Search results

1

Społeczeństwo obywatelskie w Turcji na przykładzie współczesnych bractw i wspólnot muzułmańskich - próba analizy

100%

Chomętowska-Kontkiewicz A.

Kwartalnik Naukowy OAP UW "e-Politikon"

|

2012

|

issue 2

210-222

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza instytucji społeczeństwa obywatelskiego w Turcji, ze szczególnym uwzględnieniem organizacji wywodzących się z tradycyjnych islamskich form życia społecznego; wśród nich znaczącą rolę odgrywają religijne wspólnoty muzułmańskie zwane cemaat, których korzenie wywodzące się z bractw muzułmańskich. W czasach Imperium Osmańskiego bractwa stanowiły jeden z najważniejszych elementów życia religijnego, społecznego i kulturalnego. Pomimo ich delegalizacji w Republice Turcji, bractwa i wyrosłe z nich współczesne wspólnoty religijne, wniosły istotny wkład w kształtowanie się społecznego oporu przeciwko autorytarnemu państwu. Celem artykułu jest wykazanie, że w miarę wzrostu znaczenia społeczeństwa obywatelskiego i pogłębiania procesów demokratyzacji w Turcji, wspólnoty te mogą przyczynić się do renegocjacji formalnie laickiego charakteru Republiki Turcji.

EN

This paper deals with the problem of civil society in Turkey; particularly it focuses on the organization that are deeply enrooted in Islamic and Ottoman forms of social life. Among them there are Muslim religious communities known as cemaat, deriving from the Muslim brotherhoods. In the times of Ottoman Empire Muslim brotherhoods constituted one of the most important element of religious, social and cultural life. In spite of being delegalized in Turkish Republic, Muslim brotherhoods and contemporary Muslim communities, facilitated the creation of social resistance against an authoritarian state. The article points out that with the increasing importance of civil society and the deepening of democratization it is probable that those above mentioned communities could contribute to renegotiation the secular character of the Turkish state.

2

Brytyjska dyplomacja nad Bosforem od czasów restauracji Stuartów po epokę napoleońską

86%

Kołodziejczyk D.

Kwartalnik Historyczny

|

2019

|

vol. 126

|

issue 1

EN

Recenzowana monografia ukazuje brytyjską politykę nad Bosforem z perspektywy „nowej historii dyplomatycznej”. Jej Autor analizuje pochodzenie i status brytyjskich dyplomatów, bada język i ceremoniał przyjęty podczas uroczystych audiencji, jak też przy okazji codziennych kontaktów z osmańskimi dostojnikami oraz śledzi zmiany we wzajemnej percepcji w dobie wzrostu brytyjskich ambicji imperialnych oraz rosnącej świadomości osłabienia Porty Otomańskiej. The monograph under review depicts the British policy on the Bosporus in the light of the ‘new diplomatic history’. Its author analyzes the origins and status of British diplomats, studies the language and ceremonial adopted during solemn audiences as well as everyday contacts with Ottoman dignitaries, and traces the changes in mutual perception during the era of the rise of British imperial ambitions and of the growing awareness of the weakening of the Ottoman Porte.

3

The Turkish cause, reformation and counter-reformation in Polish-English contacts in the 15th and 16th centuries

81%

Grzebyk T.

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

|

2020

|

vol. 27

|

issue 1

96-105

PL

Istnieje wiele tematów w historii stosunków polsko-angielskich, które dotychczas umykały uwadze historyków zajmujących się tą tematyką. Kwestie religijne, które są przedmiotem tego artykułu, będącego wynikiem miesięcznej kwerendy w British Library, Bodleian Library oraz The National Archives of England and Wales, wydają się – zdaniem autora – niedowartościowane. Celem artykułu jest przedstawienie wybranych zagadnień religijno-politycznych jako istotnych czynników w kształtowaniu się polsko-angielskich stosunków dyplomatycznych na przełomie średniowiecza i epoki renesansu.

EN

There are many matters in the history of Polish-English relations that have so far escaped the attention of historians dealing with this subject. Religious issues that are the subject of this article, which is the result of a monthly query in the British Library, Bodleian Library, and The National Archives of England and Wales, seem to be undervalued. The aim of the article is to present selected religious and political issues as important factors in the shaping of Polish-English diplomatic relations at the turn of the Middle Ages and the Renaissance.

4

Cypryjska Ziemia Obiecana. Plany stworzenia żydowskiego państwa na Cyprze (XVI wiek)

72%

Burkiewicz Ł.

