Search results

1

Dni z pogodą parną w okolicy Lublina i Nałęczowa w latach 1966 – 2010

100%

Bartoszek K., Węgrzyn A.

Prace Geograficzne

|

2013

|

issue 133

21-34

EN

The authors investigated days of sultry weather in the Lublin and Nałęczów region from 1966 to 2010. A long-term variability of such days in relation to the three biometeorological indices : the Scharlau’s criterion, the equivalent temperature and the Heat Stress Index (pHSI) was analyzed. Days of sultry weather can occur in the analyzed area from May to October, but a clearly higher frequency is limited to the period from June to August, with a maximum in July. The most uncomfortable bioclimatic conditions were noticeable in the second half of the day, when air temperatures were highest. The study also showed that the pHSI index has the greatest practical importance because it has been determined on the basis of the human heat balance model and we can also calculate the number of days with various intensity of sultriness. Regardless of the method of calculating biometeorological indices, a significant increase in the risk of dehydration and overheating of the human body was found. The reason is an increasing number of sultry days that occur in long sequences. The upward trend may limit all kinds of physical outdoor activity in the study area.

2

Nałęczów w przewodnikach uzdrowiskowych przełomu XIX i XX wieku

94%

Kiełb E.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

|

2016

|

issue 96

109-126

EN

The article concerns the Nałęczów tourist guidebooks published at the turn of the 19th and 20th century. Those guidebooks constitute a substantial part of the literature connected with the Nałęczów spa resort, especially because it included the first publication about the former estates of the Małachowski. Apart from presenting the content of the guidebooks, the article compares the analysed texts with similar publications published in Europe at the time. Moreover, the article shows the linguistic tricks employed by the partition-era writers involved in patriotic activity in order to mislead Russian censorship. Because of that, the guidebooks from the discussed period could play an important role in tourism, at the same time building the position of Nałęczów among spa resorts.

PL

Artykuł dotyczy przewodników po Nałęczowie, które ukazały się na przełomie XIX i XX w. Stanowią one istotną część piśmiennictwa związanego z uzdrowiskiem, zwłaszcza że wśród nich znalazło się pierwsze wydawnictwo książkowe informujące o nowym zakładzie leczniczym na terenach należących niegdyś do Małachowskich. Oprócz przedstawienia danych o zawartości przewodników w artykule zestawiono analizowane teksty z tekstami o podobnym charakterze, które publikowano wówczas w Europie. Ponadto artykuł ukazuje, jak w okresie zaborów autorzy zaangażowani w działalność patriotyczną stosowali określone zabiegi językowe, by uniknąć zastrzeżeń ze strony rosyjskiej cenzury. Dzięki temu przewodniki z omawianego okresu mogły odegrać ważną rolę krajoznawczą, budując jednocześnie pozycję Nałęczowa na tle innych zakładów leczniczych.

3

Korespondencja Henryka Wojciecha Jakuba Wiercieńskiego z Erazmem Majewskim

94%

Krajewska M.

Bibliotekarz Lubelski

|

2015-2016

|

issue 58/59

25-71

EN

This work contains a correspondence dialogue that occurred from 1903 to 1904 between Henryk Wojciech Jakub Wiercieński and Erazm Majewski. It also presents exhibits (drawings and photographs). Today the correspondence between H. Wiercieński and E. Majewski forms part of the collection of the National Museum of Archaeology in Warsaw. The preserved items include six letters, three postcards, five drawings and four photographic prints. This set includes a manuscript of "Prehistoric graves near Nałęczów", a work by H. Wiercieński, and 35 drawings. The author sent these documents to be published in the "Światowit" journal; they are currently located in the Laboratory of Documentation and IA UW Collections at the Institute of Archaeology of the University of Warsaw. The four preserved letters from E. Majewski to H. Wiercieński are nowadays located in the Hieronim Łopaciński Regional Public Library in Lublin. The content of the correspondence is related to archaeology. H. Wiercieński was sending information in respect of discoveries of archaeological objects near Nałęczów (Neolithic burial grounds, gords and monuments) – descriptions of archaeological sites and the circumstances of their discovery, the undertaken excavation works, and the obtained antiquities. He attached illustrative material he drew himself: maps, plans and profiles, monuments and graves. The correspondence also contains requests for consultations and the participation of E. Majewski in the research. E. Majewski gave advice and tips on how to identify the objects and conduct research. He provided a list of literature on the subject which H. Wiercieński should become familiar with and suggested that he should write a work on the research into the burial ground near Nałęczów and promised to print it in "Światowit". When he received it, he sent a review to the author. The presented archives exhibit valuable source material.

