Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 17

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Lubelskie Voivodship
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
This paper presents the opinions of residents of Lubelskie Voivodship on Corporate Social Responsibility of entrepreneurs operating within the Lublin region. The aim is to specify which actions performed by companies have the greatest influence on the perception of the company as being socially responsible as well as which factors determine the choice of employer. It has been shown that the most important activities that positively identify the employer as socially responsible are good treatment of employees, protection of the environment and provision of jobs in the local community. While choosing a new job, respondents take into consideration the honesty of the employer and the perspective for employee development through participation in training and courses. Also significant, however not as much as these, are: the company’s brand, environmental responsibility and a good corporate image. It has been shown that respondents from Lubelskie Voivodship have low awareness of ISO 26000 standards, which is related to the concept of Corporate Social Responsibility.
PL
W pracy przedstawiono analizę opinii mieszkańców województwa lubelskiego na temat społecznej odpowiedzialności przedsiębiorców działających na terenie Lubelszczyzny. Starano się określić, które z podejmowanych przez pracodawców działań mają największy wpływ na postrzeganie firmy jako odpowiedzialnej społecznie, oraz jakie czynniki decydują o wyborze pracodawcy. Wykazano, iż najważniejszymi działaniami, które pozytywnie określają zakład pracy jako odpowiedzialny społecznie są: dobre traktowanie pracowników, zaangażowanie przedsiębiorstwa w ochronę środowiska oraz dbanie przedsiębiorców o zapewnienie miejsc pracy. Przy wyborze nowego miejsca pracy najważniejszym czynnikiem, w opinii respondentów, jest uczciwość pracodawcy i perspektywa rozwoju pracownika przez jego uczestnictwo w szkoleniach i kursach. Ważne, choć już o mniejszym znaczeniu, miały takie działania jak: znaczenie marki firmy, odpowiedzialność ekologiczna przedsiębiorców oraz dbałość o dobry wizerunek firmy. Wykazano, iż respondenci z terenu województwa lubelskiego prezentowali niską znajomość normy ISO 26000, która jest związana z koncepcją społecznej odpowiedzialności firm.
EN
The article discuss a thesis stating that the most credible “markers” of peripherality constitute indicators referring to demographic changes, particularly depopulation related to migration, the resulting decrease in the size of population, and consequently changes in the population density. Such an assumption is based on the commonly acknowledged fact that the most intensive depopulation occurs in areas distinguished by low quality and level of life resulting from restricted accessibility and a low level of socio-economic development. The presented hypothesis is verified by analysis of maps presenting demographic changes in Poland after World War II.
PL
Strefy peryferyjne zaznaczają się w przestrzeni w różnej skali terytorialnej, począwszy od kontynentalnej, poprzez krajową, aż po regionalną i lokalną. W każdym przypadku, można podać szereg wskaźników, które są wyznacznikami peryferyjności, tzn. dowodzą istnienia odmiennych, zazwyczaj niekorzystnych cech pewnych obszarów w odniesieniu do obszarów rdzeniowych. W niniejszym artykule, autorzy stawiają hipotezę, że jednymi z najlepszych i najbardziej wiarygodnych „markerów” peryferyjności są wskaźniki odnoszące się do zmian ludnościowych, przede wszystkim odpływ migracyjny ludności, będące jego konsekwencją spadki liczby ludności i ostatecznie zmiany w gęstości zaludnienia. Przedstawiony pogląd autorzy postanowili zweryfikować na podstawie analizy map przedstawiających zmiany demograficzne we wschodniej Polsce po II wojnie światowej. Obszar ten powszechnie jest uważany za peryferyjny, zarówno w skali Unii Europejskiej, jak i samego kraju, a za wiodącą przyczynę zachodzących tam zmian ludnościowych uważa się niekorzystne położenie i niski stopień rozwoju ekonomicznego. Artykuł składa się z dwóch zasadniczych części. W pierwszej przedstawiono przesłanki, ze względu na które Polska Wschodnia jest traktowana jako obszar peryferyjny. Ponadto, posługując się przykładem województwa lubelskiego, w skrócie opisano główne przyczyny takiego stanu, zarówno te wynikające z przeszłości obszaru, jak i związane z obecną sytuacją społeczno-gospodarczą. W drugiej część artykułu zaprezentowano mapy ilustrujące obszary peryferyjne w Polsce oraz zmiany w liczbie ludności i gęstości zaludnienia w Polsce w latach 1946-2012. Zestawienie tych map ma na celu porównanie zasięgów stref peryferyjnych, określonych na podstawie wieloczynnikowych badań, z mapami zmian ludnościowych. Umożliwi to weryfikację postawionej tezy, iż zmiany w rozmieszczeniu ludności mogą być traktowane jako wiarygodny wskaźnik peryferyjności.