Studia Żydowskie. Almanach

|

2022

|

vol. 12

11-26

EN

Jews appeared in Cyprus as early as in the Ptolemaic period (4th century BC). Later, with Rome’s support of the Jewish migration to the island, they became a substantial minority in Cyprus, especially during the reign of Caesar Augustus. Jews took such a liking to the cosmopolitan nature of the island that in the 16th century they started formulating far-reaching plans to make the island a Jewish state. These plans coincided with the persecution of Jews that swept through Western Europe from the late 15th century onward (especially in Spain, Portugal, and Italy). The author of the plans to create an enclave for the Jewish community in Cyprus was a Portuguese banker Joseph Miques or Nasi (1524–1579), commonly known as the Great Jew. In order to carry out his plans, he convinced the Ottoman Sultan Selim II to seize Cyprus, which had belonged to the Republic of Venice since 1489. At that time Jews actively supported the Turks in their campaign against the Venetians. The Ottomans captured Famagusta in 1571 and were welcomed by Jews as liberators from the Venetians, even though at that time nothing remained of the plans to create a Jewish state on the island. The story of these plans is not only a fascinating, albeit little-known, episode in Jewish history but also an interesting example of the rivalry between the Turks and the Republic of Venice in the early modern period.

PL

Żydzi na Cyprze pojawili się już w okresie ptolemejskim (IV w. p.n.e.). W okresie późniejszym Rzym wspierał migracje Żydów na wyspę, którzy szczególnie w czasach cesarza Augusta stali się widoczną mniejszością na Cyprze. Żydzi do tego stopnia upodobali sobie kosmopolityczny charakter wyspy, że powstały daleko idące plany stworzenia państwa żydowskiego na Cyprze. Plany te zbiegły się z prześladowaniami wyznawców judaizmu, które przetoczyły się przez Europę Zachodnią od końca XV wieku (a zwłaszcza w Hiszpanii, Portugalii oraz w Italii). Twórcą pomysłu stworzenia na Cyprze enklawy dla społeczności żydowskiej był pochodzący z Portugalii bankier Józef Nasi lub Miques (1524–1579), powszechnie znany również jako Wielki Żyd. W celu zrealizowania swoich planów przekonał on sułtana osmańskiego Selima II do zajęcia Cypru, który od 1489 roku pozostawał w rękach Wenecjan. Równocześnie Żydzi aktywnie wspierali Imperium Osmańskie w kampanii przeciwko Wenecjanom. Osmanowie opanowali Cypr w 1571 roku i pomimo że nie powrócili do planów stworzenia na wyspie państwa żydowskiego, to byli witani przez miejscowych Żydów jako wyzwoliciele spod władzy Wenecjan. Dzieje stworzenia państwa żydowskiego na Cyprze uchodzą za niezwykle interesujący i mało znany epizod z dziejów nie tylko samych Żydów, lecz także rywalizacji pomiędzy Imperium Osmańskim a Republiką Wenecji w drugiej połowie XVI wieku.

5

Dyplomacja i religia. Zakonnicy franciszkańscy u sułtanów w Stambule.

72%

Paczkowski M. C.

Studia Gdańskie

|

2016

|

issue 39

127-138

PL

Historia franciszkańskiej obecności na Bliskim Wschodzie rozpoczyna się od spotkania św. Franciszka z sułtanem. Tureccy władcy ustanowili swoją stolicę w Konstantynopolu, stąd zrodziła się konieczność stałej obecności franciszkanów nad Bosforem. W okresie panowania Osmanów Stambuł był nie tylko największym islamskim miastem, ale także centrum wspólnoty żydowskiej oraz mniejszości chrześcijańskich. Ich przedstawiciele byli poddani zasadom tzw. milletu. Stolica imperium była także siedzibą patriarchatów orientalnych. Wspólnoty prawosławnych Greków czerpały korzyści z faktu, że ich członkowie byli poddanymi imperium osmańskiego, zdobywając przy tym wiele przywilejów. Rywalizacja o miejsca święte popchnęła te wspólnoty do rozpoczęcia kampanii zniesławiającej franciszkanów, opisywanych jako uzurpatorzy, obcy i nieprzyjaciele imperium tureckiego. Obrona i odzyskiwanie miejsc świętych była zasługą nieustannych i wytrwałych zabiegów ze strony zakonników i Stolicy Apostolskiej. Często zwracano się z prośbą do katolickich władców, aby podejmować dyplomatyczne rozmowy z islamskimi władcami w Konstantynopolu i upominać się o prawa katolików w miejscach świętych. W ten sposób zrodziła się długa tradycja dyplomatyczna w różnych rejonach imperium osmańskiego.

XX

The story of the Franciscan presence in the Middle East began with the encounter between St. Francis and the sultan. The Turkish sultans had their seat in Constantinople and for this reason there was a need for a continued presence of the Franciscans on the banks of the Bosphorus. During the period of Ottoman rule Istanbul was not only that largest Islamic city, but also the center of Jewish and Christian minorities. They were subjected to so-called millet. The capital of the Empire functioned also as the seat of the Oriental Patriarchates. The Greek Orthodox communities, taking advantage of the fact that their members were subjects of the Ottoman Empire, had many privileges. Competition for the possession of the Holy Places led those communities to begin a defamation campaign against the Franciscans, depicting them as usurpers, foreigners and enemies of the Turkish Empire. The defense and recovery of the Holy Places were due to the laborious action undertaken by the Franciscans and the Holy See. They asked Catholic rulers to begin diplomatic work with the Muslim sultans of Constantinople for the defence of Catholic rights in the Holy Places. This is a long tradition marked by diplomacy in various regions belonging to the Ottoman Empire.

