Search results

1

Prace ks. Bolesława Przybyszewskiego dla diecezji krakowskiej

100%

Murawiec W. F.

Folia Historica Cracoviensia

|

1998

|

vol. 4

EN

The article contains an overview of Rev. prof. Bolesław Przybyszewski's work for the Krakow diocese.

PL

Artykuł omawia pracę ks. prof. Bolesława Przybyszewskiego dla diecezji krakowskiej.

2

Kult św. Stanisława w diecezji krakowskiej w świetle patrociniów do roku 1529

75%

Spórna M.

Folia Historica Cracoviensia

|

2000

|

vol. 7

EN

Like cults of other saints, the worship of St Stanislaus may be studied in many aspects. One of those are patrocinia, i.e. the summoning of the patron saints of churches, chapels and altars. The reference date is the date of the canonization of St Stanislaus (17 September 1253), since from that day onwards we may speak of his patrocinia.

PL

Kult św. Stanisława podobnie jak kulty innych świętych badać można w wielu aspektach. Jednym z nich są patrocinia, czyli wezwania świętych patronów kościołów, kaplic, ołtarzy. Datą odniesienia jest dzień kanonizacji św. Stanisława (17 wrzesień 1253 r.), bowiem od tego momentu można mówić o jego patrociniach.

3

Cztery świadectwa święceń duchownych z diecezji krakowskiej z XV i XVI wieku

63%

Kaczmarek K.

Folia Historica Cracoviensia

|

2018

|

vol. 24

|

issue 1

EN

There are few records showing the practice of the holy orders taken by local clergy in medieval Krakow diocese. With the exception of two short lists of acolytes ordained by bishop Jan Rzeszowski, we do not have any name lists of clergymen ordained by local ordinaries and suffragans. Consequently, studies on the holy orders of clergy from the diocese should refer to certificates of the holy orders bestowed upon individual clerics identified in studies to date. The archival search, performed in bishops’ files and consistory books from several dioceses belonging to late medieval Polish church organization, led to the retrieval of certificates of three clergymen from the Krakow diocese from the years 1460–1531: Andrzej (probably from MęcinaMała), Grzegorz from Olkusz and Jan from Jakimowice. The content of the certificates is of significance for studies on the prosopography of the Krakow clergy in 15th and mid-16th century.

PL

Z terenu średniowiecznej diecezji krakowskiej posiadamy niewiele materiałów pokazujących praktykę święceń tamtejszego duchowieństwa. Z wyjatkiem dwóch krótkich wykazów akolitów ordynowanych przez bp. Jana Rzeszowskiego nie znamy też żadnych imiennych wykazów duchownych wyświęconych przez tamtejszych ordynariuszy i sufraganów. Z tego względu w badaniach nad święceniami kleru w tej diecezji warto sięgać do zapoznanych w dotychczasowych badaniach świadectw święceń poszczególnych duchownych. Kwerenda przeprowadzona w aktach biskupich i księgach konsystorskich kilku diecezji należących do polskiej organizacji kościelnej późnego średniowiecza pozwoliła na odnalezienie świadectw trzech duchownych z diecezji krakowskiej z lat 1460–1531: Andrzeja (prawdopodobnie z Męciny Małej), Grzegorza z Olkusza oraz Jana z Jakimowic. Zawartość tych materiałów ma znaczenie dla studiów nad prozopografią krakowskiego kleru w XV i pierwszej połowie XVI wieku.

4

Zawartość i katalog rubrycel diecezji krakowskiej z lat 1735-1811 znajdujących się w księgozbiorze podręcznym Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie

63%

Szczepaniak J.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2021

|

vol. 115

471-502

EN

The Archives of the Metropolitan Curia in Krakow hold a significant collection of the Krakow diocese’s liturgical calendars. From the first half of the 18th century, only three copies have survived (1735, 1738, and 1745). Beginning with 1750, the collection is almost complete. Only 9 volumes are missing, from the years: 1753, 1754, 1755, 1756, 1775, 1779, 1781, 1784, 1789, and 8 from the beginning of the 19th century: 1802–1804, 1806, 1808–1810, 1839. Due to the widespread use of the calendar by priests, the following items were added to the directories: information on services and practices peculiar to the diocese, orders of the clergy and secular authorities (especially regarding changes in liturgical and fasting regulations). Until the last decades of the 19th century, there were no rules for editing the appendices to the directories. Some volumes include numerous detailed liturgical regulations, as well as messages, ordinances and short letters to the clergy that have not been published anywhere else. Others do not contain even the new and important regulations and orders for the priests. These appendices are a valuable resource for historians, albeit rarely used due to a small number of preserved copies and the lack of description of the contents, which necessitates a lengthy query. The publication of the catalogue of the Krakow directories is intended to provide help in finding information that may prove useful for a historian.