EN
The aim of the article is to analyze a case study of a successfully developing tourism cluster, named the Land of Loess Gorges, located in the western part of Lubelskie Voivodship and consisting of 11 communes. The content of the present study consists of: (1) a synthetic description and typology of clusters, taking into account the specificity of tourism clusters; (2) an assessment of tourism potential (in the natural and cultural dimension) of the Land of Loess Gorges; (3) an analysis and evaluation of tourism products offered by this cluster and their impact on tourism competitiveness of the Lubelskie Voivodship.
PL
Celem artykułu jest analiza studium przypadku, rozwijającego się lokalnego klastra turystycznego, noszącego nazwę Kraina Lessowych Wąwozów, zlokalizowanego w zachodniej części województwa lubelskiego, położonego na terenie 11 gmin i 3 powiatów. Na treść prezentowanego opracowania składa się: (1) syntetyczna charakterystyka oraz typologia klastrów, uwzględniające specyfikę klastrów turystycznych, (2) ocena przyrodniczego i kulturowego potencjału Krainy Lessowych Wąwozów, (3) analiza oferowanych przez ten lokalny klaster produktów turystycznych.
EN
Rural settlements, as a basic element of space, are dynamic structures subject to changes due to various factors determining the conditions of their development and functional transformations. Certain directions of changes occurring in rural areas are characteristic of each historical period. They are particularly evident in demographic and socio-cultural processes, in rural economies, and living conditions of residents. This article analyses population changes in rural areas of the Lubelskie Voivodship in the years 1950–2011. Strong polarization of settlements was observed. Considering the current trends, the author constructed two forecasts (short- and long-term) of transformations in the structure of rural settlements.
PL
Osiedla wiejskie, podstawowy element przestrzeni, są strukturami dynamicznymi, podlegającymi zmianom pod wpływem różnych czynników kształtujących warunki ich rozwoju i przekształceń funkcjonalnych. Dla każdego okresu historycznego charakterystyczne są pewne kierunki zachodzących na wsi zmian widoczne przede wszystkim w procesach demograficznych, społeczno-kulturowych, w wiejskiej ekonomii i w warunkach życia mieszkańców. W niniejszym artykule przeanalizowano zmiany ludnościowe wsi województwa lubelskiego w latach 1950–2011. Zauważono silną polaryzację osadnictwa. Uwzględniając aktualne trendy skonstruowano dwie prognozy (krótko- i długoterminową) przemian w strukturze osiedli wiejskich.
EN
The aim of the work is to diagnose the activity of local governments in supporting tourism development in naturally valuable areas of the Lubelskie Voivodship (Poland ). The study area consisted of 30 municipalities with the highest natural value in the Lubelskie Voivodship selected for the study based on the value of the indicator developed by D. Guzal-Dec in the study of the natural value of rural and urban-rural communes within the Lubelskie Voivodship. A questionnaire interview was used for the diagnostic purposes of the survey. Interviews were completed in 2013. The research material comprised 30 interviews with mayors and staff dealing with environmental issues in municipal offices. Websites of the surveyed communes were an important source of information. In the surveyed group, approximately 75% of the authorities declared their preference for tourism as the main direction of development of their commune. Detailed analysis of the use of various instruments of support lead to the conclusion that about 50% of them actively support tourism, of which about 30% have a planned policy manifested in a comprehensive application of the instruments of support. It seems, therefore, that strategies of cooperation for the development of tourism should be systematically and rationally utilized, especially in communities with high natural potential and less favorable non-natural conditions for tourism development.
