Search results

1

Architektura kościoła parafialnego w Gołębiu. Przyczynek do badań wpływu projektów Ottaviana Mascarina na architekturę polską pierwszej połowy wieku XVII

100%

Stankiewicz A.

Roczniki Humanistyczne

|

2018

|

vol. 66

|

issue 4: Historia sztuki

5-31

PL

Kościół parafialny w Gołębiu wzniesiony w latach 1626-1634 należy do budowli wyróżniających się w krajobrazie polskiej architektury nowożytnej wieku XVII. Jego projektant oraz budowniczowie nie są znani, jednak jego plan został oparty na zrealizowanym w latach 1591-1598 kościele San Salvatore in Lauro w Rzymie, zaprojektowanym przez architekta Ottaviana Mascarina. Rzut nawy świątyni w Gołębiu, której artykulację tworzą pary kolumn flankujących obszerne nisze przeznaczone na ołtarze, wyraźnie odwołuje się do tej rzymskiej realizacji. Odmienną genezę mają natomiast fasada oraz dekoracje świątyni w Gołębiu. Ponieważ rzymski kościół Mascarina nie posiadał wówczas fasady, projektant kościoła w Gołębiu zdecydował się na wprowadzenie fasady dwuwieżowej, nawiązującej do podobnych rozwiązań, zastosowanych wcześniej w Czemiernikach (po 1603 r.) czy też Pińczowie (przed 1619). Dekoracja elewacji budowli wykonana w zaprawie nawiązuje do niemieckich wzorników graficznych oraz do motywów znanych z warsztatu rzeźbiarskiego Tomasza Nikla, ale stosowanych też przez muratorów z Kazimierza Dolnego. Przypuszczalnym dysponentem odpowiedzialnym za wybór dla Gołębia rzymskiego projektu był kanclerz Jerzy Ossoliński, fundator znany z innych realizacji opartych na planach Mascarina, przechowywanych w Accademia di San Luca w Rzymie.

EN

The parish church in Gołąb, erected in the years 1626-1634, is one of the buildings that stand out from Polish modern architecture of the 17th century. Its designer and builders are not known, but its plan was based on the church of San Salvatore in Lauro in Rome, built between 1591 and 1598, designed by the architect Ottaviano Mascarino. The projection of the nave of the church in Gołąb, the articulation of which is made of pairs of columns flanking large niches intended for altars, clearly refers to San Salvatore in Lauro. The facade and decorations of the parish church in Gołąb have a different genesis. As San Salvatore in Lauro did not have a facade at that time, the designer of the church in Gołąb decided to introduce a two-tower facade, referring to similar solutions, previously used in Czemierniki (after 1603) or Pińczów (before 1619). The decoration of the facade of the building made in the mortar refers to the German graphic patterns and motifs known from the sculptural workshop of Tomasz Nikiel, but also used by the bricklayers from Kazimierz Dolny. The supposed administrator responsible for the selection of the Roman design for Gołąb was Chancellor Jerzy Ossoliński, a founder known for other realizations based on Mascarino’s plans, stored at the Accademia di San Luca in Rome.

2

Zdobienie ksiąg metryki koronnej za czasów kanclerstwa Jerzego Ossolińskiego

100%

Górny R.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2019

|

vol. 26

27-34

EN

Since mid-17th century a new practice can be observed, concerning ornamentation of title pages of the books of inscription of the Crown. Two such ornamented sheets remain from the time when Jerzy Ossoliński held the office of the chancellor. The extant sheets complement the Chancellor’s political agenda, presented in his thanksgiving speeches, delivered upon receiving the seal. This is an example of using the crown chancery to promote political ideas. Additionally, this practice is aligned with the belief that the image is inextricably linked with the text; at the same time, it is a manifestation of Ossoliński’s ambition and hubris

3

Zdobienie ksiąg Metryki Koronnej za czasów kanclerstwa Jerzego Ossolińskiego

100%

Górny R.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2019

|

vol. 26

27-34

PL

Since mid-17th century a new practice can be observed, concerning ornamentation of title pages of the books of inscription of the Crown. Two such ornamented sheets remain from the time when Jerzy Ossoliński held the office of the chancellor. The extant sheets complement the Chancellor’s political agenda, presented in his thanksgiving speeches, delivered upon receiving the seal. This is an example of using the crown chancery to promote political ideas. Additionally, this practice is aligned with the belief that the image is inextricably linked with the text; at the same time, it is a manifestation of Ossoliński’s ambition and hubris

4

Geneza przybrania przez Jerzego Ossolińskiego tytułu „hrabia z Tęczyna”.

