Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Gerechtigkeit
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Das Problem der Gerechtigkeit bei Protojesaja. Eine kognitiv-exegetische Analyse. Zweiter Teil

100%
Dziony M. B.
Scriptura Sacra
|
2021
|
issue 25
87-137
PL
Niniejszy artykuł wpisuje się w kontekst badań kognitywno-egzegetycznych nad tekstem Pisma Świętego. Z jednej strony zahacza o obszar językoznawstwa, czyniąc jednak krok dalej, w stronę egzegezy tekstu prorockiego, w tym przypadku tekstu Proto-Izajasza. Celem takiego podejścia jest próba oceny przydatności metody językoznawstwa kognitywnego do analizy i interpretacji tekstu biblijnego oraz określenie, na ile innowacyjne są wyniki tego typu analizy, a na ile potwierdza ona dotychczasowe osiągnięcia. W badaniach zastosowano metodę metafory konceptualnej w definicji podanej przez Georga Lakoffa i Marka Johnsona. Jako metoda kognitywna daje możliwość synchronicznego badania tekstu, pozwalając wniknąć w myślenie ludzi z czasu powstania dzieła. W wyniku analizy tekstu tą metodą uzyskano całościowy obraz problematyki sprawiedliwości, jaki wyłania się z tekstu księgi Proto-Izajasza. Na podstawie badań stwierdzono, że metoda ta jak najbardziej nadaje się do egzegezy tekstu świętego, ukazując holistyczny obraz badanego problemu oraz jego ewolucję. Należy jednak zastrzec, że można nią badać jedynie wybrany aspekt, jednoczesne badanie wielu wątków może doprowadzić do chaosu i braku konkretnych wyników. Choć sama metoda raczej potwierdza dotychczasowe analizy, to o jej innowacyjności świadczy fakt, że daje całościowy ogląd badanego zjawiska.
EN
This article is in the context of cognitive-eggetic research on the text of Scripture. On the one hand, it hooks into the area of linguistics, but takes a step further, towards the exegesis of the prophetic text, in this case the Proto-Isaiah text. The aim of such an approach is to try to assess the usefulness of the method of cognitive linguistics for the analysis and interpretation of the biblical text, and to determine how innovative the results of this type of analysis are, and to what extent it confirms the achievements to date. The research uses the method of conceptual metaphor in the definition given by George Lakoff and Mark Johnson. As a cognitive method, it gives the possibility of a synchronous study of the text, allowing us to penetrate the thinking of the people of the time when the work was created. As a result of the analysis of the text, this method gives a comprehensive picture of the issues of justice that emerges from the text of the book Proto-Isaiah. The research has shown that this method is most suitable for the exegesis of the sacred text, showing a holistic picture of the problem under investigation and its evolution. However, it should be stipulated that only a selected aspect can be studied with this method, and that studying multiple threads simultaneously can lead to chaos and a lack of concrete results. Although the method itself rather confirms the analyses made so far, its innovation is attested to by the fact that it gives a holistic view of the phenomenon under investigation.
DE
Der vorliegende Artikel passt sich in den kognitiv-exegetischen Kontext der Forschung zur Heiligen Schrift ein. Einerseits berührt er das Gebiet der Sprachwissenschaft, mach aber einen Schritt weiter in Richtung der Exegese der Propheten-Schrift, hier des Buches Protojesaja. Das Ziel solch einer Herangehensweise ist die Probe einer Beurteilung der Brauchbarkeit einer Methode der kognitiven Sprachwissenschaft zur Analyse eines biblischen Textes und die Einschätzung der Neuartigkeit der Ergebnisse derartiger Analyse bzw. der Bestätigung der bisherigen Ergebnisse. In der Untersuchung fand Anwendung die Methode der konzeptuellen Metapher in der Definition von George Lakoff und Mark Johnson. Als eine kognitive Methode bietet sie die Möglichkeit einer synchronen Untersuchung des Textes, sie gibt Einsicht in das Denken der Menschen der Entstehungszeit des Textes. Infolge der Analyse wurde es möglich, das ganzheitliche Bild des Gerechtigkeits-Problems im Buch Protojesaja zu erfassen. Aufgrund der Untersuchung kam man zum Schluss, dass sich die Methode zur Exegese des heiligen Textes eignet, indem sie das holistische Bild des untersuchten Problems und dessen Entwicklung zeigt. Gleichzeitig muss man bemerken, dass man mit dieser Methode nur einen ausgewählten Aspekt untersuchen darf, die gleichzeitige Untersuchung mehrerer Motive kann zur gewissen Unübersichtlichkeit und dem Mangel an Ergebnisse führen. Obwohl die Methode eher die bisherigen Analysen bestätigt, liegt ihre Innovation darin, dass sie das ganzheitliche Bild des untersuchten Problems erfasst.
2
Publication available in full text mode
Content available

