Search results

1

Ekologiczny wymiar kryzysu cywilizacji współczesnej w świetle myśli Karola Marksa

100%

Ganowicz-Bączyk A.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2019

|

vol. 40

|

issue 2

25-37

EN

The implementation of the modern postulate of scientific and technical progress is considered the main cause of the ecological crisis. This study aims to show that – despite the authors ecologizing Karl Marx's thought – his philosophy continues to call for the well-being of nations through the ruthless use of nature and justifies progress understood in terms of imperialist anthropocentric subordination of nature to man, contributing to further deepening the feeling of alienation from nature and the disappearance of any respect for it.

PL

Za zasadniczą przyczynę kryzysu ekologicznego uznaje się realizację nowożytnego postulatu postępu naukowo-technicznego. Niniejsze opracowanie ma na celu wykazanie, że – wbrew głosom ekologizującym myśl Karola Marksa – jego filozofia kontynuuje wezwanie do tworzenia dobrobytu narodów na drodze bezwzględnego wykorzystania przyrody i usprawiedliwia postęp rozumiany w kategoriach imperialistycznego antropocentrycznego podporządkowania przyrody człowiekowi, prowadząc jednocześnie do dalszego pogłębienia poczucia wyobcowania człowieka z przyrody i zaniku jakiegokolwiek respektu wobec niej.

2

Komunalny zwrot późnego Marksa i kommonizm dóbr wspólnych

100%

Moll Ł.

Studia Socjologiczne

|

2019

|

issue 4(235)

45-74

PL

Artykuł składa się z trzech części. Pierwsza przywołuje nowe rekonceptualizacje teorii akumulacji pierwotnej kapitału w celu wykazania, że akumulacja pierwotna jest ciągłym stałym przybierającym i stale rosnącym na znaczeniu elementem współczesnego kapitalizmu. Teza ta opiera się na dwóch tradycjach myśli marksistowskiej: 1) mniejszościowym materializmie; 2) marksizmie dobra wspólnego. W części drugiej artykuł wykazuje, że pisma Karola Marksa zawierają wizję komunizmu dóbr wspólnych, która pozostaje w opozycji do stale powracających kapitalistycznych grodzeń. Wizja ta obecna jest przede wszystkim w pismach późnego Marksa, poświęconych zwłaszcza kontekstom niezachodnim i własności komunalnej. Najnowsze teorie w obszarze myśli marksistowskiej wraz z lepszym dostępem do prac późnego Marksa stwarzają okazję do przemyślenia nowych perspektyw kommonizmu dóbr wspólnych. Zadanie to jest tym pilniejsze, że współcześnie mamy do czynienia z omówionymi w części trzeciej zjawiskami, które zbiorczo określić można mianem korupcji komuny („uberyzacja” ekonomii współdzielenia czy neoekstraktywizm tego, co wspólne).

EN

The argumentation of the article advances in three steps. First, the new reconceptualizations of the primitive accumulation of capital theory are outlined in order to show that primitive accumulation is a constant and ever-growing feature of contemporary capitalism. This contention rests on the two traditions of Marxist thought: minor materialism, and Marxism of the common. Next, it is demonstrated that Karl Marx’s writings provide us with a vision of the communism of the commons that remains in opposition to the continuous capitalist acts of enclosures. This vision is particularly characteristic of late Marx’s writings. Recent theoretical developments in Marxism and a better access to late Marx’es works create an opportunity to re-think the possibilities of commonism of the commons. In the final part of the article, this opportunity is used to address and discuss the phenomenon of “corruption of the commune” (“Uberization” of the sharing economy or neo-extractivism of the common).

3

Karol Marks i problem przyszłości

80%

Świrek K.

Stan Rzeczy

|

2018

|

issue 1 (14) Przyszłość w naukach społecznych

203-225

PL

Wielu skłonnych jest uważać marksizm za przykład dyskursu, który futurologiczną pychę doprowadził do ekstremum i klęski. Czy mamy jednak klarowne pojęcie tego, co jest właściwym centrum futurologii Marksa, jaki status ma „przyszłość” w jego pismach, o czym czytamy, kiedy natrafiamy na przewidywania? Tekst jest próbą systematycznej refleksji nad statusem przyszłości, która nie ma u Marksa charakteru „utopijnego założenia”, ale jest systematycznym rozwinięciem tego, co da się wyczytać z „tu i teraz” kapitalistycznego rozwoju. Ważnym kontekstem analiz będzie także pytanie, którą właściwie przyszłość uważa Marks za możliwą do przewidzenia? Czy dynamika zmian politycznych da się przewidywać w taki sam sposób, jak efekty ogólnych zależności strukturalnych? Pierwsza część artykułu jest przeglądem narzędzi krytycznych, które w pismach Marksa wiążą analizę teraźniejszości, ujmowanie jej historycznej genezy i konieczne przyszłe efekty działania form społecznych. W drugiej części przedstawiony jest przykład analizy, która dla Marksa była przewidywaniem, wydobytym z interpretacji konieczności strukturalnych, natomiast współcześnie może być traktowana jako opis teraźniejszej rzeczywistości społecznej.

