Search results

1

How to Rise to Texts? On Joanna Pollakówna, an Essayist

100%

Szulc-Woźniak A.

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2019

|

issue 8

131-150

EN

The paper focuses on the essayistic output of Joanna Pollakówna, a poet and a historian of art, an author of several books of sketches devoted to European painting. It draws attention to the necessity of reading her poetry and essays – which are inseparable and illuminate one another – in a parallel way. The first part of the article analyses the way of treating art typical of Pollakówna: the experience of reception which reveals the following of the illumination, the awareness of significance, and mystery. The paper shows that the poet’s strategy towards the mystery of beauty consists in launching the empathic imagination capable of capturing the fleeting experience which seems to escape. The response to painting – which goes beyond the level of interpretation and chooses ‘adding’ rather than cataloguing meanings – is treated, after Didi-Huberman, as “capturing through the visible”, which leads to “producing and transforming”. The second part of the article is devoted to selected essays which manifest the transition from the intuition of mystery to the in-depth and creative answer of imagination: imagination following not only the work of art, but also the artist, the interesting relationship between them. References are made, for instance, to the private archive of the poet and her notes from art galleries. The reception of Pollakówna’s work is discussed in the conclusion of the paper. Quoting the voices of critics and the private correspondence of the poet with editors (which remains unpublished), one may argue that the essayistic method of the poet has been both acclaimed and not comprehended.

2

Optyka obcości. Ludzkie wiersze o zwierzętach

87%

Szulc-Woźniak A.

Polonistyka. Innowacje

|

2017

|

issue 5

41-52

EN

The article questions the post-anthropocentric ability of Joanna Pollakówna’s poems. Poet, Ph.D holder in history of art, rooted in the European culture and Christian thought (St. Augustine, St. John of the Cross, Pascal), seems to be close to the traditional values of humanism (humanisms). She takes up themes of pain and suffering, adds religious and philosophical meanings along with anthropocentric perspective inscribed so deeply into them that it is sometimes barely visible. At one time, in her work, she is looking for relationship and intimacy with non-human beings – at other times recognizing the equality of all beings towards the biological life (zoe). In the following text I present the selected Pollakówna’s poems representing her writing and containing reflections about animals. In this way, I try to outline the poet’s two directions of considerations of non-human beings – striving towards relationships and the delight of their impossible to tame nature.

PL

Artykuł stawia pytanie o możliwość postantropocentrycznej lektury wierszy Joanny Pollakówny. Poetka, doktor historii sztuki, zakorzeniona w kulturze europejskiej i myśli chrześcijańskiej (św. Augustyn, św. Jan od Krzyża, Pascal), wydaje się bliska tradycyjnym wartościom humanizmu (humanizmów). Podejmując tematy bólu i cierpienia, przymierza do nich sensy religijne i filozoficzne, wraz z wpisaną w nie, tak głęboko, że niekiedy trudną do dostrzeżenia, perspektywą antropocentryczną. Równocześnie, w swojej twórczości, poszukuje relacji i bliskości z istotami nie-ludzkimi – dostrzegając równość wszystkich bytów wobec kolei biologicznego życia (zoe). W tekście przedstawiam wybrane wiersze Pollakówny, reprezentatywne dla jej pisarstwa i zawartych w nim refleksji o zwierzętach. Zarysowuję w ten sposób dwa kierunki rozważań poetki o istotach nie-ludzkich – dążenie ku relacji i zachwyt ich niemożliwą do oswojenia naturą.

3

Nie tylko cierpienie. O Próbie bólu Wojciecha Kudyby (rec. W. Kudyba, Próba bólu. O wierszach Joanny Pollakówny, Warszawa 2016)

87%

Szulc-Woźniak A.

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2017

|

issue 6

309-316

EN

The article is an attempt to discuss and review the book by Wojciech Kudyba, entitled A Trial of Pain. On poems by Joanna Pollakówna (Próba bólu. O wierszach Joanny Pollakówny), a dissertation devoted to one of the most prominent female poets of the second half of the 20th century. Having found numerous interpretative intuitions that I share with the author and drawing attention to the fact that he has opened new and interesting perspectives (the themes of spirituality, the concept of clearance), I dispute with Kudyba, above all, over the purposefulness of focusing on the issue of suffering. What I also disagree with is the bipartition of his work that underlines the differences between individual poems of Pollakówna. This idea distorts the tendency to reconcile opposing opinions and find “the wobbly balance”.

PL

Artykuł stanowi omówienie i recenzję książki Wojciecha Kudyby Próba bólu. O wierszach Joanny Pollakówny – rozprawy poświęconej jednej z najwybitniejszych poetek drugiej połowy XX wieku. Dostrzegając wiele wspólnych z autorem intuicji interpretacyjnych i zwracając uwagę na otwarcie przez niego nowych, ciekawych perspektyw (tematy duchowości, kategoria prześwitu), polemizuję przede wszystkim z celowością koncentracji na zagadnieniu cierpienia. Nie zgadzam się również z dwudzielnością pracy Kudyby – uwyraźniającą różnice między poszczególnymi wierszami Pollakówny. Pomysł taki przekłamuje ważną w twórczości poetki tendencję do godzenia przeciwstawnych stanowisk, odnajdowania „równowagi chybotliwej”.

4

Pollakówna wielokrotnie. Rec.: Strony Joanny Pollakówny. Pod redakcją Anny Kozłowskiej, Jana Zielińskiego. Warszawa 2017

81%

Niesporek-Klanowska K.