6

Schyłek imperiów i jego skutki na Półwyspie Bałkańskim

72%

Jezernik B.

Łódzkie Studia Etnograficzne

|

2017

|

vol. 56

EN

In the Ottoman Empire there was no visible dividing line between secular and religious law. The Ottoman state divided its subjects according to their religion into millets or ‘communities’. Religion was the basis for these divisions; language and ethnological theories played merely a secondary part. The rationale for this state of affairs was the system of government. Ottoman law was a religious code, which could not be imposed on unbelievers, who could not be recruited into the army.A new spirit of national consciousness awoke among the peoples of the millets with the attempt to create civil laws to replace religious ones. They had to reorganise themselves on national lines if they were hold their own at all in modern international politics because nationality was the contemporary basis of Western states and, owing to the ascendancy of the West in the world, the relations of non-Western peoples to each other and to Western powers had to approximate to the forms which the Western world took for granted. During the nineteenth century, nationality became the leading concept and nationalism celebrated its universal victory. During the nineteenth century, nationalism won hearts and minds of the Balkanites as ‘some kind of a social-emancipatory ideology’ (Moritsch 2002: 83), and ever more voices could be heard, claiming the Balkans for the Balkanites. In the Ottoman Empire, however, the Spring of Nations did not come to the Ottoman nation, but such occurred among the peoples who were under Ottoman rule. Nationalists of all Balkan nations jointly emphasised small differences between them, both in the present as well as in the past. In the process, mythology replaced history; tolerance and multiculturalism were its first victims.

PL

W Imperium Osmańskim nie istniał wyraźny rozdział pomiędzy prawem świeckim a kościelnym. W jego systemie ludzie przypisani byli na podstawie wyznawanej religii do wspólnot (millet). Podstawą tego podziału była religia; język i przynależność etniczna odgrywały rolę drugorzędną. Przyczynę tego stanu rzeczy stanowił system władzy. Prawo osmańskie było oparte na kodeksie religijnym, który nie mógł być narzucony nie podlegającym poborowi do wojska innowiercom.Próba stworzenia kodeksu prawa cywilnego, który zastąpić miał prawo religijne, przebudziła w mieszkańcach milletów nowego ducha narodowej świadomości. Jeśli bowiem pragnęli znaczyć cokolwiek w nowoczesnej polityce międzynarodowej, musieli przeorganizować się na podstawie narodowości, ponieważ to właśnie narodowość stanowiła wówczas podstawę organizacji państw zachodnich. Przewaga Zachodu na arenie światowej sprawiła, że ludy nie-zachodnie musiały układać swoje wzajemnie stosunki, oraz swoje stosunki z zachodnimi mocarstwami, według zasad w miarę przypominających te, które świat zachodni uważał za oczywiste.W XIX w. narodowość stała się pojęciem dominującym, a nacjonalizm święcił powszechny triumf. W ciągu XIX stulecia nacjonalizm jako „swego rodzaju ideologia emancypacji społecznej” (Moritsch 2002: 83) podbił serca i umysły mieszkańców Bałkanów; coraz więcej głosów wołało: „Bałkany dla Bałkańczyków!”. Jednakże Wiosna Ludów w imperium tureckim nie objęła narodu osmańskiego, lecz ludy znajdujące się pod władzą osmańską. Nacjonaliści wszystkich narodówbałkańskich jednym głosem podkreślali drobne różnice, jakie występowały między tymi narodami zarówno w przeszłości, jak i w czasach współczesnych. Podczas procesu europeizacji mitologia zastąpiła historię, a wśród pierwszych ofiar były tolerancja i wielokulturowość.

7

Zderzenie tradycji z nowoczesnością oczami kobiety na podstawie autobiografii Halide Edip Adıvar oraz powieści Sinekli Bakkal

72%

Olszowska K. W.

Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych

|

2023

|

issue 2(15)

185-203

EN

Halide Edip Adıvar was among the most influential women of the fall of the Ottoman Empire and the emergence of Republic of Turkey. She was highly educated and a stereotype-breaker who incorporated many modern views in her work, juxtaposing them with tradition and showing outdated and damaging elements. In the text, the author analyses the writer’s autobiography and her best-known novel Sinekli Bakkal from this angle.

PL

Halide Edip Adıvar należała do jednej z najbardziej wpływowych kobiet przełomu Imperium Osmańskiego i Republiki Turcji. Była świetnie wykształcona i przełamywała stereotypy. Wiele z nowoczesnych poglądów zawarła w swojej twórczości, szczególnie zestawiając je z tradycją i pokazując jej przestarzałe i krzywdzące elementy. W tekście autorka przeanalizowała pod tym kątem autobiografię pisarki oraz jej najbardziej znaną powieść Sinekli Bakkal.

