Search results

1

Żydzi w Szadku – fragmenty wspomnień

100%

Wasilewska-Klamka B.

Biuletyn Szadkowski

|

2012

|

issue 12

87-106

EN

The paper presents results of ethnographic research on the Jewish community in Szadek. By means of interviews with persons who remember the prewar period information was collected about Jewish people living there in the 1930s, during German occupation, at the time of existence and liquidation of the ghetto, and in the post-war period – return of the survivors and the history of the synagogue and the Jewish cemetery. The picture presented in this article is made up of accounts given by Szadek’s Polish residents. Their reminiscences and descriptions of persons, places, events and situations, culture, traditions and occupations reveal emotions and attitudes towards the Jewish community and throw some light on interpersonal relations.

2

David L. Gold’s English, Jewish and other etymologies

75%

Stachowski M.

Studia Etymologica Cracoviensia

|

2013

|

vol. 18

|

issue 4

167-195

EN

Thirty-one etymological studies published in a new volume by David L. Gold are discussed in this article. A general characteristics of David L. Gold’s etymological work and methodology is given at the end of the study.

3

Jewish and Christian Bible Reading

75%

Nativ G.

Rocznik Teologiczny

|

2015

|

vol. 57

|

issue 4

507-512

EN

The text shows the basic notions of the Jewish interpretation of the Bible such as: putting the main accent on the Pentateuch, the necessity of the Bible reading in the original Hebrew language, the creative development of the Torah Laws through the midrashic interpretations. The examples taken from the Talmud are also presented, which show the Jewish awareness of the existence of the New Testament and the Christian hermeneutics. The common feature of the Christian and the secular Jewish Bible reading is the bigger interest in the prophetic books of the Bible. The sacred duty of every interpretation of the Bible is to prove that all human beings were created in God’s image.

PL

Artykuł przedstawia na przykładach podstawowe cechy żydowskiej interpretacji Biblii takie jak: położenie głównego akcentu na Pięcioksięgu, konieczność lektury Biblii w języku hebrajskim, twórcze rozwinięcie praw Tory poprzez jej midraszową interpretację. Wspólną cechą interpretacji chrześcijańskiej i świeckiej interpretacji żydowskiej jest położenie większego akcentu na księgach prorockich Biblii. Świętym obowiązkiem każdej z interpretacji biblijnej, jest wykazanie, że wspólnym mianownikiem wszystkich ludzkich istot jest bycie stworzonym na obraz Boga.

4

Jewish themes in the Polish press photography on the example of the „Ilustrowany Kuryer Codzienny”

63%

Zieliński K.

Facta Simonidis

|

2018

|

issue 11

257-276

EN

„Ilustrowany Kuryer Codzienny” (Illustrated Daily Courier – IKC) was issued in the years 1910- 1939 in Krakow; the title was the largest Polish newspaper (up to 400,000 copies) in the interwar period. The newspaper and press company named IKC had its branches in the main Polish cities as well as in some European capitals. Every number was read by approximately 1,000,000 readers. IKC was one of few Polish titles where the Jewish themes were regularly presented, also in photography. Photo-archive of IKC is one of the biggest and most important sources of photographs of Jewish life in the interwar Poland. The aim of the article is to present the most typical and frequent „Jewish” motifs in the Polish press and the answer to the question what was the picture of Jews in Poland presented in the newspaper.

PL

„Ilustrowany Kuryer Codzienny” (IKC) ukazywał się w latach 1910-1939 w Krakowie. W okresie międzywojennym była to największa gazeta w Polsce, której nakład sięgał 400 000 egzemplarzy. IKC, tytuł i potężny koncern prasowy o tej nazwie, utrzymywał korespondentów i oddziały w głównych miastach Polski, a także w niektórych stolicach europejskich. Szacuje się, że każdy egzemplarz czytało około miliona osób, a przy tym IKC był jednym z niewielu polskich tytułów, w których tematyka żydowska była regularnie prezentowana, także w fotografii. Archiwum fotograficzne IKC jest jednym z największych i najważniejszych źródeł ikonograficznych dokumentujących różne aspekty życia żydowskiego w międzywojennej Polsce. Celem artykułu jest przedstawienie najbardziej typowych i najczęstszych motywów „żydowskich” obecnych w polskiej prasie dwudziestolecia oraz próba odpowiedzi na pytanie, jaki był obraz Żydów w Polsce tamże prezentowany.