PL
Celem pracy jest diagnoza aktywności samorządów gminnych we wpieraniu rozwoju turystyki na obszarach przyrodniczo cennych województwa lubelskiego. (Polska). Teren badania stanowiło 30 gmin o najwyżej cenności ekologicznej w województwie lubelskim wybranych do badań na podstawie wartości wskaźnika opracowanego przez D. Guzal-Dec w ramach badania cenności ekologicznej gmin wiejskich i miejsko-wiejskich województwa lubelskiego. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem kwestionariusza wywiadu. Wywiady zrealizowane zostały w 2013 roku. Materiał badawczy stanowi 30 kwestionariuszy wywiadu z wójtem oraz pracownikami zajmującymi się sprawami ochrony środowiska w urzędach gmin. Ważnym źródło informacji były także strony internetowe badanych gmin. W badanej grupie około 75% przedstawicieli władz deklarowało preferowanie turystyki jako głównego kierunku rozwoju gminy. Szczegółowa analiza stopnia wykorzystania poszczególnych instrumentów wsparcia pozwala stwierdzić, że około 50% aktywnie wspiera turystykę, z czego około 30% prowadzi planowaną politykę przejawiającą się w kompleksowym zastosowaniu instrumentów wsparcia. Wydaje się zatem, że należy planowo i racjonalnie wykorzystywać strategię współpracy na rzecz rozwoju turystyki, zwłaszcza w gminach o dużym potencjale przyrodniczym, a mniej korzystnych uwarunkowaniach pozaprzyrodniczych rozwoju turystyki. Opracowanie przygotowano w ramach projektu badawczego nr 2011/01/D/HS4/ 03927 pt. „Ekologiczne uwarunkowania i czynniki rozwoju funkcji gospodarczych na obszarach przyrodniczo cennych województwa lubelskiego” finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki.
EN
Lubelskie Voivodship needs new stimuli of economic development, and tourism can be one of them. However, a chaotic development of this sector can bring short-term benefits, and it can also lead to numerous conflicts between various entities and have an adverse impact on the state of tourist assets. In consequence, the disadvantages can prevail over the advantages in the long term. Such a risk can be mitigated by spatial planning, specifically by local spatial development plans issued by local governments in communes.
PL
Województwo lubelskie potrzebuje nowych bodźców rozwoju ekonomicznego. Jednym z takich bodźców może być gospodarka turystyczna. jednakże chaotyczny rozwój tego sektora gospodarki może przynieść krótkotrwałe korzyści, lecz jednocześnie liczne konflikty pomiędzy różnymi podmiotami, a także niekorzyści dla stanu walorów turystycznych. Prowadzić to może, w dłuższym czasie, do przewagi niekorzyści nad pożytkami. Sposobem na zminimalizowanie takiego zagrożenie może być planowanie przestrzenne, a przede wszystkim sporządzanie przez samorządy gminne miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.
EN
The article presents an attempt to determine the economic specialization of cities of the Lubelskie Voivodship. High level market specialization can result from the dominant function of a city related to the socio-economic activities of the citizenship. The study employs Florence’s location quotient, also known as the local specialization index. The analysis was carried out on the basis of Statistics Poland data. The main source of information was the REGON register database (National Official Register of National Economy Entities). The survey proved that the vast majority of cities located in the Lubelskie Voivodship have been characterized by a relatively low level of local specialization. This may indicate that the economic structure of the survey units is quite diverse. In the case of smaller centers, lack of the dominant function can result from a problem with proper identification factors constituting the economic base of a given city, and therefore suggest small chances for development.