8

The Historical Background and the Present State of Turkish-French Relations

72%

Aslan D. H.

Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula

|

2014

|

issue 3(41)

122-135

EN

The initial traces of mutual relations between Paris and Ankara date back to the 16th century. During the Ottoman Empire, bilateral relations between the Empires flourished in terms of economic relations where France enjoyed capitulations. The French-Turkish relations encompass both alliances and wars. Currently there exist serious dissidences in terms of democracy, human rights and freedom issues. Apart from that Paris’s opposition of Turkey’s future full European Union membership blocking five chapters and accepting genocide claims against the so-called Armenian genocide, Turkey’s Kurdish question constitute a huge obstacle for the future development of French-Turkish relations.

PL

Pierwsze ślady wzajemnych stosunków między Paryżem i Ankarą prowadzą do XVI wieku. W czasach Imperium Osmańskiego stosunki dwustronne między imperiami kwitły w sensie stosunków gospodarczych, gdy Francja korzystała z kapitulacji osmańskich. Stosunki francusko-tureckie obejmują zarówno alianse, jak i wojny. Obecnie istnieją poważne rozbieżności, jeżeli chodzi o kwestie demokracji, praw człowieka i swobód. Poza tym sprzeciw Paryża wobec przyszłego pełnego członkostwa Turcji w Unii Europejskiej, blokujący pięć rozdziałów [Traktatu] i akceptujący uznanie kwestii tzw. ludobójstwa Ormian, kwestia Kurdów tureckich, stanowią ogromną przeszkodę dla przyszłego rozwoju stosunków francusko-tureckich.

9

Genocide 1915–1917 a jego współczesna recepcja

72%

Kwiatkiewicz P.

Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość

|

2015

|

vol. 12

331-340

EN

The carnage made during the First World War on the Christians living in the central and eastern provinces of the Ottoman Empire found its widely reflected in the culture and art of the twentieth century. It became the theme of many works and inspiration for the creators, also outside the circle of civiliza-tion hinted communities affected by the tragedy. A special sensitivity distin-guished themselves in artistic circles in Western Europe and the United States. They formed a significant extent widespread contemporary image of the tragedy that took place a hundred years ago in the area of Western Asia. It contained far-reaching simplification and it was also politically useful, decisive for the durability of the media.

10

Bośniacy przeciwko Imperium Osmańskiemu – bunty ludności muzułmańskiej w Bośni w pierwszej połowie XIX wieku

72%

Lis T. J.

Balcanica Posnaniensia Acta et studia

|

2021

|

vol. 28

|

issue 2

81-97

EN

This paper presents the history of anti-Ottoman rebellions, which occurred in Bosnia in the first half of the 19th century. The main initiators of these uprisings were not Christians, as it happened in Serbia, but local Muslim citizens, who were not accepting Stambuls’ agenda towards European parts of the Ottoman Empire. In the paper I would like to investigate some of the most important events in the history of Bosnia: Husejn kapetan Gradaščević rebellion; social turmoil of `30s and `40s, and the final confrontation of Herzcegovinian vezir Rizvanbegović with an army of Omer pasha Latas, who received orders to pacify riots in Bosnia and Herzegovina. The paper is based on the scientific literature, public archive documents and narratives sources – memoirs and travel diaries.

PL

Niniejszy artykuł ma na celu zaprezentowanie historii antyosmańskich powstań do jakich doszło w Bośni w pierwszej połowie XIX w. Głównymi inicjatorami wypowiedzenia posłuszeństwa Porty nie byli jednak chrześcijanie, tak jak to miało miejsce w sąsiedniej Serbii, a wyznający islam mieszkańcy tego kraju, którym nie odpowiadała polityka Stambułu względem europejskich prowincji. W artykule chciałbym zwrócić uwagę na kilka najważniejszych wydarzeń takich jak powstanie Husejn kapetana Gradaščevicia, jak również niepokoje z lat 30 i 40, aż wreszcie walkę jaką stoczył Rizvanbegović – wezyr Hercegowiny przeciwko wojskom Omera-paszy Latasa, który w połowie XIX w. został przysłany ze Stambułu by doprowadzić do pacyfikacji Bośni i Hercegowiny. Artykuł oparty jest w głównej mierze na literaturze przedmiotu, jak również materiałach źródłowych – pamiętnikach, dziennikach, które stanowią materiał uzupełniający.

11

Wybrane aspekty reform skarbowości Imperium Osmańskiego w latach 1839–1876

72%

Szulc D. G.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2022

|

vol. 74

|

issue 1

301-320

EN

The paper provides an overview of the selected aspects of the fiscal law of the Ottoman Empire between 1839 and 1876. In particular, the emphasis is placed on examining the evolution of state taxes in the context of the system as well as the institutions of the state budget, which were based on the rules of Sharia law in the early stages of the Ottoman statehood, while a general tendency towards their westernization was noticeable from 1839 onwards.

