Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Gniew
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

The Organisation and Functioning of the Polish Justice System in the Districts of Tczew and Starogard Gdanski in the Years 1945-1950. A Contribution to the History of Justice System in Pomerania (Kociewie)

100%
Helmin M.
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
|
2021
|
vol. 16
|
issue 18 (2)
105-123
PL
Autor przedstawia sądy powiatowe w Starogardzie Gdańskim, Tczewie i Gniewie w okresie pierwszych lat po II wojnie światowej. W artykule ukazany jest wysiłek podejmowany przez pracowników sądów przy wskrzeszeniu działalności wymiary sprawiedliwości na terenach Kociewia. Autor opisuje również sędziów powracających na służbę oraz tych rozpoczynających ją w nowej rzeczywistości społeczno-politycznej.
EN
The author presents the district courts in Starogard Gdański, Tczew and Gniew (Kociewie region) during first years after the II World War. He shows the struggle of the first chiefs of the court – to make the courts work. The author also depicts the judges of the early years returning to their posts or new ones to take the duties in new political order.
2
Publication available in full text mode
Content available

Ślady na murach kościoła św. Mikołaja w Gniewie, jako wyraz lęku przed nagłą śmiercią

84%
Pauch S.
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
|
2016
|
vol. 125
165-182
PL
Artykuł prezentuje związki specyficznych śladów staropolskiej religijności, jakimi są dołki powstałe na skutek stosowania śladów po świdrach ogniowych, ze zjawiskiem nagłej śmierci. Zagadnienie to zostało przeanalizowane na przykładzie kościoła pw. św. Mikołaja w Gniewie. Wokół tej świątyni odkryto w ostatnich latach szereg artefaktów, które pozwoliły na ich powiązanie z tzw. „dołkami pokutnymi”. Zaliczyć należy do nich masowe pochówki i krzyżyki karawakowe, odkryte podczas badań archeologicznych. Dodatkowym materiałem, pomocnym w badaniach, okazały się opisy wizytacyjne, wymieniające istniejący w przeszłości ołtarz św. Rocha oraz wzmianki o epidemii w XVII w. Ta baza źródłowa, jak też znaczenie poszczególnych kierunków świata w kościele orientowanym, prowadzą do wniosku, iż ślady te są reliktem oczyszczania ogniem dusz osób zmarłych śmiercią nagłą. Dusze te nie mogły zaznać zbawienia, więc czynność niecenia „żywego” ognia o mur kościoła, miała im to ułatwić.
EN
The article presents the relations of specific traces of old Polish religiousness – holes made with fire augers – with the phenomenon of sudden death. This issue has been analysed on the example of the church of St Nicholas in Gniew. Many artefacts have been found around the church in recent years which allow to connect them with the so called “penitential holes”. Among these are mass burials and Caravaca crosses found during archaeological research. Additional material, helpful in the research, are visitation entries, mentioning the altar of St Roch existing in the past as well as refer-ences to an epidemic in the 17th century. This source basis as well as the meaning of the respective cardinal directions in the oriented church lead to the conclusion that the traces are the relict of purging the souls of people who died a sudden death with fire. The souls could not be saved and the activity of lighting a “live” fire against the wall of the church was meant to facilitate salvation.
3
Publication available in full text mode
Content available

Rich or Modest – Analysis and Reconstruction of the Appearance of a Child’s Coffin from 1779 from the Church of St. Nicholas in Gniew (Pomerania Province, Poland)

82%
Kolaska K., Michalik J., Grupa M.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
|
2020
|
issue 35
57-71
PL
Badania prowadzone w kościołach dostarczają coraz więcej informacji na temat kultury funeralnej okresu baroku. Jednym z podstawowych elementów samego pogrzebu są drewniane trumny, w których składano ciała. Były one w bardzo różny sposób przygotowywane do ceremonii pogrzebowej. Najprostsze to zwykła skrzynka wykonana z obrobionych desek. Uwagę jednak zwracają te z dodatkowymi elementami na powierzchni. Dziecięca trumna znajdująca się w nawie głównej pomiędzy prezbiterium a pierwszym filarem była ozdobiona sztucznymi kwiatami wykonanymi z drutu imitującego pierwotnie złoty. I to właśnie te kwiaty zwróciły uwagę ekipy badawczej na unikatowe zdobienie trumny. Kolejnym etapem prac było oczyszczenie znalezionych ćwieków (były ich trzy rodzaje), a następnie analiza dziwnych struktur znajdujących się po lewej stronie. W wyniku tych czynności ujawniono dwa rodzaje tkanin przylegających do metalu. Wszystkie odkryte informacje pozwoliły na przygotowanie trzech wariantów wystroju powierzchni trumny z datą 1779 nabitą jednym z rodzajów ćwieków. W świetle tych przesłanek stwierdzono, że pochówek dziecka należał do bogatych, a wystrój trumny do wyjątkowo bogatych.
EN
Research conducted in churches provides more and more information about the funeral culture in the Baroque. The basic elements of a funeral were wooden coffins, in which bodies were buried. They were prepared for the funeral in different ways. The simplest were ordinary boxes made of planed boards. What draws attention, however, are those with additional elements on the outside. This child’s coffin found in the central nave between the chancel and the first pillar was decorated with artificial flowers made of wire imitating golden wire. These flowers drew the attention of the research team to the unique ornamentation of the coffin. The next stage of the work involved cleaning the studs found (three types), and then analysing the unusual structures on their underside. This revealed two types of cloth stuck to metal. All the information gathered allowed to prepare three variants of the appearance of the coffin with the year 1779 studded with one of the stud types. Considering the above, it was concluded that the child’s burial was rich, and that the coffin decorations were exceptionally sumptuous.
4