Das Problem der Gerechtigkeit bei Protojesaja

100%
Dziony M. B.
Scriptura Sacra
|
2020
|
issue 24
81-109
PL
Niniejszy artykuł wpisuje się w kontekst badań kognitywno-egzegetycznych nad tekstem Pisma Świętego. Z jednej strony zahacza o obszar językoznawstwa, czyniąc jednak krok dalej, w stronę egzegezy tekstu prorockiego, w tym przypadku tekstu Proto-Izajasza. Celem takiego podejścia jest próba oceny przydatności metody językoznawstwa kognitywnego do analizy i interpretacji tekstu biblijnego oraz określenie, na ile innowacyjne są wyniki tego typu analizy, a na ile potwierdza ona dotychczasowe osiągnięcia. W badaniach zastosowano metodę metafory konceptualnej w definicji podanej przez Georga Lakoffa i Marka Johnsona. Jako metoda kognitywna daje możliwość synchronicznego badania tekstu, pozwalając wniknąć w myślenie ludzi z czasu powstania dzieła. W wyniku analizy tekstu tą metodą uzyskano całościowy obraz problematyki sprawiedliwości, jaki wyłania się z tekstu księgi Proto-Izajasza. Na podstawie badań stwierdzono, że metoda ta jak najbardziej nadaje się do egzegezy tekstu świętego, ukazując holistyczny obraz badanego problemu oraz jego ewolucję. Należy jednak zastrzec, że można nią badać jedynie wybrany aspekt, jednoczesne badanie wielu wątków może doprowadzić do chaosu i braku konkretnych wyników. Choć sama metoda raczej potwierdza dotychczasowe analizy, to o jej innowacyjności świadczy fakt, że daje całościowy ogląd badanego zjawiska.
EN
This article is in the context of cognitive-eggetic research on the text of Scripture. On the one hand, it hooks into the area of linguistics, but takes a step further, towards the exegesis of the prophetic text, in this case the Proto-Isaiah text. The aim of such an approach is to try to assess the usefulness of the method of cognitive linguistics for the analysis and interpretation of the biblical text, and to determine how innovative the results of this type of analysis are, and to what extent it confirms the achievements to date. The research uses the method of conceptual metaphor in the definition given by George Lakoff and Mark Johnson. As a cognitive method, it gives the possibility of a synchronous study of the text, allowing us to penetrate the thinking of the people of the time when the work was created. As a result of the analysis of the text, this method gives a comprehensive picture of the issues of justice that emerges from the text of the book Proto-Isaiah. The research has shown that this method is most suitable for the exegesis of the sacred text, showing a holistic picture of the problem under investigation and its evolution. However, it should be stipulated that only a selected aspect can be studied with this method, and that studying multiple threads simultaneously can lead to chaos and a lack of concrete results. Although the method itself rather confirms the analyses made so far, its innovation is attested to by the fact that it gives a holistic view of the phenomenon under investigation.
DE
Der vorliegende Artikel passt sich in den kognitiv-exegetischen Kontext der Forschung zur Heiligen Schrift ein. Einerseits berührt er das Gebiet der Sprachwissenschaft, mach aber einen Schritt weiter in Richtung der Exegese der Propheten-Schrift, hier des Buches Protojesaja. Das Ziel solch einer Herangehensweise ist die Probe einer Beurteilung der Brauchbarkeit einer Methode der kognitiven Sprachwissenschaft zur Analyse eines biblischen Textes und die Einschätzung der Neuartigkeit der Ergebnisse derartiger Analyse bzw. der Bestätigung der bisherigen Ergebnisse. In der Untersuchung fand Anwendung die Methode der konzeptuellen Metapher in der Definition von George Lakoff und Mark Johnson. Als eine kognitive Methode bietet sie die Möglichkeit einer synchronen Untersuchung des Textes, sie gibt Einsicht in das Denken der Menschen der Entstehungszeit des Textes. Infolge der Analyse wurde es möglich, das ganzheitliche Bild des Gerechtigkeits-Problems im Buch Protojesaja zu erfassen. Aufgrund der Untersuchung kam man zum Schluss, dass sich die Methode zur Exegese des heiligen Textes eignet, indem sie das holistische Bild des untersuchten Problems und dessen Entwicklung zeigt. Gleichzeitig muss man bemerken, dass man mit dieser Methode nur einen ausgewählten Aspekt untersuchen darf, die gleichzeitige Untersuchung mehrerer Motive kann zur gewissen Unübersichtlichkeit und dem Mangel an Ergebnisse führen.Obwohl die Methode eher die bisherigen Analysen bestätigt, liegt ihre Innovation darin, dass sie das ganzheitliche Bild des untersuchten Problems erfasst.
3
Publication available in full text mode
Content available