PL

Artykuł stanowi przegląd wybranych aspektów prawa skarbowego Imperium Osmańskiego w latach 1839–1876. Nacisk położono w nim na zbadanie ewolucji podatków państwowych w kontekście ustrojowym oraz instytucji budżetu państwa, które we wczesnym etapie państwowości osmańskiej oparte zostały na regułach prawa szariatu, zaś od 1839 r. widoczna stała się tendencja do ich westernizacji.

12

„Jego Świątobliwość uznaje, że lepiej będzie kontynuować wojnę, tym bardziej kiedy jest nadzieja na zwycięstwo”. Aktywność dyplomacji papieskiej podczas konfliktu polsko-tureckiego z lat 1633–1634

72%

Duda P.

Wschodni Rocznik Humanistyczny

|

2019

|

vol. XVI (2019)

|

issue 2: „Jedno nierozdzielne i nieróżne ciało”. Studia z dziejów polsko-litewskiej Rzeczypospolitej, pod red. Artura Goszczyńskiego

75-97

PL

Artykuł omawia aktywność dyplomacji papieskiej podczas konfliktu polsko-tureckiego z lat 1633-1634. Szczególną uwagę zwrócono na papieskie koncepcje przekonania Władysława IV Wazy do rozpoczęcia wojny ofensywnej przeciwko Imperium Osmańskiemu – obietnicę przekazania subsydium oraz utworzenia floty państw chrześcijańskich. Podstawą pracy jest rękopiśmienna korespondencja nuncjusza papieskiego w Warszawie Onorata Viscontiego z Sekretariatem Stanu, zgromadzona w Archivio Segreto Vaticano oraz w Biblioteca Apostlica Vaticana.

EN

Paper describes activities of Papal diplomacy during Polish-Ottoman conflict taking place in 1633 and 1634. It especially focuses on Papal attempts to convince Polish King Wladysław IV Vasa to start offensive action against Ottoman Empire – like promises of financial subsidies and plans to create joint fleet of Christian countries. Paper is based on correspondence of Papal Nuncio in Warsaw, Onorat Visconti, with Secretary of State, from the collections of Archivio Segreto Vaticano and Biblioteca Apostlica Vaticana

RU

В статье рассматривается деятельность папской дипломатии в период польско-турецкой войны 1633–1634 гг. Особое внимание было уделено папской концепции убеждения Владислава IV Ваза начать наступательную войну против Османской империи – обещанием передачи субсидии и созданием флота христианских государств. Основой работы является рукописная переписка папского нунция в Варшаве Онората Висконти с Государственным секретариатом, собранная в Archivio Segreto Vaticano и в Biblioteca Apostlica Vaticana.

13

Chrześcijańskie małżonki sułtanów tureckich. Małżeństwa polityczne w Imperium Osmańskim XIV i XV wieku

72%

Czamańska I.

Balcanica Posnaniensia Acta et studia

|

2013

|

vol. 20

47-63

EN

During the formation of the Ottoman Empire, the Ottoman rulers, similarly to the European rulers pursued a policy of the matrimonial contract, when entering into political marriages with the daughters of the Christian rulers. Christian wives were not forced to convert to Islam. Their status was clearly defined by a marriage settlement signed by the parents or brothers of a future husband. This contract provided females with the right to retain their religion, their means of sustenance to maintain their homes and mansions, as well as high status. Initially, these marriages and the related family relationships were treated very seriously, and one should not consider them to be only a manifestation of vassalization, they usually brought mutual political benefits. With time, with growing disproportions in the military capabilities of the Ottoman Empire and the Christian states in the Balkans, they became a part of political pressure. This did not mean, though, a departure from the principles of marriage contracts. The abolition of the Byzantine Empire and the Balkan countries caused a withdrawal from the policy of the sultans’ marriage contracts with Christian females, and later, a complete resignation from marriage settlements. After the conquest of the Balkans and Asia Minor, they lost their purpose.

14

Geneza Rady Stanu Imperium Osmańskiego oraz jej organizacja w latach 1867–1868

72%

Szulc D. G.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2023

|

vol. 75

|

issue 2

103-123

EN

This paper conducts a system review of Ottoman state legislation from 1867 to 1868 concerning the establishment and organization of the Council of State (Şura-yı Devlet) of the Ottoman Empire. In particular, the contents of the Organic Ordinance of the Council of State and source materials concerning the reasons for the establishment of the Council of State, including Sultan Abdülaziz’s speech (Nutk-ı Hümâyûn) and La Turquie et le Tanzimât by Edouard Engelhardt, were analyzed. The present analysis of the history of the Ottoman Council of State until 1868 also provides an overview of the most important system of state institutions in the Ottoman Empire, which were responsible for the legislative process as well as for the quasi-administrative judiciary in the period before the establishment of Şura-yı Devlet.