Zabytki skórzane z Gniewu – nowe dane z analizy źródeł archeologicznych

67%
Blusiewicz K.
Pomorania Antiqua
|
2020
|
vol. Tom XXIX
s. 337-356
EN
The article contains the latest research results of the collection of leather artefacts, obtained during excavation at the Market Square in Gniew in 1976 (site 2, trench IV). The collection of footwear remnants and production waste (offcuts), obtained from layers dated at the end of the 13th, first and second half of the 14th century, was examined. Based on the microscopic observation, the species classification of the raw material was established (Tab. 1–5). Significant differences in the proportions of raw material from small and large ruminants and wild animals were found in the collection of shoe remnants and offcuts of new skins. Good quality soft leather and secondary raw material from cutting worn shoes were used in the workshop production. A large number of secondary offcuts of repetitive shapes (Figs. 2, 3) allowed the reconstruction of the shoe cutting scheme to recycle leather (Fig. 4). The obtained results confirmed the shoemaking and repair nature of the workshop in which footwear was made of new leather and used products were collected in order to repair or reuse the raw material.
5
Publication available in full text mode
Content available

Modern Shoe Buckles from Archaeological Research in Gniew and Piaseczno (Pomerania Province, Poland)

62%
Kulesz A., Michalik J.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
|
2020
|
issue 35
151-165
PL
W trakcie badań archeologicznych prowadzonych w latach 2009–2016 w kościele pw. św. Mikołaja w Gniewie pozyskano zespół trzech klamer metalowych. Następnie w 2017 r. przeprowadzono badania wykopaliskowe w kryptach kościoła pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny we wsi Piaseczno, należącej do gminy Gniew. Na stanowisku tym odkryto dwie kolejne pary klamer. Wszystkie znalezione klamry znacznie różnią się od siebie. Dzięki temu można odnieść wrażenie, że prócz trzymania buta na stopie, pełniły również funkcję dekoracyjną. Wyróżnić można dwa główne rodzaje klamer – wykonane z żelaza i ze stopu miedzi. Te drugie, sądząc po obecności zdobienia, mogły być bardziej wartościowe od ich odpowiedników ze stopu żelaza. Niezależnie od zastosowanego stopu korzystano z różnych technik ich produkcji, spośród których wymienić można te użyte w przypadku klamer z Gniewu i Piaseczna: kucie z drutu, wycinanie z kawałka grubej blachy i wywijane z cienkiej blachy. Zbiór omawianych sprzączek, pochodzących z dwóch sąsiadujących z sobą stanowisk (odległość pomiędzy miejscowościami wynosi 6 km), nie wykazał żadnych cech charakterystycznych dla poszczególnych egzemplarzy. Nie udało się ustalić żadnych wyróżników, które mogłaby sugerować miejsce wykonania omawianych artefaktów. Zaobserwowano jednak, że wszystkie sprzączki są dość skromne formalnie, a wszystkie też zostały wykonane z popularnych metali. Z uwagi na biżuteryjny charakter klamry mogły być przekazywane w spadku, a obuwie grobowe zapinane było tylko szpilkami krawieckimi lub nasuwane na stopę zmarłego bez zapięcia. Praktyka ta odnosi się w szczególności do obuwia, którego wierzchy wykonane zostały z tkanin, czyli przede wszystkim damskiego. Może to sugerować, że omawiane egzemplarze raczej należały do mężczyzn. Opisywane klamry mogły zatem stanowić element ubioru codziennego. Zagadnienia związane z interpretacją formalno-typologiczną znalezionych klamerek wskazują, z jakimi trudnościami interpretacyjnymi stykają się archeolodzy zajmujący się tymi aspektami kostiumologii. Obuwie z okresów nowożytnych z uwagi na niewielką ilość występowania w kolekcjach archeologicznych jest w dalszym ciągu materiałem tajemniczym i zagadkowym.
EN
During archaeological research carried out from 2009 to 2016 in the Church of St. Nicholas in Gniew, a set of three metal buckles was found. Then, in 2017, excavations were conducted in crypts of the Church of the Nativity of the Blessed Virgin Mary in the village of Piaseczno, in the Gniew District. Two other pairs of buckles were uncovered at this site. All the buckles found differ considerably. Thanks to this, one can get an impression that apart from holding the shoe on the foot, they also served decorative purposes. One can distinguish two main types of buckles: those made of iron and those made of a copper alloy. The latter, considering ornaments, could be more valuable than their iron counterparts. Regardless of the alloy used, manufacturing techniques differed, some of which were those used in the case of buckles from Gniew and Piaseczno: wire forging, cutting out of thick metal sheet, and folding thin metal sheet. On account of their jewellery-like character, this small collection of buckles discussed could be bequeathed, while most grave shoes were only fastened with tailor’s pins or put on the feet of the dead without fastening. This practice particularly concerned shoes with textile uppers, which mostly meant women’s shoes. It may suggest that the items in question were rather owned by men. The buckles described could be thus elements of the everyday attire. Issues connected with a formal and typological interpretation of the buckles found indicate interpretive problems faced by archaeologists dealing with these aspects of costume studies. Modern shoes, due to the scarcity of artefacts in archaeological collections, remain mysterious and puzzling objects.
6
Publication available in full text mode
Content available

