Search results

1

Stary ogród – pomiędzy ogrodem zabytkowym a pomnikiem przyrody

100%

Schelter A.

Ochrona Zabytków

|

2016

|

issue 1

195-214

PL

Określenie „stary ogród” jest pojęciem relatywnym, odnoszącym się do wieku. Interpretacja łączącej się z nim problematyki powiązana jest z takimi definicjami jak „ogród zabytkowy” i „pomnik przyrody”. Do powstania form określanych mianem „stare ogrody” dochodzi w przypadku zaniechania systematycznej, ciągłej pielęgnacji. Istniejące regulacje prawne, akty międzynarodowe dotyczące ochrony zabytków, w szczególności Karta Florencka oraz wytyczne sformułowane przez organizacje zawodowe stworzyły liczne instrumenty służące definiowaniu wartości ogrodów, ich badaniom, restaurowaniu i pielęgnacji. Wynikające z nich przesłanki nie stanowią jednak jednoznacznych zasad postępowania. Ostateczna decyzja o kierunku postępowania konserwatorskiego jest zawsze kompromisem wynikającym z wielu uwarunkowań. Naczelnym przesłaniem musi być jednak pielęgnacja ogrodów w celu ich zachowania, a nie tworzenie „własnych zabytków” pod pozorem konserwacji.

DE

Die Bezeichnung „alter Garten“ ist ein realtiver Begriff, der sich auf das Alter bezieht. Die Interpretation der mit ihm verbundenen Problematik knüpft an solche Begriffe wie „Gartendenkmal“ oder „Naturdenkmal“ an. Solche Gebilde, die als „alte Gärten“ bezeichnet werden, entstehen infolge der Unterlassung von systematischer und stetiger Pflege. Die bestehenden rechtlichen Bestimmungen, internationalen Rechtsakte zur Denkmalpflege, insbesondere die Charta von Florenz, sowie die Bestimmungen von Berufsverbänden erschufen zahlreiche Instrumente, die der Wertschätzung von Gärten, ihrer Erforschung, Restaurierung und Pflege dienen. Die aus ihnen hervorgehenden Beschlüsse stellen aber keine eindeutigen Vorgehensweisen dar. Der endgültige Beschluss über die Art und Weise der konservatorischen Maßnahmen ist immer ein Kompromiss, der auf zahlreichen Variablen fusst. Die Hauptaufgabe sollte jedoch die Pflege der Gärten sein, mit dem Ziel ihrer Erhaltung. Es sollte keineswegs die Schaffung von „eigenen Denkmälern“ unter dem Vorwand der Denkmalpflege sein.

2

Konserwacja zabytków ogrodowych w przedsiębiorstwie Państwowe Pałace, Zamki i Ogrody Saksonii na przykładzie Lustgarten w Pillnitz

86%

Puppe R.

Ochrona Zabytków

|

2016

|

issue 1

143-162

PL

Zakończona w 2014 r. restauracja Lustgarten w kompleksie pałacowym w Pillnitz stała się pretekstem do poruszenia w artykule skomplikowanego zagadnienia utrzymania i konserwacji zabytkowych parków i ogrodów. Rozważania skupiają się zarówno na stronie praktycznej, jak i metodologii postępowania konserwatorskiego. Omawiany przykład pokazuje, że dogłębna analiza i ocena danych źródłowych jest podstawowym wymogiem podczas podejmowania działań w obiektach o wartości historycznej. Wszelkie prace powinny być poprzedzone nie tylko zbadaniem źródeł, ale też dokładnym sformułowaniem założeń w projekcie konserwatorskim. Przy planowaniu jakichkolwiek ingerencji w dzieła wykreowane przez poprzednie pokolenia nieustannie trwa proces poznawania. Na równi z praktykami ogrodniczymi i metodami kształtowania krajobrazu stosowanymi w przeszłości muszą być brane pod uwagę zagadnienia związane z historią kultury czy rozwojem społecznym. Przykład ogrodu w Pillnitz najlepiej obrazuje, jak wiele czasu potrzeba na odpowiednie przygotowanie projektu. Od momentu podjęcia pierwszej kwerendy archiwalnej do zakończenia procesu restauracji Lustgarten upłynęło 20 lat.