Pamiętnik Literacki

|

2023

|

vol. 114

|

issue 1

271-278

PL

W recenzji omówiono tom zbiorowy „Strony Joanny Pollakówny” pod redakcją Anny Kozłowskiej i Jana Zielińskiego (2017). Zawiera on interpretacje twórczości poetyckiej, eseistycznej i biograficznej Joanny Pollakówny, analizę recepcji jej dzieł oraz bibliografię. Bez wątpienia jest to książka podstawowa dla przyszłych monografistów twórczości Pollakówny – nie tylko jako poetki i eseistki, ale także jako historyczki sztuki, tłumaczki i autorki książek dla dzieci.

EN

The review discusses a collective volume of papers “Strony Joanny Pollakówny” (“Aspects of Joanna Pollakówna”) edited by Anna Kozłowska and Jan Zieliński (2017). It includes interpretations of Pollakówna’s poetic, essayistic, and biographical output, an analysis of reception of her works, and a bibliography. Beyond doubts it is a fundamental book for Pollakówna’s monographers, not only of her as a poetess and essayist, but also art historian, translator, and authoress of books for children.

5

Opis autotematyczny na przykładzie poezji kobiet. Przypadek Joanny Pollakówny

62%

Grądziel-Wójcik J.

Forum Poetyki

|

2020

|

issue 20

34-49

EN

The article discusses autothematic description as a technique of metapoetic reflection. On the one hand, it is analyzed in the context of the structuralist theory of description and on the other hand, in the context of poetry by women, where meta-reflection is an important but underresearched phenomenon. Many poets use autothematic writing not because they want to problematize the poetic medium, which is to create Barthes’s “reality effect,” but because they want to construct their individual epistemological projects and inform the speaking “I.” I analyze poems by Wisława Szymborska, Julia Hartwig, Bogumiła Latawiec and Halina Poświatowska and interpret a poem by Joanna Pollakówna anew.

PL

W artykule wyodrębniony zostaje opis autotematyczny jako technika metapoetyckiej refleksji, z jednej strony odniesiona do strukturalistycznej teorii opisu, z drugiej – do praktyki poetyckiej kobiet, w której metarefleksja jest ważnym, ale niedostatecznie omówionym zjawiskiem. Stosowane przez poetki zabiegi autotematyczne nakierowane są często nie tyle na problematyzowanie poetyckiego medium, mającego wywołać Barthes’owski „efekt rzeczywistości”, ile na samopoznanie podmiotu i konstruowanie indywidualnych projektów epistemologicznych. Przykładowo przywołana zostaje poezja Wisławy Szymborskiej, Julii Hartwig, Bogumiły Latawiec i Haliny Poświatowskiej, a osobną interpretację zyskuje wiersz Joanny Pollakówny.

6

[Rev.:] Zofia Zarębianka, Czytanie sacrum, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, Instytut Wydawniczy „Maximum”, Kraków-Rzym 2008, 18 s., seria: Myśli ocalone. Seria Filozoficzno-Humanistyczna, pod redakcją Tadeusza Sławka, tom V.

37%

Tytko M. M.

Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

|

2013

|

issue 1(1)

141-144

EN

An author is a Polish professor of literature at the Jagiellonian Unversity in Cracow. The author shows in her book entitled The Reading "Sacred" some essays on literature and "sacred", especially she describes some Polish poetry and prose and literary letters from 20th century. She focuses on the problem hermeneutics of a text, comparatistics of literature and methodology of literature. There are many chapters on theme Polish poetry or prose, e.g. about such authors as Stanisław Barańczak, Teresa Ferenc, Konstanty Ildefons Gałczyński, Julia Hartwig, Zbigniew Herbert, Zbigniew Jankowski, Wojciech Kudyba, Maria Kuncewiczowa, Czesław Miłosz, Joanna Pollakówna, Tadeusz Różewicz, Wisława Szymborska, Marcin Świetlicki, Jan Twardowski, Karol Wojtyła, Adam Zagajewski. There are some essays about foreign (e.g. French, German, Russian) authors of literature in the context of ‘sacred’: Paul Auster, Georges Bernanos, Josif Brodski, Hermann Hesse, Thomas Merton, Rainer Maria Rilke.

Refine search results

2 Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

1 Forum Poetyki

1 Pamiętnik Literacki

1 Polonistyka. Innowacje

1 Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

3 Szulc-Woźniak A.

1 Grądziel-Wójcik J.

1 Niesporek-Klanowska K.

1 Tytko M. M.

1 2023

1 2020

1 2019

2 2017

1 2013

How to Rise to Texts? On Joanna Pollakówna, an Essayist

Optyka obcości. Ludzkie wiersze o zwierzętach

Nie tylko cierpienie. O Próbie bólu Wojciecha Kudyby (rec. W. Kudyba, Próba bólu. O wierszach Joanny Pollakówny, Warszawa 2016)

Pollakówna wielokrotnie. Rec.: Strony Joanny Pollakówny. Pod redakcją Anny Kozłowskiej, Jana Zielińskiego. Warszawa 2017

Opis autotematyczny na przykładzie poezji kobiet. Przypadek Joanny Pollakówny

[Rev.:] Zofia Zarębianka, Czytanie sacrum, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, Instytut Wydawniczy „Maximum”, Kraków-Rzym 2008, 18 s., seria: Myśli ocalone. Seria Filozoficzno-Humanistyczna, pod redakcją Tadeusza Sławka, tom V.