Search results

1

Součkovo Bláznovství kříže a dnešní teologie paradoxu

100%

Vokoun J.

Studia theologica

|

2023

|

vol. 2

147-173

EN

The study deals with the analysis of paradox as a form of theological thinking in an older text by J.B. Souček. It compares the text with more recent works on the subject. Souček draws on the paradoxes of the New Testament, especially the paradox of the cross in Paul the Apostle, and sees in it the structure of the entire Christian message (which he conceived ethically). More recent studies do not offer such an overall synthesis, but analyze the paradox of Christianity on the sub‑topics of biblical, systematic and fundamental theology. It is apparent that the expectations placed by the theology of the 1920s in the form of paradox were exaggerated, however, this approach allows a deeper understanding of certain aspects of the Christian message.

2

Hiob und seine modernen Freunde. Die Entstehung des Hiobproblems im alten Israel, sein Gebrauch und seine Problematik in der Theologie der Moderne - Teil II

94%

Boysen K. H.

Gdański Rocznik Ewangelicki

|

2014

|

vol. 8

222-245

EN

Part I of this article was published in the yearbook of 2013 and dealt with the biblical and exegetical backgrounds of the Job Problem. Part II of the article now deals with three classical answers given in the theology of the 20th century: (1) The „christological answer” to the Job problem in the theology of G. Ebeling and his school, (2) its „functional attribution” in Karl Barth’s Church Dogmatics, and (3) its „lasting aporia” in Friedrich Mildenberger’s „Biblical Dogmatics”. Here it is pointed out that some answers to the problem of human suffering given in 20th century theology follow closely the footsteps of Job’s friends 2500 years ago. In the end the author asks how Christian theology can deal with the problem of human suffering without repeating the mistake of a sheer theological explanation that remains outside of the suffering itself.

PL

Część I niniejszego artykułu została opublikowana w Gdańskim Roczniku Ewangelickim w 2013 roku i traktowała o biblijnym i egzegetycznym tle problemu Joba. Obecna część II artykułu zajmuje się trzema klasycznymi odpowiedziami udzielonymi w teologii dwudziestego wieku: (1) „odpowiedzią chrystologiczną” na problem Joba w teologii G. Ebelinga i jego szkoły, (2) odpowiedzią w postaci „atrybucji funkcjonalnej” problemu zawartej w Dogmatyce Kościelnej Karla Bartha oraz (3) odpowiedzią w postaci „trwałej aporii” w Dogmatyce Biblijnej Friedricha Mildenbergera. W artykule wskazano, że pewne odpowiedzi w kwestii ludzkiego cierpienia udzielone w teologii wieku dwudziestego idą ściśle śladami przyjaciół Joba sprzed 2500. Na koniec autor zadaje pytanie jak teologia chrześcijańska może ujmować problem ludzkiego cierpienia nie powtarzając błędu czysto teologicznego wyjaśnienia, które pozostaje poza cierpieniem jako takim.

3

Karla Bartha teologia Słowa Bożego w Römerbrief oraz Kirchliche Dogmatik

94%

Orłowski M.

Roczniki Teologiczne

|

2017

|

vol. 64

|

issue 7: Teologia ekumeniczna

17-33

EN

The Epistle to the Romans (Germ. Römerbrief, 1919 and 1922) and Church Dogmatics (Germ. Kirchliche Dogmatik, 1932-1967) are the two most important Karl Barth’s works –milestones on the path of his theology development. And it had a great influence for whole 20th century theology – Evangelic and Catholic. Phrase used in the title – „theology of the Word of God”—is especially appropriate in a context of a whole theological thought of the citizen of Basel, including The Epistle to the Romans and Church Dogmatics. For K. Barth theology was man’s response to the Word of God. The Word requires response, as it focuses on Jesus Christ– the only revelation of wholly different and transcendent God.

PL

List do Rzymian (niem. Römerbrief, 1919 i 1922) i Dogmatyka kościelna (niem. Kirchliche Dogmatik, 1932-1967) to dwa najważniejsze dzieła K. Bartha, kamienie milowe na drodze rozwoju jego myśli teologicznej, które znacząco wpłynęły na rozwój teologii XX wieku – ewangelickiej i katolickiej. Użyte w tytule pracy określenie „teologia Słowa Bożego” jest adekwatne w odniesieniu do całej refleksji teologicznej bazylejczyka, w tym Listu do Rzymian i Dogmatyki kościelnej. Dla K. Bartha teologia była bowiem reakcją człowieka na Słowo Boże, które wymaga odpowiedzi, ponieważ skupia się na Jezusie Chrystusie – jedynym Objawieniu całkowicie odmiennego, transcendentnego Boga.

4

Religion which can be used to everything. A review of Franz Overbeck’s Finis Christianismi

87%

Jędrzejek M.

