Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Inflanty Polskie
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Inflanty Polskie Bolesława Limanowskiego – wspomnienia i relacje

100%
Samborska-Kukuć D., Uniwersytet Łódzki K. L. P. i. M. P., ddsk@wp.pl
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
|
2013
|
vol. 22
|
issue 4
EN
Polish Livonia was the little homeland of Boleslaw Limanowski, a socialist and a popular political activist. The author reminisces about it in his Memoirs and in his correspondence reviving the past – both private and the history of the region (his work about Emilia Plater). Limanowski’s statements, because of his highly detailed observations, are the source of the history of the province and character of its customs. They also reveal a private side of the evolution of the author’s views. His accurate remarks connected with the peculiarities of the identities of Poles living in Livonia, especially their relationships with Russians, enabled the reader to think about the uniqueness of the author’s thoughts and his sagacity.
2
Publication available in full text mode
Content available

Źródła do dziejów południowo-wschodnich Inflant (późniejszych Inflant Polskich) w latach 1561-1600 w archiwach Rygi i Wilna

75%
Jeziorski P. A.
Miscellanea Historico-Archivistica
|
2013
|
issue 20
63-76
PL
Celem artykułu jest prezentacja wybranych źródeł do dziejów Łatgalii w latach 1561–1600, a więc w najwcześniejszym okresie przynależności tej części dawnych Inflant do państwa polsko–litewskiego. Obecnie są one przechowywanych w archiwach i bibliotekach Rygi oraz Wilna. Łatgalia, jedna z głównych krain historycznych współczesnej Łotwy, od 2. połowy XVII w. zwana Inflantami Polskimi, w granicach Rzeczypospolitej dotrwała do 1772 r. Omówieniem objęło wybrane źródła przechowywane w Łotewskim Państwowym Archiwum Historycznym (Latvijas Valsts vēstures arhīvs) w Rydze oraz zgromadzone w związanym z nim Archiwum Zewnętrznym Rady Ryskiej (Rīgas Magistrāta Arejais Arhīvs), a także w Łotewskiej Bibliotece Narodowej (Latvijas Nacionālā bibliotēka). Scharakteryzowano też zbiory przechowywane w Litewskim Państwowym Archiwum Historycznym (Lietuvos valstybės istorijos archyvas) w Wilnie oraz dawnej Bibliotece Wróblewskich (Lietuvos mokslų akademijos Vrublevskių biblioteka) w Wilnie. Omówiono też losy publicznych i prywatnych archiwów i bibliotek, mających w swych zbiorach źródła do dziejów Łatgalii w ostatnim czterdziestoleciu XVI w., które w przeciągu XIX i 1. połowy XX w. uległy rozproszeniu bądź zniszczeniu. Skoncentrowano tu uwagę na wybranych archiwach i bibliotekach polsko–inflanckiej szlachty, a także omówiono zasób i losy zniszczonego prawie całkowicie u schyłku XVIII w. archiwum miejskiego Dyneburga (Daugavpils).
EN
The purpose of this article is to present selected sources to the history of Latgale in the years 1561-1600, the earliest period of the membership of the former Livonia to the Polish-Lithuanian Commonwealth. Currently the records are stored in the archives and libraries of Riga, and Vilnius cities. Latgale, one of the major contemporary historical regions of Latvia, since the late 17th century was called the Polish Livonia, but within the borders of Poland stayed to 1772. The article discusses selected sources stored in the Latvian State Historical Archives (Latvijas Valsts vēstures arhīvs) in Riga and in the External Archives of the City Council of Riga (Rīgas Magistrate Arejais Arhīvs), as well as the National Library of Latvia (Latvijas Nacional Library). Characterized were also fonds stored in the Lithuanian State Historical Archives (Lietuvos Valstybės istorijos archyvas) in Vilnius and the former Wróblewski Library (Lietuvos mokslų akademijos Vrublevskių library) in Vilnius. Moreover, there was discussed the fate of public and private archives and libraries that had in their holdings sources to the history of Latgale in the last forty years of 16th century that within the 19th and first half of the 20th century were dispersed or destroyed. The attention was focused on the selected archives and libraries of Polish-Livonian nobility. Furthermore, there was discussed the holdings and fate of the Daugavpils municipal archives that was almost completely destroyed in the late 18th century.
3
Publication available in full text mode
Content available

Źródła do dziejów południowo-wschodnich Inflant (późniejszych Inflant polskich) w latach 1561–1600 w archiwach Rygi i Wilna