PL

W artykule dokonano przeglądu ustrojowego prawodawstwa osmańskiego z lat 1867–1868 dotyczącego powołania oraz organizacji Rady Stanu (Şura-yı Devlet) Imperium Osmańskiego. Szczególnej analizie poddano treść rozporządzenia organicznego Rady Stanu oraz materiały źródłowe dotyczące przyczyn powołania Rady Stanu, w tym przemówienia sułtana Abdülaziza (Nutk-ı Hümâyûn), i pracę La Turquie et le Tanzimât autorstwa Edourda Engelhardta. Analiza historii osmańskiej Rady Stanu do 1868 r. uwzględnia także przegląd najważniejszych osmańskich instytucji ustrojowych odpowiadających za proces ustawodawczy oraz sądownictwo quasi-administracyjne w epoce poprzedzającej powołanie Şura-yı Devlet.

15

Książę pomorski Bogusław X. Turcy i sława (dawniej i dziś)

72%

Poggendorf G.

Materiały Zachodniopomorskie

|

2023

|

issue 19

79-121

EN

The policies of Duke Bogislaw X of Pomerania and his reforms in administration, finance and jurisprudence during his long reign have received great attention in research. A more interesting material, however, was his pilgrimage to the Holy Land in 1497. Especially the outward journey on the sea, on which the pilgrim ship got into a fierce battle with a Turkish squadron. This event at that time attracted the attention of local and foreign chroniclers, of whom mainly the Pomeranian ones praised Bogislaw’s heroic fight against the Turks and the resulting rescue of the galley from the greatest danger. This highly acclaimed struggle of Bogislaw, which according to those reports gave him a triumphant reception on his return to Venice, was later considered in Pomerania and today again in Poland as one of the most important achievements and, glorified in poems, paintings and prints. The question of whether and how Bogislaw himself, his contemporaries or subsequent reports influenced the way in which the events were presented will be explored in the article. There is also an Italian report, probably printed in Venice in 1497, which praises the Venetian captain in his courageous behavior against the Turks.

PL

Polityka księcia pomorskiego Bogusława X oraz jego reformy w administracji, finansach i sądownictwie podczas jego długiego panowania cieszyły się dużym zainteresowaniem badaczy. Niezwykłym wydarzeniem była jego pielgrzymka do Ziemi Świętej w 1497 roku, zwłaszcza podróż morska, podczas której załoga statku pielgrzymiego wdała się w zaciętą bitwę z eskadrą turecką. Wydarzenie to już w czasach Bogusława zwróciło uwagę kronikarzy, zwłaszcza pomorskich, którzy wychwalali bohaterską walkę księcia z Turkami i uratowanie statku z wielkiego niebezpieczeństwa. Zwycięstwo Bogusława, który zgodnie z przekazami został przyjęty triumfalnie w Wenecji, a także na rodzimym Pomorzu, zostało uznane za jedno z ważniejszych osiągnięć księcia i rozsławione w wierszach, malarstwie i grafice. Niniejszy artykuł poświęcony jest pytaniu, czy i w jaki sposób sam Bogusław i jemu współcześni czy też późniejsze przekazy wpłynęły na taką wersję wydarzeń. Omówiony zostanie włoski raport, prawdopodobnie powstały w Wenecji w 1497 roku, który podkreśla zasługi weneckiego kapitana statku i jego odważne zachowanie w potyczce z Turkami.

16

The Relationship of Turkey with Armenia

58%

Aslan D. H., Celiktas O. K.

Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula

|

2015

|

issue 2(44)

90-101

EN

Historical resources records the initial contacts between Turks and Armenians at 10th century as Turkic tribes commenced to immigrate to the lands today called as Anatolia. In the course of the Battle of Manzikert(1071), which is appreciated to be the milestone for Turks entrance to Anatolia, Armenians supported Turks against Byzantium imperia. Aftermaths, Turks and Armenians coexisted in this geography peacefully where Armenians were called by Ottomans as loyal nation to refer their loyalty towards the Ottoman authority. Till the period when the Ottoman Empire entered to its dissolution period, Christian Armenians and Muslim Turks lived together where Armenians along with other non-Muslim minorities of the Ottoman Empire enjoyed a religious and cultural freedom. Nevertheless toward the collapse of long standing the Ottoman Empire, Armenians who were looking for their dependency with the interference of imperial powers like Russian Empire, Great Britain and France, the Armenian problem gradually became an international question. Consequently, a conflict between the loyal nations of the Empire ended with a dislocation process the end of which caused heavy casualties that emerged a debate profoundly influencing foreign policy of modern Turkey in all directions.

