Search results

1

Prawa Lipit-Esztara

100%

Mikołajczak T.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2022

|

vol. 74

|

issue 2

37-57

EN

The paper presents a new and up-to-date translation of the Laws of Lipit-Ishtar (ca. 1936–1926 BC) from Sumerian to Polish. Lipit-Ishtar was a ruler of the First Dynasty of Isin, which started the Old Babylonian period in the history of ancient Mesopotamia. Consequently, his laws bear a similarity to the Code of Hammurabi in many respects.

PL

Artykuł przedstawia nowe i aktualne tłumaczenie praw Lipit-Esztara (ok. 1936-1926 p.n.e.) z języka sumeryjskiego na język polski. Lipit-Esztar był władcą I dynastii Isin, która rozpoczęła okres starobabiloński w historii starożytnej Mezopotamii. Jego prawa cechuje więc wiele podobieństw do praw Hammurabiego.

2

Obraz świata podziemnego w świetle wybranych mitów mezopotamskich

71%

Goniszewski P.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2020

|

issue 27

31-47

PL

Artykuł ten przedstawia wyobrażania mieszkańców Mezopotamii o świecie podziemnym w wybranych mitach w języku sumeryjskim (Zejście Inany do świata podziemnego) i akadyjskim (Zejście Isztar do świata podziemnego; Nergal i Ereszkigal i Sen księcia Kummy). Obraz krainy umarłych zawarty w pismach sumeryjskich został przejęty i rozwijany w tradycji akadyjskiej. Według wierzeń mieszkańców Mezopotamii miejsce, gdzie po śmierci udawali się zmarli, było położone pod powierzchnią ziemi i praoceanem wód. Swoim wyglądem przypominało starożytne sumeryjskie miasto, co odzwierciedlało urbanistyczną mentalność mieszkańców Międzyrzecza. Należało pokonać rzekę, która prawdopodobnie nawiązywała do systemów irygacyjnych, i przekroczyć bramy, by dostać się do mrocznego polis, w którego centrum znajdował się pałac-świątynia. Świat podziemny okryty był mrokiem i wszechobecnym pyłem. Ludzie po śmierci wiedli bierną egzystencję, często porównywaną do snu. W krainie umarłych obecne były te same struktury społeczne co na ziemi. Królowie, notable, kapłani zachowywali swoją pozycję i ich stan był nieco lepszy od kondycji zwykłych zmarłych. Los człowieka po śmierci można było poprawić poprzez godny pochówek i regularne ofiary. Śmierć była stanem wiecznym, jedyny kontakt ze światem żywych zapewniała praktyka nekromancji oraz fakt nawiedzania bliskich w przypadku zaniedbywania ofiar. Zaświaty zamieszkiwał ogromny panteon bóstw i hybrydalnych istot, na którego czele stała mroczna para, bogini Ereszkigal i bóg Nergal. Bogowie nieba i ziemi nie mieli władzy nad tą częścią kosmosu, ich także obowiązywały surowe prawa krainy umarłych.

EN

This article presents the ideas of the inhabitants of Mesopotamia about the Netherworld in selected myths in the Sumerian language (Descent of Inana into the Netherworld) and Akkadian (Descent of Ishtar into the Netherworld; Nergal and Ereshkigal and The Dream of Prince Kumma). The image of the land of the dead contained in the Sumerian scriptures was taken over and developed in the Akkadian tradition. According to the beliefs of the inhabitants of Mesopotamia, the place where the dead went after death was located below the surface of the earth and the ancient ocean. It resembled an ancient Sumerian city, which reflected the urban mentality of Mesopotamia. People after death lead a passive existence often compared to sleep. The same social structures as on earth were present in the land of the dead. Kings, notables, priests kept their position and their condition was slightly better than that of ordinary dead. The fate of man after death could be improved by a dignified burial and regular sacrifices. Death was an eternal condition, the only contact with the dawn of the living ensured the practice of necromancy and the fact of haunting loved ones in the event of neglect of victims. The underworld was inhabited by a huge pantheon of deities and hybrid beings, headed by a dark couple, the goddess Ereshkigal and the god Nergal. The gods of heaven and earth did not have power over this part of the cosmos, and they were also bound by the strict laws of the land of the dead.

3

Tabliczka A praw średnioasyryjskich – prawa dotyczące kobiet

71%

Mikołajczak T.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2023

|

vol. 75

|

issue 1

9-42

EN

Middle Assyrian Laws (MAL) are a Mesopotamian law collection created approximately in the 12th century BC in Assur (now Qal’at Sherqat in Iraqi Kurdistan). The text contains a Polish translation and a commentary concerning the first tablet of this collection, MAL A (VAT 10000 = KAV 001). Tablet MAL A (also known as Frauenspiegel) consists of laws concerning women, and women in it are either perpetrators or victims of crimes. This document offers a unique insight into contemporary Middle Assyrian and Mesopotamian societies as it covers a wide range of issues like theft, assault, adultery and rape, homosexuality, marriage, and family law.

