Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: Miserere

Sort By:

Limit search:

„Miserere” na głosy i instrumenty Pawła Szymańskiego. Konstrukcja dźwiękowa i znaczenia

100%

Kostka V.

Muzyka

2022

vol. 67

issue 2

29-43

This article is devoted to Paweł Szymański’s Miserere for voices and instruments (1993), with the aim of discussing its sound structure and the meanings attributed to it. Based on analysis of the work and a range of literature, the author claims that Miserere is an openly intertextual work, composed freely without the application of algorithmic methods. It is characterised by the presence of two basic structures rather than one: modal Gregorian chant and four-part canon in extended major–minor tonality. These two basic structures were combined into a whole using abstract ideas typical of Szymański. One easily notes that while the solo psalmody assumes its centuries-old form, the choral parts, though colouristically resembling plainchant, consist not of monodic singing but of recitations on six pitches and whispered passages. If we compare the canon with the ultimate shape of the composition, it turns out that the former was used as the basis for ensemble sections, primarily the cello and vibraphone parts, but with many (around one third) of the canon’s notes left out. The discussion of the work’s structure ends with information about its tripartite form. The author opens the section on meanings by presenting her cognitivist stance that meanings are not intrinsic to the work, but rather the music provokes interpreters to create them. Based on her own associations, the opinions of music critics and psychology literature on emotions, the author argues that the three sections of Miserere may be interpreted as corresponding to three emotions: balance, anxiety and balance regained. The article also contains the opening of the initial canon, which the author received from the composer, a fragment of Miserere arranged by the author and a table showing the work’s form.

Niniejszy artykuł jest poświęcony Miserere na głosy i instrumenty (1993) Pawła Szymańskiego, a jego celem jest omówienie konstrukcji dźwiękowej utworu oraz przypisanych mu znaczeń. Bazując na analizie utworu i różnorodnej literaturze autorka stwierdza, że Miserere jest utworem jawnie intertekstualnym, do tego skomponowanym swobodnie, tj. bez użycia metod algorytmizowanych. Cechą charakterystyczną tego utworu jest to, że zawiera nie jedną, a dwie struktury wyjściowe: modalny chorał gregoriański i czterogłosowy kanon w poszerzonej tonalności dur-moll. Obie struktury wyjściowe zostały połączone z sobą w całość za pomocą − typowych dla Szymańskiego − abstrakcyjnych pomysłów. Dosyć łatwo rozpoznać, że solowe psalmodie występują w kształcie sprzed wieków, natomiast partie chóralne barwowo przypominają chorał, ale zamiast śpiewu monodycznego zawierają recytacje na sześciu wysokościach dźwięku i fragmenty szeptane. Z porównania kanonu z ostateczną kompozycją wynika, że ten pierwszy stał się podstawą odcinków zespołowych Miserere, w tym głównie partii wiolonczel i wibrafonu i że pominięto wiele jego dźwięków (około 1/3). Na koniec rozważań na temat konstrukcji utworu padają informacje o trzyczęściowej formie. Kwestię znaczeń autorka otwiera przyjętym przez siebie stanowiskiem kognitywistycznym, z którego wynika, że znaczenia nie tkwią w utworze, lecz że utwór prowokuje interpretatora do ich stworzenia. Powołując się na własne skojarzenia, opinie krytyków muzycznych i literaturę psychologiczną o emocjach, autorka ustala, że każdej z trzech części Miserere można przypisać uczucia: równowagi, niepokoju i powrotu do równowagi. Oprócz tekstu artykuł zawiera otrzymany od kompozytora początek wyjściowego kanonu, fragment Miserere w opracowaniu autorki oraz tabelę ukazującą formę kompozycji.

Sieć integracji pojęciowej Gilles’a Fauconniera i Marka Turnera jako narzędzie interpretacji utworów muzycznych. Przykład Miserere Pawła Szymańskiego

89%

Kostka V.

Aspekty Muzyki

2019

issue 9

27-43

W ostatnich dekadach kognitywiści Gilles Fauconnier i Mark Turner wspólnie wypracowali narzędzie do badania znaczenia, które nazywają siecią integracji pojęciowej lub mieszaniną pojęciową. Podstawą ich teorii są cztery główne przestrzenie mentalne: dwie wyjściowe (źródłowa i docelowa), ogólna i mieszanina pojęciowa. Zdaniem badaczy, tego rodzaju proces kognitywny odgrywa kluczową rolę w ludzkim myśleniu i działaniu, a tworzenie mieszanin jest sednem nasze- go życia w świecie i rozumienia tego świata. Z racji swojej popularności w różnych dziedzinach wiedzy, narzędzie to zainteresowało także muzykologów, w tym Nicholasa Cooka i Lawrence’a Zbikowskiego. Obaj przekonują, że na poziomie werbalnej interpretacji utworu muzycznego, kiedy często używa się metafor czy analogii, posługiwanie się siecią integracji pojęciowej jest jak najbardziej uzasadnione. Bazując na pracach tych wszystkich badaczy autorka interpretuje Miserere na głosy i instrumenty Pawła Szymańskiego. Właściwą interpretację poprzedza szczegółowa analiza formalna utworu oraz wyjaśnienia na temat raczej ukrytej intertekstualności. W konkluzji autorka stwierdza, że utwór charakteryzuje się znaczeniem dynamicznym, innym dla każdej z trzech części (attaca). Część pierwsza to poważna, wsparta silną wiarą w Boga, spowiedź grzesznika, druga wysuwa na czoło momenty jego zwątpienia i załamania, trzecia natomiast mówi o jego powrocie do równowagi psychicznej i silnej wiary.

Refine search results

1 Aspekty Muzyki

1 Muzyka

2 Kostka V.

1 2022

1 2019

Search results

„Miserere” na głosy i instrumenty Pawła Szymańskiego. Konstrukcja dźwiękowa i znaczenia

Sieć integracji pojęciowej Gilles’a Fauconniera i Marka Turnera jako narzędzie interpretacji utworów muzycznych. Przykład Miserere Pawła Szymańskiego