Search results

1

Przyczynek do biografii ks. Piotra Żylińskiego (1816-1887)

100%

Wodzianowska I.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2006

|

vol. 86

371-378

DE

Die Geschichte des Bistums Wilna im 19. Jahrhundert widerspiegelt die schwierige Situation der katholischen Kirche im Russischen Reich. In der – nach der Verbannung von Adam Krasiński nach Wiatka (1863) – ihres Bischofs beraubten Diözese regierte für kurze Zeit P. Józef Bowkiewicz, der noch versuchte, eine gewisse Unabhängigkeit von den Zivilbehörden zu bewahren. Nach seinem Tode wurde auf Geheiß des Wilnaer Generalgouverneurs K. Kaufmann dann ein den zaristischen Behörden gegenüber viel loyaler eingestellter Nachfolger eingesetzt – P. Piotr Żyliński (1816-1887). Die beigefügten Archivdokumente stammen aus den im Staatlichen Russischen Historischen Archiv in Petersburg aufbewahrten Akten über P. Żyliński. Das erste Dokument betrifft den Akt der Wahl Żylińskis durch das Domkapitel zum Administrator der Diözese. Żylińskis Tätigkeit als Herrscher der Diözese Wilna und seit 1869 auch der Diözese Minsk charakterisiert die traurige Zeit des Übereinkommens mit der russischen Verwaltung. Wegen seiner unrechtmäßigen Herrschaft in der Diözese und der von ihm vollzogenen Veränderungen in der Liturgie wurde der regierungstreue Administrator schließlich vom Heiligen Stuhl exkommuniziert. Während seines Urlaubs im Jahre 1882 hielt sich P. Żyliński in Rom auf, wo er eine Beichte ablegte. Nach der Zurücknahme seiner Exkommunizierung schrieb er einen Brief an Prälat K. Linkin, der während seiner Abwesenheit die Diözese leitete. Darin verlieh der Verfasser seiner Reue und seinem Bedauern über seine falschen Entscheidungen Ausdruck (Dokument 2). Nach seiner Rückkehr nach Wilna übte er dann auch keinerlei administrative Funktionen mehr aus. Von den meisten Geistlichen und Gläubigen wurde er ignoriert, da es dem Heiligen Stuhl gelungen war, Bischof Karol Hryniewieciki in Wilna einzusetzen (1883). Ein Jahr darauf schrieb er einen Brief an den Zaren (Dokument 3), in dem er diesen um eine angemessene Rente für seinen 15-jährigen Dienst auf dem Posten des Administrator der Diözese bat, auf den er, wie er selbst unterstrich, ja von den Zivilbehörden berufen worden war.

2

Менск 23 чэрвеня 1941 – 23 ліпеня 1944 года

89%

Корбут В.

Przegląd Środkowo-Wschodni

|

2019

|

vol. 4

263-318

PL

Artykuł jest próbą usystematyzowania wiedzy na temat zabudowy Mińska związanej z okresem pomiędzy pierwszym a ostatnim niemieckim bombardowaniem miasta (23 czerwca 1941 – 23 lipca 1944 roku). Publikacja zawiera listę budynków, które przetrwały do dziś (w porządku alfabetycznym według dzisiejszych adresów). W artykule przedstawiono również historię poszczególnych obiektów przed 1941 i po 1944 roku.

EN

The article attempts to collect some materials about several buildings in Minsk that survive to this day and are associated with the events on June 23, 1941 – July 23, 1944: between the first and the last German bombing attack on the city, which set up a chronological framework for the period when the city was directly affected by the events of the World War II. The buildings that survive to the present day are listed alphabetically according to current addresses. The history of architectural objects before 1941 and after 1944 is reflected selectively, if it is essential for clarification of their fate under the German occupation.

3

Książka polska w Mińsku na przełomie XIX–XX stulecia

89%

Tarasiuk A.

