Search results

1

Data urodzin królowej Jadwigi Andegaweńskiej i jej ślubu z Władysławem Jagiełłą w kontekście aktu krewskiego. Uwagi filologa do interpretacji głównych źródeł

100%

Mańkowski J.

Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego

|

2013 (2014)

|

vol. 5

27 - 71

PL

Przyjmuje się powszechnie, że Jadwiga Andegaweńska, królowa Polski i święta Kościoła Katolickiego, urodziła się 18 lutego 1374 r. Data ta została wydedukowana ze (skorygowanej) notatki w kalendarzu katedry krakowskiej, podającej, że tego właśnie dnia w r. 1386 Jadwiga zawarła związek małżeński z Władysławem Jagiełłą, odwoławszy uprzednio zaręczyny z księciem Wilhelmem Austriackim, z którym ją, czteroletnią, związali rodzice. Odwołać takie zaręczyny mogła tylko sama zainteresowana w ciągu 3 dni po ukończeniu 12 lat, na tym więc oparto hipotezę, że dzień ślubu Jadwigi był rocznicą jej urodzin, i że w tym dniu ogłosiła ona odwołanie zaręczyn. W opublikowanym artykule, po drobiazgowej analizie językowej kalendarzowej notatki, zestawianej z Annales Długosza, wykazano, że rocznica urodzin Jadwigi przypadała na dzień 14 lutego. Potwierdzają tę datę – pośrednio – akt krewski, wystawiony 14 sierpnia 1385, na 6 miesięcy przed osiągnięciem przez Jadwigę oficjalnej maturitas, oraz akt budziński, w którym matka Jadwigi wyznacza 14 sierpnia jako termin, przed którym ma zostać dopełnione dziecięce, ale nie dające się odwołać matrimonium z Wilhelmem. Dało się zebrać świadectwa, że Jagiełło świętował tę rocznicę i że po śmierci Jadwigi, w katedrze wawelskiej w dniu 14 VIII zostało odprawione uroczyste nabożeństwo za duszę królowej. Wzmianka o nim znikła z polskiej edycji Długosza wskutek elementarnego błędu w przekładzie i horrendalnego komentarza. W artykule zostały też omówione i poprawione błędne przekłady kilku bardzo ważnych miejsc w aktach krewskim i budzińskim

EN

It is generally believed that Queen Jadwiga Of Poland, a saint of the Catholic Church, was born on February 18 in 1374. This date has been deduced from a (corrected) note in a calendar of the cathedral of Cracow, stating that on that day in 1386 Jadwiga married Władysław Jagiełło, having cancelled her engagement to William of Austria to whom she had been betrothed by her parents. Since the engagement could be cancelled only by Jadwiga herself within three days after her twelfth birthday, it is speculated that the day of Jadwiga’s wedding was an anniversary of her birthday, and that it was that day when she cancelled the engagement. In the present article, after a detailed linguistic analysis of the calendar note, juxtaposed with Długosz’s Annales, it is proved that the anniversary of Jadwiga’s birthday was on February 14. This date is confirmed by – indirectly – the Union of Krewo made on August 14 in 1385, six months before Jadwiga officially became mature, as well as the Act of Buda, in which her mother set August 14 as a day before which Jadwiga’s infantile but impossible to cancel matrimonium with William was supposed to happen. There are testimonies that Jagiełło celebrated this anniversary, and that after Jadwiga’s death a solemn mass for the Queen’s soul was said on August 14 in the cathedral in Cracow. The notice of this mass disappeared from the Polish edition of Długosz’s records due to an elementary mistake in translation, and a horrendous comment. The article also discusses and corrects mistakes in translations in a few very important places in the Union of Krewo and the Act of Buda

2

Wokół daty wystawienia dyplomu super complemento matrimonii Jadwigi Andegaweńskiej i Wilhelma Habsburga

86%

Wróbel D.

Historia Slavorum Occidentis

|

2020

|

issue 1 (24)

86-97

EN

This article presents the circumstances accompanying two academic positions on the date of a document issued in Buda on 28 July 1385 with respect to the marriage between Hedwig of Anjou and William, Duke of Austria. The document’s data of 1384 has been subjected to critique.

3

Średniowieczne polonica i silesiaca ze zbiorów Archiwum Uniwersytetu Karola w Pradze

72%

Tomczak R. T.

Historia Slavorum Occidentis

|

2022

|

issue 2 (33)

69-89

EN

The article presents a brief history of the medieval manuscript collections of the Charles University Archives in Prague which includes a catalogue of 13 medieval (1345– –1508) Polish and Silesian charters stored there

4

Felicjan Faleńskiʼs “The Queen” and Catholic modernism

58%

Wieczorek W., Wieczorek W.