PL
W artykule podjęto próbę określenia rodzaju i natężenia specjalizacji gospodarczej miast województwa lubelskiego. Specjalizacja miasta wynika z jego funkcji dominującej związanej z aktywnością gospodarczą. W badaniu wykorzystano iloraz lokalnej specjalizacji Florence`a. Podstawowe źródło danych stanowiły zasoby statystyki publicznej w zakresie liczby podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w rejestrze REGON według sekcji PKD. Wyniki przeprowadzonej analizy wskazują, iż zdecydowana większość miast województwa lubelskiego wykazuje relatywnie słabą specjalizację lokalną, co może świadczyć o zróżnicowanej strukturze gospodarczej badanych jednostek. W przypadku mniejszych ośrodków brak funkcji dominującej może wynikać z problemu identyfikacji czynników stanowiących bazę ekonomiczną danego miasta i tym samym wskazywać na niewielkie szanse rozwojowe.
EN
Organic production is an important area for the development of the competitiveness of the Lubelskie Voivodship. Development of this production, however, depends on the support households can get for taking this kind of action. The aim of the study is to assess the scale and nature of institutional support in the opinion of the surveyed farmers, organic farms in the Lublin area. For the achievement of this objective, 60 interviews were conducted using a questionnaire survey among farms pursuing organic production. The obtained results indicated that institutions whose support, in the opinion of the respondents, is the highest were: Agricultural Advisory Centres, the Agency for Restructuring and Modernisation of Agriculture, and certification bodies.
PL
Produkcja ekologiczna jest ważnym obszarem rozwoju konkurencyjności województwa lubelskiego. Rozwój tej produkcji zależy jednakże od wsparcia, jakie mogą otrzymać gospodarstwa podejmujące ten rodzaj działań. Celem opracowania jest ocena skali i charakteru wsparcia instytucjonalnego w świetle opinii badanych rolników prowadzących gospodarstwa ekologiczne w województwie lubelskim. Dla realizacji celu przeprowadzonych zostało 60 wywiadów za pomocą kwestionariusza ankiety wśród gospodarstw rolnych realizujących produkcję ekologiczną. Otrzymane wyniki badań wskazały, iż instytucjami których wsparcie, w ocenie badanych, jest najwyższe były Ośrodki Doradztwa Rolniczego, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Jednostki certyfikujące. Badania przeprowadzono w ramach realizowanego projektu badawczego nr 2011/01/D/HS4/ 03927 pt. „Ekologiczne uwarunkowania i czynniki rozwoju funkcji gospodarczych na obszarach przyrodniczo cennych województwa lubelskiego” finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki.
EN
The paper presents an attempt of determination of changes in the level of socio-economic development of communes in the Lubelskie Voivodship. The variability of socio-economic development for 2005 and 2015 was determined based on the measure of development proposed by Hellwig. The research covered 193 communes, including 166 rural communes and 27 urban-rural communes. The source material was data for the local level (i.e., communes) obtained from the Local Data Bank of the Central Statistical Office. The research showed that the Lubelskie Voivodship is characterized by relatively high internal socio-economic variability. High level of development was usually obtained for urban-rural communes and communes neighboring on urban communes. The lowest level was determined for communes characterized by peripheral location. The large majority of communes represented a moderate level of socio-economic development. An increase in the general level of socio-economic development was observed in 2015 in comparison to 2005 in the majority of communes of the Lubelskie Voivodship.
PL
W pracy podjęto próbę określenia zmian poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego gmin województwa lubelskiego. Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego dla 2005 i 2015 roku wyznaczono w oparciu o miernik rozwoju Hellwiga. Badaniami objęto 193 gminy, z czego 166 to gminy wiejskie, a pozostałe 27 to gminy miejsko-wiejskie. Materiał źródłowy stanowiły dane dla poziomu lokalnego (tj. gmin) pozyskane z Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego. Z przeprowadzonych badań wynika, że województwo lubelskie charakteryzuje się dość dużym zróżnicowaniem wewnętrznym pod względem społeczno-gospodarczym. Wysoki poziom rozwoju uzyskiwały najczęściej gminy miejsko-wiejskie oraz sąsiadujące z gminami miejskimi. Najmniejszy natomiast przyjmowały gminy charakteryzujące się peryferyjnym położeniem. Zdecydowana większość gmin reprezentowała średni poziom rozwoju społeczno-gospodarczego. W 2015 roku w stosunku do roku 2005 w większości gmin województwa lubelskiego odnotowano wzrost ogólnego poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego.
