Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Maria Dąbrowska
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Papierowa segregacja. Stosunek Marii Dąbrowskiej do Żydów

100%
Skibiński C.
Pamiętnik Literacki
|
2015
|
vol. 106
|
issue 3
19-36
PL
Stosunek Marii Dąbrowskiej do Żydów był bardzo niejednoznaczny. Z jednej strony, całe życie deklarowała się jako wróg antysemityzmu, a przed wojną publicznie potępiała skierowaną przeciw Żydom agresję. Z drugiej – lektura jej dzienników i listów uświadamia, jak bardzo Żydzi wydawali się jej obcy. Ortodoksyjni, ubodzy Żydzi budzili w niej odrazę. Tylko czasem niechęć ustępowała miejsca przejawom zainteresowania egzotyką codziennego życia w sztetlu. Autorka "Nocy i dni" nie dystansowała się jednak wyłącznie od religijnych Żydów małomiasteczkowych. Z zauważalną rezerwą odnosiła się również do mających żydowskie korzenie, głęboko zasymilowanych uczestników polskiego życia kulturalnego. W swoich dziennikach bardzo skrupulatnie i z dużą podejrzliwością odnotowywała żydowskie pochodzenie napotkanych danego dnia osób. Także oni byli jej w jakimś stopniu obcy. Istotnym, choć nigdy pierwszoplanowym elementem społecznej publicystyki Dąbrowskiej była potrzeba rozwiązania „kwestii żydowskiej”. Źródła napięć między żydowską mniejszością a polską większością widziała raczej w społecznych uwarunkowaniach historycznych niż w świadomych działaniach którejś ze stron. Nie godziła się na żadne rozwiązania siłowe, nie przyjmowała też prostego przeciwstawienia: albo asymilacja, albo emigracja. Jakby wbrew swoim uprzedzeniom, a może ponad nimi, skłaniała się ku wizji wielonarodowej Polski obywatelskiej.
EN
Maria Dąbrowska’s attitude towards the Jews was quite ambiguous. On the one hand, throughout her whole life she declared her enmity to anti-Semitism, and before the war she publicly condemned anti-Jewish aggression. On the other hand, her diary and letters makes their reader realise how alien the Jews seemed to her. Orthodox, poor Jews filled her with disgust and only rarely did the aversion retreat and its place was taken by interest in the exoticism of everyday shtetl life. Dąbrowska, however, did not distance only from small-town religious Jews. She expressed marked reservation also to deeply assimilated Polish cultural life members of Jewish origin. In her diary she meticulously and with great suspiciousness noted Jewish origin of people she met a given day. They were also to some extend alien to her. Solving “the Jewish case” was important, though by no means leading element of Dąbrowska’s social publicist writing. She saw the source of tensions between Jewish minority and Polish majority rather in social historical circumstances than in deliberate activities of any party. Being against settlement by force, she also rejected a simple contradiction: either assimilation or emigration. As if against her prejudice, or above it, she inclined towards Poland of multinational citizens.
2
Publication available in full text mode
Content available

Między słowem, obrazem a muzyką, czyli o integralności sztuk w Dziennikach Marii Dąbrowskiej

85%
Bieńkowska D., Umińska-Tytoń E.
Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny
|
2016
|
vol. 15
40-50
PL
Podstawą rozważań jest materiał językowy zaczerpnięty z Dzienników Marii Dąbrowskiej, zawierający wypowiedzi pisarki o jej wrażliwości na muzykę i sztuki plastyczne oraz przykłady świadczące o wpływie tych sztuk na sposób kształtowania wypowiedzi literackiej. Analiza materiału ujawniła, że kształt językowy Dzienników ilustruje wpływ znajomości dzieł malarskich na technikę obrazowania; w mniejszym zakresie pokazuje inspiracje muzyczne.
EN
The analysis has been based on the linguistic material taken from the Diaries of Maria Dąbrowska containing statements of the writer about her sensitivity to music and the fine arts, and examples testifying the influence of those arts on the way the writer shaped her literary expression. The analysis has revealed that the linguistic form of the Diaries illustrates the influence of Dąbrowska’s familiarisation with some paintings on her technique of depiction; to a lesser degree it reveals her inspiration caused by music.
3
Publication available in full text mode
Content available

Z dziejów polsko-rosyjskich stosunków literackich (korespondencja Marii Dąbrowskiej i Jerzego Stempowskiego)

80%
NDiaye I. A.
Acta Polono-Ruthenica
|
2018
|
vol. Tom 1 Nr XXIII
37-47
EN
From the history of Polish-Russian literary relations (correspondence of Maria Dąbrowska and Jerzy Stempowski)
4
Publication available in full text mode
Content available