EN

Many share a conviction, that Marxism was a discourse that elevated futurological hubris to its extremes and its failure. Yet, do we know well, what is the actual centre of Marx’ futurological endeavour, what is the actual status of ‘future’ in his works and what do we read about when we find predictions in his works? This article is an attempt at systematic reflection upon the status of future, that in fact for Marx is not an ‘utopian assumption’, but rather is systematic elaboration of what can be read from the ‘here and now’ of capitalistic development. An important context of analysis would be the question, which one of the futures Marx thinks is possible to predict? Are the dynamics of political changes possible do predict in the same way, as the effects of general structural relationships? First part of the paper is an overview of critical conceptual tools, that in Marx’ works bring together the analysis of the present, of its historical genesis and of future necessary workings of social forms. In the second part there is an example of analysis, that for Marx was a prediction, extracted from interpretation of structural relationships, but in our times can be treated as an actual description of present social reality.

4

Nie być człowiekiem partyjnym

80%

Ortega y Gasset J., Leszczyna D.

Roczniki Filozoficzne

|

2019

|

vol. 67

|

issue 2

185-195

PL

Esej „No ser hombre de partido” autorstwa José Ortegi y Gasseta ukazał się po raz pierwszy w argentyńskim czasopiśmie La Nación. Został podzielony na dwie części. Pierwszą opublikowano 15 maja 1930 r., drugą zaś 3 czerwca 1930 r. Przedmiotem refleksji jest tutaj problem „partyjności”, który rozpatruje się z dwóch perspektyw — metafizycznej i społecznej. Pierwsza czyni z „partyjności” przejaw kompensacji, tj. zafałszowania własnego bytu i braku akceptacji dla własnego powołania. Druga z kolei wskazuje, że partyjność stanowi zjawisko historyczne, którego początki sięgają XIX stulecia. To wówczas pojawia się po raz pierwszy wykładnia społeczeństwa jako permanentnej i wiecznej walki, co wymaga ukonstytuowania walczących ze sobą grup, tj. partii. Ortega natomiast pragnie przezwyciężyć obie wersje partyjności. Dlatego staje po stronie autentyczności naszego jednostkowego życia i nieuwarunkowanych partyjnie idei, uczuć i wartości.

EN

The essay „No ser hombre de partido” by José Ortega y Gasset was published for the first time in the Argentinian magazine La Nación. It has been divided into two parts. The first was published on May 15, 1930. The second was June 3, 1930. The subject of reflection is the problem of “partisanism,” which is considered from two perspectives — metaphysical and social. The first one makes “partisanism” a manifestation of compensation, falsification of one’s being and lack of acceptance for one’s own vocation. The second one indicates that “partisanism” is a historical phenomenon, the beginning of which is the nineteenth century. Then, for the first time, society is understood as a permanent and eternal struggle. This requires as a consequence the constitution of fighting groups, called parties. Ortega, on the other hand, wants to overcome both versions of “partisanism.” Therefore, it is on the side of the authenticity of our individual life and independent of the party, ideas, feelings and values.

5

Boskie zarządzanie: krytyczne uwagi na temat „Il regno e la gloria” Giorgio Agambena

71%

Toscano A.

Praktyka Teoretyczna

|

2015

|

vol. 17

|

issue 3

EN

This essay seeks to evaluate the methodological and theoretical relevance of Agamben’s The Kingdom and the Glory to a radical critique of contemporary politics and economics. In particular, it explores what is meant by the “theological genealogy of the economy and government” announced by the book’s subtitle. This involves subjecting to scrutiny Agamben’s reliance on a certain understanding of secularisation, of the kind that permits him to declare that modernity merely brings to completion the Christian “economy” of providence, or indeed that Marx’s notion of praxis “basically is only the secularisation of the theological conception of the being of creatures as divine operation.” The paper tries to show that Agamben’s work relies on a type of historical substantialism that clashes with his claim to be engaging in a genealogy. It also investigates the blindspots in Agamben’s treatments of the crucial themes of money and administration.

