Search results

1

„Uśmieszek cudny” czyli Polak a władza w publicystyce Witkacego

100%

Kaute W. M.

Horyzonty Polityki

|

2019

|

vol. 10

|

issue 30

65-82

PL

CEL NAUKOWY: celem artykułu jest analiza archetypu polskiej kultury politycznej w ujęciu Stanisława Ignacego Witkiewicza. PROBLEM I METODY BADAWCZE: dyskusja nad istotą polskiej kultury politycznej osiągnęła swój kulminacyjny moment w sporze pomiędzy koncepcją Joachima Lelewela z jednej strony i tak zwaną krakowską szkołą historyczną (J. Szujski, S. Tarnowski, S. Koźmian, M. Bobrzyński) z drugiej. Spór ten znany jest jako spór „optymistów” z „pesymistami”. Stanowisko S. I. Witkiewicza wpisuje się w tę dyskusję, przy czym Witkiewicz podąża drogą wyznaczoną przez badaczy krakowskich. Artykuł opiera się na analizie tekstów źródłowych Witkiewicza (Narkotyki, Niemyte dusze) dokonanej w kontekście sporu między „optymistami” i „pesymistami”. PROCES WYWODU: tekst rozpoczyna się od syntetycznej prezentacji głównych stanowisk w sporze o archetyp polskiej kultury politycznej – „optymistów” (w oparciu o najbardziej reprezentatywne ujęcie J. Lelewela) i „pesymistów” (w oparciu o ujęcie M. Bobrzyńskiego). Następnie analizie poddane jest stanowisko S. I. Witkiewicza, konfrontowane na bieżąco z zaprezentowanymi powyżej stanowiskami „optymistów” i „pesymistów”. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: głównym wynikiem analizy naukowej prowadzonej w niniejszym artykule jest jednoznaczna identyfikacja stanowiska S. I. Witkiewicza, jako wpisującego się w ujęcie pesymistyczne. Z jego perspektywy polska kultura polityczna wymaga swoistego „przerobienia”, aby Polska mogła w pełni włączyć się do grupy narodów, reprezentujących współczesną cywilizację europejską. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: we wnioskach autor wskazuje na konsekwencje, jakie wynikają z stanowiska S. I. Witkiewicza: celem dołączenia do narodów europejskich konieczne jest daleko idące zmodyfikowanie, a wręcz odrzucenie tradycji demokracji szlacheckiej. Rodzi to jednak pytanie o to, co po owej modyfikacji/odrzuceniu pozostałoby jeszcze z polskości. Autor wskazuje w ten sposób na wciąż otwarty, jak i na nadzwyczaj ważny i pilny charakter dyskusji nad polskością. SŁOWA KLUCZOWE: Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy), Joachim Lelewel, Michał Bobrzyński, polska kultura polityczna, demokracja szlachecka.

2

Konfederacja barska w myśli historycznej szkoły krakowskiej: Michał Bobrzyński i Anatol Lewicki

81%

Maternicki J.

Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej

|

2020

|

issue 12

EN

In this article, the author continues to discuss the topic with which he first dealt in an essay entitled Joachim Lelewel i Józef Szujski: wizje konfederacji barskiej. The article provides a detailed analysis of the views of the Bar Confederation as advanced by M. Bobrzyński and A. Lewicki in their interpretations of Polish history. In addition to showing both differences and similarities existing between the two accounts of the political movement in question. The author also aims to establish how the analysed views related to those held by J. Szujski and how they connected to the politics of history pursued by the Kraków conservatives.

PL

Artykuł jest kontynuacją rozprawki autora pt. Joachim Lelewel i Józef Szujski: wizje konfederacji barskiej. Szczegółowej analizie poddano poglądy Michała Bobrzyńskiego i Anatola Lewickiego na konfederację barską, zaprezentowane w ich całościowych ujęciach dziejów Polski. Zwrócono uwagę na występujące pomiędzy nimi podobieństwa i różnice, a także relacje z wizjami Józefa Szujskiego oraz związki z polityką historyczną konserwatystów krakowskich.

3

„Garibaldi”, „Cavour” i polski Piemont

72%

Łazuga W.

Galicja. Studia i materiały

|

2015

|

issue 1

11-20

EN

The author reflects upon the phenomenon of Galicia the day before and during World War I. He analyses how much there was in it of Polish and Ukrainian Piedmont. In this respect he looks into the so-called Austrian-Polish solution – the programme of the Krakow conservativists aiming at constructing the future state of Poland in connection with Austria-Hungary. He describes the evolution of this idea since its blooming at the beginning of war until its doom when the war ended. He pays special attention to “Piedmont scenarios” – the roles of Garibaldi and Cavour inscribed to Pilsudski and Bobrzynski. He also deliberates on what was left of those scenarios and the Austrian-Polish idea. And what further courses of life happened to the heroes of this historical drama.

PL

Autor zastanawia się nad fenomenem Galicji w przededniu i podczas I wojny światowej. Analizuje, ile w niej było polskich i ukraińskich Piemontów. Śledzi pod tym kątem tzw. rozwiązanie austro-polskie – program krakowskich konserwatystów budowy przyszłej Polski w związku państwowym z Austro-Węgrami. Opisuje ewolucję tej idei od jej rozkwitu na początku wojny po klęskę, gdy wojna dobiegała końca. Szczególną uwagę zwraca na „piemonckie scenariusze” – role Garibaldiego i Cavoura przypisywane Piłsudskiemu i Bobrzyńskiemu. Rozważa też, co z tych scenariuszy i idei austro-polskiej zostało. I jakie były dalsze losy bohaterów tego historycznego dramatu.

Refine search results

1 Galicja. Studia i materiały

1 Horyzonty Polityki

1 Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej

1 Kaute W. M.

1 Maternicki J.

1 Łazuga W.

1 2020

1 2019

1 2015

„Uśmieszek cudny” czyli Polak a władza w publicystyce Witkacego

Konfederacja barska w myśli historycznej szkoły krakowskiej: Michał Bobrzyński i Anatol Lewicki

„Garibaldi”, „Cavour” i polski Piemont