„Lubić to, czego nie ma”. Pani Barbara Niechcicowa – studium rozczarowania

80%
Samborska-Kukuć D.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
|
2018
|
vol. 49
|
issue 3
265-281
EN
The psychological conditions of the protagonist of Noce i dnie as depicted in literary criticism are in line with bovarysme. An instance of this similitude is the state of disillusionment, caused by a clash of imagery and reality, as well as fallacies and facts. Mrs Niechcic’s multifaceted frustration with her love life and with her daily grind varies in intensity. The protagonist’s unhappy love casts an irrational shadow on her (poor substitute of) marriage, while the rural milieu, acting as a barrier from “real life” is juxtaposed with the city. Barbara Niechcic is disappointed in everything, as she cannot strike a viable balance between the world of dreams and the challenges of reality; however, her life path is different from that of Flaubert’s protagonist. After a period of erring and throwing tantrums, she mellows down and appreciates the mechanisms guiding her actions; as the novel comes to an end, she is content to merely carry on with her life. The stages of her existence make for the readers’ selfreflections on the complexity of human nature.
5
Content available remote

„Buddenbrooks“ von Thomas Mann und „Nächte und Tage“ von Maria Dąbrowska im Verhältnis zum Kanon der realistischen Literatur des 19. Jahrhunderts (am Beispiel von Leo Tolstoi und seinem „Krieg und Frieden“)

71%
Trębaczkiewicz E.
Colloquia Germanica Stetinensia
|
2010
|
issue 18
247-266
PL
Twórczość Lwa Tołstoja zwycięsko oparła się częstokroć destrukcyjnemu dla tradycyjnej humanistyki wpływowi nowoczesnej cywilizacji technicznej. Myśli i dzieła wielkiego mistrza literatury rosyjskiej fascynowały i nadal fascynują rzesze zarówno czytelników, jak i epików, niwelując bariery narodowościowe i kulturowe. Zarówno Maria Dąbrowska, jak i Tomasz Mann pozostawali pod silnym wrażeniem rosyjskiego klasyka i jego powieści, czego dowodem są m. in. ich liczne odnośne wypowiedzi publicystyczne oraz zapiski diarystyczne. W Buddenbrookach oraz Nocach i dniach wyraźniej zarysowują się analogie do Wojny i pokoju oraz Anny Kareniny. Podjęta w artykule próba ukazania paraleli koncentruje się na Tołstojowskiej epopei.
EN
The literary oeuvre of Leo Tolstoy has successfully resisted the influence of the modern technical civilization so destructive for the traditional humanities. The thoughts and works of the master of Russian literature have fascinated readers as well as epic writers, transcending the barriers of nationality and culture. Both Maria Dąbrowska and Thomas Mann were under strong influence of the Russian classical author and his novel, which is visible in, among other things, their numerous statements for the press and diary notes. In “Buddenbrooks” and “Nights and Days” we can observe clear references to “War and Peace” and “Anna Karenina”. The author of the paper aims at drawing a parallel between the works, focusing on the epic work by Tolstoy.
6
Publication available in full text mode
Content available

Świat roślin w opowiadaniach Ludzie stamtąd Marii Dąbrowskiej

71%
Kobylińska J., Horyń E.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
|
2015
|
issue 10
58-69
EN
The article presents 89 names which belong to plant lexis. The linguistic material was excerpted from short stories Ludzie stamtąd (People from There) by Maria Dąbrowska. The terminology which is discussed belongs to 10 lexical-semantic areas, namely: 1. Wild and cultivated trees; 2. Wild or cultivated bushes; 3. Wild and cultivated flowers; 4. Herbaceous plants; 5. Lichens; 6. Grasses; 7. Grains; 8. Vegetables; 9. Plant locations; 10. Plant fruits. These names serve a few important functions in the presented works: they take part in the creation of the presented world, they accompany the characters’ moods and emotions, they have a decorative function, and they also play a therapeutic (thus practical) role.
7
Publication available in full text mode
Content available

Maria Dąbrowska w Jugosławii

70%
Nawrocka E.
Białostockie Studia Literaturoznawcze
|
2014
|
vol. 5
EN
This article discusses different forms – in terms of genre – of recording (private letters, diaries, reportage) of Maria Dąbrowska’s three journeys to Yugoslavia. In the author’s opinion these accounts reveal the tension between the subjective truth of being here and now, which Dąbrowska wanted to express, and the objectivity of being, which she wanted to present objectively. They are also a testimony of a typically female, or rather more intensive in women, polisensory experience of the world.
8
Publication available in full text mode
Content available

Z historii polskich przekładów powieści Doktor Żywago Borysa Pasternaka (na podstawie korespondencji Jerzego Giedroycia i Gustawa Herlinga-Grudzińskiego oraz Jerzego Stempowskiego i Marii Dąbrowskiej)