5

Niemieckie obozy pracy przymusowej dla Żydów w powiecie radzyńskim w okresie II wojny światowej

63%

Mańko S.

Radzyński Rocznik Humanistyczny

|

2023

|

vol. 21

73-112

EN

This article discusses labour camps, and other places where Germans forced the primarily Jewish population into slave labour. There were twenty labor camps created in the borders of Radzyń Podlaski County. The largest were focused on water management. The Jews imprisoned in them provided arduous work of deepening rivers and digging ditches. The work conditions in those places were the harshest. Many of the labour camps in Radzyń Podlaski County were focused on agriculture. Additionally, Jews were forced to work in road and rail construction, or in factories making products meant for Nazi Germany. Large number of Jewish workers was forced to provide various types of labour for the military. Those labourers were not suited for harsh conditions, and were not provided with necessary tools and clothing. Lack of food was a serious concern. Altogether, it led to frequent deaths caused by malnutrition, as well as diseases and illnesses. The camps were created not to improve German economic situation, but to facilitate genocide. The labour camps and other places of forced labour became a site of gradual destruction of those people.

PL

W artykule omówiona została kwestia obozów pracy, a także innych miejsc, w których Niemcy zmuszali głównie ludność żydowską do niewolniczej pracy. Na terenie powiatu radzyńskiego znajdowało się dwadzieścia obozów pracy. Do największych zaliczały się te, które związane były z gospodarką wodną. Uwięzieni w nich Żydzi wykonywali ciężkie prace związane z pogłębianiem rzek, czy kopaniem rowów melioracyjnych. Właśnie w tych placówkach były najgorsze warunki pracy. Na terenie powiatu radzyńskiego znaczną część stanowiły również obozy gospodarki rolnej. Ponadto, Żydzi musieli pracować w przedsiębiorstwach budujących drogi, linie kolejowe, czy w zakładach produkujących towary wysyłane do III Rzeszy. Znaczna liczba Żydów-robotników zmuszana była do wykonywania różnych prac na rzecz wojska. Do pracy kierowano ludzi nieprzystosowanych do ciężkich warunków, bez odpowiednich narzędzi i odzieży. Poważnym problemem był brak żywności. Prowadziło to w konsekwencji do częstych wypadków śmierci głodowej oraz do epidemii i chorób. Placówki te służyły nie tyle niemieckim celom gospodarczym, co eksterminacyjnym. Obozy pracy i inne miejsca pracy przymusowej stały się miejscem stopniowego wyniszczenia znajdujących się tam osób.

6

Die poësie van Olga Kirsch: Tuiskoms in vreemdelingskap / The Poetry of Olga Kirsch: Homecoming in Exile

63%

Spies L.

Werkwinkel

|

2014

|

vol. 9

|

issue 2

73-98

EN

In writing my article on the poetry of Olga Kirsch I proceed from each poet’s consciousness of the relationship of tension between his humanity and the art he practises. In the case of Olga Kirsch this inner discord was rendered in her humanity. As second recognised Afrikaans woman poet, after Elisabeth Eybers, she was Jewish by birth and English-speaking, although by her own claim Afrikaans, through her environment and school, was stronger than the English of her parental home. In Olga Kirsch’s debut volume Die soeklig (1944) she professes the youthful heart’s restless longing for romantic love in poems still far too trapped in clichéd language. I linger extensively at these so that the great breakthrough of her talent in her second volume, Mure van die hart (1948), can be clearly evident. In strong, stripped-down poems she expresses the Zionistic longing of the Jew in the diaspora for the lost homeland, intensified by the Jewish suffering in the Second World War, with specific reference to the Holocaust in “Die wandelende Jood” and “Koms van die Messias.” After Kirsch’s emigration to Israel in 1948 a silence of twenty-four years followed which was unexpectedly interrupted with the 1972 publication of a thin volume, Negentien gedigte, which impressed especially with “Vyf sonette aan my vader,” which I discuss in detail. In 1975 she visited her native land again and the direct contact with Afrikaans and with the country acted as stimulus for her volume Geil gebied of 1976. The “geil gebied” (fertile area) is a metaphor for the rich subsoil of the poem and for the poem itself. In my discussion of Negentien gedigte and Geil gebied I concentrate on her inner dividedness as being inherently part of her human nature, enhanced by the knowledge that she remained irrevocably attached to her native land and to her Jewish homeland. I point out that the only way she can be healed of this dividedness is by writing her another self in her poems in which she arrives home in both countries, the omnipresence of God and the presence of the beloved husband. Lastly I indicate Olga Kirsch’s enduring place in the Afrikaans tradition of poetry through her procreative influence on other poets or by the way they relate to her poetry.