PL

Źródła historyczne odnotowują pierwsze kontakty między Turkami i Ormianami w wieku X, kiedy to plemiona tureckie zaczęły napływać na tereny zwane dziś Anatolią. W trakcie Bitwy pod Manzikertem (1071 r.), która jest oceniana jako kamień milowy wejścia Turków do Anatolii, Ormianie wspierali Turków przeciwko imperiom Bizancjum. W następstwie tego Turcy i Ormianie współistnieli na tych terenach w sposób pokojowy – Ormianie byli traktowani przez Turków osmańskich jako naród lojalny, okazujący swą lojalność wobec władz państwa osmańskiego. Aż do czasu, kiedy to Imperium Osmańskie wkroczyło w okres swego rozpadu, chrześcijańscy Ormianie i muzułmańscy Turcy mieszkali razem, gdy Ormianie i inne niemuzułmańskie mniejszości Imperium Osmańskiego cieszyli się wolnością religijną i kulturową. Tym niemniej w miarę jak wielowiekowe Imperium Osmańskie chyliło się ku upadkowi, problem ormiański stawał się stopniowo zagadnieniem międzynarodowym, jako że Ormianie rozwiązanie kwestii swej podległości wiązali z interwencją potęg imperialnych, takich jak Imperium Rosyjskie, Wielka Brytania i Francja. W konsekwencji konflikt między tym lojalnym narodem Imperium skończył się procesem wypędzeń, które spowodowały dużą liczbę ofiar, co z kolei dało impuls debacie w dużej mierze wpływającej na politykę zagraniczną współczesnej Turcji we wszystkich jej kierunkach.

17

Traktat polsko-osmański z Buszy Jarugi (1617) i jego wpływ na międzynarodową sytuację Mołdawii

58%

Constantinov V.

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

|

2022

|

vol. 29

|

issue 1

111-122

EN

Following the dramatic events of 1616, Radu Mihnea ascended into the throne of Moldova. The new ruler of Moldova had to face a difficult mission. He had to contribute to the retention of Tatar attacks in the Polish territories, and of the Cossacks in the Ottoman territories. The tension between the Ottoman Empire and Poland peaked in 1617, when the Ottomans decided to build a fortress on the border with Poland. This intention was countered by the Polish army which was ready to combat these plans. The incursions of the Tartars and the Cossacks continued in the following years, which contributed to the further deterioration of the Polish-Ottoman relations and to the instability of the rule in the country of Moldova.

PL

Po dramatycznych wydarzeniach 1616 r. Radu Mihnea wstąpił na tron mołdawski. Nowy władca Mołdawii musiał zmierzyć się z trudną misją. Musiał przyczynić się do utrzymania najazdów tatarskich na ziemiach polskich i Kozaków na ziemiach osmańskich. Napięcie między Imperium Osmańskim a Polską osiągnęło szczyt w 1617 roku, kiedy Osmanie postanowili zbudować twierdzę na granicy z Polską. Zamiarowi temu przeciwstawiła się armia polska, gotowa do walki. W kolejnych latach trwały najazdy Tatarów i Kozaków, co przyczyniło się do dalszego pogorszenia stosunków polsko-osmańskich i niestabilności rządów w Mołdawii.

18

Turcy i Imperium Osmańskie w proroctwach południowosłowiańskich

58%

Dziadul P.

Balcanica Posnaniensia Acta et studia

|

2014

|

vol. 21

25-36

EN

The main aim of this work is the presentation and analysis of anti-turkish and anti-Islamic ideas found in the South Slavonic prophecies. Prophetic and apocalyptic literature developed in two connected directions in the Ottoman period among the Orthodox Slavs in the Balkans. On the one hand, old prophetic and apocalyptic material (such as the Revelation of Pseudo-Methodius, prophecies of Leo the Wise, the apocryphal Visions of Daniel) was actualized according to new historical-political circumstances. On the other hand, new anti-turkish prophecies were created in that period. However, marginal glosses, interpolations or compilations were often used in that process. Anti-Turkish and anti-Islamic ideas focused mainly on the future Ottoman doom and the image of the legendary emperor who was supposed to defeat the “Ishmaelites”.

PL

The main aim of this work is the presentation and analysis of anti-turkish and anti-Islamic ideas found in the South Slavonic prophecies. Prophetic and apocalyptic literature developed in two connected directions in the Ottoman period among the Orthodox Slavs in the Balkans. On the one hand, old prophetic and apocalyptic material (such as the Revelation of Pseudo-Methodius, prophecies of Leo the Wise, the apocryphal Visions of Daniel) was actualized according to new historical-political circumstances. On the other hand, new anti-turkish prophecies were created in that period. However, marginal glosses, interpolations or compilations were often used in that process. Anti-Turkish and anti-Islamic ideas focused mainly on the future Ottoman doom and the image of the legendary emperor who was supposed to defeat the “Ishmaelites”

19

Idea bałkańskiej wspólnoty czy konfederacji: realistyczna perspektywa czy utopia?