PL

W zasobach Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie znajduje się znaczny zbiór kalendarzy liturgicznych diecezji krakowskiej. Z pierwszej połowy XVIII wieku zachowały się tylko trzy egzemplarze (1735, 1738 i 1745). Od 1750 r. zbiór jest prawie kompletny. Brakuje tylko dziewięciu roczników z lat: 1753-1756, 1775, 1779, 1781, 1784, 1789 oraz ośmiu z początku XIX wieku: 1802-1804, 1806, 1808-1810, 1839. Ze względu na powszechność korzystania z kalendarza przez księży zaczęto dołączać do rubryceli: informacje o nabożeństwach i praktykach obowiązujących w całej diecezji, zarządzenia władz duchownych i świeckich (szczególnie dotyczące zmian przepisów liturgicznych i postnych). Do ostatnich dekad XIX wieku nie wypracowano reguł redagowania dodatków do rubrycel. W jednych tomach można znaleźć wiele szczegółowych przepisów liturgicznych, nigdzie niepublikowanych poza nimi komunikatów, rozporządzeń i krótkich listów do duchowieństwa. W innych nie umieszczono nawet nowych i ważnych dla księży przepisów i zarządzeń. Te dodatki są cennym, aczkolwiek rzadko wykorzystywanym źródłem dla historyków, ze względu niewielką liczbę zachowanych egzemplarzy oraz brak opisu zawartości, które zmuszają do długotrwałej kwerendy. Publikowany katalog krakowskich rubrycel ma być pomocą w szybkim odszukaniu przydatnych historykowi informacji.

5

„Compendium Archivi Kielcensis” – kilka uwag nad „kieleckim” archiwum i kancelarią zadworną biskupa krakowskiego Kajetana Sołtyka

51%

Janakowski M.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2021

|

vol. 115

131-147

EN

The history and functioning of the archives and the Krakow bishops’ office are still open research topics. The researches, however, manage to methodically complement this picture with more or less detailed considerations of specific areas of the activity of church institutions, especially at the regional level. Such considerations include studies on the functioning of the Kielce archive of Bishop Kajetan Ignacy Soltyk. The 18th-century code Compendium Archivi Kielcensis, stored in the Czartoryski Library, is one of the most important sources presenting bishop’s office practice and the dimension of decentralization of episcopal administration. Moreover, a detailed analysis of this material highlights the role of Kielce city as one of the main offices of the Krakow Ordinaries, as well as the position of this site in the administration system of the Krakow Church. The most interesting part of the discussed code is the inventory of the Kielce archive of bishop Soltyk, the content of which was examined in the article. The research also attempted to identify the circumstances in which this unit of the bishop’s office was established and to determine how the stored documents are connected with Kielce. An important part of the study on the archive in question is to provide an account of its history and then present it in the wider context of the history of the Diocesan Archives in Kielce, which still function today.

PL

Dzieje i funkcjonowanie archiwów oraz kancelarii biskupów krakowskich pozostają wciąż otwartymi tematami badawczymi. Systematycznie udaje się jednak uzupełniać ten obraz o mniej lub bardziej szczegółowe rozważania nad konkretnymi obszarami działalności instytucji kościelnych, zwłaszcza na poziomie regionalnym. Do takiego typu badań należy zaliczyć studia nad funkcjonowaniem kieleckiego archiwum biskupa Kajetana Ignacego Sołtyka. Przechowywany w Bibliotece XX Czartoryskich XVIII-wieczny kodeks Compendium Archivi Kielcensis jest jednym z ważniejszych źródeł prezentujących praktykę kancelaryjną oraz wymiar decentralizacji administracji biskupiej. Szczegółowa analiza tego materiału pozwala również ukazać rolę Kielc jako jednej z głównych siedzib ordynariuszy krakowskich, a także rolę tego ośrodka w systemie administracji kościoła krakowskiego. Najbardziej interesującym elementem przywołanego kodeksu, z perspektywy moich rozważań, jest inwentarz kieleckiego archiwum biskupa Sołtyka, którego zwartość została poddana analizie w niniejszym artykule. Kolejnymi elementami badań była także próba wskazania okoliczności, w jakich został wyodrębniony ten element kancelarii biskupiej oraz określenie związków przechowywanej tam dokumentacji z Kielcami. Istotną częścią studiów nad omawianym archiwum jest przedstawienie jego dziejów, a następnie wpisanie ich w historię funkcjonującego do dziś Archiwum Diecezjalnego w Kielcach.