Iluminacje zespołów zabytkowych w Gdańsku, Malborku i Gniewie. O konieczności tworzenia kompleksowych programów iluminacji

60%
Hryszkiewicz-Kahlau D.
Ochrona Zabytków
|
2009
|
issue 3
25-39
EN
Tilt“ undertakings pursued by specialists - electrical engineers relating to the illumination of historical architecture are increasingly often stirring a lively discussion involving not merely conservators. Lighting designers, historians, architects and town planners are also voicing their opinions about suitable illumination. The need to devise complex illumination plans for historical town, residential, defensive, and sacral complexes, historical fragments of the suburbs and, more recently, historical parks, gardens and other premises within their landscape and town-planning context is univocally expressed by all environments engaged in the protection of cultural property. Poland may benefit from foreign examples - France, Belgium, the Netherlands or Germany boast complex so-called master plans of illuminations. Our experiences in this particular domain are extremely humble, and the existing illumination projects are usually sketches formulated rather intuitively by local experts. As a rule, Polish illuminations are (Livoid of interdisciplinary studies and are seemingly “spontaneous’, or so it would appear upon the basis of a closer examination of the nighttime views of several cities. The reflections presented in this article are based on examples from Pomerania: the historical City centre of Gdansk, Malbork Castle and the castle in Gniew.
7
Publication available in full text mode
Content available

Silk band and metal appliqués of a child’s bonnet from the northern crypt of the parish church in Gniew

60%
Grupa M., Łukaszewicz J. W.
Analecta Archaeologica Ressoviensia
|
2019
|
vol. 14
137–153
EN
The number of archaeological explorations of churches has increased in recent years. Inside medieval or Baroque temples, researchers report much more favourable conditions for the preservation of various kinds of artefacts which have been placed inside coffins as grave goods, in particular organic materials such as silk, leather, and wood). Exploring the northern crypt of St. Nicolas church in Gniew, the researchers’ attention was focused on a child burial (aged 10–14). Despite the large number of exceptional finds supplied by this site, this one stood out as all the entire coffin space had been filled with silk bands and ribbons with green corrosion products on their surfaces. Preliminary examination showed that they were bunches of metal bands which had originally been meant to imitate plant branches. The decision was made to expand traditional technological analyses of archaeometrical tests of both textiles and metal appliqués. The material presented below is the first part of these analyses.
8
Publication available in full text mode
Content available

The Saint Benedict Cross or the Saint Benedict Medal Based on a Find from Archaeological Research in Gniew (Pomerania Province)