Praktyka Teoretyczna

|

2015

|

vol. 17

|

issue 3

PL

Celem tej recenzji jest analiza problemu wiary i historii w wybranych pismach Franza Overbecka. Overbeck (1837–1905), niemiecki teolog-agnostyk, historyk chrześcijaństwa, przyjaciel Fryderyka Nietzschego, opisuje w swoich pracach eschatologiczny i kontrkulturowy wymiar pierwotnego chrześcijaństwa. Dzieje Kościoła opierają się według niego na powolnym wypieraniu eschatologii oraz zastąpieniu jej konserwatywnym projektem podtrzymywania i stabilizowania zachodniej kultury i cywilizacji. Z tego powodu Overbeck – broniąc integralności chrześcijaństwa jako kulturowego fenomenu oraz jego uniwersalistycznego dziedzictwa – krytykuje zarówno współczesny mu protestantyzm kulturowy (A. Harnack) jak i postchrześcijańskie i nacjonalistyczne alternatywy (D.F. Strauss, P. Lagarde). W artykule wskazuję na aktualność Overbeckowskich zastrzeżeń wobec wszelkiej – tradycjonalistycznej, liberalnej i lewicowej – teologii politycznej z punktu widzenia chrześcijaństwa zorientowanego na eschatologię. Analizuję również dwie ścieżki recepcji myśli Overbecka w dwudziestowiecznych Niemczech: próbę odnowienia protestantyzmu jako religii stanu wyjątkowego (K. Barth) oraz krytykę teologii i sceptyczno-ironiczne pożegnanie z chrześcijaństwem (H. Blumenberg).

EN

The aim of an article is to analyse a problem of belief and history in Franz Overbeck’s selected writings. Overbeck (1837–1905), a German theologian-agnostic and historian of Christianity, known also in regard to his close friendship with Friedrich Nietzsche, describes in his works the eschatological and countercultural dimension of an origin Christianity. During the history of the Church eschatology was slowly replaced by a conservative project with its aim to maintain and to stabilize the Western culture and civilization. For this reason Overbeck – defending Christianity as an integral cultural phenomenon and referring to its universalist heritage – criticizes representatives of the “cultural Protestantism” (A. Harnack) and post-Christian and nationalistic alternatives (P. Lagarde, D.F. Strauss). In my paper I argue that from the perspective of eschatological Christianity Overbeck’s remarks against traditionalistic, liberal and leftist political theology remain valid. I present also two separate ways of Overbeck’s reception in 20th-century German thought – a revival of Protestantism as a “state of exception” religion (K. Barth) and a critique of theology and a skeptical-ironic farewell to Christianity (H. Blumenberg).

5

Karl Barth’s doctrine about Menschlichkeit Gottes. Theological and hermeneutical implications

84%

Barth G.

Rocznik Teologii Katolickiej

|

2015

|

vol. 14

|

issue 1

PL

Nauka Karla Bartha na temat Menschlichkeit Gottes („Człowieczeństwo Boga”) uchodzi za wizytówkę twórczości wielkiego bazylejczyka, która implikuje ważne treści i aspekty teologiczne oraz hermeneutyczne. Koncepcję tę szwajcarski teolog opiera na regule metodologicznej, determinującej specyficzne rozumienie Boskiego samoobjawienia się, które ma rozjaśnić i zinterpretować każdą postać chrześcijańskiej doktryny w świetle tego, co zostało poznane w Jezusie Chrystusie. Zgodnie z regułą, potwierdzającą kierunkowość i powszechność chrystologicznego myślenia, Barth podejmuje wysiłek opisania za pomocą tzw. „doktryny łaskawego wyboru” (doctrine of gracious election) preegzystencję Jezusa Chrystusa, aby pokazać, że Bóg „od początku” jest ukierunkowany na człowieka; jest jego odwiecznym „Miłośnikiem”. Z nauki o Menschlichkeit Gottes, której sedno stanowi relacja Boga wobec ludzi, wyrażająca Jego łaskawość, wynikają liczne implikacje teologiczne i hermeneutyczne.

Refine search results

1 Gdański Rocznik Ewangelicki

1 Praktyka Teoretyczna

1 Rocznik Teologii Katolickiej

1 Roczniki Teologiczne

1 Studia theologica

1 Barth G.

1 Boysen K. H.

1 Jędrzejek M.

1 Orłowski M.

1 Vokoun J.

1 2023

1 2017

2 2015

1 2014

Součkovo Bláznovství kříže a dnešní teologie paradoxu

Hiob und seine modernen Freunde. Die Entstehung des Hiobproblems im alten Israel, sein Gebrauch und seine Problematik in der Theologie der Moderne - Teil II

Karla Bartha teologia Słowa Bożego w Römerbrief oraz Kirchliche Dogmatik

Religion which can be used to everything. A review of Franz Overbeck’s Finis Christianismi

Karl Barth’s doctrine about Menschlichkeit Gottes. Theological and hermeneutical implications