6

Akta wizytacji podkrakowskiej parafii Zielonki z XVI-XVII wieku w zasobie Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie

51%

Bulak J.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2021

|

vol. 115

7-31

EN

In the publication, the author presents the visitation records of the parish of Nativity of the Blessed Virgin Mary Church in Zielonki. First mentioned in the 14th century, for years the parish was under the patronage of the Krakow cathedral chapter, and later (1531-1878) of the Krakow Academy (Jagiellonian University). Since the late 18th century, the church in Zielonki was considered a filial church of the collegiate church of St. Anne in Krakow. Six visitation records of the parish of Zielonki held by the Archives of the Metropolitan Curia in Krakow are presented in the form of an edition of the source text. The texts are from: 1598 (AV Cap 15, and AV Cap 65 - compendium), 1603 (AV 4), 1610 (AV Cap 28), 1618 (AV Cap 38 and AV Cap 40), 1629 (AV Cap 42) and 1663 (AV 8). The visitation records are in the form of manuscripts in Latin. The author’s aim was to edit these sources as faithfully as possible in order to make them available to a wider audience as well as researchers. The publisher’s interference with the source text was limited to replacing the abbreviations used by the writers with full words for greater readability of the text. The text was provided with textual, bibliographic and terminological annotations. The editorial activities undertaken are in accordance with the principles of scientific editing of historical sources for modern texts. As a result, the author presents five complete texts of the records and one annotated extract containing decreta executiva visitationum (AV 4). This work is a continuation of the publication of the visitation records of the Zielonki parish, the eighteenth-century part of which was published in the „ABMK” in 2019. In this way, all known visitation records of the Zielonki parish from the Old Polish period are now published.

PL

W publikacji autor prezentuje akta wizytacji podkrakowskiej parafii pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Zielonkach. Wzmiankowana po raz pierwszy w XIV wieku parafia przez lata pozostawała pod patronatem krakowskiej kapituły katedralnej, potem (1531-1878) Akademii Krakowskiej (Uniwersytetu Jagiellońskiego). Od końca XVIII wieku zielonecka świątynia była uznawana za kościół filialny krakowskiej kolegiaty św. Anny. Przybliżonych zostało w formie edycji tekstu źródłowego sześć akt wizytacji parafii Zielonki znajdujących się w zasobie Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie. Teksty pochodzą z lat: 1598 (AV Cap 15, i AV Cap 65 – compendium), 1603 (AV 4), 1610 (AV Cap 28), 1618 (AV Cap 38 i AV Cap 40), 1629 (AV Cap 42) i 1663 (AV 8). Wizytacje te mają formę rękopisów i sporządzone zostały w języku łacińskim. Celem autora było dokonanie możliwie wiernej edycji tych źródeł, aby udostępnić je szerszemu gronu odbiorców i badaczy. Ingerencje wydawcy w tekst źródłowy ograniczyły się do rozwinięcia skrótów zastosowanych przez pisarzy dla większej czytelności tekstu. Tekst został opatrzony przypisami tekstowymi, bibliograficznymi oraz terminologicznymi. Podjęte czynności edytorskie są zgodne z zasadami naukowej edycji źródeł historycznych dla tekstów nowożytnych. W rezultacie autor prezentuje pięć pełnych tekstów wizytacji i jeden wyciąg zawierający decreta executiva visitationum (AV 4) opatrzone aparatem krytycznym. Praca ta stanowi kontynuację publikacji akt wizytacji parafii Zielonki, których XVIII-wieczną część opublikowano na łamach półrocznika „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” w 2019 r. W ten sposób zostały opublikowane wszystkie znane akta wizytacji parafii Zielonki z okresu staropolskiego z zasobu Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie.

Refine search results

3 Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

3 Folia Historica Cracoviensia

1 Bulak J.

1 Janakowski M.

1 Kaczmarek K.

1 Murawiec W. F.

1 Spórna M.

1 Szczepaniak J.

3 2021

1 2018

1 2000

1 1998

Prace ks. Bolesława Przybyszewskiego dla diecezji krakowskiej

Kult św. Stanisława w diecezji krakowskiej w świetle patrociniów do roku 1529

Cztery świadectwa święceń duchownych z diecezji krakowskiej z XV i XVI wieku

Zawartość i katalog rubrycel diecezji krakowskiej z lat 1735-1811 znajdujących się w księgozbiorze podręcznym Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie

„Compendium Archivi Kielcensis” – kilka uwag nad „kieleckim” archiwum i kancelarią zadworną biskupa krakowskiego Kajetana Sołtyka

Akta wizytacji podkrakowskiej parafii Zielonki z XVI-XVII wieku w zasobie Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie