Search results

1

Is Nicolaus Copernicus still mysterious? Images from the life of the astronomer on the eve of the 550th anniversary of his birth

100%

Mikulski K.

Nauka

|

2022

|

issue 1

2

Sapere aude. About the contribution of elderly people to cultural life

100%

Meynen D.

Journal of Education Culture and Society

|

2016

|

vol. 7

|

issue 1

11-17

EN

Nicolaus Copernicus is shown as an ideal of senior students. He represents all the intellectual qualities that we connect with the spiritual movement of the Enlightenment. This movement has led to the unfolding of the sciences with all its good and bad consequences, to the appearance of natural rights and religious tolerance. The modern concepts of education, civil rights and the development of a critical general public are not conceivable without the ideas of the Enlightenment. But the idea of Enlightenment has shown more and more clearly two different faces during its development: One is showing the enlightenment of human beings concerning the environment they are part of and the other is showing the enlightenment about themselves. Both will be comment on. Without doubt we are in need of a new Enlightenment. It should teach us to trust our own spiritual capabilities, to look for a critical exchange with other minded people and other cultures, to create communities of free thinking people and to create protected public spaces for critical thinking

3

„Niech się połączą niebiosa i ziemia…”: w poszukiwaniu (nowej) astronomii w Antoniuszu i Kleopatrze Williama Shakespeare’a

75%

Cetera-Włodarczyk A., Włodarczyk J.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

|

2017

|

issue 31

23-46

EN

Shakespeare appears to be one of the most intensely studied authors exemplifying mutual influence of literature and science. Significantly enough, astronomical references deserve a particular attention due to the spectacular change of paradigm resulting from the replacement of the concept of the geocentric cosmos with the concept of the heliocentric universe. Starting from some general remarks concerning the methodological assumptions of such analyses and the specificity of Shakespeare canon, the paper offers an in-depth study of Anthony and Cleopatra as one of the most representative plays with regard to the number, suggestiveness and interpretative potential of astronomical references. The paper exemplifies the way in which the play combines traditional astronomical and astrological allusions with some unconventional images, usually featuring imaginative hyperboles, which inscribe the fate and feelings of the characters into a cosmic framework. These references repeatedly trigger some fascinating and yet risky interpretations which strive to present Shakespeare as part of the scientific revolution of the age. Refraining from any value judgment, the paper highlights the overall importance of reading Renaissance literature, and Shakespeare in particular, against the background of the history of science in a way which allows for precise identification of contemporary sources of astronomical knowledge as well as for the reconstruction of the actual paths of dissemination of such ideas.

4

Pobyt Mikołaja Kopernika w Rzymie w 1500 roku

72%

Żak Ł.

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

|

2023

|

vol. 30

|

issue 2

116-130

EN

The aim of the article is to discuss the reasons why Nicolaus Copernicus, who was studying law in Bologna, in 1500 went to Rome with his brother Andrzej. In the first part, sources relating directly to the stay of the Copernicus brothers in the Eternal City were presented and analysed. In the second part, the author discusses various motivations that could have prompted the scholars of Toruń to visit Rome (the desire to see monuments and become acquainted with the intellectual atmosphere of the city; to earn money and gain experience in the legal profession; to obtain jubilee indulgences and visit holy sites).

PL

Celem artykułu jest omówienie powodów, dla jakich Mikołaj Kopernik odbywający studia prawnicze w Bolonii udał się do Rzymu w 1500 roku wraz ze swoim bratem Andrzejem. W pierwszej części zostały przedstawione i poddane krytyce źródła mówiące bezpośrednio o pobycie braci Koperników w Wiecznym Mieście; w drugiej zaś autor omawia różne motywacje, które mogły skłonić toruńskich scholarów do podróży nad Tyber (chęć zobaczenia zabytków i zapoznania się z intelektualną atmosferą miasta; pragnienie zarobienia pieniędzy i zdobycia doświadczenia w zawodzie prawniczym; chęć uzyskania odpustu jubileuszowego i odwiedzenia miejsc świętych).

5

Czy Mikołaj Kopernik był filozofem średniowiecznym?

72%

Karas M.