EN
The metropolitan area in Polish literature is generally understood as a large city with its functionally related vicinity. The Lublin Metropolitan Area (LOM) was identified in 2011 as one among 10 such areas in Poland by the government’s country spatial development concept. The concept envisages that metropolitan areas are to be supported, first of all, to improve their competitiveness, by governmental investment projects and the improvement in the functioning of public institutions. Spatial planning for Lubelskie voivodship, on the other hand, declares the need to shape LOM through numerous investment, protective, institutional and organizational activities. However, governmental and voivodship spatial planning has limited possibilities to implement its determinations. Especially the implementation of determinations concerning organizational and institutional solutions and, to a certain extent, also investment projects remains to a large degree beyond the competences of spatial planning entities. As a result, spatial planning, being the main plane of interest in the functioning of LOM on the pary of public authorities, may effectively impact the development and directions in transformations of this area only to a small degree.
PL
W polskiej literaturze teoretycznej obszar metropolitalny jest na ogół rozumiany jako wielkie miasto wraz z powiązanym z nim funkcjonalnie otoczeniem. Lubelski Obszar Metropolitalny (LOM) został zidentyfikowany w roku 2011, jako jeden z 10 takich obszarów w Polsce, przez rządową koncepcję przestrzennego zagospodarowania kraju. Koncepcja przewiduje, że obszary metropolitalne mają być wspierane, przede wszystkim dla poprawy ich konkurencyjności, poprzez inwestycje rządowe oraz ulepszanie funkcjonowania instytucji publicznych. Planowanie przestrzenne województwa lubelskiego deklaruje z kolei konieczność kształtowania LOM poprzez liczne działania o charakterze inwestycyjnym, ochronnym, instytucjonalnym i organizacyjnym. Jednak rządowe i wojewódzkie planowanie przestrzenne ma ograniczone możliwości realizacji swoich ustaleń. Zwłaszcza realizacja ustaleń dotyczących rozwiązań organizacyjnych i instytucjonalnych, a w pewnym stopniu także inwestycji, pozostaje w znacznym stopniu poza kompetencjami podmiotów planowania przestrzennego. W efekcie planowanie przestrzenne, będąc główną płaszczyzną zainteresowania władz publicznych funkcjonowaniem LOM, w niewielkim jedynie stopniu może efektywnie wpływać na rozwój i kierunki przekształceń tego obszaru.
EN
The study is devoted to the characteristics of the implementation of My Sports Field Programme – Orlik 2012 (in Polish: Moje Boisko Orlik-2012) in the years 2008–2011, based on the examples of chosen communes from hrubieszowski, tomaszowski and zamojski counties, located in Lubelskie Voivodship. The main aim of the article was to identify the role Orlik sports fields play in the socio-economic development of a commune in the market economy. Thus an analysis was carried out of the functioning of existing and planned investments in the project as well as research in selected local government units not benefiting from the programme.
PL
Opracowanie zostało poświęcone charakterystyce realizacji programu „Moje Boisko – Orlik 2012” w latach 2008-2011 na przykładzie wybranych gmin z powiatów: hrubieszowskiego, toma-szowskiego i zamojskiego, położonych w województwie lubelskim. Głównym celem artykułu było zidentyfikowanie roli jaką odgrywają Orliki w rozwoju społeczno-gospodarczym gminy w warunkach gospodarki rynkowej. W związku z tym dokonano analizy funkcjonowania ukończonych oraz pla-nowanych inwestycji w ramach tego projektu. Przeprowadzono badania w wybranych jednostkach samorządu lokalnego, które nie były jego beneficjentami oraz wybranych gmin, które skorzystały z programu.