Justice and Mercy: Recent Catholic Teaching and Martha Nussbaum’s Political Emotions: Why Love Matters for Justice

100%
Gascoigne R.
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
|
2019
|
vol. 39
|
issue 2
43-51
PL
Niniejszy tekst dokonuje porównania rozumienia miłosierdzia we współczesnej teologii i dokumentach Urzędu Nauczycielskiego Kościoła z koncepcją współczucia w pismach amerykańskiej filozof i etyka Marthy Nussbaum. Tekst przedstawia implikacje zastosowanego porównania dla rozumienia sprawiedliwości w życiu publicznym oraz kontrast pomiędzy “wieczną” i “doczesną” transcendencją w myśli Nussbaum w odniesieniu do biblijnej wizji Bożego miłosierdzia.
EN
This article compares the understanding of mercy in recent Catholic theology and Church teaching with the concept of compassion in recent writings of Martha Nussbaum. It considers the implications of this comparison for the understanding of justice in public life, and the contrast between “external” and “internal” transcendence in Nussbaum’s thought in relation to a Biblical vision of divine mercy.
4
Publication available in full text mode
Content available

Czy sprawiedliwość może być niesprawiedliwa? Feministyczna krytyka kanonu myśli politycznej

100%
Citkowska-Kimla A.
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
|
2019
|
vol. 66
|
issue 1
DE
Ziel des Artikels war es, zwei Situationen aufzuzeigen, in denen die Anwendung eines bestimmten Gerechtigkeitskonzepts als Ungerechtigkeit erscheint. Der erste Fall bezieht sich auf die feministische Interpretation der Gerechtigkeitsphilosophie Aristoteles, genauer gesagt auf die „Verantwortung“ des Stagyriters für den Ausschluss von Frauen aus dem öffentlichen Raum. Es bezieht sich auch im Allgemeinen auf die feministische Kritik am Kanon des politischen Denkens. Der zweite Fall betrifft den Bereich der zwischenmenschlichen Beziehungen, insbesondere zwischen Eltern und Kindern.
EN
In the article, there are presented two situations wherein the application of a particular concept of justice appears as injustice. The first case refers to the feminist interpretation of Aristotle’s philosophy of justice, more specifically his “responsibility” for the exclusion of women from the public sphere. It also refers generally to the feminist criticism of the canon of political thought. The second one covers the area of interpersonal relations, especially between parents and children.
PL
Celem podjętych rozważań było ukazanie dwóch sytuacji, w których zastosowanie konkretnej koncepcji sprawiedliwości jawi się jako niesprawiedliwość. Pierwszy przypadek odnosi się do feministycznej interpretacji filozofii sprawiedliwości Arystotelesa, a ściślej do „odpowiedzialności” Stagiryty za wykluczenie kobiet ze sfery publicznej. Odnosi się on także ogólnie do feministycznej krytyki kanonu myśli politycznej. Drugi casus obejmuje obszar relacji międzyludzkich, zwłaszcza między rodzicami a dziećmi.
5
Publication available in full text mode
Content available

