Search results

1

Przełom w teologii św. Bonawentury z Bagnoregio i jego teologiczno-pastoralne konsekwencje w perspektywie współczesności

100%

Woźniak R. J.

Polonia Sacra

|

2019

|

vol. 23

|

issue 2(56)

61-82

PL

Artykuł opiera się na przekonaniu o znaczącym zwrocie, który nastąpił w myśli Bonawentury około roku 1259. Istotą przełomu w La Verna była radykalizacja egzystencjalnego wątku teologii Doktora Serafickiego. Niniejszy artykuł jest próbą opisania podstawowych teologicznych i duszpasterskich konsekwencji tego zwrotu w stosunku do współczesności. Głównym punktem odniesienia jest tekst Itinerarium mentis in Deum.

EN

The article is based on the conviction of a significant modification that occurred in Bonaventure’s thought around 1259. The essence of the breakthrough in La Verna was the radicalization of the existential thread of theology of the doctor Seraphicus. This paper is an attempt to describe the basic theological and pastoral consequences of this turn in their relation to the present day. The main point of attention is text of Itinerarium mentis in Deum.

2

Wyprawa zbrojna Krzysztofa Radziwiłła „Pioruna” w Inflantach zimą 1579 roku

80%

Łopatecki K.

Zapiski Historyczne

|

2018

|

vol. 83

|

issue 1

39-67

EN

The article presents the Lithuanian expedition carried out in Livonia in the winter of 1579. On the basis of the itinerary [itinerarium] and iconographic and written sources it has been established that three regiments were to act in a coordinated manner to conduct the military action against the Russian Empire. All the three regiments were to set off from Kieś [Wenden] and through different ways reach Dorpat [Tartu] occupied by the Russians. The whole expedition included about 200 cavalry soldiers and about 400 common infantry soldiers [Polish: drab] along with several light artillery and a numerous lager. Owing to the activities undertaken by the three regiments, destructions were much more extensive, more loot was acquired and military successes were more significant – the castle of Kierepeć was conquered. The activity of three separate regiments confused the enemy and prevented them from undertaking the effective defence. The expedition was carried out from 16 February to 6 March, which also affected its outcome. The late winter provided the best conditions for the land communication, while the upcoming thaw made it impossible for the enemy to launch the counter-defence. It resulted in the safe return to Kieś and a lack of Moscovite units sent from Dorpat. To my way of thinking, the winter expedition of 1579 to Livonia was the best example of the manoeuvre art of the Polish-Lithuanian army in the 16th century. The routes of two regiments (the left one and the central one) ran close to each other, while the third one (the right one) had a totally different route entering the Russian lands from the back. The right regiment was commanded by the Oberst [Colonel] of Courland Jürgen Buttler, who conquered the castle of Kierepeć [Kirempe]. The main unit was commanded by Krzysztof Radziwiłł nicknamed “Perkūnas”, who plundered the vicinities of Dorpat. The analysis of the itinerary of 1579 prepared by Krzysztof Radziwiłł indicates that the mile recorded there corresponded to 8 kilometres. The average daily velocity of the expedition Kieś–Dorpat–Kieć amounted to 21.55 km, which corresponded to 2.7 miles. During the expedition the regiments covered from 250 to 310 km, which along with the return journey amounted to 500 km.

