O.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2022

|

vol. 84

|

issue 3

21-35

EN

The aim of this paper is to analyse the judgment of Federal Constitutional Court (FCC) in Germany, issued in March 2021. Both the seminal character of this judgment as well as its influence on the jurisprudence of the other European courts in climate-related cases encouraged the author to conduct this research. The FCC stated that achieving climate neutrality has become a new constitutional duty of the public authorities. In this context, the research hypothesis is that the latest judgment confirms the ongoing process of the greening of human rights in the constitutional legal order in Germany. At the same time, new human rights and liberties connected with climate neutrality may arise. This paper will contribute to the discussion on the current challenges related to the implementation of the European Green Deal, which the FCC as well as the judiciary of other European countries must face. The role and the meaning of climate neutrality as a new, constitutional value are analysed. The article mostly applies the legal-dogmatic methodology. The final conclusions are as follows. In the latest climate-related jurisprudence, the FCC concentrates mostly on the constitutionality of the goals of the regulation, and on the means used to achieve climate neutrality in a timely manner. However, in the next years the scope of the accountability of the government could be significantly broader. It cannot be ruled out that after 2030 the FCC will be obliged to assess not only the compliance of the goals of the regulations with the constitution, but also the efficiency of the adopted solutions. According to the author, until that time the judicial, progressive interpretation of Basic Law will confirm the increasing role of climate neutrality as a new, constitutional value.

PL

Celem niniejszego artykułu jest analiza wyroku Federalnego Trybunału Konstytucyjnego (FTK) w Niemczech wydanego w marcu 2021 r., w którym Trybunał orzekł, że osiągnięcie neutralności klimatycznej jest nowym, konstytucyjnym obowiązkiem władz publicznych. Przesłankami podjęcia niniejszych badań stał się nie tylko fakt przełomowego charakteru tego orzeczenia, ale także jego spodziewany wpływ na kształtowanie się nowej linii orzeczniczej w sprawach środowiskowych, których liczba w państwach europejskich sukcesywnie rośnie. W ramach badań należy zweryfikować hipotezę badawczą, że najnowsze orzecznictwo FTK pozwala na przyjęcie założenia, że postępujący proces ekologizacji praw człowieka w niemieckim porządku konstytucyjnym prowadzi do wyewoluowania nowej grupy uprawnień związanych z osiągnięciem neutralności klimatycznej. Ze względu na doniosłą rolę orzecznictwa FTK niniejsze badania stanowią głos w dyskusji nad aktualnymi wyzwaniami, z którymi musi mierzyć się judykatura w obliczu konieczności implementacji Europejskiego Zielonego Ładu, a także rolą i znaczeniem neutralności klimatycznej jako nowej wartości konstytucyjnej. W badaniach posłużono się metodą dogmatycznoprawną, przeprowadzono również analizę wybranego orzecznictwa FTK oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Niniejsze rozważania prowadzą do konkluzji, iż w najnowszym orzecznictwie poświęconym kwestiom klimatycznym FTK koncentruje się przede wszystkim na ocenie konstytucyjności celów regulacji i przedsięwziętych środków służących terminowemu osiągnięciu neutralności klimatycznej. Należy jednak uznać, że w ciągu najbliższych lat zakres odpowiedzialności władz publicznych znacząco się zwiększy. Nie można wykluczyć, że po 2030 r. FTK będzie musiał ponownie zmierzyć się z pytaniem już nie tylko o celowość działania władz, lecz także efektywność przyjętych rozwiązań. W ocenie autorki do tego czasu sądowa, progresywna wykładnia przepisów Ustawy zasadniczej będzie potwierdzeniem rosnącego znaczenia neutralności klimatycznej jako nowej wartości o konstytucyjnym znaczeniu.

Refine search results

4 Przegląd Prawa Konstytucyjnego

1 Przegląd Politologiczny

1 Roczniki Nauk Prawnych

1 Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

2 Hałub-Kowalczyk O.

1 Czarny P.

1 Górska-Szymczak J.

1 Górski G.

1 Krzysztofik E.

1 Muszyński J.

1 Niedobitek M.

1 Tkaczyński J. W.

1 2022

2 2021

1 2017

1 2014

1 2012

1 2010

Pozycja Bundestagu i Bundesratu wobec europejskiego procesu integracyjnego w świetle „lizbońskiego” orzeczenia Federalnego Trybunału Konstytucyjnego

Wolność sumienia i religii w orzecznictwie niemieckiego Federalnego trybunału konstytucyjnego (wybrane problemy)

Orzeczenia ultra vires Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i ich ocena w orzecznictwie niemieckiego Federalnego Trybunału Konstytucyjnego. Uwagi na marginesie orzeczenia z 5 maja 2020 r.

Ochrona przyszłych pokoleń w procesie dążenia do neutralności klimatycznej w orzecznictwie Federalnego Trybunału Konstytucyjnego w Niemczech

Charakter prawa unijnego w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości i sądów konstytucyjnych państw członkowskich

Indywidualna skarga konstytucyjna w Polsce i w Niemczech: Jak proceduralne różnice wpływają na pozycję instytucji?

Znaczenie neutralności klimatycznej w systemie ochrony praw jednostki Republiki Federalnej Niemiec