Ruch Literacki

|

2020

|

issue 5

5

Znaczenie przywileju koszyckiego z 1374 roku wobec rozważań o prawach kobiet w Polsce

58%

Lisiecka J.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2023

|

vol. 75

|

issue 1

161-180

EN

The subject matter of the present article concerns an aspect of the Košice privilege of 1374 which has been hitherto unnoticed by history scholars. In addition to the unquestionable significance of this act for the development of the noble’s democracy, its gravity is also connected with the fact that it was the first legal act in Poland dealing with women’s rights. Granting of the privilege of 1374 is presented in a historical context by placing this legal event against the background of the situation in the Polish territories in the 14th century, while taking into account historical, political, social, and cultural issues. The legal and social situation of women is also portrayed. The provisions of the Košice privilege are characterized and particular emphasis is placed on the purpose of its granting, i.e. guaranteeing the succession to the Polish throne to the daughters of Louis the Great, and its consequences are delineated.

PL

Problematyka artykułu dotyczy niedostrzeganego dotąd przez badaczy historii aspektu przywileju koszyckiego z 1374 r. Oprócz niewątpliwego znaczenia tego aktu dla rozwoju demokracji szlacheckiej miał on także znaczenie jako pierwszy akt prawny na ziemiach polskich traktujący o prawach kobiet. Nadanie przywileju z 1374 r. przedstawiono w kontekście dziejowym przez ujęcie tego zdarzenia prawnego na tle sytuacji na ziemiach polskich w XIV wieku, uwzględniając zagadnienia historyczne, polityczne, społeczne i kulturowe. Ukazano również sytuację prawno-społeczną kobiet. Scharakteryzowano postanowienia przywileju koszyckiego, z uwzględnieniem celu jego nadania, tj. zagwarantowania córkom Ludwika I Wielkiego sukcesji tronu polskiego, oraz omówiono jego następstwa. Przedstawiono nadanie przywileju z 1374 roku w kontekście dziejowym poprzez uplasowanie tego zdarzenia prawnego na tle sytuacji na ziemiach polskich w XIV wieku, uwzględniając zagadnienia historyczne, polityczne, społeczne oraz kulturowe. Wskazano również na sytuację prawno – społeczną kobiet. Scharakteryzowano postanowienia przywileju koszyckiego, ze szczególnym uwzględnieniem celu jego nadania, tj. zagwarantowania córkom Ludwika I Wielkiego sukcesji tronu polskiego oraz wskazano na jego następstwa.

6

Misja Sędziwoja z Szubina do Zadaru. Epizod z czasów bezkrólewia w Polsce 1382-1384

44%

Wróbel D. A.

Balcanica Posnaniensia Acta et studia

|

2018

|

vol. 25

69-88

EN

The article concerns one of the most mysterious and exciting episodes from the Interregnum after the death of Polish and Hungarian king Louis of Anjou in September 1382. The voivode of Kalisz Sędziwój of Szubin went to Hungary to bring to Poland the daughter of the deceased ruler – princess Hedwig, but he did not achieve his aim. He was arrested in Zadar (now in Croatia) together with his companions, while Hungarian queen Elisabeth of Bosnia sent to Poland a young Jan of Tarnów, son of the castellan of Sandomierz with the task of occupying the Wawel castle in Cracow. The author argues that Sędziwój's departure from Cracow, his unfavorable meeting with queen Elisabeth in Zadar and his escape to Poland after his internment happened in 1383. This has a fundamental impact on the perception of this political mission and its significance in the context of Polish-Hungarian relations during this period.

PL

Artykuł dotyczy jednego z najbardziej tajemniczych i sensacyjnych epizodów z czasu bezkrólewia po śmierci Ludwika Andegaweńskiego. Wojewoda kaliski Sędziwój z Szubina pojechał na Węgry po królewnę Jadwigę przeznaczoną na tron polski, lecz nie zdołał zrealizować celu swojej misji. Został zatrzymany w Zadarze wraz ze swymi towarzyszami, natomiast królowa Elżbieta Bośniaczka wysłała do Polski młodego Jana z Tarnowa, syna kasztelana sandomierskiego z zadaniem zajęcia zamku wawelskiego. Autor dowodzi, że wyjazd Sędziwoja z Krakowa, jego feralne spotkanie z królową Elżbietą w Zadarze i jego ucieczka do Polski miały miejsce w 1383 r. Ma to zasadnicze wpływ na postrzeganie charakteru misji i jej znaczenia w kontekście relacji polsko-węgierskich w tym okresie.

Refine search results

2 Historia Slavorum Occidentis

1 Balcanica Posnaniensia Acta et studia

1 Czasopismo Prawno-Historyczne

1 Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego

1 Ruch Literacki

1 Lisiecka J.

1 Mańkowski J.

1 Tomczak R. T.

1 Wieczorek W.

1 Wróbel D.

1 Wróbel D. A.

1 2023

1 2022