DE

An Hand der im Lustgarten des Schlossparks Pillnitz 2014 abgeschlossenen Instandsetzungsmaßnahme wird die komplizierte Aufgabe der Erhaltung und Instandsetzung denkmalgeschützter historischer Gartenkunstwerke erörtert. Dabei stehen die methodische Vorgehensweise und die praktische Umsetzung gleichermaßen im Fokus der Betrachtungen. Das Beispiel macht deutlich, dass umfangreiche, wissenschaftlich-analytische Untersuchungen und deren denkmalpflegerische Bewertung unabdingbare Voraussetzung für derartige Maßnahmen sind und dass mit der Planung konkreter Umsetzungsschritte erst begonnen werden kann, wenn alle Quellen akribisch erschlossen sind und eine denkmalpflegerische Zielstellung vorliegt. Der Dienst an der schöpferischen Leistung vorangegangener Fachgenerationen und der vorhandenen Substanz setzt einen kontinuierlichen Erkenntnisprozess voraus. Kulturgeschichtliche und soziale Entwicklungen sind dabei ebenso zu berücksichtigen, wie die historische gärtnerische und landschaftsgärtnerische Praxis. Wie groß der dafür notwendige Zeitaufwand ist, wird am Beispiel deutlich. Von ersten Archivrecherchen bis zum Abschluss der Instandsetzung des Lustgartens sind 20 Jahre vergangen.

3

Długi cień Karty Florenckiej – ewolucja standardów konserwacji zabytków w Niemczech

72%

Troll H.

Ochrona Zabytków

|

2016

|

issue 1

73-92

PL

Artykuł prezentuje proces kształtowania się opieki nad zabytkami sztuki ogrodowej w Niemczech, ilustrując przykładami zmiany wyznaczające jego poszczególne etapy. Autor wskazuje na powiązania z zaleceniami Karty Florenckiej – międzynarodowego dokumentu, na mocy którego w 1981 roku historyczne ogrody zostały uznane za zabytki – o widocznym do dziś oddziaływaniu. Wyraźne ukierunkowanie Karty Florenckiej na działanie i jej otwarcie wobec idei częściowego odtwarzania obiektów doprowadziło w Niemczech do realizacji wielu kontrowersyjnych projektów restauracji i rekonstrukcji. Z czasem coraz większą uwagę zaczęto zwracać na zachowywanie oryginalnej substancji i kwestię autentyczności roślinności, stanowiącej nie tylko materiał, ale posiadającej wartość dokumentu. W sytuacjach, gdy źródła nie dają jednoznacznych odpowiedzi, a substancja zabytkowa jest zachowana w niewielkim stopniu, następuje coraz większe przyzwolenie na realizację nowych współczesnych projektów, pomimo iż wciąż wzbudzają one kontrowersje.

DE

Der Artikel beschreibt die Entwicklung der Gartendenkmalpflege in Deutschland und die Stationen ihres Wandels anhand von Beispielen. Dabei werden immer wieder Bezüge zur Charta von Florenz hergestellt, die 1981 der Denkmalgattung Garten international Anerkennung verschaffte und deren Regelwerk bis heute nachwirkt. Die deutliche Handlungsorientierung der Charta von Florenz und ihre Öffnung zu Teilwiederherstellungen führte in Deutschland zu einer Vielzahl auch zunehmend umstrittener Restaurierungs- und Rekonstruktionsprojekte. Inzwischen gilt dem Erhalt der Originalsubstanz und der Frage des authentischen Pflanzenmaterials wieder größere Aufmerksamkeit, auch im Hinblick auf deren Wert als Dokument. Zeitgenössische Neuplanungen als probates Mittel bei unsicherer Quellenlage und kaum erhaltener Substanz werden zunehmend akzeptiert, gleichwohl weiter auch kontrovers diskutiert.

Refine search results

3 Ochrona Zabytków

1 Puppe R.

1 Schelter A.

1 Troll H.

3 2016

Stary ogród – pomiędzy ogrodem zabytkowym a pomnikiem przyrody

Konserwacja zabytków ogrodowych w przedsiębiorstwie Państwowe Pałace, Zamki i Ogrody Saksonii na przykładzie Lustgarten w Pillnitz

Długi cień Karty Florenckiej – ewolucja standardów konserwacji zabytków w Niemczech