7

Jewish themes in the Polish press photography on the example of the „Ilustrowany Kuryer Codzienny”

63%

Zieliński K.

Facta Simonidis

|

2018

|

vol. 11

|

issue 1

257-276

EN

„Ilustrowany Kuryer Codzienny” (Illustrated Daily Courier – IKC) was issued in the years 1910-1939 in Krakow; the title was the largest Polish newspaper (up to 400,000 copies) in the interwar period. The newspaper and press company named IKC had its branches in the main Polish cities as well as in some European capitals. Every number was read by approximately 1,000,000 readers. IKC was one of few Polish titles where the Jewish themes were regularly presented, also in photography. Photo-archive of IKC is one of the biggest and most important sources of photographs of Jewish life in the interwar Poland. The aim of the article is to present the most typical and frequent „Jewish” motifs in the Polish press and the answer to the question what was the picture of Jews in Poland presented in the newspaper.

PL

„Ilustrowany Kuryer Codzienny” (IKC) ukazywał się w latach 1910-1939 w Krakowie. W okresie międzywojennym była to największa gazeta w Polsce, której nakład sięgał 400 000 egzemplarzy. IKC, tytuł i potężny koncern prasowy o tej nazwie, utrzymywał korespondentów i oddziały w głównych miastach Polski, a także w niektórych stolicach europejskich. Szacuje się, że każdy egzemplarz czytało około miliona osób, a przy tym IKC był jednym z niewielu polskich tytułów, w których tematyka żydowska była regularnie prezentowana, także w fotografii. Archiwum fotograficzne IKC jest jednym z największych i najważniejszych źródeł ikonograficznych dokumentujących różne aspekty życia żydowskiego w międzywojennej Polsce. Celem artykułu jest przedstawienie najbardziej typowych i najczęstszych motywów „żydowskich” obecnych w polskiej prasie dwudziestolecia oraz próba odpowiedzi na pytanie, jaki był obraz Żydów w Polsce tamże prezentowany.

8

Can Theatre Help Repair Damaged Urban Fabric? Toward a “Thick” Description of Haifa’s Wadi Salib Theatre Center

63%

Yerushalmi D.

Pamiętnik Teatralny

|

2022

|

issue 2(281)

11-33

EN

This article explores roles of theatre as an urban cultural institution in Haifa’s politics, urban order, and spatial imagination—a “wounded city” (Till, 2012) infused with Jewish and Palestinian histories. The case study is the theatre center in Wadi Salib, founded in 1983 in a repurposed Palestinian building. The author proposes a theatre historiography of crises, dimming hopes, and even failure that temper the sense that theatre-makers can enact change, reconcile community wounds, and spark critical discourse. The article explores the theatre center through three spatial dimensions: the historic building and its location, the theatrical space, and then the repurposed Al-Pasha Complex building as a ruin. The author demonstrates how the center’s activity exposed both the wounded urban fabric and the theatre’s institutional inability, even when partly funded by the municipality and the state, to be an active, sustainable agent and partner in reconciliation and healing.

9

How Jokes Change and May Be Changed: Simplifying, Transforming and Revealing

63%

Davies C.

Półrocznik Językoznawczy Tertium

|

2016

|

vol. 1

|

issue 1&2

PL

Wiele ze świetnych dowcipów może potencjalnie sprawić problemy, zarówno opowiadającym je jak i słuchaczom, gdyż wymagają znacznej wiedzy z dziedziny opowiadanego żartu. Co więcej, dowcipy często posiadają długą i wyszukaną strukturę narracyjną, do tego stopnia, że tylko osoby posiadające wyjątkowe umiejętności opowiadania są w stanie w pełni oddać ich puentę. W zurbanizowanym świecie, gdzie panuje demokracja i pluralizm, a życie płynie szybko, takie cechy dowcipów mogą być źródłem kłopotów, ponieważ oznaczają one, że w pewnych sytuacjach słuchacze mogą nie zrozumieć dowcipu, co może zniechęcić innych. Dowcipy z najwyraźniej bezsensownymi zakończeniami mogą podobnie rozczarować masowego odbiorcę, który woli jasne, dobrze skonstruowane dowcipy z mocnymi puentami i którego może znudzić dowcip rozpływający się w nonsensie. Każde z tych twierdzeń będzie omówione w kolejności, zarówno ze względów badawczych, jak i w związku z empirycznymi obserwacjami procesu ewolucji dowcipów anglojęzycznych w XX wieku.