EN
Cohesion is one of the most fundamental objectives of European regional policy. The basic unit of the cohesion policy in Poland is a voivodship. However voivodships in a lot of cases do not have the characteristics of a definition of region – they are not uniform in economic, social and cultural terms. That is why it seems quite legitimate to question the internal consistency within a voivodship. The aim of the article is to assess the change in differences of the Gross Domestic Product per capita in the Lubelskie Voivodship, divided into four subregions. The assessment has been made by employing statistical analysis and models of convergence for the period of 1999-2012. The research indicates that starting from 2007 we can observe sigma and beta divergence in the area under study. The metropolitan subregion of Lublin has been developing faster than other much poorer subregions and is characterized by the highest growth rate. Therefore, referring to the discussion about a “two speed Europe” it is also possible to speak – of course being fully aware of the different problems – about a “two speed voivodship.”
PL
Spójność jest jednym z podstawowych celów europejskiej polityki regionalnej. W Polsce podstawowym podmiotem tej polityki jest województwo. Jednak w wielu przypadkach województwa nie mają charakteru regionu, czyli nie są obszarami jednolitymi z punktu widzenia gospodarczego, społecznego oraz kulturowego. Dlatego całkiem uzasadnione wydaje się pytanie o spójność wewnętrzną województw. W artykule dokonano analiz statystycznych zmian PKB per capita w czterech subregionach województwa lubelskiego i oszacowano przekrojowe i panelowe modele konwergencji dla lat 1999–2012. Z przeprowadzonych obliczeń wynika, że począwszy od 2007 roku w województwie lubelskim mamy do czynienia z sigma i beta dywergencją. Lubelski podregion metropolitalny rozwija się o wiele szybciej niż pozostałe – znacznie biedniejsze podregiony. Tym samym nawiązując do prowadzonej dyskusji o „two speed Europe” można mówić, oczywiście z pełną świadomością różnicy problemów, o „two speed voivodship”.
EN
The objective of the article is to present the process of designing and implementing Regional Research and Innovation Strategy for Smart Specialisation (RIS3). The paper is composed of two parts. The first part presents the idea of Smart specialization and its implementation in the current programming period, as well as the legal basis, premises, and assumptions of development of RIS3. In the second part, in the context of endogenic potentials, competitive advantages, and level of competitiveness of the region, the process of development of Regional Innovation Strategy for the Lubelskie Voivodship 2020 is presented in practice from the stage of identification of the areas of regional smart specialization in the entrepreneurial discovery process, through defining goals, priorities, and directions of measures and determination of the implementation assumptions, to the specification of financing sources. In the context of financing, the assumptions of the strategy were confronted with the provisions of the Regional Operational Programme of the Lubelskie Voivodship 2014–2020. This permitted drawing conclusions regarding financing pro-innovation measures on the regional level. In comparison to the assumptions of Regional Innovation Strategy for the Lubelskie Voivodship 2020 a considerable increase of resources in the scope of the Priority Axis 3 aiming at the improvement of competitiveness of SMEs was recorded. The cognitive value of the article is the presentation, in a broader context, of the methodology of development of RIS3 of the Lubelskie Voivodship, and translation of provisions of the strategy into specific measures in the financial sphere.
PL
Artykuł ma na celu przedstawienie procesu projektowania i wdrażania Regionalnej Strategii Innowacji (RIS3). Praca składa się z dwóch części. W pierwszej przedstawiono ideę inteligentnej specjalizacji i jej implementację w ramach polityki spójności 2014–2020, a także ukazano podstawy prawne, przesłanki i założenia tworzenia RIS3. W drugiej części, na tle potencjałów endogenicznych, przewag konkurencyjnych i poziomu innowacyjności regionu, przedstawiono w praktyce proces opracowania Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Lubelskiego do roku 2020 (RIS3 WL) od etapu dochodzenia do wyboru regionalnych inteligentnych specjalizacji w procesie przedsiębiorczego odkrywania, poprzez definiowanie celów, priorytetów i kierunków działań oraz określenie założeń implementacji, po wskazanie źródeł finansowania. W kontekście finansowania założenia strategii skonfrontowano z zapisami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego 2014–2020, co pozwoliło na wyciągnięcie wniosków odnośnie finansowania przedsięwzięć proinnowacyjnych na poziomie regionalnym. W stosunku do założeń RIS3 WL zanotowano znaczące zwiększenie środków w ramach Osi Priorytetowej 3 nastawionej na poprawę konkurencyjności firm sektora MŚP. Wartością poznawczą artykułu jest przedstawienie na szerszym tle metodyki projektowania RIS3 województwa lubelskiego i przełożenia zapisów strategii na konkretne działania w sferze finansowej.