Kultura w myśli św. Tomasza z Akwinu

88%
Kilan W.
Kultura i Wartości
|
2022
|
issue 34
209-233
DE
In diesem Artikel rekonstruiere und analysiere ich kritisch den Kulturbegriff des heiligen Thomas von Aquin. Die historische Rekonstruktion dient dem Zweck, (a) die Grenzen der Kulturtheorie des heiligen Thomas sowie (b) ihre Relevanz (und ihre Vitalität im Kontext anderer philosophischer Disziplinen, einschließlich der Wirtschaftsphilosophie) aufzuzeigen. Obwohl Thomas von Aquin die Frage der Kultur in seinen Schriften nicht direkt berücksichtigte, wird das beabsichtigte Ziel erreicht, indem das diskutierte Thema in den breiteren Kontext seiner Ethik der Tugenden gestellt wird. Indem ich zu Beginn anerkenne, daß die Kultur in gewissem Sinne die Seele der Gemeinschaft ist, zeige ich, daß die Kultur gerade als geistlicher Aspekt der communitas Adressat der Pflichten ist, die sich aus der Tugend der Gerechtigkeit ergeben. Dann stelle ich in einer detaillierten Analyse fest, dass die Tugend, die das Thema Kultur in einem Gemeinschaftskontext am besten erfasst, Pietas (in polnischen Übersetzungen als Patriotismus oder Pietismus bezeichnet) ist. Ihr Gegenstand ist das, was ein Mensch der Gemeinschaft schuldet, aus der er kommt. Ich bespreche die grundlegenden Wege der Verwirklichung der Tugend von Pietas – Ehrfurcht und Dienst – und zeige, wie sie unter dem Aspekt der Kultur verwirklicht werden.
EN
This study reconstructs and critically analyses the concept of culture that was articulated in the writings of St. Thomas Aquinas. The historical reconstruction served the primary purpose of showing (i) the limitations of Aquinas’ theory of culture, and (ii) the relevance of Aquinas’ theory (and its vitality in the context of other philosophical disciplines, among others-the philosophy of business). Although Aquinas did not directly reflect on the issue of culture in his writings, one can achieve a better understanding of his approach to culture by placing it within the broader context of Thomasian virtue ethics. Recognising at the outset that culture constitutes the soul of the community, it was shown that, precisely as the spiritual aspect of communitas, culture is, in a sense, the subject of the obligations arising from the virtue of justice. Then it was established that the virtue that best captures the issue of culture is pietas (in Polish translations referred to as patriotism or pietism), which has as its object the rights of the community and the obligations of an individual toward his or her motherland. The basic ways in which the virtue of pietas is realised-reverence and service-are discussed and it is indicated how they are carried out in the context of culture. 
PL
W artykule rekonstruuję i poddaję krytycznej analizie koncepcję kultury św. Tomasza z Akwinu. Rekonstrukcja historyczna służy celowi, jakim jest ukazanie: (a) ograniczeń Tomaszowej teorii kultury, a także (b) jej aktualność (oraz jej żywotność w kontekście innych dyscyplin filozoficznym, między innymi – filozofii biznesu). Choć Akwinata w swoich pismach nie rozważał bezpośrednio zagadnienia kultury, to zamierzony cel zostaje osiągnięty przez wpisanie omawianego zagadnienia w szerszy kontekst Tomaszowej etyki cnót. Uznając na wstępie, że kultura stanowi niejako duszę wspólnoty, wykazuję, że właśnie jako duchowy aspekt communitas, kultura jest adresatem obowiązków wynikających z cnoty sprawiedliwości. Następnie, uszczegóławiając analizę, ustalam, że cnotą, która najlepiej uchwytuje zagadnienie kultury w kontekście wspólnotowym, jest pietas (w polskich tłumaczeniach określana jako patriotyzm lub pietyzm), której przedmiotem jest to, co człowiek winny jest wspólnocie, z której pochodzi. Omawiam podstawowe sposoby realizacji cnoty pietas – cześć oraz służbę – oraz wskazuję, jak realizują się one w aspekcie kultury.
6
Publication available in full text mode
Content available