EN

Many excellent jokes can pose potential difficulties for tellers and listeners since they require considerable knowledge of the subject of the joke and have a long and elaborate narrative structure such that only a very skilled joke-teller can do justice to them. In a democratic, fast-moving, plural, urban world such features can create problems since they mean that on a particular occasion when jokes are being told some of the listeners may miss the point of the joke and others will feel inhibited from telling a joke. Jokes with seemingly pointless endings may likewise disappoint the broad masse, who like clear, well structured jokes with a strong resolution and who may be bored by one that disappears into nonsense. Each of these points will be considered in turn, partly from an analytical point of view and partly in relation to empirical observations of how jokes in the English language have evolved in the course of the twentieth century.

10

Żydowska gmina wyznaniowa oraz rabinat w międzywojennym Płocku

63%

SOKOLNICKI M.

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego

|

2021

|

issue 3(268)

13-30

EN

The article presents the history of the Jewish „religious community” in Płock and the profile of rabbis in the years 1918-1939. The religious community should be understood as part of the Jewish local government, responsible for religious, social and educational activities. Members of the commune authorities were chosen in elections. All Jewish political factions competed for the greatest influence in the community (Orthodox Jews, Zionists, various factions of socialists, Jewish assimilationists). Until 1932, the kehilla was led by the assimilationist majority, then in 1932-1938 the Orthodox had the greatest influence, and in the late 1930s the Left won the elections. In the interwar period, Jehuda Lejb Złotnik (until 1922) and from 1928 Mordechaj Dawid Ejdelberg were the rabbi in Płock.

PL

Artykuł prezentuje zarys dziejów płockiej żydowskiej gminy wyznaniowej oraz sylwetki rabinów w okresie 1918–1939 r. Gmina wyznaniowa była organem żydowskiego samorządu posiadającym uprawnienia w zakresie działalności religijnej, społecznej i oświatowej. Członkowie organów gminy wybierani byli w wyborach. O największy wpływ na jej działalność rywalizowały wszystkie żydowskiej nurty polityczne: ortodoksi, syjoniści, socjaliści różnych odcieni i asymilatorzy. Do 1932 r. gminą kierowała większość asymilatorska, następnie w okresie 1932–1938 największe wpływy posiadali ortodoksi, pod koniec lat trzydziestych w wyborach zwyciężyła lewica. W okresie międzywojennym płockim rabinem byli: Jehuda Lejb Złotnik (do 1922 r.) oraz od 1928 r. Mordechaj Dawid Ejdelberg.

11

Can Theatre Help Repair Damaged Urban Fabric? Toward a “Thick” Description of Haifa’s Wadi Salib Theatre Center

51%

Yerushalmi D.

Pamiętnik Teatralny

|

2022

|

vol. 71

|

issue 2

11-33

PL

Artykuł omawia funkcje teatru jako miejskiej instytucji kulturalnej w polityce, organizmie miejskim i wyobraźni przestrzennej Hajfy, „zranionego miasta” (Till, 2012) przenikniętego żydowskimi i palestyńskimi historiami. Studium przypadku dotyczy centrum teatralnego w Wadi Salib, założonego w 1983 roku w palestyńskim budynku. W wybranym przez autorkę modelu historiograficznego myślenia kluczową rolę odgrywają kryzysy, gasnące nadzieje, a nawet porażki, które ograniczają poczucie, że twórcy teatralni mogą wprowadzać zmiany, łagodzić rany wspólnoty i pobudzać krytyczny dyskurs. Autorka analizuje funkcjonowanie centrum teatralnego w trzech wymiarach przestrzennych: historycznego budynku i jego lokalizacji, przestrzeni teatralnej, a następnie zaadaptowanego kompleksu Al-Pasha jako ruiny. Dowodzi, że działalność ośrodka odsłoniła zarówno zranioną tkankę miejską, jak i instytucjonalną niewydolność teatru – nawet częściowo finansowanego ze środków miejskich i rządowych – jako aktywnego, stabilnego i sprawczego uczestnika procesu pojednania i uzdrawiania.

