Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: Katarzyna Radziwiłłowa née Sobieska

Sort By:

Limit search:

Kiedy powstały emblematy Zbigniewa Morsztyna? Nowe ustalenia dotyczące datacji zbioru

100%

Grześkowiak R.

Pamiętnik Literacki

2024

vol. 115

issue 1

245-261

Powstanie cyklu emblematów Zbigniewa Morsztyna monografista poety, Janusz Pelc, w 1966 roku datował mało precyzyjnie, twierdząc, że cykl ten ukończył Morsztyn w latach 1675–1680 lub 1676–1680, zaczął być może w latach sześćdziesiątych XVII wieku, a poprawiał może również po 1680 roku; owa datacja obowiązuje w zasadzie do dziś. W artykule wykazano, że cykl ukończony został po 21 V 1674 (wspomniana w dedykacji data elekcji Jana Sobieskiego), a przed 15 VII 1675, kiedy otrzymanie gotowego do druku czystopisu pokwitował w liście jego niedoszły wydawca, zarządzający słucką oficyną Kazimierz Krzysztof Kłokocki. Autor polemizuje z hipotezami, które miały wpływ na dotychczasową datację: z tezą Pelca, jakoby dwa dostępne odpisy pełnego zbioru emblematów reprezentowały jego dwie odmienne redakcje autorskie, oraz z domniemaniem Pauliny Buchwald-Pelcowej i Janusza Pelca, jakoby Morsztyn miał być twórcą 50 trójwersowych subskrypcji zapisanych na przechowywanym w Bibliotece Uniwersyteckiej w Uppsali egzemplarzu „Amoris Divini et humani effectus varii” z 1626 roku.

In 1966, Janusz Pelc, Zbigniew Morsztyn’s monographer, roughly dated the composition of a cycle of emblems. As he claims, Morsztyn completed it between 1675–1680 or 1676–1680, started presumably in the 1660s, and also added corrections probably after 1680. This dating is essentially valid until now. Grześkowiak in his paper proves that the cycle was concluded after May 21st, 1674 (date of Jan III Sobieski’s coronation is mentioned in dedication), and before July 15th, 1675, when Kazimierz Krzysztof Kłokocki, a would-be issuer, who administered the Słuck publishing house, confirmed in a letter that he received the manuscript final draft. Grześkowiak questions the two hypotheses that had impact on the erstwhile dating: Pelc’s thesis suggesting that two different copies of complete collections of emblems represent its two disparate auctorial editions, and Paulina Buchwald-Pelcowa and Janusz Pelc’s assumption that Morsztyn composed 50 three-verse subscriptions written on a 1626 copy of “Amoris Divini et humani effectus varii” treasured in Uppsala University Library.

Biblioteka bazylianów w Białej Podlaskiej

67%

Wereda D.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

2019

vol. 112

419-437

The Basilian monastery in Biała Podlaska was founded in 1690 by Katarzyna Radziwiłłowa, née Sobieska. The monks from the above-mentioned monastery were obliged to raise the level of the religious life of the people who lived in the Radziwiłł family’s lands in Biała Podlaska. The monks, who conducted pastoral and missionary work, preached sermons and looked after pilgrims, and used the monastic library, including the collections of sermons, theological, historical, medical and art history books, dictionaries and prints popularizing Marian cult, as well as occasional panegyrics commemorating events related to the Radziwiłł family. The books kept in the library were bought by monks and donated by the founders, the priests of the Latin rite and Basilian monks working in Biała Podlaska and other places. The surviving collection of the library in Biała Podlaska shows the extensive contacts and interests of the monks. The monastic library had the books published in a number of publishing houses in Poland and Western Europe. The books were bought by the monks who studied in Rome, on their way back to Poland. The surviving collection of the Basilian library in Biała is evidence of the users’ high intellectual culture and their openness to inspirations from different intellectual backgrounds. The analysis of the collection confirms the great role of the congregation as a liaison between Latin and Byzantine cultures. Using knowledge in pastoral work contributed to the adaptation of the ideas included in the books to the level of the reader, who is often excluded from the circles of the writing culture. The Basilian book collections were an essential tool for establishing new boundaries between cultures.

Bazyliański klasztor w Białej Podlaskiej został ufundowany w 1690 roku przez Katarzynę z Sobieskich Radziwiłłową. Zakonnicy z bialskiego klasztoru zostali zobowiązania do podniesienia poziomu życia religijnego poddanych w bialskich dobrach Radziwiłłów poprzez działalność misyjną. Wsparciem dla pracy duszpasterskiej, kaznodziejskiej, misyjnej, obsługi pielgrzymów była biblioteka klasztorna gromadząca zbiory kazań oraz książki o tematyce teologicznej, historycznej, medycznej, z zakresu historii sztuki, słowniki, druki popularyzujące kult maryjny oraz okolicznościowe panegiryki upamiętniające wydarzenia związane z rodem Radziwiłłów. Książki do biblioteki były kupowane przez zakonników oraz przekazywane jako dary od fundatorów, duchownych obrządku łacińskiego oraz zakonników pracujących w bialskiej lub innych placówkach bazyliańskich. Zachowana część zasobu bialskiej biblioteki wskazuje na rozległe kontakty i zainteresowania zakonników. W klasztornym księgozbiorze znajdowały się książki opublikowane w wielu krajowych ośrodkach wydawniczych i typografiach kilkudziesięciu miast Europy Zachodniej. Książki były kupowane przez zakonników studiujących w rzymskich placówkach oświatowych, w drodze powrotnej do kraju zaopatrujących się w tamtejszych księgarniach. Zachowana część księgozbioru klasztoru bazylianów w Białej jest świadectwem wysokiej kultury intelektualnej jego użytkowników i otwartości na inspiracje z różnych środowisk intelektualnych. Analiza księgozbioru potwierdza ogromną rolę zgromadzenia jako pośredników pomiędzy kulturą łacińskiego i bizantyjskiego kręgu kulturowego. Wykorzystanie wiedzy w pracy duszpasterskiej przyczyniało się do przetwarzania idei zawartych w książkach do poziomu odbiorcy często wykluczonego z kręgów kultury piśmienniczej. Księgozbiory bazyliańskie były istotnym narzędziem do wytyczania nowych granic kręgów kulturowych.

Refine search results

1 Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

1 Pamiętnik Literacki

1 Grześkowiak R.

1 Wereda D.

1 2024

1 2019

Search results

Kiedy powstały emblematy Zbigniewa Morsztyna? Nowe ustalenia dotyczące datacji zbioru

Biblioteka bazylianów w Białej Podlaskiej