Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Ignacy Matuszewski
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
Ikonotheka
|
2015
|
vol. 25
167-188
EN
Juliusz Słowacki’s poem King-Spirit [Król-Duch] assaults the reader with images which appear in motion, in sudden fl ashes, and usually in the form of fragments taken out of the darkness. These visions are of a cinematic rather than a painterly nature. For this reason the 1909 cycle of pastel illustrations to King-Spirit by Tymon Niesiołowski (only two of which remain in the collection of the National Museum in Warsaw) may seem to the modern viewer’s eye to be far removed from the text of the poem. But at the beginning of the 20th century, in his revolutionary monograph entitled Słowacki and the New Art [Słowacki i nowa sztuka] (published in 1902), Ignacy Matuszewski not only pointed to the equivalents of Słowacki’s late writings to be found in the visual arts, but also expressed his belief in the possibility of illustrating these texts. Niesiołowski’s cycle is thus a testimony to the contemporary interpretations of Słowacki. It demonstrates the changes that the style of reading Romantic texts went through during the century.
PL
Publikowane teksty Ignacego Matuszewskiego poświęcone komunistycznej armii Zygmunta Berlinga i Michała Roli-Żymierskiego nie były nigdy publikowane w Kraju. Pierwotnie Matuszewski drukował je w sześciu odcinkach w nowojorskim „Nowym Świecie”, zaś jeden z nich – Niewolnicy – przedrukowano dodatkowo w pośmiertnej edycji Wyboru pism (Nowy Jork-Londyn 1952). Niniejsza publikacja sześciu tekstów publicystycznych Matuszewskiego obejmuje wspomnianych Niewolników oraz blok pięciu tekstów opublikowanych w ramach serii zatytułowanej Świadectwo. Wybór jest niewielkim fragmentem przygotowywanej obecnie w Wojskowym Biurze Historycznym edycji jego tekstów obejmujących okres lat 1912–1946. Obszerna publikacja tekstów zebranych Matuszewskiego ukaże się wiosną 2017 r. Pod każdym publikowanym tekstem podano informację na temat pierwodruku.
PL
Ignacy Matuszewski zadeklarował się jako zwolennik obozu politycznego Józefa Piłsudskiego stosunkowo późno, bo dopiero na przełomie 1917 i 1918 r. Szybko awansował w formalnej i nieformalnej hierarchii tegoż obozu. Już w grudniu 1918 r. został oficerem wywiadu, a nieco ponad półtora roku później – w lipcu 1920 r. – szefem wywiadu. Tym samym stał się jednym z najbliższych współpracowników Piłsudskiego w czasie wojny polsko-sowieckiej, zyskując kredyt zaufania na przyszłość. Po odzyskaniu władzy przez Piłsudskiego w wyniku zamachu stanu w maju 1926 r. Matuszewski pracował na odpowiedzialnych stanowiskach w dyplomacji. W latach 1929–1931 był kierownikiem Ministerstwa Skarbu. Jego współpraca z Marszałkiem układała się dobrze, mimo trwającego wielkiego kryzysu gospodarczego. Jednak wiosną 1931 r. Piłsudski nakazał usunąć Matuszewskiego z rządu i odmówił mu jakiejkolwiek możliwości pracy w dyplomacji. Przyczyny tej zmiany stanowiska nie są do końca jasne. Zapewne były one spowodowane nie tyle ograniczeniem przez Matuszewskiego budżetu dla wojska, ile uczynieniem tego pod nieobecność Piłsudskiego i bez jego zgody. W opinii Marszałka było to złamanie zasad obowiązujących w jego obozie władzy i najwyższy wyraz nielojalności. Mimo to Matuszewski pozostał wierny ideałom Piłsudskiego do końca życia.