75%
Jeziorski P. A.
Miscellanea Historico-Archivistica
|
2013
|
issue 20
63-76
EN
The purpose of this article is to present selected sources to the history of Latgale in the years 1561-1600, the earliest period of the membership of the former Livonia to the Polish-Lithuanian Commonwealth. Currently the records are stored in the archives and libraries of Riga, and Vilnius cities. Latgale, one of the major contemporary historical regions of Latvia, since the late 17th century was called the Polish Livonia, but within the borders of Poland stayed to 1772. The article discusses selected sources stored in the Latvian State Historical Archives (Latvijas Valsts vēstures arhīvs) in Riga and in the External Archives of the City Council of Riga (Rīgas Magistrate Arejais Arhīvs), as well as the National Library of Latvia (Latvijas Nacional Library). Characterized were also fonds stored in the Lithuanian State Historical Archives (Lietuvos Valstybės istorijos archyvas) in Vilnius and the former Wróblewski Library (Lietuvos mokslų akademijos Vrublevskių library) in Vilnius. Moreover, there was discussed the fate of public and private archives and libraries that had in their holdings sources to the history of Latgale in the last forty years of 16th century that within the 19th and first half of the 20th century were dispersed or destroyed. The attention was focused on the selected archives and libraries of Polish-Livonian nobility. Furthermore, there was discussed the holdings and fate of the Daugavpils municipal archives that was almost completely destroyed in the late 18th century.
4
Publication available in full text mode
Content available

Działalność organizacyjna mniejszości polskiej na Łotwie (dawne Inflanty Polskie)

71%
Leśniewska-Napierała K.
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
|
2016
|
vol. 5
191-208
EN
Polish Livonia is the most culturally diverse region in Latvia. Many organizations which work here, they try to uphold the traditions of national minorities. In the article discusses the organizational activities of the Polish minority in Latgale region. The study also shows the educational activities of Poles in the Republic of Latvia. In the research used a sociological method of in-depth interviews with the leaders of Polish organizations. The purpose of the interviews was to know the opinion of the most active and the most competent group of activists.
PL
Inflanty Polskie stanowią najbardziej zróżnicowany kulturowo region Łotwy. Działa tu wiele organizacji, starających się podtrzymać tradycje mniejszości narodowych. W artykule omówiono działalność organizacyjną mniejszości polskiej w Łatgalii. Ukazano także działalność oświatową Polaków w Republice Łotewskiej. W badaniach wykorzystano socjologiczną metodę wywiadów pogłębionych z liderami organizacji polskich. Celem wywiadów było poznanie opinii najaktywniejszej, a jednocześnie najbardziej kompetentnej grupy działaczy.
5

Utwory maryjne Pieśni sobie śpiewanych Konstancji Benisławskiej a tradycja teologiczna i literacka

63%
Żukowska K.
Meluzyna. Dawna Literatura i Kultura
|
2018
|
vol. 1 (8)
43-59
EN
The article presents issues of the second part of Pieśni sobie śpiewane (‘Songs Sung to Oneself’), the only poetic volume by Konstancja Bienisławska (1747–1806), a poet living in the former Polish Livonia area. I hope to prove that Marian poetry presented by Benisławska is an original phenomenon on the literary map of Poland of those times. Uniqueness of Marian texts of Pieśni sobie śpiewane, collected under the name of Pozdrowienie anielskie na pieśni rozłożone (‘An angel’s greeting divided into songs’), lies in its poetic interpretation of theological discussions of that time and in the original adaptation of Marian literary patterns. As a result, the poet creates a surprising image of Virgin Mary who is shown as an autonomous and causative figure, contrary to the official christocentric perspective in literature and theology.
6
Publication available in full text mode
Content available

O nieznanych listach Gustawa Manteuffla ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Lwowskiego. Komunikat

63%
Budzyński R.
Kwartalnik Historyczny
|
2018
|
vol. 125
|
issue 3
PL
W zbiorach Biblioteki Uniwersytetu Lwowskiego zostały odnalezione listy Gustawa Manteuffla do Aleksandra Semkowicza. Ich wartość polega na uzupełnieniu „białych plam” w biografii polsko-inflanckiego barona w zakresie jego współpracy z redakcją lwowskiego „Kwartalnika Historycznego” oraz z galicyjskimi historykami polskimi. Korespondencja ta przynosi informacje, jak technicznie rozwiązywano problem przekazywania periodyku do kraju, w którym był on zakazany. Co więcej, listy Manteuffla rzucają też światło na jego relacje z rosyjską cenzurą. Na uwagę zasługuje również krótka wzmianka na temat czasów studenckich Manteuffla w Dorpacie. Until recently, little has been known about the cooperation of baron Gustaw Manteuffel (1832–1916), an outstanding chronicler of Polish Livonia, with the Kwartalnik Historyczny, published in Lwów (L’viv, Lemberg). Manteuffel’s letters to Aleksander Semkowicz have recently been found in the collection of the Library of the University of L’viv. These are especially valuable as they will fill the gaps in the biography of the Polish-Livonian baron. One such gap is his cooperation with the editorial staff of the Kwartalnik Historyczny and Polish historians from Galicia. The correspondence sheds light on such matters as the way in which the periodical was smuggled into the country, where it was forbidden, and Manteuffel’s relations with Russian censorship. There is a brief mention of Manteuffel’s student years at Tartu.
7