RU

Статья посвящается переписке Хенрика Верценского и Эразма Маевского 1903-1904 гг. Даются также приложения (рисунки и фотографии). Вышеупомянутая переписка хранится в фондах Государственного Музея Археологии в Варшаве. Сохранилось шесть писем, три почтовые открытки для корреспонденции, пять рисунков и четыре фотографии. В этом составе находится также рукопись работы Верценскего «Доисторические могилы под г. Наленчув» и 35 рисунков. Автор прислал эти документы с целью публикации в журнале «Святовид»; теперь они хранятся в Научной Лаборатории Документов и Фондов Института Археологии Варшавского Университета. Оставшиеся четыре письма Маевского Верценскому находятся в Воеводской Публичной Библиотеке им. Херонима Лопацинского в Люблине. Содержание корреспонденции связано с археологией. Верценски описывал открытия археологических объектов поблизости г. Наленчув (таких как городища, достопримечательности и кладбища неолитической эпохи), места и обстоятельства их открытия, а также археологические раскопки. В переписке помещал также иллюстрации: нарисованные собственноручно карты, проекты, достопримечательности и могилы. Корреспонденция содержит также обращение с просьбой к Маевскому консультировать и участвовать в исследованиях. Е. Маевски советовал как различать объекты и вести исследования. Подсказал научную литературу, которую должен учесть Верценски и предложил ему написать работу на тему исследований на кладбище около г. Наленчув. Пообещал опубликовать ее в журнале «Святовид». Когда получил эту работу, послал автору свою рецензию. Вышеупомянутые архивные материалы являются важным источником.

PL

Niniejsza praca zawiera dwugłos korespondencyjny z lat 1903 i 1904 pomiędzy Henrykiem Wojciechem Jakubem Wiercieńskim a Erazmem Majewskim. Prezentuje także załączniki (rysunki i fotografie). Korespondencja H. Wiercieńskiego do E. Majewskiego dziś wchodzi w skład zbiorów Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie. Zachowało się sześć listów, trzy pocztowe karty korespondencyjne, pięć rysunków oraz cztery odbitki fotograficzne. Do tego zespołu należy rękopis pracy H. Wiercieńskiego „Groby przedhistoryczne pod Nałęczowem” i 35 rysunków. Autor przysłał te dokumenty do publikacji w czasopiśmie „Światowit”; obecnie znajdują się w Pracowni Dokumentacji i Zbiorów Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Zachowane cztery listy E. Majewskiego do H. Wiercieńskiego dziś znajdują się w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie. Treść korespondencji związana jest z archeologią. H. Wiercieński przesyłał informacje o odkryciach w okolicach Nałęczowa obiektów archeologicznych (grodzisk, zabytków i cmentarzysk z epoki neolitu): opisy stanowisk i okoliczności ich odkrycia, prowadzonych prac wykopaliskowych, pozyskanych zabytków. Dołączał materiał ilustracyjny: narysowane przez siebie mapki, plany i profile, zabytki, groby. Korespondencja zawiera także prośby o konsultacje i udział E. Majewskiego w badaniach. E. Majewski udzielał rad i dawał wskazówki, jak rozpoznawać obiekty i prowadzić badania. Podał literaturę przedmiotu, z którą H. Wiercieński powinien się zapoznać oraz zaproponował mu napisanie pracy o badaniach na cmentarzysku pod Nałęczowem i obiecał opublikować ją w „Światowicie”. Po jej otrzymaniu posłał autorowi swoją recenzję. Prezentowane archiwalia są cennymi materiałami źródłowymi.

4

Nałęczów w czasie I wojny światowej – wybrane wydarzenia

94%

Babinicz-Witucka J.