52%
Michalik J.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
|
2020
|
issue 35
167-187
PL
W 2015 r., podczas badań archeologicznych wokół kościoła w Gniewie (woj. pomorskie), znaleziono drobny fragment blaszki, która po oczyszczeniu w czasie zabiegów konserwatorskich okazała się być krzyżykiem. Wykop zlokalizowany był na zewnątrz, niedaleko ściany prezbiterium. Badania w tym miejscu potwierdziły wnioski wysunięte w poprzednich latach badań, że teren wokół kościoła użytkowany był jako cmentarz. O długim użytkowaniu cmentarza świadczyły licznie odkryte pochówki, przecinające się jamy grobowe i ossuaria, czyli miejsca w których gromadzono szczątki ludzkie po oczyszczeniu z wcześniejszych pochówków z obszaru cmentarza i kościoła. Dewocjonalia, czyli między innymi medaliki, krzyżyki, szkaplerze czy sznury modlitewne, są związane z religią chrześcijańską długą tradycją. Ich znaleziska podczas badań wykopaliskowych w kościołach i na cmentarzyskach mogą świadczyć, że były one popularne wśród społeczeństw późnego średniowiecza i nowożytności. Niestety, krzyżyk nie zachował się w całości. Trudno jest ustalić czy brakujące uszko oraz fragmenty dwóch belek uległy uszkodzeniu w czasie jego użytkowania przez właściciela, czy też stało się to przez procesy korozyjne po zdeponowaniu w ziemi. Pierwsze źródła pisane o samym medaliku pochodzą z ulotki informacyjnej datowanej na 1664 r. Przedstawia ona świętego Benedykta z gestem błogosławieństwa i medalik z charakterystycznym krzyżem i literami. Jedną z najważniejszych prac o medaliku świętego Benedykta jest dzieło z roku 1862, autorstwa Prospera Guèrangera. Medaliki i krzyżyki św. Benedykta są także znane z wielu inwentarzy zabytków z badań cmentarzysk, głównie z okresu nowożytności. Krzyżyki św. Benedykta w formie zbliżonej do krzyża kawalerskiego zostały odnalezione między innymi w Maniowach na Podhalu, Gliwicach, Lubiniu pod Kościanem, Wrocławiu czy Częstochowie. Mimo upłynięcia ponad trzech i pół wieku od pojawienia się pierwszej informacji o medaliku, a ponad sześciu od pierwszej wzmianki o jego symbolice, to nadal medalik cieszy się dużą popularnością wśród chrześcijan. Zapewne informacje o cudach, jakie dzieją się za jego pośrednictwem, nie są już głównym motywem osób go noszących, tak może stanowić on swego rodzaju amulet, który ma chronić noszącego przed złem. Pomimo nadal dość skromnej literatury odnośnie do dewocjonaliów św. Benedykta pozyskanych ze stanowisk archeologicznych, należy liczyć, że wraz z postępem badań zostaną rozwiane niejasności odnośnie do miejsc produkcji, czy też bardziej szczegółowych zależności w wyglądzie między samymi krzyżykami i medalikami.
EN
In 2015, during archaeological research conducted around the church in Gniew (Pomerania Province), a small fragment of a metal plate was found. After it was cleaned as part of restoration it turned out to be a cross. The excavation was located outside, near the chancel wall. Research conducted there confirmed the conclusions drawn in previous years, i.e. that the church grounds had been used as a graveyard. The fact that the graveyard had been used for a long time was proved by numerous burials, overlapping grave pits and ossuaries, meaning places where human remains were gathered after earlier burials in the graveyard and the church had been emptied. Devotional items, including medals, crucifixes, scapulars, and prayer ropes, have been long connected with the Christian tradition. The fact that they are found during excavations in churches and graveyards may indicate that they were popular in Late Middle Ages and in the Modern Era. Unfortunately, the cross has not been preserved whole. It is difficult to determine whether the missing loop and two fragments of the horizontal bar were damaged when it was used by its owner or as a result of corrosion taking place after it had been deposited in the ground. The first written sources concerning the medal itself come from an information leaflet dated to 1664. It depicts Saint Benedict in a gesture of benediction and a medal with a characteristic cross and letters. One of the most important works on the Saint Benedict Medal is the work by Prosper Guèranger from 1862. Saint Benedict medals and crucifixes are also known from many inventories of artefacts compiled during research conducted in graveyards, mostly from the Modern Era. Saint Benedict crosses in a form resembling a knight’s cross were found in, among others, Maniowy in Podhale, Gliwice, Lubiń near Kościan, Wrocław, and Częstochowa. Despite the three and a half centuries that have passed since the first information about the medal appeared, and the six centuries since the first mention of its symbolism, it is still very popular among Christians. Most probably, information about the miracles happening thanks to it are no longer the main reason why it is worn but it can be a kind of an amulet protecting against evil. Despite rather scarce literature on Saint Benedict devotional items found at archaeological sites, one should expect that as research progresses, doubts about the manufacturing places or more detailed relationships between the appearance of crosses and medals will be dispelled.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.