Historia Slavorum Occidentis

|

2019

|

issue 1 (20)

115-125

EN

The goal of this article is to present issues related to access to Polish books in Minsk. To this end, Polish activities have been presented in the realm of editing, book-selling and establishing libraries in Minsk in the late 19th and the early 20th centuries.

4

Katedra p.w. Imienia Najświętszej Maryi Panny w Mińsku w opisie wizytacyjnym z 1829 roku

89%

Hałaburda M.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2018

|

vol. 109

207-242

EN

The Church dedicated to the Name of the Blessed Virgin Mary in Minsk was built as a Jesuit monastery church in the years 1700-1710. After the dissolution of the order, it was given to the parish. In 1797 the church was damaged by fire. A year later, it was designated as a cathedral of the newly created diocese, with the capital in Minsk. It was rebuilt thanks to the efforts and funds of Bishop Jakub Ignacy Dederka in the years 1798-1803. In 1869, as a result of the liquidation of the diocese, it was again demoted to the seat of the parish. After reactivating the diocese of Minsk in November 1917, the church regained the cathedral status. However, in 1934, it was taken away from the faithful, closed down by the Bolsheviks, and used as a garage until 1941. It survived the Second World War intact but ceased to serve as a place of worship after liberation. In 1941 the Soviet authorities donated the building to the ‘Spartak’ sports club. In the years 1948-1951, the church was converted into a sports hall. The project of its renovation, prepared in 1982, stated that the building was intended to be used as a room for the organ and choir music. In 1993 the cathedral church was returned to the faithful and was reconsecrated in 1997. Currently, the former Jesuit church serves as a cathedral, the main church of the archdiocese and metropolis of Minsk and Mogilev. The presented report on the inspection of the Minsk cathedral was written in 1829, as a result of the metropolitan visitation conducted in the archdiocese of Mogilev in the years 1828-1831, ordered by Archbishop Kasper Kazimierz Cieciszowski. The document is held in the National Historical Archive of Belarus in Minsk (in Russian Национальный исторический архив Беларуси), in the fonds entitled “Mogilev Roman Catholic Consistory” (in Russian Могилевская р.-к. духовная консистория) – the reference number: fond. 781, op. 27, sp. 427. It was written in Polish. The whole document is comprised of 12 cards written on both sides. The edition of the source was prepared in accordance with the instructions included in the publication manual for historical sources from the 16th to the mid-19th century, written by K. Lepszy, published in Warsaw in 1953.

PL

Kościół p.w. Imienia Najświętszej Maryi Panny w Mińsku, wybudowano w latach 1700-1710, jako kościół klasztorny jezuitów. Po kasacie zakonu, został przekazany parafii. W 1797 r. budynek kościoła strawił pożar. Rok później świątynia wyznaczona została na katedrę utworzonej wówczas diecezji, ze stolicą w Mińsku. Odbudowana w latach 1798-1803 dzięki staraniom i funduszom bpa Jakuba Ignacego Dederki. W 1869 r. na skutek likwidacji diecezji, ponowie został zdegradowany do siedziby parafii. W listopadzie 1917 r. po reaktywowaniu diecezji mińskiej, kościół odzyskał rangę katedry. Jednak już w 1934 r. został odebrany wiernym. Zamknięty przez bolszewików, do 1941 r. był wykorzystywany jako garaż. Drugą wojnę światową przetrwał w stanie nienaruszonym, ale po wyzwoleniu przestał funkcjonować jako miejsce kultu. W 1947 r. władze sowieckie przekazały budynek na potrzeby klubu sportowego „Spartak”. W latach 1948-1951 kościół przebudowano na salę sportową. W 1982 r. przygotowano projekt jego restauracji, przeznaczając budynek na salę muzyki organowej i chórowej. W 1993 r. kościół katedralny powrócił do wiernych. W 1997 r. odbyły się uroczystości rekonsekracji świątyni. Aktualnie dawny pojezuicki kościół pełni rolę archikatedry, głównej świątyni archidiecezji i metropolii mińsko-mohylewskiej. Prezentowany protokół lustracji katedry mińskiej powstał w 1829 r., w ramach wizytacji metropolitalnej prowadzonej na obszarze archidiecezji mohylewskiej w latach 1828-1831 z mandatu abpa Kaspra Kazimierza Cieciszowskiego. Dokument jest przechowywany w Narodowym Archiwum Historycznym Białorusi w Mińsku (ros. Национальный исторический архив Беларуси), w zespole zatytułowanym „Mohylewski Rzymsko-Katolicki Duchowny Konsystorz” (ros. Могилевская р.-к. духовная консистория) pod sygnaturą: fond. 781, op. 27, sp. 427. Spisany został w języku polskim, całość zaś liczy 12 kart zapisanych dwustronnie. Edycję źródła przygotowano zgodnie z zasadami sformułowanymi w instrukcji wydawniczej dla źródeł historycznych od XVI do połowy XIX wieku, autorstwa K. Lepszego, wydanej w 1953 r. w Warszawie.