Das Projekt des historisch-geographischen Lexikons von Polnisch Livland bis 1772

51%
Jeziorski P.
Zapiski Historyczne
|
2011
|
vol. 76
|
issue 4
115-127
PL
Prace nad projektem „Słownika historyczno-geograficznego Inflant Polskich do 1772 r.” zostały rozpoczęte w 2006 r. w toruńskim Zakładzie Historii Pomorza i Krajów Bałtyckich Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk. Wspomniany „Słownik” jest częścią wielkiego projektu noszącego nazwę „Słownika historyczno-geogra/ cznego ziem polskich” (autorstwa Karola Buczka), którego część średniowieczna jest realizowana od 1958 r. pod egidą Polskiej Akademii Nauk. „Słownik historyczno-geograficzny Inflant Polskich” jest pierwszym słownikiem z tej serii, poświęconym obszarowi, który znajduje się obecnie poza współczesnymi granicami Polski. Funkcjonująca od drugiej połowy XVII w. nazwa Inflanty Polskie odnosi się do Łatgalii, krainy historycznej współczesnej Łotwy, położonej w jej południowo-wschodniej części. Ziemie te, w XIII-XVI w. należące do zakonu inflanckiego i arcybiskupów ryskich, przeszły pod zarząd państwa polsko-litewskiego dopiero w drugiej połowie XVI w. i pozostawały w jego granicach do pierwszego rozbioru (1772). Prowadzona na potrzeby „Słownika” kwerenda obejmuje materiał średniowieczny, w większej części wydany już drukiem, źródła nowożytne (głównie archiwalia z XVII-XVIII w., w tym niezwykle cenne księgi grodzkie dyneburskie, przechowywane obecnie w Rydze), ponadto uwzględnia wyniki prac archeologicznych prowadzonych na obszarze Łatgalii. „Słownik” zawiera hasła poświęcone poszczególnym punktom osadniczym (osady miejskie i wiejskie, folwarki itd.), obiektom / zjogra/ cznym (rzeki, jeziora, bagna, kompleksy leśne itd.) oraz jednostkom terytorialno-administracyjnym. Wewnętrzny układ poszczególnych haseł odpowiada modelowi przyjętemu podczas prac nad słownikami z serii „Słownika historyczno-geograficznego ziem polskich w średniowieczu”. Publikacja „Słownika” jest przewidywana w dwojakiej postaci: tradycyjnej książki oraz bazy danych w internecie, zawierającej wszystkie materiały zgromadzone podczas kwerendy prowadzonej na potrzeby „Słownik”. Prace nad „Słownikiem” planuje się zakończyć w 2014 r.
8
Publication available in full text mode
Content available

Z dziejów luteranizmu w Łatgalii w tzw. czasach polskich (1561–1772)

51%
Jeziorski P.
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
|
2019
|
vol. 63
PL
Dzieje konfesji luterańskiej w dawnych Inflantach Polskich (łotewskiej Łatgalii) są zagadnieniem bardzo słabo rozpoznanym. Niewielkie zainteresowanie tą kwestią, niezwykle frapującą chociażby z racji położenia Łatgalii i jej funkcjonowania na pograniczu kulturowym, jest przede wszystkim efektem poważnego zdekompletowania bazy źródłowej i jej silnego rozproszenia. Niniejszy tekst ma na celu ukazanie w ogólnym zarysie losów łatgalskiego luteranizmu w okresie, w którym tzw. Inflanty Polskie należały do państwa polsko-litewskiego (1561–1772). Szczególny nacisk położono na relacje luteranów z katolikami, którzy w tzw. czasach polskich mieli w Łatgalii uprzywilejowaną pozycję.
EN
History of Lutheran confession in the former Polish Livonia (Latvian Latgale) is very poorly investigated. Minor interest in this matter, which is fascinating due to Latgale location and its functioning in the cultural borderland, is mainly the effect of a serious decomposition of the source base and its strong dispersion. This text is aimed at showing a general outline of the history of Latgale Lutheranism in a period, when the so-called Polish Livonia belonged to the Polish-Lithuanian Commonwealth (1561–1772). Particular emphasis is put on Lutherans’ relations with Catholics, who had a privileged position in Latgale in the “Polish times”.
9
Publication available in full text mode
Content available