PL
Rozróżnienie dawnych nawiązań i zapożyczeń na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim nie zawsze jest łatwe. Przedstawiony materiał przedstawia się bardzo różnorodnie. W odniesieniu do pewnych wyrazów można stwierdzić bezspornie pożyczkę wschodniosłowiańską (np. koromysło, koleśnik ‘kołodziej’, korowaj) oraz wskazać źródło zapożyczenia (np. odliga, otliga ‘odwilż’), a w przypadku innych trudno ustalić bezpośrednie źródło zapożyczenia (np. oładki ‘placki’). Wśród wyrazów notowanych na pograniczu wschodniosłowiańskich znajdziemy takie (np. plośna ‘stopa’), których zasięg w gwarach polskich wydaje się wskazywać na możliwość wpływu ruskiego, jednakże ich polska postać fonetyczna przemawia raczej za rodzimością i należy tu przyjąć dawne nawiązanie. Mamy także do czynienia z wyrazami ogólnosłowiańskimi, gdzie powstaje wątpliwość, czy w języku polskim jest to zapożyczenie, czy w grę wchodzi dawne nawiązanie obejmujące wschodnią Słowiańszczyznę i wschodnią Polskę – tak jak w przypadku mielnika ‘młynarza’. Inny przykład funkcjonowania wyrazów na pograniczu stanowią pożyczki wschodniosłowiańskie, które uległy polonizacji fonetycznej (np. ciełuszka, całuszka ‘kromka chleba odkrojona z początku lub z końca bochenka’).
EN
Distinguishing continuations from past borrowings in the Polish-East Slavic borderland is not always an easy task. The material involved is very diverse. In the case of the lexeme *bdo ‘rigid heddle in a loom’ the decisive factor is the form: the relic bardo is a native word, whereas the forms berda, bierda, berdo and bierdo are borrowings appearing in the Polish-East Slavic borderland, in newly settled areas of north and northwest Poland but also, secondarily, in Masuria and Warmia. The borrowed name for ‘thistle’ has the phonetically foreign form of bodiak as well as Polonised forms bodak and bodziak, theoretically likewise possibile in Polish. In Polish dialects these forms are usually confounded, making it impossible to delineate any sort of boundary; they are also richly attested in written Polish. The names for ‘forehead’: the East Slavic *lъbъ and *čelo in the remaining territories do in their turn dichotomise the Slavic area, with the eastern-Polandattested łeb being a borrowing, and the enclaves of the name *čelo in East Slavic dialects constituting a former native relic. The appearances of the word wyszki, meaning ‘attic over a barn or a sty, built of logs or boards and used for storing Hay or straw’, which today seems like a borrowing from Belarusian or Ukrainian, are in fact relics of the word’s once wide range in Polish dialects.
PL
Artykuł prezentuje propozycję operacjonalizacji i pomiaru kapitału intelektualnego (KI) regionu na przykładzie Lubelszczyzny zgodną z opracowanym wcześniej modelem konceptualnym. W operacjonalizacji zaproponowanego modelu wykorzystano zarówno podejście oparte na idei zbiorów rozmytych, jak i podejście właściwe modelowaniu strukturalnemu (analiza ścieżki). Zastosowane procedury pozwoliły: (1) zweryfikować poprawność proponowanego modelu teoretycznego oraz (2) skwantyfikować kapitał intelektualny Lubelszczyzny, pokazując, że istnieje wyraźny podział regionu na powiaty o odmiennym poziomie KI w ramach czterech wyróżnionych kategorii.
EN
The aim of the article was to present the methods of operationalisation and measurement of intellectual capital of the region. The methods of fuzzy sets and structural equation modelling were used. The obtained results were the following: (1) the verification of the conceptual model of intellectual capital of the region and (2) measurement of intellectual capital of region.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.