Ochrona Zabytków

|

2015

|

issue 1

5-22

EN

The article refers to certain events from World War I, which took place in Nałęczów and its nearby areas. Their direct witnesses were four inhabitants of that town: two authors of the diaries – Łucja Hornowska and Jadwiga Malewska, the author of the memoirs – Mieczysław Rogalski, and Zbigniew Czarkowski – a local photographer. There were no fights in Nałęczów, however, the local health resort infrastructure, as well as the numerous guest houses for patients were used for military purposes as medical infrastructure for the front and places of accommodation. At the end of September 1914, the Russian field hospital of the 87th Brigade of the 145th Novocherkassk Infantry Regiment was installed in the town. The authors of memoirs and diaries describe the sounds of artilleries of the sides fighting with each other during the Galicia Operation (18 August – 11 September 1914), in particular, during the battles of Komarów and Kraśnik, and recollect hundreds of wounded people brought to Nałęczów. Further descriptions are connected with the battles of Warsaw and Ivangorod (Dęblin) on 28 June – 8 November 1914 and with the march-past of the forces taking part in those events. In May 1915, after the battle of Gorlice, Nałęczów witnessed the withdrawal of Russian forces and a short stay of Duke of Oldenburg, a chief of common evacuation. The evacuation of Russians through Nałęczów lasted until the end of July 1915. At that time, General Stegman’s artillery brigade, General Mishchenko’s corpse, General Ragoza’s corpse and General Kisielewski’s brigade marched through that area. Austrian and German forces marched into Nałęczów on 30 July 1915. Soon after, the Germans withdrew and the region of Nałęczów found itself under the Austro-Hungarian occupation. The capital of the newly-formed government was established by Austrians in Lublin on 1 October 1915. In early autumn, Archduke Joseph Ferdinand was lodged in Nałęczów for nearly two weeks. The military activities, which continued from the summer 1914, made the life of civilians very difficult. In order to counteract the difficulties, on 10 August 1914, in Nałęczów, like in the entire Congress Poland, by consent of the authorities, the Citizens’ Committee was established. In autumn 1915, after the Main Rescue Committee had been established in the territory under the Austrian occupation, the Citizens’ Committee was renamed the Rescue Committee with the scope of activities similar to the one of the Citizens’ Committee. After the Russians had left Congress Poland, the independence movement had greater opportunities for development, since Austrian authorities gave much of a freedom to local organizations. The independence movement, inspired by National Divisions, formed in many locations, developed under the Austrian occupation. One of the National Divisions was also created in Nałęczów. On its initiative, important anniversaries, like the anniversary of the January Uprising or the 125th anniversary of adopting the Constitution of May 3, were celebrated. In November 1916, the 6th Infantry Regiment of Polish Legions came for a rest to Nałęczów and quartered there for over a month. The legionists initiated the Polish Military Organization and an underground recruit school in the town. All events important for the town were documented by Zbigniew Czarkowski, a local photographer. He is also the author of most of the photographs illustrating the article.

5

W PRZEDWOJENNYM NAŁĘCZOWIE Z WIESŁAWĄ BANCARZEWSKĄ (WOKÓŁ POWIEŚCI POWRÓT DO NAŁĘCZOWA O CZYTELNICTWIE I TZW. LITERATURZE KOBIECEJ)

94%

Prymak-Sawic A.

Bibliotekarz Lubelski

|

2018

|

issue 61

127-134

EN

The purpose of this article is to reflect on the contemporary readership and the socalled women’s literature, as well as to present the vision of the world from before the Second World War as inscribed in the work of Wiesława Bancarzewska. The pre-War Nałęczów holds a significant position in this literary vision. The author of a contemporary best-selling novel trilogy (Powrót do Nałęczowa, [The Return to Nałęczów], ed. 2013; Zapiski z Annopo- la, [Notes from Annopol], ed. 2014; Noc nad Samborzewem [Night time over Samborzewo], ed. 2015) presents to today’s female reader - the addressee of her novel – a mental journey in time, in which the past and the return to its values become alternatives to the issues of the women of the 21st century.

RU

Цель статьи – рефлексия над современной читательской аудиторией и так называемой женской литературой, а также проявление, вписанной в творчество Веславы Банцаржевской, картины мира перед Второй мировой войной. Значительное место в этом литературном образе занимает довоенный Наленчув. Автор современной, трилогии–бестселлера (Возвращение в Наленчув, изд. 2013 г.; Записки с Аннополя, изд. 2014 г., Ночь над Самборжевом, изд. 2015 г.) предлагает современному читателю – адресату ее романа – мысленное путешествие во времени, в котором прошлое и возвращение к его ценностям становятся альтернативой проблемам женщин XXI века.