PL
Fundamentalnymi kwestiami polskiej racji stanu po klęsce wrześniowej były oswobodzenie kraju spod okupacji niemieckiej i sowieckiej oraz wskrzeszenie państwowości Rzeczypospolitej w granicach sprzed 1939 r. Powstały we Francji rząd gen. Władysława Sikorskiego imponderabilia te oparł na ścisłym współdziałaniu politycznym i militarnym z sojusznikami ‒ Wielką Brytanią i Francją ‒ mimo że państwa te nie wypełniły zobowiązań zawartych u progu II wojny światowej. Ci zapatrywali się na te kwestie odmiennie od polskiego punktu widzenia, głównym przeciwnikiem były Niemcy, a nie Niemcy i Związek Sowiecki. Fiaskiem zakończyła się zainicjowana jesienią 1939 r. próba przygotowania wspólnego z Londynem i Paryżem dokumentu określającego cele wojny. Kością niezgody był, jak się przypuszcza, brak akceptacji zachodnich sojuszników na przywrócenie terytorialnego status quo. Powrót do granicy polsko-sowieckiej – wyznaczonej traktatem zawartym w 1921 r. w Rydze i stanowiącej jeden z ważnych elementów ładu wersalskiego – nie był akceptowany. Alianci zachodni skłonni byli widzieć sojusznika w Związku Sowieckim, licząc na rozpad współdziałania z Niemcami. Zwłaszcza po spektakularnym zwycięstwie Niemiec nad Francją w 1940 r., Brytyjczycy gotowi byli pójść na daleko idące kompromisy z Sowietami, godzące w podstawowe interesy państwowe Rzeczypospolitej...
Pamięć i Sprawiedliwość
|
2022
|
vol. 39
|
issue 1
432-451
PL
Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, co oznaczało bycie piłsudczykiem w myśli oraz w filozofii politycznej Ignacego Matuszewskiego. Autor pominął biografię i działalność polityczną bohatera artykułu jako już stosunkowo dobrze znane, skoncentrował się natomiast na jego wypowiedziach na temat przedstawiony w tytule artykułu, zawartych w ogromnym dorobku pisarskim Matuszewskiego, powstałym zarówno w okresie międzywojennym, jak i na uchodźstwie po 1945 r. Przedstawiony został stosunek piłsudczyków do osoby Józefa Piłsudskiego, do państwa, do niepodległości, a także do dogmatyzmu w myśleniu politycznym, do czego piłsudczycy, w tym sam Matuszewski, mieli stosunek negatywny. Autor wskazał, że w omawianym okresie rozumienie pojęcia „piłsudczyk” w polskiej myśli politycznej ewoluowało od nazwy żołnierzy służących pod komendą Piłsudskiego do określenia wszystkich Polaków, którzy podzielali idee kierujące pierwszym marszałkiem Polski.
PL
The subject matter of this article is discussing legal concepts of Ignacy Matuszewski in the interwar period. In the core of the camp of adherents of Piłsudski he was one of the few people interested in the economic issues of the state, what is more he belonged to a small circle of its representatives who themselves formulated original political concepts of the Republic of Poland. Matuszewski’s output as a publicist formed not only the projects of a constitution, but also discussions concerning the shape and functioning of specific constitutional bodies. It was demonstrated that Matuszewski – the proponent of strong power of the head of the state, at the same time was characterised by a pragmatic attitude to system issues. He was against the view that only with the help of adequately enacted law the intended goal could be unfailingly achieved. The article contains the analysis of Matuszewski’s constitutional views from which it could be deduced that he was the advocate of a two-chamber parliament and of effective rule of the Council of Ministers. The study brings closer the achievements of Matuszewski in the sphere of law, which are in our times practically unknown.
PL
The subject matter of this article is discussing legal concepts of Ignacy Matuszewski in the interwar period. In the core of the camp of adherents of Piłsudski he was one of the few people interested in the economic issues of the state, what is more he belonged to a small circle of its representatives who themselves formulated original political concepts of the Republic of Poland. Matuszewski’s output as a publicist formed not only the projects of a constitution, but also discussions concerning the shape and functioning of specific constitutional bodies. It was demonstrated that Matuszewski – the proponent of strong power of the head of the state, at the same time was characterised by a pragmatic attitude to system issues. He was against the view that only with the help of adequately enacted law the intended goal could be unfailingly achieved. The article contains the analysis of Matuszewski’s constitutional views from which it could be deduced that he was the advocate of a two-chamber parliament and of effective rule of the Council of Ministers. The study brings closer the achievements of Matuszewski in the sphere of law, which are in our times practically unknown.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.