Search results

1

Svědomí z nás všech činí subjekty : Subjektivace a podmanění u Althussera

100%

Butler J., Fulka J.

Filosofický časopis (Philosophical Journal)

|

2013

|

vol. 61

|

issue 2

237-256

EN

A chapter in the book The Psychic Life of Power (1997) offers an original reading of the conception of ideology and ideological inquiry as it is presented by Louis Althusser, one of the most important Marxist thinkers of the twentieth century. Judith Butler’s analysis focuses on the phenomenon of subjectivisation which, in the context of ideological inquiry, enters our consideration, and on the affective bond which is a constitutive condition of the fuctioning of inquiry. The second half of the text is devoted to a polemical discussion with Mladen Dolar, representative of the Lubliana psychoanalytical school which, in its reading of Althusser, brings with it the problematic of ideology and Lacanian psychoanalysis – these polemics concern above all the concept of the real which Dolar transposes from the psychoanalytical context to the Marxist one.

CS

Kapitola z knihy The Psychic Life of Power (1997) nabízí originální četbu pojetí ideologie a ideologické interpelace, jak je předkládá Louis Athusser, jeden z nejvýznamnějších marxistických myslitelů 20. století. Judith Butlerová analyzuje zejména fenomén subjektivace, který v souvislosti s ideologickou interpelací vstupuje do hry, a afektivní pouto, které je konstitutivní podmínkou fungování interpelace. Druhá část textu je věnována polemice s Mladenem Dolarem, představitelem lublaňské psychoanalytické školy, který ve své četbě Althussera propojuje problematiku ideologie a lacanovské psychoanalýzy – tato polemika se týká především pojmu reálna, který Dolar transponuje z psychoanalytického do marxistického kontextu.

2

Michel de Certeau – Jacques Derrida. Konstelacje „French Theory”

63%

Kunicki Z.

Studia Elbląskie

|

2019

|

vol. 20

519-530

EN

A certain fragment of the contemporary continental thought, especially French, has found a surprisingly innovative reception in the United States of America, adopting the autonomous form of so called "French Theory". A characteristic feature of this trend are „territorial displacements” occurring within the traditional fields of knowledge and amongstsignificant figures there are the works by Jacques Derrida, as well as the less known works by Michel de Certeau. The intellectual meeting and exchange of thoughts that took place between these two thinkers was focused on the issues of religion writing.

PL

Pewien segment współczesnej myśli kontynentalnej, zwłaszcza francuskiej, odnalazł zaskakująco innowacyjną recepcję w Stanach Zjednoczonych Ameryki, przyjmując autonomiczną postać French Theory. Cechą charakterystyczną tego nurtu są „przemieszczenia terytorialne”, zachodzące w obrębie tradycyjnych dziedzin wiedzy a do znaczących jego postaci należy między innymi twórczość Jacques’a Derridy, jak również mniej znana Michela de Certeau. Intelektualne spotkanie oraz wymiana, jaka zaszła między obu myślicielami skupiła się wokół problematyki pisma religii.

3

Correlations between phenomenology and metaphysics in French philosophy

63%

Moń R.

Studia Philosophiae Christianae

|

2011

|

vol. 47

|

issue 2

103-121

EN

Significant modifications to the understanding of phenomenology were introduced in the second half of the twentieth century in France. Some even speak about a theological turn, which may appear odd when the enlightenment tradition of this country is taken into consideration. The present work focuses mainly on the views of two thinkers, who seem the most representative of the changes, Jean-Luc Marion and Michel Henry. There is much evidence to support the claim that Husserl himself played a role in the changes as his views gave rise to certain interpretative doubts. He did not manage to free himself entirely from metaphysics as first philosophy. Thus many philosophers regarded phenomenology as unreliable, since its conclusions, they claimed, are too subjective and relative when it comes to determining sense. The author investigates whether the understanding of philosophy, and – to be more precise – the attempted transition to metaphysics proposed by the two philosophers is correct. The author discusses also to what extent the differences that occurred resulted from the translation from German into French. The analysis of the conceptions of the two philosophers is placed against a historical background. By referring to the work of philosophers such as Eckhart, Heidegger or Bergson, the author concludes that the main objection was raised not because Husserl proposed a new method, nor even because he referred to eidetics with all its restrictions, but because he claimed that pure phenomenology, considered as a science, can be solely the study of essence and absolutely not the study of existence. It is of no surprise that first Merleau-Ponty, and then Henry, Marion, and Ricoeur wanted to open philosophy to these dimensions, while saving phenomenological restrictions. Phenomenology opened its doors and became something between sciences and more speculative metaphysics. And this caused the theological turn.