61%
NDiaye I. A.
Acta Polono-Ruthenica
|
2018
|
vol. Tom 2 Nr XXIII
85-96
EN
This article recalls the circumstances of the first edition of the novel by Boris Pasternak, Doctor Zhivago, in Polish translation, which appeared in 1959 in volume XLIV of the Biblioteka ‟Kultury” series, published by the Paris Literary Institute. Reconstruction of the history of this publishing initiative in the context of the political situation is possible thanks to historical sources preserved in the Paris and Warsaw archives, publications in periodicals, memoirs and epistolary culture. The circumstances in which the typescript was imported to Poland and in which the Literary Institute obtained a license for a Polish translation, the choice of translator, and Jerzy Giedroyc and Gustaw Herling-Grudziński’s correspondence are discussed. An important source of information is the lively correspondence between Maria Dąbrowska and Jerzy Stempowski, the son of a publicist and social activist, and Mason Stanisław Stempowski, a longtime life partner of the writer. The fragments of epistolary culture discussed here allow a better understanding of these outstanding individuals of the twentieth century. The content of the correspondence analyzed also allows us to reconstruct many interesting facts from the field of translating Russian literature into Polish, as well as the complex situation of Polish-Russian relations in the post-war period.
9

Udręczona dusza Jessiki. O Jewgienii Wiebier-Hiriakowej

61%
Mitzner P.
Pamiętnik Literacki
|
2014
|
vol. 105
|
issue 1
171-185
PL
Artykuł jest pierwszą prezentacją, zarówno na gruncie polskim, jak i rosyjskim, sylwetki Jewgienii Wiebier-Hiriakowej (1895–1939). Była ona dziennikarką i krytykiem literackim, znakomitym analitykiem kultury sowieckiej. Po rewolucji w Rosji wyjechała na emigrację. W Polsce w latach trzydziestych XX wieku współpracowała z rosyjskimi gazetami emigracyjnymi, redagowanymi przez Dmitrija Fiłosofowa. Publikowała również artykuły w prasie polskiej. Była współzałożycielką rosyjsko-polskiego klubu dyskusyjnego „Domik w Kołomnie”, działającego w Warszawie w latach 1934–1936. Podtrzymywała bliskie kontakty z polską elitą intelektualną, była bliską przyjaciółką Marii Dąbrowskiej. Aneksem do artykułu jest nie wygłoszony i nie opublikowany odczyt Jewgienii Wiebier-Hiriakowej o „Nocach i dniach”.
EN
The article is the first on both Polish and Russian ground presentation of the figure of Yevgeniya Veber-Hiryakova (1895–1939), who was a journalist, literary critic, and an outstanding analyst of Soviet culture. After the revolution in Russia she emigrated. In Poland in the 30s last century she collaborated with Russian newspapers in exile edited by Dmitry Filosofov and also published articles in the Polish press. Veber-Hiryakova was a co-founder of the Polish-Russian discussion club “Domik w Kołomnie” (“A House at Kolomna”) which worked in Warsaw from 1934 to 1936. She also maintained regular contact with Polish intellectual elite and remained Maria Dąbrowska’s close friend. Annexed to the article is an undelivered and unpublished Veber-Hiryakova’s speech on Dąbrowska’s “Noce i dnie (Nights and Days).”
10
Publication available in full text mode
Content available

Białystok i Podlasie w reportażu po 1945 r. Rzeczywistość i stereotypy (rekonesans)

57%
Kochanowski M.
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
|
2020
|
vol. 38
|
issue 1
EN
The objective of this paper is to describe stereotypes in book reportages about Białystok and Podlasie and their relation to reality. The methodologies chosen for the analysis of the material included hermeneutics and analysis of literary representation. The following paper is a reconnaissance of stereotypes in Polish reportages – mainly books about Podlasie and Białystok, published after 1945. The conclusions show that many of the analysed texts contain similar passages and images, and the way of describing Podlasie has not changed since Maria Dąbrowska’s reportage. The authors present the same elements and narrative variants, and their texts thus become stereotypical and biased.
PL
Celem artykułu jest opis stereotypów w reportażach książkowych o Białymstoku i Podlasiu oraz ich związków z rzeczywistością. Do analizy materiału wybrano hermeneutykę i analizę reprezentacji literackiej. Niniejszy artykuł jest rekonesansowym rozpoznaniem stereotypów w polskich reportażach o Podlasiu i Białymstoku, głównie książkowych, wydanych po 1945 r. We wnioskach pokazano, iż wiele z analizowanych tekstów zawiera podobne sformułowania i obrazowanie, a sposób opisu Podlasia nie zmienił się od reportażu Marii Dąbrowskiej. Autorzy przedstawiają te same elementy i warianty fabularne, a ich teksty nabierają wtedy cech stereotypowych i tendencyjnych.
11
Publication available in full text mode
Content available

Dark epiphanies in Maria Dąbrowskaʼs “Nights and Days”

41%
Chyła K., Chyła K.
Ruch Literacki
|
2020
|
issue 5
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.