Rocznik Tomistyczny

|

2020

|

vol. 2

|

issue 9

107-113

EN

The article discusses various inspirations in the philosophy of Copernicus. According to the author of the text, scholastic views were of key importance in the reflections of the Polish astronomer. In addition, there are influences of the open Christian Aristotelism and also refrences to Platonism. Basically, the scholar belongs to the philosophy of the late Middle Ages as he referred to the thought of John Buridan, Wojciech Brudzewski and other Polish and Western scholastic authors. To sum up, the conducted research shows that in a general sense Nicolaus Copernicus may be classified as a well- educated scholastic master and medieval philosopher, an open thinker of the Late Middle Ages. More detailed study on various influences and inspirations adopted in his reflection results in the following approximate summary: Copernicus’ philosophy is medieval in its three quarters and Renaissanse in one quarter. Hence, three quarters are scholastic and traditional while one quarter is innovative. Innovation-novelty- was decisive for meaning and gradual success of the work of the Polish astronomer, however, it was tradition that enabled this novelty and paved the way to the new vision of the world. Physics of Copernicus is a modified Aristotelism and rules of the order and hierarchy are classified as Christian Platonism and Pythagoreism.

6

A collection of Latin poems titled Septem sidera – several remarks on its authorship, Christian symbolism and iconography

72%

Milewska-Waźbińska B.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2016

|

issue 6(9)

297-308

EN

A collection of Latin poems titled Septem sidera was first published in Krakow in 1629 in the printing house of Franciscus Cezary. Jan Brożek (Ioannes Broscius), a celebrated scholar and professor at the Academy of Cracow, edited this book. Brożek was also the author of the preface and of the dedication to Pope Urban VIII. He claimed to have found the poems amidst the documents left by Nicolaus Copernicus. Jerzy Krókowski analysed these poems in his book De septem sideribus quae Nicolao Copernico vulgo tribuuntur (Cracow 1926). Krókowski argued that the poems contained distinctive features of parodia sacra that were practised in the seventeenth century. The scholar concluded that the cycle of Septem sidera was probably written within Jesuit circles. The author of this article completes Krókowski’s argumentation by paying attention to the presence of Christian symbolism and juxtaposing the Latin text with Jesuit iconography.

7

Nicolaus Copernicus — Scholar, Citizen of Toruń and Man of the Renaissance

72%

Małłek J.

Archiwum Historii i Filozofii Medycyny

|

2011

|

vol. 74

73-78

EN

The article consists of two parts, the first of which is devoted to the life of the Great Astronomer in the light of the most recent research, while the second part is devoted to his creative work. The bibliography of works about Copernicus for the period 1509-2001 contains 8246 bibliographical items, with the last ten years bringing further articles and books about the scholar from Toruń. Thus, it is not easy to write something new. In dealing with the life of Copernicus, the author concentrates on matters that have been controversial or barely documented in the literature hitherto. He is inclined to accept—on the basis of the new book by Jeremi Wasiutyński The Solar Mystery (Oslo 2003)—Ludwik Birkenmajer s thesis that after finishing the parish school in Toruń, Copernicus attended the cathedral school in Włocławek (Vladislavia/ Leslau). In agreement with Karol Górski, he explains the fact that Copernicus did not take holy orders because he did not have a vocation for pastoral work and treated the dignity of the clerical office with honesty. The author explains that the lack of letters from Copernicus written in Polish stems from the fact that Latin was the language of scholars at that time and was also used by the Astronomer. Copernicus died in 1543, the year in which Mikołaj Rej in his Krótka rozprawa [“A Short Treatise”] marked the beginning of the use of Polish in literature and in chanceleries. The argument over Copernicus’ nationality is, according to the author, gradually becoming anachronistic and today Copernicus unites rather than divides Poles and Germans. In analysing the scholar s works, the author highlights his wide-ranging interests. Similarly to Leonardo da Vinci, he made a long-lasting contribution not only to astronomy, but also to mathematics and physics. In economics, he was the author of a monetary reform. The law whereby bad money drives out good is called Copernicus-Gresham’s law. He was a lawyer by training, obtaining a doctorate in canon law in Ferrara in 1503. He was involved in cartography and was a respected medical doctor. Copernicus was fascinated by the work of the ancients, so characteristic for the humanists of the time. He even translated from Greek into Latin Simocattas Epistles (1509), published in Cracow. That was the only book which we know with certainty was published in his lifetime. His Opus Vitae or Opus Magnum was De revolutionibus (Nuremberg 1543), in which he refuted the geocentric theory of the planetary system, replacing it with the heliocentric theory. This discovery initiated a new era in the history of science, which is called the “Copernican Revolution”. He wrote that the profession of a scientist, in this case an astronomer, is “worthy of a free man”. He was truly a Renaissance Man.

