Search results

1

Udział hetmanów litewskich w przygotowaniu kampanii wojennej na przykładzie zmagań ze Szwecją w roku 1625

100%

Gawron P.

Rocznik Lituanistyczny

|

2015

|

vol. 1

EN

Livonian war, waged by Lithuanian army against Swedes in 1625–1626, showed very clearly, that without hetman’s help (commander-in-chief) any military preparation would have been very difficult or even impossible. Using their private resources: men, money or raw materials Lithuanian commanders were able to build quite the large army. The king Sigismund III’s decisions, quarrels among high – ranking officers and military blunders did not allow to use these forces properly. Structure of the army, composition of oficer’s corps and troops’ strength was heavily influenced by hetmans. Maintaining army in the camp was possible because of their considerable borrowing. They used their vast landed estates as a source of food, arms and military equipment. Hetmans were responsible for camp and march discipline and civilians protection, however their achievements in that area were rather modest.

PL

Działania wojenne armii litewskiej przeciwko Szwedom w Inflantach w latach 1625–1626 pokazały dobitnie, że bez udziału hetmanów byłyby one bardzo trudne czy wręcz niemożliwe. Wykorzystując własne zasoby: pieniężne, ludzkie czy materiałowe, dowódcy litewscy zdołali wystawić pokaźną armię, która jedynie z powodu decyzji Zygmunta III, sporów pomiędzy Lwem Sapiehą oraz Krzysztofem Radziwiłłem czy błędów w dowodzeniu nie została należycie spożytkowana. Obaj hetmani mieli znaczący wpływ na strukturę armii, skład kadry oficerskiej oraz liczebność poszczególnych jednostek. Zatrzymanie wojska w obozie było możliwe dzięki znacznym pożyczkom z prywatnej kasy hetmanów, dzięki którym wypłacano żołd poszczególnym oddziałom, zaś majętności obu dowódców były wykorzystywane jako źródło dostaw żywności oraz sprzętu wojennego. W gestii hetmanów leżały także zapewnienie dyscypliny w obozie oraz ochrona ludności cywilnej przed maszerującym wojskiem, jednakowoż odnosili oni w tej materii jedynie umiarkowane sukcesy.

2

Polska polityka morska za panowania ostatnich dwóch Jagiellonów i jej pokłosie

80%

Piwnicki G., Klein A.

Studia Gdańskie

|

2012

|

issue 31

225-244

PL

Morze Bałtyckie stanowiło ważny punkt na mapie państwa polskiego, stąd też zmagania o dostęp do niego ukształtowały myśl morską już u jego zarania. Zygmunt Stary jako pierwszy król Polski docenił posiadanie własnej ;oty wojennej. Politykę morską ojca prowadził Zygmunt August, naczelny admirał polskiej ;oty wojennej. Po śmierci Zygmunta Augusta strażnikom morskim przewodził starosta pucki pułkownik Ernest Wejher. Panowanie Stefana Batorego nie przyczyniło się do pogłębienia aspiracji morskich Rzeczypospolitej, a panowanie Zygmunta III Wazy oraz panowanie jego synów, Władysława IV i Jana Kazimierza wypełnione były walkami ze Szwecją o stan posiadania nad Bałtykiem. Złoty Wiek był chlubnym epizodem w morskich dziejach Rzeczypospolitej.

EN

The Baltic Sea was a very important point on the map of the Polish state, hence the struggle for access to the sea has shaped the maritime thought from the dawn of its history. Sigismund the Old was the rst Polish king who appreciated having his own navy, Sigismund’s maritime policy was run by his son, Sigismund Augustus, supreme admiral of the Polish Navy. After his death the marine guards were led by the governor of Puck Colonel Ernest Wejher. The reign of Stephen Báthory did not contribute to the deepening of the Polish Republic’s maritime aspirations. The reign of Sigismund III Vasa and his sons: Władysław IV Vasa and John II Casimir Vasa were filled with struggles against Sweden on the holdings of the Baltic Sea. The Golden Age was, however, a notable episode in the history of the Maritime Republic.

3

„Niech to każdy obaczy jeśli Litwa małą krzywdę, żal, despekt i wzgardą ma od Polaków”: epizod sporu między Litwą a Koroną Polską o Inflanty

80%

Padalinski U.

Rocznik Lituanistyczny

|

2020

|

vol. 6

EN

The article analyses the text preserved in a manuscript under the title Czo za prawa X. Litewskie ma do ziemie Inflianczki a poliaczi do niei nicz niemaią (What rights has the Duchy of Lithuania to Livonian lands while the Poles have none, most probably written in 1582). It contains legal and ideological arguments put forward by the nobility of the Grand Duchy of Lithuania during the disputes with the nobility of the Polish Kingdom over the possession of Livonia. The author concludes that the Lithuanian political elite retained a deep distrust of their Polish partners at the end of the sixteenth century resulting from the previous experiences gained at the time of the conclusion of the Union of Lublin and the Livonian War.

PL

W artykule dokonano analizy utworu rękopiśmiennego Czo za prawa X. Litewskie ma do ziemie Inflianczki a poliaczi do niei nicz niemaią (najprawdopodobniej z 1582 r.). Na jego przykładzie zaprezentowano argumenty prawne i ideologiczne wykorzystywane przez szlachtę Wielkiego Księstwa Litewskiego podczas sporów ze szlachtą Korony Polskiej o przynależność Inflant. Ukazano także znaczny poziom nieufności litewskiej elity politycznej wobec partnerów koronnych w końcu XVI w., spowodowany doświadczeniami związanymi z zawarciem unii lubelskiej oraz skutkami wojny inflanckiej.

Refine search results

2 Rocznik Lituanistyczny

1 Studia Gdańskie

1 Gawron P.

1 Klein A.

1 Padalinski U.

1 Piwnicki G.

1 2020

1 2015

1 2012

Udział hetmanów litewskich w przygotowaniu kampanii wojennej na przykładzie zmagań ze Szwecją w roku 1625

Polska polityka morska za panowania ostatnich dwóch Jagiellonów i jej pokłosie

„Niech to każdy obaczy jeśli Litwa małą krzywdę, żal, despekt i wzgardą ma od Polaków”: epizod sporu między Litwą a Koroną Polską o Inflanty