Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Maorysi
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The aim of the paper is to present conflict of norms in the New Zealand legal order on the basis of Maori customary burial (tangihanga). This conflict remains unsolved, but in fact concerns many citizens. New Zealand law is a hybrid of legal and religious customs coming from the indigenous minority of Maoris on one hand and the British common law system on the other side. It needs to be underlined that the Maori customary law (tikanga) possesses de iure a position as norms of the jus cogens character. Any ruling of courts or tribunals, any act of the parliament in Wellington or any acts of administration ought to be made in accordance with tikanga. This also applies to civil law, including burial. In recent years, there were prosecuted several civil proceedings between persons of the Maori origin. The Burial and Cremation Act 1964 was set against the wills of indigenous testators. However, very often these traditional burial habits are incompatible with the domestic law standards. Thus, this paper is an attempt to demonstrate the difficult of civil law in New Zealand. This subject, nonetheless, has been grown in importance, along with greater awareness of civil society and wider possibilities of contact (both legal and extrajudicial) with the state.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie konfliktu norm w porządku prawnym Nowej Zelandii na podstawie zwyczajowego pochówku Maorysów (tangihanga). Konflikt pozostaje nierozwiązany, a dotyczy wielu obywateli. Prawo nowozelandzkie to hybryda zwyczajowych i religijnych norm pochodzących od rdzennej mniejszości maoryskiej i brytyjskiego systemu prawa precedensowego. Należy podkreślić, że zwyczajowe prawo Maorysów (tikanga) posiada de iure pozycję normy o charakterze ius cogens. Wszelkie orzeczenia sądów i trybunałów czy akty parlamentu w Wellington lub czynności administracyjne powinny być podejmowane zgodnie z tikanga. Dotyczy to również prawa cywilnego, w tym pochówku. W ostatnich latach toczyło się kilka postępowań cywilnych między osobami pochodzenia maoryskiego. Ustawa o pochówku i kremacji z 1964 roku była sprzeczna z wolą rdzennych testatorów. Jednak bardzo często te tradycyjne rytuały pogrzebowe są niezgodne ze standardami prawa stanowionego. Niniejszy artykuł jest zatem próbą wykazania trudności w prawie cywilnym Nowej Zelandii. Temat ten zyskał na znaczeniu wraz z większą świadomością społeczeństwa obywatelskiego i szerszymi możliwościami kontaktu (zarówno prawnego, jak i pozasądowego) z państwem.
EN
Patricia Grace is one of the authors whose career began during the Maori Renaissance, attempting to voice the problems of Maori people. Similarly to her previous works, the short stories included in the collection Small Holes in the Silence: Short Stories provide an overview of the human condition in the contemporary world, with special attention paid to Maori society. Grace provides the readers with a glimpse of the lives of ordinary Maori people in precarious situations. Her stories are pervaded with silence. The use of omission and understatement is combined with the introduction of passive characters whose worlds are filled with the secret, the unknown or the void.
PL
Patricia Grace należy do autorów, których kariera rozpoczęła się podczas renesansu maoryskiego. Podobnie jak w przypadku wcześniejszych prac, opowiadania Patricii Grace opublikowane w zbiorze Small Holes in the Silence: Short Stories przedstawiają zarys kondycji człowieka we współczesnym świecie, ze szczególnym uwzględnieniem społeczności maoryskiej. Opowiadania napisane przez Grace przepełnione są ciszą. Użycie pominięcia i niedopowiedzenia splatają się z wprowadzeniem biernych postaci, których światy wypełnione są tym, co tajemnicze, nieznane lub puste. Grace pozwala czytelnikom rzucić okiem na życie zwykłych Maorysów znajdujących się w sytuacjach zagrożenia.
EN
Patricia Grace’s novel Baby No-Eyes addresses the issues of contemporary Maori society dealing with the aftermath of the colonial heritage. The author sheds light on the past and present abuse of the Maori: harm is done to the children’s and adults’ bodies and their land. At the same time, attention is drawn to the Maori spirituality and beliefs. Grace also underlines the importance of regaining voice and sight by the suppressed Maori community, suggesting that it must undergo a transformation to fit the new bicultural reality. This transformation is juxtaposed with the children’s maturation process.