DE

Der Artikel handelt vom litauischen Feldzug in Livland im Winter 1579. Auf der Grundlage eines wiederaufgefundenen itinerarium sowie von ikonografischen und schriftlichen Quellen konnte ermittelt werden, dass damals drei Regimenter gebildet wurden, die in koordinierter Weise eine Militäraktion gegen das russische Zarenreich durchführen sollten. Alle sollten aus Wenden aufbrechen und auf verschiedenen Wegen in das von den Russen besetzte Dorpat gelangen. Am gesamten Feldzug nahmen etwa 2000 berittene Soldaten und etwa 400 Schützen teil, dazu kamen einige leichte Geschütze und ein verhältnismäßig umfangreicher Tross. Durch die Operationen von drei Regimentern wurde der Bereich der angerichteten Zerstörungen erweitert, die Beute vergrößerte sich und man errang militärische Erfolge, vor allem durch die Eroberung der Burg Kirempe. Die Operationen von drei getrennten Gruppen verwirrten den Gegner und machten ihm eine wirksame Verteidigung unmöglich. Von Bedeutung war auch die Wahl des Zeitpunkts des Feldzugs (16. Februar – 6. März). Der Spätwinter ermöglichte die vergleichsweise besten Bedingungen für den Landverkehr, und das herannahende Tauwetter machte es dem Gegner unmöglich eine Gegenoffensive zu beginnen. So kam man sicher nach Wenden zurück, und es wurden keine Moskauer Einheiten in Richtung Dorpat entsandt. Der Winterfeldzug von 1579 nach Livland kann in meinen Augen als das beste Beispiel für die Bewegungskunst der polnischlitauischen Armeen im 16. Jahrhundert gelten. Die Marschwege von zwei Regimentern (des linken und des mittleren) verliefen nebeneinander, das dritte (rechte) hatte eine ganz andere Marschroute und drang gleichsam vom Hinterland in russisches Gebiet ein. Das rechte Regiment wurde vom kurländischen Oberst Jürgen Buttler geführt und eroberte die Burg Kirempe. Die Hauptmacht führte Krzysztof Radziwiłł „Piorun“, der die Umgebung von Dorpat plünderte. Eine Analyse des von Krzysztof Radziwiłł zurückgelegten itinerarium von 1579 zeigt, dass man die verzeichneten Meilen auf etwa acht Kilometer umrechnen muss. Die mittlere Tagesgeschwindigkeit auf dem Zug Wenden – Dorpat – Wenden betrug 21,55 Kilometer, was 2,7 Meilen entsprach. Die Regimenter legten im Verlauf des Feldzugs zwischen 250 und 310 Kilometern zurück, zusammen mit dem Rückweg waren es über 500 Kilometer.

3

Itinararium Egerii na temat światła

57%

Czyżewski B. S.

Vox Patrum

|

2019

|

vol. 71

115-130

EN

The Egeria, who have had pilgrimage to the Holy Land in 381-384, left us a significant testimony in the form of written diaries. Her itinerary is an exceptional work for scholars who are dedicated to work on history of monasticism, liturgy and customs prevailing in the Holy Land in the 4th century. Owing to this descriptions, we are able to look at the Jerusalem liturgy celebrated during the entire liturgical year including the precise localization of sacred places in the whole Holy Land, which she – tireless pilgrimage - decided to visit. In the Egeria’s Diaries we can read about the lights, which comes out of candles, candelabras, lamps and torches. One gets the impression that Egeria was trying to focus readers minds on three significant functions of the light in the liturgy. The light, which was lightning up during vespers, had been a thanksgiving prayer directed to God and had a spiritual character. The light accompanied pilgrims when they had been traveling from one temple to another, waiting for the services or just to light up the room where the liturgy was going to take place. Egeria the Pilgrimage wrote also about the light which was used to decorate the interiors and giving then splendor.

PL

Egeria, która odbyła swoją pielgrzymkę do Ziemi Świętej w latach 381-384, pozostawiła ważne świadectwo w postaci spisanych pamiętników. Jej Itineraria to niezwykłe dzieło dla badaczy historii monastycyzmu, liturgii i obyczajów panujących w Ziemi Świętej w IV wieku. Dzięki tym opisom mamy możliwość zapoznania się z jerozolimską liturgią odprawianą w ciągu całego roku liturgicznego, z lokalizacją miejsc świętych w całej Ziemi Świętej, które odwiedziła ta niestrudzona pątniczka. W Pamiętnikach Egerii pojawiają się także informacje na temat światła, które wydobywa się ze świec, kandelabrów, lamp i pochodni. Odnosi się wręcz wrażenie, że w swoich opisach pragnie zwrócić uwagę czytelnika na trzy ważne funkcje, jakie spełniało światło w świątyniach podczas liturgii. Zapalane w czasie nieszporów światło było modlitwą dziękczynienia składaną Bogu i posiadało swój wymiar duchowy. Światło towarzyszyło też pielgrzymom, zwłaszcza kiedy przemieszczali się z jednej świątyni do drugiej, w czasie oczekiwania na nabożeństwa oraz w celu rozwidnienia pomieszczeń, w których odbywała się liturgia. Pątniczka wskazuje również na światło, które ozdabiało wnętrze świątyń i nadawało im blasku oraz splendoru.

Refine search results

1 Polonia Sacra

1 Vox Patrum

1 Zapiski Historyczne

1 Czyżewski B. S.

1 Woźniak R. J.

1 Łopatecki K.

2 2019

1 2018

Przełom w teologii św. Bonawentury z Bagnoregio i jego teologiczno-pastoralne konsekwencje w perspektywie współczesności

Wyprawa zbrojna Krzysztofa Radziwiłła „Pioruna” w Inflantach zimą 1579 roku

Itinararium Egerii na temat światła