PL

Celem artykułu jest refleksja nad współczesnym czytelnictwem i tzw. literaturą kobiecą, a także wyłonienie, wpisanej w twórczość Wiesławy Bancarzewskiej, wizji świata sprzed II wojny światowej. Znaczące miejsce w tej literackiej wizji zajmuje przedwojenny Nałęczów. Autorka współczesnej, bestsellerowej trylogii powieściowej (Powrót do Nałęczowa, wyd. 2013; Zapiski z Annopola, wyd. 2014; Noc nad Samborzewem, wyd. 2015) proponuje współczesnej czytelniczce – adresatce swej powieści – mentalną podróż w czasie, w której przeszłość i powrót do jej wartości staje się alternatywą dla problemów kobiet XXI wieku.

6

Dobra ziemskie Felicjana Eleuterego Gałęzowskiego, kasztelana lubelskiego (zm. 1737)

60%

Bondyra W.

Wschodni Rocznik Humanistyczny

|

2019

|

vol. XVI (2019)

|

issue 3: Rzeczpospolita i Wschód, pod red. Artura Góraka

127-140

PL

Artykuł przedstawia karierę majątkową kasztelana lubelskiego Felicjana Eleuterego Gałęzowskiego. Będąc najmłodszym synem podczaszego lubelskiego Jana, zaczynał działalność, nie mając prawie żadnego majątku. Dzięki własnej energii i zapobiegliwości, a także korzystnemu ożenkowi, w ciągu dziewiętnastu lat zgromadził znaczne dobra ziemskie, składające się z 2 miasteczek oraz 27 wsi lub ich części, w tym Głusk, Bełżyce i Bochotnicę (późniejszy Nałęczów). Ponadto piastował starostwo wąwolnickie, do którego wchodziło 1 miasteczko i 6 wsi. Stał się w ten sposób jednym z zamożniejszych szlachciców w województwie lubelskim. Popularny wśród szlachty, był czterokrotnie posłem na sejm, a w 1733 r. marszałkiem konfederacji swego województwa w obronie praw króla Stanisława Leszczyńskiego. Jako jedyny w rodzie zasiadł w senacie, zostając kasztelanem lubelskim. Po przedwczesnej śmierci obu synów, zebrana przez niego fortuna została odziedziczona przez jedyną wnuczkę, która przez małżeństwo wniosła ją w magnacki dom Kossowskich.

EN

This article describes the property state of Felicjan Eleutery Gałęzowski, the castellan of Lublin. He was the youngest son of Jan, cupbearer of Lublin. When he started his business activity, he owned hardly any estate. Through his own energy, diligence and also beneficial marriage, within 19 years he collected substantial landed properties, including 2 small towns and 27 villages or their parts, including Głusk, Bełżyce and Bochotnica (that later became Nałęczów). Furthermore, he owned the starosty of Wąwolnica that consisted of 1 town and 6 villages. Listed estates made him one of the wealthiest nobleman in the Lublin voivodeship. As he was quite popular among noblemen, he was 4 times elected as a member of the parliament and in 1733 he became the marshal (leader) of the Lublin Confederation during the struggle for the rights of the king Stanisław Leszczyński. He was the only one in his family who became a senator while being the Lublin castellan. After the premature death of both of his sons, the fortune he collected was inherited by his only granddaughter, who, through marriage, contributed it into the magnate family of Kossowscy.

RU

В статье представлена финансовая карьера люблинского кастелляна Фелицяна Элеутера Галензовского. Будучи младшим сыном Яна, Люблинского виночерпия, начал свою деятельность почти без средств. В течение девятнадцати лет, благодаря своей собственной энергии и осторожности, а также удачному браку, он собрал значительные земельные владения, состоящие из 2 городов и 27 деревень или их частей, в том числе Глуск, Белжице и Бохотница (позже Наленчув). Кроме того, он владел староством Вонвольницким, в состав которого входили 1 город и 6 деревень. Таким образом, он стал одним из самых богатых дворян в воеводстве. Популярный среди знати, он был послом на сейм четыре раза, а в 1733 году он был маршалом конфедерации своего воеводства созданной в защиту прав короля Станислава Лещинского. Он был единственным членом семьи, который заседал в сенате, став Люблинским кастелланом. После преждевременной смерти обоих сыновей накопленное им состояние было унаследовано его единственной внучкой, которая в результате брака привела имения в род магнатов Коссовских

Refine search results

2 Bibliotekarz Lubelski

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

1 Ochrona Zabytków

1 Prace Geograficzne

1 Wschodni Rocznik Humanistyczny

1 Babinicz-Witucka J.

1 Bartoszek K.

1 Bondyra W.

1 Kiełb E.

1 Krajewska M.

1 Prymak-Sawic A.

1 Węgrzyn A.

1 2019

1 2018

2 2016