Search results

1

Kolonia karaimska w Harbinie

100%

Lavrin L.

Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów

|

2001

|

issue 1 (5)

12-13

2

Zamach na Stalina

71%

Mironienko S.

SECRETUM. Służby specjalne, bezpieczeństwo, informacja

|

2016

|

issue 1(4)

142-152

PL

Artykuł został poświęcony jednemu z epizodów w walce służb specjalnych Związku Radzieckiego i Japonii. Przedstawia historię ucieczki Henryka Liuszkowa, wysokiego rangą funkcjonariusza NKWD, który przeszedł na stronę Japonii. Tekst przedstawia działania japońskiego wywiadu, który wykorzystując możliwości, kompetencje oraz wiedzę uciekiniera, podejmuje decyzję o zgładzeniu przywódcy ZSRR Józefa Stalina. Opis działania wskazuje z jednej strony na możliwości operacyjne japońskiego wywiadu w końcu lat 30. XX w., z drugiej zaś na sprawność i operacyjne możliwości radzieckiego wywiadu, który zdobył informacje na temat przygotowywanego zamachu oraz potrafił podjąć skuteczne środki zaradcze. Jednocześnie pokazane w artykule instrumentalne traktowanie przez japoński wywiad zdrajcy stanowi świadectwo tego, jak byli i są traktowani defektorzy. Jeżeli mają szczęście, mogą dożyć starości, gdy są pechowcami - kończą zlikwidowani przez służby na których stronę przeszli. Zakończona klęską operacja Niedźwiedź była jednym z interesujących i barwnych zdarzeń w ostrej walce, którą stoczyły organy bezpieczeństwa ZSRR ze znanymi ze swej brutalności japońskimi służbami specjalnymi.

EN

The article is devoted to one of the episodes in the fight between the secret services of the Soviet Union and Japan. It presents the story of the escape of Henry Lushkov, a high-ranking NKVD officer who went over to the Japanese side. The text describes the actions of the Japanese intelligence that using the possibilities, competence and knowledge of the defector, decided to eliminate the Soviet leader, Joseph Stalin. On the one hand, the description shows the operational capabilities of the Japanese intelligence at the end of 1930s, and on the other hand, the efficiency and operational capabilities of the Soviet intelligence, which having obtained information on the planned assassination attempt was able to take effective countermeasures. At the same time, the instrumental treatment by the Japanese intelligence of the traitor shows how defectors have always been treated. If they are lucky, they may live until old age, if they are not – they end up liquidated by the services whose side they went over to. The failed operation Bear was one of the most interesting and colourful events in the fierce struggle between the Soviet security bodies and the Japanese secret services known for their brutality.

3

Polacy-katolicy w Harbinie. W trosce o zachowanie tożsamości narodowej

71%

Pietrasiak M., Rodionova K.

Eastern Review

|

2022

|

vol. 11

|

issue 1

107-124

EN

The primary purpose of the article is to add to the knowledge of the activities of the Polish colony in Harbin (Manchuria) by analyzing unpublished archival documents on the subject. The documents supplement already existing publications on the role of Poles in the process of planning and construction of the East China Railway (KWZD) and the operation of this trade route using the most important railroad junction, whose architects were Poles of Harbin. The period covered by the analysis is the late 19th–mid-20th centuries. Particular attention was paid to the care of the Harbin Polish community to preserve its national identity. The Catholic Church and the Polish schools established in Manchuria played a major role in this. The values that accompanied the functioning of educational and religious institutions based on the principles of tolerance and acceptance of diversity, as well as the involvement of Poles in the economic development of Manchuria can be an important element of Polish soft power towards China and building the image of Poland.

PL

Podstawowym celem artykułu jest uzupełnienie wiedzy o działalności kolonii polskiej w Harbinie (Mandżuria) poprzez analizę niepublikowanych dokumentów archiwalnych dotyczących tego tematu. Dokumenty uzupełniają już istniejące publikacje, dotyczące roli Polaków w procesie planowania i budowy Kolei Wschodniochińskiej (KWŻD) oraz eksploatacji tej drogi handlowej z wykorzystaniem najważniejszego węzła kolejowego, którego architektami byli Polacy, Harbinu. Okres, którego dotyczy analiza, to koniec XIX – połowa XX w. Szczególna uwaga została zwrócona na dbałość Polonii harbińskiej o zachowanie tożsamości narodowej. Dużą rolę odgrywał przy tym Kościół katolicki oraz szkoły polskie założone w Mandżurii. Wartości, które towarzyszyły funkcjonowaniu instytucji edukacyjnych oraz religijnych oparte na zasadach tolerancji i akceptacji różnorodności oraz zaangażowanie Polaków w rozwój gospodarczy Mandżurii, mogą być ważnym elementem polskiego soft power wobec Chin i budowania wizerunku Polski.