Teologia społeczno-polityczna Benedykta XVI w Encyklice Caritas in veritate

63%
Góźdź K.
Roczniki Teologii Dogmatycznej
|
2010
|
vol. 2
39-48
DE
Papst Benedikt XVI. zeigt in Enzyklika Caritas in veritate eine gewaltige, schöpferische und unersetzliche Rolle des Christentums auf, und zwar nicht nur auf der Heilsebene, sondern auch auf der Weltebene, d.h. im Bereich des Lebens, des Bestehens und der Entwicklung der Menschheit. Den beiden Faktoren, der Liebe und der Wahrheit, wohnt nicht nur eine übernatürliche, sondern auch eine natürliche, weltliche Dimension inne. In der Folge ist der Humanismus, der Gott ausschließt, ein Humanismus, der den Menschen und seine Geschichte degeneriert. Die gegenwärtige Beseitigung des Christentums in Europa und in der Welt aus der Öffentlichkeit sowie die Verschiebung des Christentums in die Privatsphäre hält der Papst für das höchste Übel.
7

500 Jahre Reformation. Die Rechtfertigungslehre heute. Teil 2: Soziale und globale Aspekte

51%
von Kriegstein M.
|
2018
|
vol. 65
|
issue 12: Homiletyka
111-130
EN
The doctrine of justification is the core element of the Reformation in the 16. century. The article gives added to the previous interpretation of the individual dimension now reflections on the social and global aspects of the doctrine of justification. It can be ethically and ecclesiogically a starting point for the awareness and the work on social injustice, exploitation and humiliation of persons, groups and nature. Christian congregations could be an important factor in transmitting it by its committed life and preaching. The social-philosophic theory acknowledgement can be a tool for an explication of the doctrine of justification in its social aspects. An also global interpretation in an understandable way can facilitate a mutual awareness, understanding and common solidary actions in secular, inter-confessional and inter-religious contexts in order to improve justice, freedom and the integrity of creation.
PL
Doktryna o usprawiedliwieniu jest podstawowym elementem reformacji XVI wieku. Artykuł jest uzupełnieniem poprzedniej interpretacji Indywidualnego wymiaru (RT 2017 z.12) o refleksje nad społecznymi i globalnymi aspektami analizowanej doktryny. Treść artykułu może być etycznym i eklezjologicznym punktem wyjścia dla rozwijania świadomości i pracy w przeciwdziałaniu niesprawiedliwości społecznej, wykorzystywaniu i poniżaniu osób, określonych grup. Zbory chrześcijańskie mogą być ważnym czynnikiem w kształtowaniu tej postawy przez swoje życie i nauczanie. Uznanie teorii filozofii społecznej może być narzędziem do wyjaśnienia doktryny usprawiedliwienia w jej aspektach społecznych. Również globalna interpretacja w zrozumiały sposób może ułatwić wzajemną świadomość, zrozumienie i wspólne solidarne działanie w świeckich, międzywyznaniowych i międzyreligijnych kontekstach w celu poprawy sprawiedliwości, wolności i integralności stworzenia.
DE
Die Rechtfertigungslehre ist das zentrale Element der Reformation im 16. Jahrhundert. Der Artikel beschreibt in Ergänzung des vorjährigen Artikels zu individuellen Aspekten jetzt Überlegungen zur sozialen und globalen Dimension der Rechtfertigungslehre. Sie kann sowohl ethisch als auch ekklesiologisch Ausgangspunkt für die Wahrnehmung von und Arbeit an sozialen Ungerechtigkeiten, Ausbeutung und Erniedrigung von Menschen und Gruppen sein. Christliche Gemeinden können durch engagiertes Handeln und ihre Predigt ein wichtiger Faktor bei der Vermittlung der Rechtfertigungsbotschaft sein. Die sozial-philosophische Theorie der Anerkennung kann Hilfe zur Explikation sozialer Aspekte der Rechtfertigungslehre sein. Eine auch auf die globale Dimension bezogene nachvollziehbare Interpretation kann eine wechselseitige Aufmerksamkeit, ein gegenseitiges Verständnis und gemeinsames solidarisches Handeln in säkularen, interkonfessionellen und interreligiösen Kontexten fördern in der Absicht, Gerechtigkeit, Frieden und die Bewahrung der Schöpfung zu fördern.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.