PL

Esej Alberta Toscano jest próbą ocenienia metodologicznej i teoretycznej wagi Królestwa i chwały Agambena dla radykalnej krytyki współczesnej polityki i ekonomii. Szczególnej analizie poddane jest w nim znaczenie sformułowania „teologiczna genealogia ekonomii i zarządzania”, które pojawia się w podtytule książki. Toscano skupia się przede wszystkim na Agambenowskim rozumieniu sekularyzacji, które umożliwia postawienie tezy, że nowoczesność jedynie dopełnia chrześcijańską „ekonomię” opatrzności, czy też że Marksowskie pojęcie praxis „stanowi w zasadzie zeświecczenie teologicznej koncepcji bycia stworzenia jako boskiego działania”. Autor stara się pokazać, że Agamben w zbytnim stopniu polega na pewnym typie historycznego substancjalizmu, który stoi w sprzeczności z jego deklaracją skupienia się na genealogii. Przygląda się także słabym punktom w Agambenowskim podejściu do tak kluczowych zagadnień, jak pieniądz i administracja.

6

Czy (i jak) kapitał zarabia na patriarchacie? Praca reprodukcyjna według Marksa

71%

Nowicki F.

Praktyka Teoretyczna

|

2017

|

vol. 25

|

issue 3

261-288

EN

This article provides a thorough overview of the function of reproductive labour in capitalism according to Karl Marx and Frederic Engels. It constitutes one side of the debate on reproductive labour.

PL

Publikowany tekst jest przekrojowym omówieniem funkcji pracy reprodukcyjnej w kapitalizmie na gruncie myśli Karola Marksa i Fryderyka Engelsa. Stanowi jeden z głosów w debacie o pracy reprodukcyjnej.

7

Divine Management of Worldly Matters: Agamben’s Theological Genealogy of Economy as a Political Philosophy of Praxis.

51%

Ratajczak M.

Praktyka Teoretyczna

|

2015

|

vol. 17

|

issue 3

PL

Celem tego artykułu jest przedstawienie takiej interpretacji Agambenowskiej teologicznej genealogii ekonomii, która ukaże jej znaczenie dla badań w obszarze ekonomii politycznej. Jedynym sposobem na powiązanie dyskursów teologii ekonomicznej i ekonomii politycznej jest pokazanie, że teologia ekonomiczna nie zajmuje się kwestiami przynależnymi do sfery ekonomii, lecz podejmuje dużo bardziej ogólny problem – problem ludzkiej praktyki. Postaram się udowodnić, że stawką Agambenowskiej filozofii jest krytyka teologicznych, a więc metafizycznych, założeń koncepcji ludzkiej praktyki, którą to krytykę można przeprowadzić za pomocą teologicznej genealogii, w szczególności trynitarnej ekonomii. Artykuł skupia się na pojęciu liturgii i jego roli w Agambenowskich badaniach genealogicznych jako teologicznym paradygmacie kapitalistycznego zarządzania ludzkim życiem (czyli praktyką) i kończy się rozważaniami nad możliwą aplikacją Agambenowskiej teologicznej genealogii ekonomii do marksistowskiej krytyki ekonomii politycznej, przede wszystkim do krytyki podziału na pracę produkcyjną i nieprodukcyjną.

EN

The aim of this paper is to provide an interpretation of Agamben’s theological genealogy of economy that will show its significance for investigations in the field of political economy. The only way to connect the discourses of economic theology and political economy is to show that the former is not concerned with questions proper to the sphere of economics, but rather deals with a more general problem – the problem of human praxis. I will show that what is at stake in Agamben’s endeavors is a critique of theological, that is metaphysical, presuppositions about the concept of human praxis, a critique which can only be carried out on the basis of a theological genealogy, in particular of the Trinitarian oikonomia. The text will focus on the notion of liturgy in Agamben’s genealogical investigations as a theological paradigm for the capitalist management of human life (i.e. praxis) and will close with some initial remarks on the possible application of Agamben’s theological genealogy of economy to a Marxist critique of political economy, especially to a critique of the distinction between productive and unproductive labor.

Refine search results

3 Praktyka Teoretyczna

1 Roczniki Filozoficzne

1 Seminare. Poszukiwania naukowe

1 Stan Rzeczy

1 Studia Socjologiczne

1 Ganowicz-Bączyk A.

1 Leszczyna D.

1 Moll Ł.

1 Nowicki F.

1 Ortega y Gasset J.

1 Ratajczak M.

1 Toscano A.

1 Świrek K.

3 2019

1 2018

1 2017

2 2015

Ekologiczny wymiar kryzysu cywilizacji współczesnej w świetle myśli Karola Marksa

Komunalny zwrot późnego Marksa i kommonizm dóbr wspólnych

Karol Marks i problem przyszłości

Nie być człowiekiem partyjnym

Boskie zarządzanie: krytyczne uwagi na temat „Il regno e la gloria” Giorgio Agambena

Czy (i jak) kapitał zarabia na patriarchacie? Praca reprodukcyjna według Marksa

Divine Management of Worldly Matters: Agamben’s Theological Genealogy of Economy as a Political Philosophy of Praxis.