100%

Górny R.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2016

|

issue 23

163-177

PL

W 1621 r. Jerzy Ossoliński (1595-1650) przyjął tytuł „hrabiego z Tęczyna”. Ponieważ pieczętował się herbem Topór, powstało powszechne przekonanie, że ród Ossolińskich wywodził się z rodu Tęczyńskich, pieczętującego się tym herbem. Pogląd ten, powtarzany w staropolskich herbarzach, obalono w latach 90. XX w. Z powodu braku dokumentów źródłowych nie udało się wyjaśnić kwestii przybrania tytułu „hrabiów z Tęczyna” przez rodzinę Ossolińskich. Argumentacja, jakoby Zbigniew Ossoliński w 1593 r. został adoptowany do nazwiska przez umierającego Jana Tęczyńskiego, podkomorzego krakowskiego, wydaje się być mało przekonująca. Bardziej prawdopodobne jest działanie kancelarii królewskiej, która nadała Jerzemu Ossolińskiemu ten tytuł w instrukcji poselskiej do Anglii. Miało to służyć podniesieniu prestiżu osoby posła, który nie piastował jeszcze żadnych urzędów ani godności. Ten natomiast, w obliczu szerzącej się wówczas ideologii szlacheckiej, opartej o religię i zmitologizowane genealogie, zadbał by przydomek „z Tęczyna” na stałe pozostał przy nazwisku jego rodu. Do tego celu wykorzystał autorytet kancelarii koronnej.

EN

In 1621 Jerzy Ossoliński (1595–1650) assumed the title of "Count of Tęczyn". Because he used the coat of arms Topór (an Ax), there was a widespread belief that Ossolińskis Family was a descendant of Tęczyńskis Family who used the same coat of arms. This view was repeated in the old Polish armorials but overthrown in the 1990s. Due to the absence of source documents it was failed to explain how the Ossoliński family assumed the title of "Counts of Tęczyn". The argument that the dying Jan Tęczyński, chamberlain of Cracow, allegedly adopted Zbigniew Ossoliński in 1593. seems to be unconvincing. More likely it was the outcome of the action of the Royal Chancelery, which added that title to Jerzy Ossoliński’s envoy mandate to England. This was made to increase prestige of an envoy who did not held any office or dignity at that time. Jerzy Ossoliński, however, facing the spreading ideology of the nobility that was based on religion and mythologized genealogies and took care to preserve the title "from Tęczyn" that finally permanently stayed with the name of his family. For this purpose, he used the authority of the Crown Office.

5

Geneza przybrania przez Jerzego Ossolińskiego tytułu „hrabia z Tęczyna”

100%

Górny R.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2016

|

issue 23

163-177

EN

In 1621 Jerzy Ossoliński (1595–1650) assumed the title of "Count of Tęczyn". Because he used the coat of arms Topór (an Ax), there was a widespread belief that Ossolińskis Family was a descendant of Tęczyńskis Family who used the same coat of arms. This view was repeated in the old Polish armorials but overthrown in the 1990s. Due to the absence of source documents it was failed to explain how the Ossoliński family assumed the title of "Counts of Tęczyn". The argument that the dying Jan Tęczyński, chamberlain of Cracow, allegedly adopted Zbigniew Ossoliński in 1593. seems to be unconvincing. More likely it was the outcome of the action of the Royal Chancelery, which added that title to Jerzy Ossoliński’s envoy mandate to England. This was made to increase prestige of an envoy who did not held any office or dignity at that time. Jerzy Ossoliński, however, facing the spreading ideology of the nobility that was based on religion and mythologized genealogies and took care to preserve the title "from Tęczyn" that finally permanently stayed with the name of his family. For this purpose, he used the authority of the Crown Office.

Refine search results

4 Miscellanea Historico-Archivistica

1 Roczniki Humanistyczne

4 Górny R.

1 Stankiewicz A.

2 2019

1 2018

2 2016

Architektura kościoła parafialnego w Gołębiu. Przyczynek do badań wpływu projektów Ottaviana Mascarina na architekturę polską pierwszej połowy wieku XVII

Zdobienie ksiąg metryki koronnej za czasów kanclerstwa Jerzego Ossolińskiego

Zdobienie ksiąg Metryki Koronnej za czasów kanclerstwa Jerzego Ossolińskiego

Geneza przybrania przez Jerzego Ossolińskiego tytułu „hrabia z Tęczyna”.

Geneza przybrania przez Jerzego Ossolińskiego tytułu „hrabia z Tęczyna”