PL

Prawa średnioasyryjskie to mezopotamski zbiór praw stworzony w ok. XII w. p.n.e. w Aszur (obecnie Qal’at Szerkat w irakijskim Kurdystanie). Tekst zawiera polskie tłumaczenie i komentarz do pierwszej tabliczki tego zbioru, MAL A (VAT 10000 = KAV 001). Tabliczka MAL A (znana jako Frauenspiegel) zawiera prawa dotyczące kobiet (gdzie kobiety są albo winnymi przestępstw, albo poszkodowanymi). Dokument ten w sposób unikalny informuje nas o średnioasyryjskim i mezopotamskim społeczeństwie tego czasu, zajmując się takim zagadnieniami, jak kradzież, napaść, zdrada małżeńska i gwałt, homoseksualizm, małżeństwo i prawo rodzinne.

4

Gniew bogów świata umarłych w wierzeniach starożytnego Bliskiego Wschodu

57%

Münnich M.

Verbum Vitae

|

2018

|

vol. 34

191-212

EN

The various Semitic peoples of the Ancient Near East all embraced similar beliefs concerning the anger of the deities of the underworld. Above all, such an anger was viewed as lethal to both people and to other gods. In the surviving textual sources one can find word-images of the deities themselves, of their demonic helpers, and even of the dead under their orders to devour their victims (gods or people). The anger of the divine rulers of the underworld is not presented as irrevocable, but can be appeased by offering sacrifices and prayers, or by praising particular gods. Some elements of this imagery, though modified to align with a monotheistic background, can also be found in the Bible.

PL

Semici starożytnego Bliskiego Wschodu w sposób dość podobny wyobrażali sobie gniew bóstw świata podziemnego. Przede wszystkim ów gniew miał być śmiercionośny zarówno dla ludzi, jak i dla bogów. W takim kontekście często używanym obrazem jest przedstawienie czy to samych bóstw, czy to ich demonicznych pomocników, czy wreszcie pozostających pod ich rozkazami zmarłych jako pożerających swe ofiary (bogów albo ludzi). Gniew boskich władców podziemia nie jest przedstawiany jako nieodwołalny i można go ułagodzić poprzez składanie ofiar, modlitwę czy też wysławianie konkretnych bogów. Pewne elementy tego obrazu, choć zmodyfikowane ze względu na monoteistyczne tło, można znaleźć także w Biblii.

5

Religijne czy świeckie (polityczne) pochodzenie prawa w Mezopotamii (?)

43%

Sienkiewicz E.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2019

|

issue 26

347-363

PL

Mezopotamia, której początki sięgają czasów prehistorycznych, uznawana jest za najstarszą cywilizację. Mimo wielu poważnych luk w materiale badawczym, dotychczasowe poszukiwania naukowe pozwalają stwierdzić, że w kwestii związków prawa z religią pojawiły się w niej dość zaskakujące rozwiązania. Pierwsze uregulowania prawne u Sumerów wiążą się z powstawaniem miast i przywództwem, wyraźnie wpisanym w ich wierzenia religijne. Dość wcześnie wyłaniająca się w tej cywilizacji instytucja króla, rozumiana jest jako pośrednicząca między światem boskim a ludzkim. Nie oznacza to jednak całkowitego utożsamienia religii i polityki, o czym świadczą uregulowania prawne w Mezopotamii. Król, który stanowi prawo, nie jest w tej funkcji reprezentantem bóstwa. Ustalając obowiązujące podwładnych normy, nie traktuje ich jako pochodzących od boga, co świadczy o rozróżnianiu przez Sumerów polityki od religii. Nie zdają sobie oni jeszcze sprawy z konsekwencji tego rozróżnienia, o czym świadczy ich niekonsekwencja w kwestii sankcji. Ustanawiając bowiem kary za nieprzestrzeganie tworzonego przez siebie prawa, król powołuje się na bóstwo, które w ten sposób, nie będąc źródłem prawa, traktowane jest jako jego zabezpieczenie.

EN

Mesopotamia, whose origins date back to prehistoric times, is considered to be the oldest civilization. In spite of many serious gaps in the research material, the scientific research suggests that there are quite surprising solutions regarding the links between law and religion. The first legal regulations in the Sumerians are connected with the development of cities and leadership, clearly set in their religious beliefs. The institution of a king, appointed in this civilization quite early, is understood as an intermediary between the divine and the human world. This does not, however, equate religion with politics, as it is evidenced by the legal regulations in Mesopotamia. The king who is a law representative is not a representative of the deity. The established norms mean that he does not treat the subordinates as coming from god. It proves the separation between the Sumerian politics and religion. They are not yet aware of the consequences of this distinction, as it is evidenced by their inconsistency in terms of sanctions. By establishing the penalty for disobedience against the law he creates, the king refers to the deity, which in this way, without being a source of law, is treated as its protection.

Refine search results

2 Czasopismo Prawno-Historyczne

2 Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

1 Verbum Vitae

2 Mikołajczak T.

1 Goniszewski P.

1 Münnich M.

1 Sienkiewicz E.

1 2023

1 2022

1 2020

1 2019

1 2018

Prawa Lipit-Esztara

Obraz świata podziemnego w świetle wybranych mitów mezopotamskich

Tabliczka A praw średnioasyryjskich – prawa dotyczące kobiet

Gniew bogów świata umarłych w wierzeniach starożytnego Bliskiego Wschodu

Religijne czy świeckie (polityczne) pochodzenie prawa w Mezopotamii (?)