58%

Papadaki P.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio M – Balcaniensis et Carpathiensis

|

2018

|

vol. 3

EN

For centuries, the Balkan Peninsula has been used as the road connecting Eastern Mediterranean and Europe. It is an area of great strategic, economic and cultural signifiance and a place of common interests for all the nations living there for centuries. After their formation as sovereign states (mainly after the collapse of the Ottoman Empire and recently after the Breakup of Yugoslavia), the new Balkan States try to find their geopolitical position on the European map. There are many questions which arise when one thinks about the current situation of those states. Is it possible for the Balkan states to successfully cooperate on a political, economic and strategic basis? Is it necessary to create a union of partially sovereign states (i.e. a confederation) or a looser structure (i.e. a commonwealth) is enough? And finally, is this a way to strengthen democracy and security and consolidate these states’ positions in international relations?

PL

Przez wieki Półwysep Bałkański był wykorzystywany jako droga łącząca wschodnią część Morza Śródziemnego i Europę. Jest to obszar o wielkim znaczeniu strategicznym, gospodarczym i kulturalnym, a także miejsce wspólnych interesów dla wszystkich żyjących tam narodów. Po ich utworzeniu, jako suwerenne państwa (głównie po upadku Imperium Osmańskiego, a ostatnio po rozpadzie Jugosławii), nowe państwa bałkańskie próbują znaleźć swoją geopolityczną pozycję na mapie europejskiej. Wiele pytań pojawia się na myśl o obecnej sytuacji tych krajów. Czy państwa bałkańskie mogą skutecznie współpracować na płaszczyźnie politycznej, gospodarczej i strategicznej? Czy konieczne jest stworzenie unii częściowo suwerennych państw, takich jak konfederacja, czy może wystarczy luźniejsza struktura (tj. wspólnota)? I wreszcie czy jest to sposób na wzmocnienie demokracji i bezpieczeństwa oraz konsolidację pozycji tych państw w stosunkach międzynarodowych?

20

Nad wodami Zatoki Perskiej. Brytyjsko-osmańskie stosunki za panowania Abdülhamida II

58%

Malinowski A.

Balcanica Posnaniensia Acta et studia

|

2014

|

vol. 21

151-162

EN

The main purpose of the article is an attempt to present the relationship that occurred between London and Constantinople during the reign of Abdülhamid II within in the Persian Gulf region and to show the effects of the British policy, which greatly limited the Ottoman sovereignty in the area. The Ottoman forces conquered Arabia and the Persian Gulf during the era of the Süleyman I. The influence of the Ottomans had loosened to a great extent in the following ages. Britain emerged as the winner of the showdown among the Western Great Powers in the Gulf in the 19th century and subsequently it established its supremacy over the region. The Anglo-Ottoman relations relations greatly deteriorated with the beginning of Abdülhamid II`s rule. The British menace to the Ottoman existence in the Gulf was the consequence of the shift in the British policy aiming at the breakdown and disintegration of the Ottoman Empire. Evidence of the British threat to the Ottoman presence in the region was that Britain, in principle, did not want any challenge to its supremacy in the region, so it thwarted all foreign interventions into the Gulf.

Refine search results

Społeczeństwo obywatelskie w Turcji na przykładzie współczesnych bractw i wspólnot muzułmańskich - próba analizy

Brytyjska dyplomacja nad Bosforem od czasów restauracji Stuartów po epokę napoleońską

The Turkish cause, reformation and counter-reformation in Polish-English contacts in the 15th and 16th centuries

Cypryjska Ziemia Obiecana. Plany stworzenia żydowskiego państwa na Cyprze (XVI wiek)

Dyplomacja i religia. Zakonnicy franciszkańscy u sułtanów w Stambule.

Schyłek imperiów i jego skutki na Półwyspie Bałkańskim

Zderzenie tradycji z nowoczesnością oczami kobiety na podstawie autobiografii Halide Edip Adıvar oraz powieści Sinekli Bakkal

The Historical Background and the Present State of Turkish-French Relations

Genocide 1915–1917 a jego współczesna recepcja

Bośniacy przeciwko Imperium Osmańskiemu – bunty ludności muzułmańskiej w Bośni w pierwszej połowie XIX wieku

Wybrane aspekty reform skarbowości Imperium Osmańskiego w latach 1839–1876

„Jego Świątobliwość uznaje, że lepiej będzie kontynuować wojnę, tym bardziej kiedy jest nadzieja na zwycięstwo”. Aktywność dyplomacji papieskiej podczas konfliktu polsko-tureckiego z lat 1633–1634

Chrześcijańskie małżonki sułtanów tureckich. Małżeństwa polityczne w Imperium Osmańskim XIV i XV wieku

Geneza Rady Stanu Imperium Osmańskiego oraz jej organizacja w latach 1867–1868

Książę pomorski Bogusław X. Turcy i sława (dawniej i dziś)

The Relationship of Turkey with Armenia

Traktat polsko-osmański z Buszy Jarugi (1617) i jego wpływ na międzynarodową sytuację Mołdawii

Turcy i Imperium Osmańskie w proroctwach południowosłowiańskich

Idea bałkańskiej wspólnoty czy konfederacji: realistyczna perspektywa czy utopia?

Nad wodami Zatoki Perskiej. Brytyjsko-osmańskie stosunki za panowania Abdülhamida II