Search results

1

Polscy duchowni – heftlindzy a rozgrywki piłki nożnej w Konzentrationslager Dachau. Cz. I

100%

Brakowski J.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2016

|

vol. 37

|

issue 3

191-200

EN

The first German concentration camp on the land of the Third Reich was the KL Dachau, established in 1933. Starting from 1940, about 3000 clergymen of different faiths and nationalities were imprisoned there. 97% of them were the clergy of the Catholic Church among which there were 1807 Poles. KL Dachau was therefore a camp, where the largest number of Catholic clergymen was gathered during the whole World War II. After the defeat of Germans at Stalingrad at the beginning of 1943 the discipline in the concentration camp in Dachau was somewhat loosened. The prisoners were allowed to read German books and press, or to stage theatrical performances. This article deals with a hardly known phenomenon of organizing sport contests in KL Dachau, and especially football games, in which Polish clergymen also participated.

2

Psychologiczny balecik w konkretnym układzie sił. O polskiej recepcji „Wozu do Wiednia” Karela Kachyni

80%

Szymański K.

Kwartalnik Filmowy

|

2018

|

issue 101-102 Kino europejskie XXI wieku

275-299

PL

“Wóz do Wiednia” („Kočár do Vídně”) – arcydzieło kina czechosłowackiego z 1966 r., wyreżyserowane przez Karela Kachynię na podstawie scenariusza Jana Procházki – wzbudził w Polsce w latach 1966-1967 wyjątkowo skrajne opinie. Zastrzeżenia wobec rozgrywającego się w ostatnich dniach II wojny światowej filmu ogniskowały się wokół trzech wątków: zgorszenia związkiem miłosnym Czeszki i żołnierza wrogiej armii, sprzeciwu wobec nieheroicznego sposobu ukazania partyzantów oraz oburzenia na pozytywną postać „sympatycznego Niemca”. Krytycy „Wozu do Wiednia” formułowali swoje zarzuty niespotykanie ostrym i napastliwym językiem, wykorzystując bogaty repertuar środków stylistycznych i retorycznych komunistycznej nowomowy. Zdaniem Szymańskiego retoryka moralnego oburzenia i intelektualnej niezgody na przesłanie filmu była podszyta w recenzjach dyskursem ideologicznym, zgodnym z ówczesną polityką Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, a wykorzystującym przede wszystkim tzw. straszak niemiecki, resentyment czeski oraz zarzuty rewizjonizmu wobec Czechosłowacji szukającej „socjalizmu z ludzką twarzą”. Wszystkie te elementy dyskursu zostały w 1968 r. wykorzystane w Polsce do legitymizacji ostatecznej rozprawy z Praską Wiosną i użycia do tego wojsk Układu Warszawskiego. W związku z tym Szymański widzi w recepcji „Wozu do Wiednia” z jednej strony wyprzedzające bieg wypadków testowanie – w skali mikro i na drugorzędnym froncie krytyki artystycznej – środków późniejszej antyczechosłowackiej akcji propagandowej, z drugiej zaś – symptom, wcześniejszego niż dotąd sądzono, przejścia codziennej PRL-owskiej indoktrynacji ideologicznej w stadium metodycznej i umyślnej kampanii propagandowej skierowanej przeciwko Czechosłowacji.

EN

“Carriage to Vienna” (“Kočár do Vídně”) – a masterpiece of the Czechoslovak cinema from 1966, directed by Karel Kachyňa and based on the script by Jan Procházka – aroused extremely divergent opinions in Poland in the years 1966-1967. Objections to the film taking place in the last days of the Second World War focused on three themes: scandal in response to the romantic relationship between a Czech girl and a soldier of a hostile army, opposition to the non-heroic way of showing guerrillas and outrage at the positive figure of a “nice German”. The critics of the “Carriage to Vienna” formulated their accusations with an unusually sharp and aggressive language, using the extensive repertoire of stylistic and rhetorical means of the communist language. According to Szymański, the rhetoric of moral indignation and intellectual disagreement with the message of the film present in the reviews was underlined with an ideological discourse, consistent with the policy of the Polish United Workers’ Party, which used primarily the so called German deterrent, Czech resentment and accusations of revisionism towards Czechoslovakia seeking “socialism with a human face”. All these elements of the discourse had been used in Poland, in 1968, in order to legitimize the final showdown with the Prague Spring and the use of Warsaw Pact troops. Therefore Szymański sees in the reception of the “Carriage to Vienna”, on the one hand, the testing (prior to the course of events) – on the micro scale and on the secondary front of artistic criticism – of the means of the later anti-Czech propaganda action, and on the other – a symptom, earlier than previously thought, of the daily ideological indoctrination of the Polish People’s Republic at the stage of methodical and intentional propaganda campaign directed against Czechoslovakia.

3

Stadiony i Zagłada. Kilka wątków z potencjałem edukacyjnym

61%

Rosół R.

Polonistyka. Innowacje

|

2021

|

issue 13

163-172

EN

The paper presents various threads linking football stadiums in Poland and the extermination of the Jewish people. It seems likely that the suggested topics can be used for educational purposes in schools or other institutions. The topics are as follows: 1. the labour camp at the stadium in Poznań (on the basis of the short film Stadium); 2. a selection of Jews at the stadium in Będzin (the diary of Rutka Laskier); 3. the mass grave at the former sport complex of Skra Warsaw (the book Warsaw 1942 of Franz Blättler and the documentary film A Film Unfinished); 4. Jewish cemeteries transformed into football stadiums (a relation of an inhabitant of Kleczew); 5. stadiums of former Jewish clubs nowadays (with a reference to the reportage Maccabi Voices).

PL

Artykuł przedstawia różne wątki łączące stadiony piłkarskie w Polsce z Zagładą społeczności żydowskiej. Wydaje się prawdopodobne, że sugerowane tematy mogą być wykorzystane do celów edukacyjnych w szkołach lub innych instytucjach. Są to następujące tematy: 1. obóz pracy przymusowej na stadionie w Poznaniu (na podstawie filmu krótkometrażowego Stadion); 2. selekcja Żydów na stadionie w Będzinie (dziennik Rutki Laskier); 3. masowy grób na terenie kompleksu Skry Warszawa (książka Franza Blättlera Warszawa 1942 i film dokumentalny pt. Niedokończony film); 4. cmentarze żydowskie przerobione na boiska piłkarskie (relacja mieszkańca Kleczewa); 5. stadiony dawnych klubów żydowskich dzisiaj (z nawiązaniem do reportażu Maccabi Voices).

Refine search results

1 Kwartalnik Filmowy

1 Polonistyka. Innowacje

1 Seminare. Poszukiwania naukowe

1 Brakowski J.

1 Rosół R.

1 Szymański K.

1 2021

1 2018

1 2016

Polscy duchowni – heftlindzy a rozgrywki piłki nożnej w Konzentrationslager Dachau. Cz. I

Psychologiczny balecik w konkretnym układzie sił. O polskiej recepcji „Wozu do Wiednia” Karela Kachyni

Stadiony i Zagłada. Kilka wątków z potencjałem edukacyjnym