5

„Sprawy białoruskie” na łamach „Dziennika Mińskiego” z lat 1917–1918

89%

Korzeniowski M.

Res Historica

|

2022

|

issue 54

337-354

EN

This paper is an attempt to present the content of publications published in 1917–1918 in „Dziennik Miński”, which dealt with so-called Belarusian issues on an almost daily basis. The term was used to define a wide range of issues including the internal situation in the Belarusian lands, the attitude of Belarusians towards Poles, and especially the aspirations of the Belarusian national movement.

PL

Praca niniejsza stanowi próbę przybliżenia treści publikacji zamieszczanych na łamach wychodzącego w latach 1917–1918 „Dziennika Mińskiego”, w których niemal na bieżąco odnoszono się do tzw. spraw białoruskich. Terminem tym posłużono się w celu zdefiniowania szerokiego spectrum zagadnień dotyczących m.in. sytuacji wewnętrznej na ziemiach białoruskich, stosunku Białorusinów do Polaków, a zwłaszcza aspiracji narodowego ruchu białoruskiego.

6

Ucieczka z utopii w historię: Mińsk Artura Klinaua

71%

PÁLFALVI L.

Porównania

|

2014

|

vol. 14

207-220

EN

Artur Klinau describes his home town like Capanella’s classic utopia. During the two centuries of colonial history Minsk was only one of the several planets orbiting around Moscow, the city where communist children sang their Anthem to the Sun: Пусть всегда будет солнце. The creators of the utopia had deprived Minsk of its history, therefore the city no longer possessed anything thatcould have stopped the project. Sun City was part of an enormous Eurasian composition. It wasbuilt as a triumphal arch, as a gate to Moscow. The solar symbol of power reminds us of orientaldespotism. It recalls Persepolis, the sacred centre visited by the emperor at the time of the vernalequinox to receive the dependents’ homage. The two rows of palaces in Minsk look like decoration of a scenery. Using the terminology of postmodern architecture, the Prospect might be properly described with Robert Venturi’ classical instance of Las Vegas. The two rows of palaces stand out of their environment just like the commercial strip stands in contrast to the desert. The protagonist runs away from this world of illusions to the precolonial history.

PL

Artur Klinau przedstawia rodzime miasto w ujęciu klasycznej utopii campanellowskiej. W dwóch wiekach historii kolonialnej Mińsk był tylko jedną z licznych planet, krążących wokół Moskwy, gdzie komunistyczne dzieci śpiewały hymn o słońcu: Пусть всегда будет солнце. Twórcy utopii pozbawili Mińsk historii, w ten sposób nie pozostało nic w przestrzeni miejskiej, co mogłoby przeszkodzić w realizacji projektu. Miasto Słońca było częścią ogromnej kompozycji eurazyjskiej, budowanej jako łuk triumfalny, wrota prowadzące do Moskwy. Solarna symbolika władzy przywodzi na myśl wschodnią autokrację. Miasto przypomina Persepolis, centrum sakralne, które władca odwiedza podczas równonocy wiosennej, przyjmując hołd poddanych. Ciąg pałaców Mińska wygląda jak dwa rzędy dekoracji. Jeśli chcielibyśmy opisać Prospekt za pomocą postmodernistycznej terminologii architektonicznej, dobrze posłuży nam w tym celu klasyczny przykład Las Vegas, podany przez Roberta Venturiego. Ciąg pałaców tak samo oddziela się od otoczenia, jak commercial strip od pustyni. Z tego świata iluzji bohater ucieka do historii prekolonialnej.