Inflanckie sieroty. Nieznane kulisy wydania Inflant Polskich Gustawa Manteuffla w Poznaniu w 1879 roku

51%
Budzyński R.
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
|
2018
|
vol. 68
81-98
PL
W Bibliotece Jagiellońskiej zachował się zbiór niewyzyskanych dotychczas listów znanego poznańskiego księgarza i wydawcy Jana Konstantego Żupańskiego do Józefa Ignacego Kraszewskiego, który może stanowić dopełnienie obrazu edycji znakomitej książki wybitnego polsko- inflanckiego dziejopisa barona Gustawa Manteuffla (1832–1916). W 1869 roku Manteuffel opublikował w Rydze książkę pod tytułem Polnisch Livland, która zainteresowała polskich czytelników, w tym Józefa Ignacego Kraszewskiego. Słynny pisarz zachęcił polskiego Inflantczyka do ogłoszenia tej pracy w języku polskim. W odniesieniu do publikacji Inflant Polskich (Poznań 1879) wspomniany zespół korespondencji przynosi ciekawe informacje, z których najważniejsze dotyczą formy publikacji i bezpośredniego wzorca rozwiązań technicznych, w tym kwestii wykonania rycin do dzieła Manteuffla przez lipskich grafików. W listach ujawnia się również zmienny stosunek poznańskiego księgarza do projektowanego przedsięwzięcia wydawniczego.
EN
A little recognized to date collection of letters of the renowned Poznań bookseller and editor Jan Konstanty Żupański to Józef Ignacy Kraszewski preserved In the Jagiellonian Library can valuably complement the story of an excellent book by the eminent Polish-Livonian historian, Baron Gustaw Manteuffel (1832–1916). In 1869, Manteuffel published in Riga a book Polnisch Livland [Polish Livonia], which came to interest Polish readers, including Józef Ignacy Kraszewski. The famous novelist encouraged the Polish‑L ivonian author to publish his work also in Polish. This correspondence, related in part to preparing Polish publication (Inflanty Polskie, Poznań 1879) brings a lot of interesting details, most importantly concerning its editorial form and technical questions involved, including that of making prints for Manteuffel’s work by graphic artists from Leipzig. The letters indicate also the changing attitude of the Poznań bookseller to the planned publishing project.
10
Content available remote

Księga Terra Mariana – wybitne zwierciadło historii i przedmiot badań

51%
Moreino I.
Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media
|
2017
|
issue 1(24)
7-27
PL
W artykule omówiono album Terra Mariana. 1186–1888, sporządzony w jednym egzemplarzu i przekazany papieżowi Leonowi XIII przez polsko-niemiecką szlachtę bałtycką. Album ten jest źródłem informacji i artystyczną opowieścią o historii chrześcijaństwa w Liwonii, a szczególnie w Inflantach Polskich. Znaczną część artykułu poświęcono twórcom księgi, przede wszystkim Gustawowi Manteufflowi. Zaprezentowano także sylwetki inicjatorów wydania faksymilowego w XXI w., które wraz z księgą naukowych komentarzy stanowi niezaprzeczalną wartość dla historii i księgoznawstwa Łotwy. Powołano się na wspólną historię Łotwy i Polski oraz przedstawiono omawiane dzieło jako przedmiot dalszych badań.
EN
The article discusses the album entitled Terra Mariana. 1186–1888, of which a single copy was prepared and handed over to Pope Leo XIII by the Polish -German Baltic noblemen. The album is a source of information and an artistically crafted story about the history of Christianity in Livonia, and especially in Polish Livonia. The bulk of the article is devoted to the creators of the work, above all to Gustav Manteuffel. The article also presents the figures of the initiators of a 21st century facsimile edition, which along with a book of scholarly commentaries constitutes an undeniable contribution to the history and book science of Latvia. Reference was made to the common history of Latvia and Poland, and the work in question was presented as an object of further research.
11
Publication available in full text mode
Content available

Kazimiery Iłłakowiczówny dyskurs o utraconej ojczyźnie

38%
Szpunar K.
Tematy i Konteksty
|
2017
|
vol. 12
|
issue 7
168-184
EN
Kazimiera Iłłakowiczówna’s literary output is unusually rich. The poet was born in Vilnius and she spent her youth in Polish Livonia (now Latvia) which topography played a crucial role in her literary work. The loss of this “little homeland” contributed to the specific creation of the country of her childhood. Livonia and Lithuania became for the author of The Lithuanian Nightingale the source of both idyll and pain; the peculiar Way of the Cross. In her works the poet mourns and recalls the lost homeland. She also tries to persuade the warring nations to forgive and make peace. She prays for the disappearance of the borders.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.