Search results

1

Францiшак Скарына i беларускае Адраджэнне (XVI ст.)

100%

Twaranowicz H.

Acta Polono-Ruthenica

|

2008

|

vol. Tom 1 Nr XIII

193-201

EN

The written Belorussian heritage of the Renaissance is a unique phenomenon in the European culture. In years 1517-1519 Francis Skoryna published in Prague 23 books of the Bible in the Old Belorussian language. In introductions and epilogues to the first published edition of the Bible in Eastern Belorussia and the territory of today’s Poland Skoryna inherited and creatively developed the outlook on life presented in works of Basil the Great, Dionysius Areopagite, Gregory the Theologian, Efrema of Syria, Jan from Damascus, Cyril from Turow and others. This spiritual-ethical heritage is fundamentally different than ancient, to which the Western-European Renaissance reffered.

2

Franciszek Skoryna i inni drukarze z Wielkiego Księstwa Litewskiego i Korony Polskiej na łamach wileńskiej prasy białoruskojęzycznej w latach 1909–1918. Przyczynek do dziejów kształtowania białoruskich stereotypów narodowych

72%

Korbut V.

Przegląd Środkowo-Wschodni

|

2018

|

vol. 3

35-57

PL

Na początku XX wieku w Wilnie w prasie białoruskojęzycznej zaczęły się pojawiać publikacje poświęcone wydawnictwom pierwszych książek w języku cerkiewnosłowiańskim i ruskim w Wielkim Księstwie Litewskim i Królestwie Polskim. W artykułach autorstwa znanego publicysty Wacława Łastowskiego początkowo twierdzono, że założycielem białoruskiego druku był drukarz krakowski Szwajpolt Fiol. Następnie za pierwszego wydawcę książek białoruskich uznano Franciszka Skorynę z Połocka. Od tamtego czasu Skoryna w umysłach Białorusinów był białoruskim drukarzem, chociaż w jego epoce (XVI wiek) naród białoruski jeszcze nie istniał, a Skoryna uważał się za Rusina, czyli przedstawiciela społeczności, która obejmowała przodków Białorusinów i Ukraińców, a także mieszkańców Wielkiego Księstwa Moskiewskiego. Białoruscy publicyści z powodzeniem wykorzystali osobowość Skoryny do stworzenia idei istnienia białoruskiej kultury i języka w XVI wieku oraz ich wysokiego poziomu rozwoju. Był to ważny etap w procesie kształtowania białoruskiej idei narodowej na początku XX wieku.

EN

At the beginning of the 20th century, publications devoted to the publishers of the first books in the Church Slavonic and Old West-Russian languages in the Grand Duchy of Lithuania and the Kingdom of Poland began to appear in the Vilna (Vilnius) Belarusian language press. In the articles authored by a well-known publicist Vaclaŭ Lastoŭski, at first it was affirmed that the founder of Belarusian printing was the Cracow printing house Szwajpolt Fiol. Then the role of the first publisher of Belarusian books was attributed to the native of Polack, Francysk Skaryna. Since that time, Skaryna in the minds of Belarusians has been entrenched as a Belarusian printer, although in his epoch (XVI century) the Belarusian nation did not yet exist and Skaryna considered himself Old West-Russian, that is, a representative of a broader community that included the ancestors of Belarusians and Ukrainians, and also inhabitants of the Grand Duchy of Moscow. Thus, Belarusian publicists successfully used Skaryna’s personality to create an idea of the existence of Belarusian culture and language in the 16th century and their high level of development. This was an important stage in the process of forming the Belarusian national idea in the early 20th century.

3

Скорина про себе самого. Біографічний та автобіографічний контексти (До 530-річчя від дня народження Францішка Скорини, 1486–1540 (1541–?) та до 500-річчя від виходу його Біблії)

72%

Соболь В.

Przegląd Środkowo-Wschodni

|

2018

|

vol. 3

59-69

PL

W artykule autorka stara się udowodnić, że Franciszka Skorynę można uważać za kontynuatora Włodzimierza Monomacha, który jako jeden z pierwszych napisał o sobie samym w Pouczeniu, adresowanym do dzieci. Tak jak metropolita kijowski Hilarion w Słowie o prawie i łasce Skoryna wielokrotnie podkreśla wyższość Nowego Testamentu nad Starym i pisze, że należenie do czasów Nowego Testamentu jest przywilejem, który nakłada obowiązki. Podkreśla, że posługuje się „słowiańskim językiem”, jest Słowianinem, Rusinem, Rutenem, pochodzi z narodu ruskiego. Pisał, że temu „przyrodzonemu narodowi” pragnie służyć „ku nauce”.

EN

In the article, the author demonstrates that Francysk Skоryna can be considered a follower of Vladimir Monomakh. The latter, as one of the fi rst in the culture of Kievan Rus’, in his Instruction (also known as The Testament) to his own children, refers to his own life and deeds. Skaryna often uses a topos of modesty calling himself „a simple man”; 94 times he mentions his own surname, 21 times he calls himself „a son”. He frequently refers to himself as Franciszek and just once as Francysk. In his works of Prague and Vilnius period he calls himself a Christian, however he does not specify a denomination. Just like Hilarion of Kiev in his Sermon on Law and Grace, Skоryna proclaims the primacy of the New over the Old Testament. He says that living in the period of the New Testament is a priviledge that implies duties. He also states that he is Ruthenian, comes from people, simple folk and wants to serve it.

4

Wydania Franciszka Skaryny w zbiorach rękopisów i starych druków Muzeum Narodowego we Lwowie im. A. Szeptyckiego: analiza proweniencyjna

72%

Tkachuk O.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2020

|

vol. 14

|

issue 2

235-254

EN

The Manuscripts and Early Prmted Books Department of The Andrey Sheptytsky National Museum in Lviv owns the largest in Ukrainę collection of books printed by Francysk Skaryna (1470? - before 29 I 1552), publisher, translator, one of the precursors of the East Slavonic printings. Even though it is the largest Francysk Skaryna’s book collection in Ukrainę, it includes only 21 titles (23 copies in 9 volumes). The article aims to establish the provenance of each copy of Skaryna’s books from the museum collection. The objective of provenance re- search is to tracę the previous ownership history and location of these books. The publication is also focused on explaining and extending some informahon about Skaryna’s books mentioned in museum documents and previous publicahons.

Refine search results

2 Przegląd Środkowo-Wschodni

1 Acta Polono-Ruthenica

1 Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

1 Korbut V.

1 Tkachuk O.

1 Twaranowicz H.

1 Соболь В.

1 2020

2 2018

1 2008

Францiшак Скарына i беларускае Адраджэнне (XVI ст.)

Franciszek Skoryna i inni drukarze z Wielkiego Księstwa Litewskiego i Korony Polskiej na łamach wileńskiej prasy białoruskojęzycznej w latach 1909–1918. Przyczynek do dziejów kształtowania białoruskich stereotypów narodowych

Wydania Franciszka Skaryny w zbiorach rękopisów i starych druków Muzeum Narodowego we Lwowie im. A. Szeptyckiego: analiza proweniencyjna