7

Miłość ojczyzny w tesktach Sługi Bożego Kardynała Stefana Wyszyńskiego (1901-1981) i Sługi Bożego Biskupa Zygmunta Łozińskiego (1870-1932). Analiza porównawcza

71%

Vintou (Wintow) Y. E.

Studia Pelplińskie

|

2019

|

vol. 53

543-556

EN

Servant of God Cardinal Stefan Wyszynski and Servant of God Bishop Zygmunt Łoziński are two men for whom the love of their homeland was not only something intimate but also exteriorised. In many moments of their lives they were displaying this patriotic by the example of their lives and teaching. They preached love of the homeland that was not nationalism. On the contrary, it is a multidimensional sentiment which stimulates our physical and spiritual existence. It is not a elfish love. The Christian patriotic affection is elevated to the dignity of the supernatural virtue which determines a series of tasks to be accomplished by men. It must be stressed that the study of the interaction between the magisterium of both hierarchs helps us to gain a better understanding of the topic of homeland and the history of the Polish and the Belarusian People.

PL

Sługa Boży kardynał Stefan Wyszyński i Sługa Boży biskup Zygmunt Łoziński to dwie osoby, dla których miłość ojczyzny była nie tylko czymś bliskim wewnętrze, ale i zewnętrznie. W wielu momentach swojego życia pokazywali to poprzez przykład życia oraz nauczanie. Nauczali, że miłość do ojczyzny to nie nacjonalizm. To uczucie obejmujące długi szereg wielu rozmaitych przedmiotów, z którymi wiąże nas życie fizyczne i duchowe. Nie jest to miłość egoistyczna. Miłość ojczyzny, pojęta po chrześcijańsku, wznosi się do godności cnoty nadprzyrodzonej i wkłada na człowieka cały szereg obowiązków. Również styczność nauczania tych dwóch hierarchów pomaga szerzej zrozumieć temat ojczyzny i wejść w historię narodu polskiego i białoruskiego.

8

Dawne ośrodki miejskie południowego Mazowsza prawobrzeżnego

63%

Benko M.

Ochrona Zabytków

|

1956

|

issue 4

205-234

Refine search results

2 Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

1 Historia Slavorum Occidentis

1 Ochrona Zabytków

1 Porównania

1 Przegląd Środkowo-Wschodni

1 Res Historica

1 Studia Pelplińskie

1 Benko M.

1 Hałaburda M.

1 Korzeniowski M.

1 PÁLFALVI L.

1 Tarasiuk A.

1 Vintou (Wintow) Y. E.

1 Wodzianowska I.

1 Корбут В.

1 2022

3 2019

1 2018

1 2014

1 2006

1 1956

Przyczynek do biografii ks. Piotra Żylińskiego (1816-1887)

Менск 23 чэрвеня 1941 – 23 ліпеня 1944 года

Książka polska w Mińsku na przełomie XIX–XX stulecia

Katedra p.w. Imienia Najświętszej Maryi Panny w Mińsku w opisie wizytacyjnym z 1829 roku

„Sprawy białoruskie” na łamach „Dziennika Mińskiego” z lat 1917–1918

Ucieczka z utopii w historię: Mińsk Artura Klinaua

Miłość ojczyzny w tesktach Sługi Bożego Kardynała Stefana Wyszyńskiego (1901-1981) i Sługi Bożego Biskupa Zygmunta Łozińskiego (1870-1932). Analiza porównawcza

Dawne ośrodki miejskie południowego Mazowsza prawobrzeżnego