4

„W Harbinie dobrze było mieszkać…”. O potrzebie badań nad powojenną reemigracją tzw. harbińców do ZSRS

57%

Rohoziński J.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2022

|

vol. 39

|

issue 1

269-290

PL

Harbin, zajmujący około jednej dziesiątej powierzchni strefy eksterytorialnej (полосы отчуждения) leżącej wzdłuż Kolei Wschodniochińskiej, założony w 1898 r. przez polskich inżynierów kolejowych, był oknem Rosji na Azję, tak jak Petersburg - na Europę. Podobnie jak przedrewolucyjna stolica Rosji, Harbin ze swoją planową zabudową na błotach i „geometryczną” toponimiką, stanowił „projekt cywilizacyjny”, choć nasycenie cerkwiami i sacrum upodobniało miasto raczej do starej Moskwy. W literacko-wspomnieniowej mitologii Harbin odgrywał rolę „rosyjskiego Paryża”, „miasta ogromnych możliwości”, „Szczęśliwej Chorwacji” (od nazwiska gen. Dmitrija Chorwata, kierującego od 1903 r. Koleją Wschodniochińską), swoistej przystani dla „ludzi pogranicza” i zakonserwowanego kawałka „starej, dobrej”, przedrewolucyjnej Rosji, który przetrwał do 1945 r.1 Fenomen specycfiznej tożsamości i kulturowego profilu światowej diaspory harbińskiej doczekał się już całkiem sporej liczby opracowań i bogatej literatury wspomnieniowej2. W Polsce przedmiotem refleksji naukowej i działalności popularyzatorskiej jest przede wszystkim wkład Polaków w powstanie i rozwój Harbinu jako ważnego węzła Kolei Wschodniochińskiej, a także dzieje tamtejszej Polonii. Wzrost zainteresowania tymi kwestiami znajduje swój wyraz także w rosnącej liczbie publikacji z zakresu „harbińskiej memuarystyki”3. Jej największy zbiór w Polsce zgromadzony jest w zasobach Książnicy

5

Życie za chińskim murem - kultywowanie tradycji katolickiej w polskiej kolonii w Harbinie na przełomie XIX i XX w.

50%

Giza A.

Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

|

2018

|

vol. 129

249-263

PL

Na kontynencie europejskim XIX wiek to okres wojen, upadków wielkich imperiów oraz dziejowych zmian społeczno-ekonomicznych. Analogiczny czas w Państwie Środka wiąże się z postępującą kolonizacją cesarstwa, m.in. budową eksterytorialnej kolei Wschodniochińskiej, której centralny punkt stanowiło miasto Harbin, erygowane 16 maja 1898 r. przez polskiego inżyniera, Adama Szydłowskiego. Polska kolonia w Mandżurii przetrwała 50 lat przekraczając ok. 1920 r. 20.000 mieszkańców przybyłych do Chin z historycznych terytoriów Rzeczypospolitej. Była to społeczność zorganizowana, przedsiębiorcza, kultywująca narodowe tradycje. Jej wybitnych przedstawicieli nie należy wiązać wyłącznie z przemysłem kolejowym, gdyż działali tam m.in. twórca eksperymentalnej powieści historycznej Teodor Parnicki, ojciec polskiego górnictwa odkrywkowego prof. Juliusza Samujłło czy dr Janusz Korczak. Najważniejszym ośrodkiem życia Polaków w Mandżurii stał się kościół. Materialnym pomnikiem bytności owej społeczności jest most na rzece Sungari, obiekt zaprojektowany przez zarządcę kolei Wschodniochińskich, Stanisława Kierbedźa. Niemym signum temporis jej bytności stał się los polskiego cmentarza w Harbinie, zdewastowanego i zaoranego przez „Czerwoną Gwardię”, na którego terenie dziś rozciąga się park rozrywki, reklamowany atrakcjami diabelskiego młyna.

EN

In Europe, the XIX century was a period of wars, falls of great empires and history-making socio-economic transformations. In this time China was being progressively colonized. Exterritorial railways of Eastern China was built whose central point was the town of Harbin. The railways were officially erected on the 16th of May 1898 by a Polish engineer Adam Szydłowski. Polish colony in Manguria survived for 50 years. Around 1920 the number of residents who came from historical territory of Polish Republic exceeded 20 000. It was a well-organized, enterprising community which cared for national traditions. Its outstanding representatives did not solely belong to railway industry. The community had such members among its ranks as Teodor Parnicki – creator of experimental historical novel, prof. Juliusz Samujłło – founding father of Polish underground mines and Janusz Korczak PhD. Church became the most important center of Polish immigrants’ life. A material statue of the community’s presence in the region is a bridge on the Sungari river designed by Stanisław Kierbedź – an overseer of Eastern China railways. A silent signum temporis of the community’s life was the fate of Polish cemetery in Harbin devastated and scorched by Red Army. Today there is an entertainment spot in this place – advertised by a ferris wheel.

Refine search results

1 Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów

1 Eastern Review

1 Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

1 Pamięć i Sprawiedliwość

1 SECRETUM. Służby specjalne, bezpieczeństwo, informacja

1 Giza A.

1 Lavrin L.

1 Mironienko S.

1 Pietrasiak M.

1 Rodionova K.

1 Rohoziński J.

2 2022

1 2018

1 2016

1 2001

Kolonia karaimska w Harbinie

Zamach na Stalina

Polacy-katolicy w Harbinie. W trosce o zachowanie tożsamości narodowej

„W Harbinie dobrze było mieszkać…”. O potrzebie badań nad powojenną reemigracją tzw. harbińców do ZSRS

Życie za chińskim murem - kultywowanie tradycji katolickiej w polskiej kolonii w Harbinie na przełomie XIX i XX w.