PL
Powieść Patricii Grace Baby No-Eyes porusza problemy współczesnej społeczności maoryskiej próbującej poradzić sobie z brzemiennymi skutkami kolonializmu. Autorka rzuca światło na nadużycia fizyczne wobec Maorysów i ich ziemi, zarówno w przeszłości, jak i obecnie: krzywdzone są ciała dzieci i dorosłych, ale też należąca do nich ziemia. Uwaga zwrócona jest również na maoryską duchowość i wierzenia. Grace podkreśla także, jak ważne jest odzyskanie własnego głosu i wzroku przez uciśnioną społeczność maoryską, sugerując, że musi ona przejść transformację, by móc wpasować się w nową dwukulturową rzeczywistość. Ta transformacja zestawiona jest z procesem dojrzewania dzieci.
PL
6 lutego 1840 roku przedstawiciel Korony Brytyjskiej wicegubernator Hobson oraz 45 wodzów maoryskich z północnej części Wyspy Północnej podpisali Te Tiriti o Waitangi – Traktat z Waitangi. Każdemu z wodzów Maorysów, który złożył już swój podpis pod tekstem dokumentu, Hobson ściskał dłoń w geście braterstwa, dodając: He iwi tahi tatou („Jesteśmy teraz jednym ludem”). Czy Maorysi wiedzieli, na co wyrażają zgodę? Problem z Traktatem z Waitangi polega na tym, że został on przygotowany przez przedstawicieli Korony Brytyjskiej w dwóch wersjach językowych: angielskiej i maoryskiej. Teoretycznie miały być one wersjami jednobrzmiącymi. Jednakże w trakcie późniejszego stosowania przepisów Traktatu okazało się, iż jego tłumaczenie na język maoryski dokonane przez Brytyjczyków wcale nie było dokładnym odzwierciedleniem brytyjskiej wersji umowy. Celem artykułu jest przedstawienie determinant, które wpłynęły na decyzję Brytyjczyków odnośnie do przygotowania dwóch różniących się od siebie wersji językowych dokumentu. Szczególna uwaga zostaje zwrócona na problemy manipulacji, które pojawiają się w procesie przekładu tekstów politycznych oraz na trudności i pokusy, przed jakimi staje tłumacz w sytuacji, kiedy dany język nie jest jeszcze językiem w pełni wykształcony w konkretnej dziedzinie. W końcowych fragmentach tekstu autor stara się wykazać, że Traktat z Waitangi, który został wprowadzony do systemów prawnych Imperium Brytyjskiego i Nowej Zelandii, nie do końca z zachowaniem zasady prowadzenia negocjacji w dobrej wierze, jest obecnie uznawany zarówno przez Maorysów, jak i potomków białych osadników za kluczowy dokument konstytuujący współczesną narodowość nowozelandzką.
EN
On February 6th 1840 Te Tiriti o Waitangi (the Treaty of Waitangi) was signed by the representative of the British Crown – Lieutenant-Governor Hobson – and 45 Maori chiefs from the northern part of the North Island. Each and every Maori chief, who already signed the text of the Treaty, was given a handshake by Hobson and a short remark: „He iwi tahi tatou” („We are now one people”). Did the Maori know what they gave their support to? The problem with the Treaty of Waitangi is that it was prepared by the representatives of the British Crown in two language versions: in English and in Maori. Those two versions were meant to be, in theory, linguistically equivalent. In later practice however, it turned out that the Maori translation prepared by the British was not accurate at all. The aim of the paper is to present determinants which influenced British decision to prepare the two non-equivalent texts of this international treaty. A special attention is given towards the question of manipulation in translation process and the opportunities for abuse which translator has to face when the language of translation is not fully developed in a given field yet. In the concluding remarks the author points out to the fact that the treaty, which has been implemented into the legal systems of both the British Empire and New Zealand not exactly in accord with the principle of negotiating in good faith, is today considered by the Maori and Pākehā alike as a key document which constitutes contemporary nationality of New Zealanders.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.