EN

This article explores roles of theatre as an urban cultural institution in Haifa’s politics, urban order, and spatial imagination-a “wounded city” (Till, 2012) infused with Jewish and Palestinian histories. The case study is the theatre center in Wadi Salib, founded in 1983 in a repurposed Palestinian building. The author proposes a theatre historiography of crises, dimming hopes, and even failure that temper the sense that theatre-makers can enact change, reconcile community wounds, and spark critical discourse. The article explores the theatre center through three spatial dimensions: the historic building and its location, the theatrical space, and then the repurposed Al-Pasha Complex building as a ruin. The author demonstrates how the center’s activity exposed both the wounded urban fabric and the theatre’s institutional inability, even when partly funded by the municipality and the state, to be an active, sustainable agent and partner in reconciliation and healing.

12

The Use of Quantitative Analysis of Digitised Newspapers to Challenge Established Historical Narratives

45%

Tilles D.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2016

|

vol. 7

|

issue 1

83-97

PL

W niniejszym artykule przedstawiono zalety użycia ilościowej analizy cyfrowych źródeł pierwotnych w badaniach historycznych, wskazując, w jaki sposób może ona kwestionować przyjętą ortodoksyjność i tworzyć nowe wglądy. Autor użył bazy danych cyfrowych wersji brytyjskich czasopism faszystowskich z lat trzydziestych XX wieku w celu stworzenia dużej, spójnej i miarodajnej próby faszystowskiego dyskursu we wspomnianym okresie. Używając metody kodowania, zarejestrował wszystkie wzmianki o Żydach występujące w tej próbie. Umożliwiło mu to prześledzenie w czasie rozwoju antysemityzmu faszystów w kontekście jego ilości, typologii i uwydatnienia w dyskursie. Użyta metoda – w połączeniu z bardziej tradycyjną analizą źródeł –kwestionuje różne przyjęte i powszechnie uznawane aspekty właściwej historiografii. W szczególności, przedstawia on, że dotychczasowa jednomyślność historyków dotycząca chronologii rozwoju antysemityzmu brytyjskich faszystów jest błędna. W jej miejsce proponuje nowy, pięciostopniowy model jego rozwoju. Dokładniejsza linia czasu pozwala mu w bardziej przejrzysty sposób wyjaśnić motywy i ideologię przyświecającą stosunkowi faszystów do Żydów.

EN

This article illustrates the benefits of employing quantitative analysis of digitised primary sources in historical research, demonstrating how it can challenge old orthodoxies and create new insights. The author has used a database of scanned copies of British fascist newspapers from the 1930s to create a large, consistent and representative sample of fascist discourse during this period. Employing a coding methodology, the author has recorded all mentions of Jews within that sample, enabling him to trace over time the evolution of the fascists’ antisemitism, in terms of its quantity, typology and prominence within their discourse. This approach—in combination with more traditional analysis of sources—challenges various longestablished and widely accepted aspects of the relevant historiography. In particular, the author demonstrates that the consensus among historians regarding the chronological evolution of British fascist antisemitism is false, and instead he presents a new, fivestage model of its development. This more accurate timeline allows the author to offer a clearer explanation of the motives and ideology that underlay the fascists’ attitude towards Jews.

Refine search results

Żydzi w Szadku – fragmenty wspomnień

David L. Gold’s English, Jewish and other etymologies

Jewish and Christian Bible Reading

Jewish themes in the Polish press photography on the example of the „Ilustrowany Kuryer Codzienny”

Niemieckie obozy pracy przymusowej dla Żydów w powiecie radzyńskim w okresie II wojny światowej

Die poësie van Olga Kirsch: Tuiskoms in vreemdelingskap / The Poetry of Olga Kirsch: Homecoming in Exile

Jewish themes in the Polish press photography on the example of the „Ilustrowany Kuryer Codzienny”

Can Theatre Help Repair Damaged Urban Fabric? Toward a “Thick” Description of Haifa’s Wadi Salib Theatre Center

How Jokes Change and May Be Changed: Simplifying, Transforming and Revealing

Żydowska gmina wyznaniowa oraz rabinat w międzywojennym Płocku

Can Theatre Help Repair Damaged Urban Fabric? Toward a “Thick” Description of Haifa’s Wadi Salib Theatre Center

The Use of Quantitative Analysis of Digitised Newspapers to Challenge Established Historical Narratives