PL

W drugiej połowie XX wieku zaszły dość istotne przemiany w sposobie pojmowania fenomenologii. Niektórzy wręcz powiadają o zwrocie teologicznym, co może wydawać się dziwne, jeżeli uwzględni się tradycję oświeceniową Francji. Autor skupia się głównie nad poglądami dwóch myślicieli, którzy wydają się najbardziej reprezentatywni dla owych przemian, tj. Jeana–Luca Mariona I Michela Henry’ego. Wiele wskazuje na to, że sam Husserl przyczynił się do wspomnianych przemian, gdyż jego poglądy rodziły pewne wątpliwości interpretacyjne. Nie do końca zdołał on uwolnić się od metafizyki jako filozofii pierwszej. Dlatego też wielu filozofów podchodziło nieufnie do fenomenologii, uważając że jej ustalenia są zbyt subiektywne I relatywne, gdy idzie o określanie sensu. Autor stara się dociec, na ile propozycje rozumienia filozofii, a dokładniej mówiąc próby powrotu do metafizyki, uczynione przez wspomnianych wyżej filozofów, zostały dokonane w sposób prawidłowy I czy nie były spowodowane samym przekładem tekstów źródłowych z niemieckiego na francuski. Dokonuje też analizy ich poglądów, umieszczając je w kontekście historycznym, nawiązując do rozważań takich filozofów jak Heidegger I Bergson, I dochodzi do wniosku, że sprzeciw wywoływało nie tyle to, że Husserl zaproponował nową metodę ani nawet to, że odwoływał się do eidetyki ze wszystkimi jej rygorami, ale to, że uznał on, iż czysta fenomenologia rozważana jako wiedza może być jedynie badaniem istoty, a nie egzystencji. Nic więc dziwnego, że najpierw M. Merleau–Ponty, a potem M. Henry, J. L. Marion, a także Ricoeur chcieli otworzyć filozofię na te wymiary z zachowaniem rygorów fenomenologicznych. Fenomenologia otwarła więc swoje podwoje, stała się czymś pomiędzy naukami szczegółowymi a metafizyką bardziej spekulatywną. A to spowodowało ów zwrot ku teologii swoiście rozumianej.

4

Dlaczego kapitalizm ze zwierzęcą twarzą również nie jest dla nas rozwiązaniem? Od antropologii do krytyki ekonomii politycznej. Wokół Ludzkości mięsożernej Florence Burgat

63%

Krzykawski M.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2018

|

issue 38

EN

This article aims to introduce Florence Burgat, a phenomenologist and one of the outstanding contemporary animalist philosophers in France, with a special emphasis put on her last book, L’humanité carnivore (2017) in which she analyses “the carnivorous fact.” What Burgat describes as the equivalence principle would let us liberate from our anthropologically conditioned sacrificial structure, whereas clean meat makes it possible to elude the carnivorous fact as irreducible. However, unlike Burgat, I consider this fact in the context of the technological dimension of consumerist capitalism. Going beyond Burgat’s anthropological perspective (though with no intention to question the relevance of her observations), I opt for the perspective of a critique of political economy. What Burgat refers to as “ovo-lacto-meaty plethora” might be seen as an effect of a prototypical disruptive innovation. Therefore, one may read this article as an attempt for making the animal life the object of a critique of political economy.

PL

Niniejszy artykuł wprowadza do polskiego dyskursu najszerzej pojętych „studiów nad zwierzętami” sylwetkę Florence Burgat, fenomenolożki i jednej z czołowych francuskich filozofek zajmujących się życiem zwierzęcym, ze szczególnym uwzględnieniem jej ostatniej książki, L’humanité carnivore [Ludzkość mięsożerna] (2017), w której analizuje ona „fakt mięsożerny”. Nie kwestionując wartości odkrytej przez Burgat zasady ekwiwalencji, która mogłaby pozwolić nam na wyjście z uwarunkowanej antropologicznie struktury ofiarniczej, a – dzięki mięsu bezofiarnemu (czystemu mięsu) – niejako obejść nieredukowalny fakt mięsożerny, rozpatruję jednak ów fakt w kontekście technologicznego wymiaru konsumenckiego kapitalizmu. Porzucając perspektywę antropologiczną na rzecz krytyki ekonomii politycznej, usiłuję dowieść że w „owo-lakto-mięsnym nadmiarze” (Burgat) naszych czasów, można upatrywać efektu prototypowej zaburzającej innowacji. Tym samym artykuł można czytać jako próbę uczynienia z życia zwierzęcego przedmiotu krytyki ekonomii politycznej.

Refine search results

1 ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

1 Filosofický časopis (Philosophical Journal)

1 Studia Elbląskie

1 Studia Philosophiae Christianae

1 Butler J.

1 Fulka J.

1 Krzykawski M.

1 Kunicki Z.

1 Moń R.

2 2019

1 2013

1 2011

Svědomí z nás všech činí subjekty : Subjektivace a podmanění u Althussera

Michel de Certeau – Jacques Derrida. Konstelacje „French Theory”

Correlations between phenomenology and metaphysics in French philosophy

Dlaczego kapitalizm ze zwierzęcą twarzą również nie jest dla nas rozwiązaniem? Od antropologii do krytyki ekonomii politycznej. Wokół Ludzkości mięsożernej Florence Burgat