PL

Artykuł składa się z dwóch części. Część pierwsza to życiorys Wielkiego Astronoma w świetle najnowszych badań, natomiast część druga poświęcona jest jego działalności twórczej. Bibliografia prac o Koperniku za lata 1509-2001 obejmuje liczbę 8246 pozycji. Ostatnie 10 lat przyniosło kolejne artykuły i książki o toruńskim uczonym. Napisanie czegoś nowego jest więc sprawą niełatwą. Autor przy redagowaniu życiorysu Kopernika zwraca uwagę na kwestie w dotychczasowej literaturze kontrowersyjne lub mało udokumentowane. I tak skłonny jest przyjąć, na podstawie nowej książki Jeremiego Wasiutyńskiego The Solar Mystery (Oslo 2003), tezę Ludwika Birkenmajera, że Kopernik po ukończeniu szkoły parafialnej w Toruniu uczęszczał do szkoły katedralnej we Włocławku. Fakt nieprzyjęcia święceń wyższych przez Kopernika tłumaczy za Karolem Górskim brakiem powołania do pracy duszpasterskiej i jego uczciwym stosunkiem do godności duchownej. Wreszcie fakt braku listów Kopernika w języku polskim wyjaśnia, iż językiem uczonych była wówczas łacina, którą głównie posługiwał się Astronom. Kopernik zmarł w 1543 r., to jest w tym samym roku, kiedy Mikołaj Rej utworem Krótka rozprawa zapoczątkował używanie języka polskiego w literaturze i kancelariach. Spór o narodowość Kopernika — jak twierdzi autor — staje się anachroniczny; Kopernik dzisiaj bardziej łączy niż dzieli Polaków i Niemców. Charakteryzując twórczość Uczonego, autor wskazuje na wszechstronność jego zainteresowań. Podobnie jak Leonardo da Vinci Kopernik wniósł trwały wkład nie tylko do astronomii, ale także do matematyki i fizyki. W zakresie ekonomii był projektodawcą reformy monetarnej. Prawo o wypieraniu dobrego pieniądza przez zły pieniądz nosi nazwę prawa Kopernika-Greshama. Był wyuczonym prawnikiem, doktorat z prawa kanonicznego uzyskał w Ferrarze w r. 1503. Parał się kartografią, był uznanym lekarzem. Zafascynowany dorobkiem starożytnych, co charakterystyczne dla humanistów tamtych czasów, dokonał nawet tłumaczenia Listów Symokatty (1509) z języka greckiego na łacinę opublikowanego w Krakowie. Była to jedyna książka, która na pewno ukazała się za jego życia. Opus Vitae czy Opus Magnum Kopernika było De revolutionibus (Norymberga 1543), w którym obalił teorię geocentryczną układu planetarnego, zastępując ją teorią heliocentryczną. To odkrycie zapoczątkowało nową epokę w dziejach nauki zwaną „Rewolucją kopernikańską”. Kopernik pisał, że uprawianie nauki, w tym wypadku astronomii, jest „godne człowieka wolnego”. Był w pełni człowiekiem epoki Renesansu.

8

Aparat matematyczny "De revolutionibus orbium coelestrium" Mikołaja Kopernika oraz jego recepcja w nauczaniu szkolnym realizowanym na ziemiach polskich od XVI do XXI wieku

72%

Karpińska K.

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

|

2023

|

vol. 323

|

issue 4

633-664

EN

The article analyses the contents of chapters XII, XIII and XIV of Nicolaus Copernicus’ first book De revolutionibus orbium coelestium. These chapters contain the trigonometric material on which the astronomer based all considerations about heliocentrism. In chapter XII, he built “chords of a circle” tables, which today we would call sinus tables. Chapters XIII and XIV dealt with the solution of flat and spherical triangles. In this paper, this mathematical apparatus has been analysed from a contemporary point of view, using modern symbols and terminology. The analysis was carried out on the reception of Copernicus mathematics in school teaching on the Polish territories from the 16th to the 21st century.

PL

W artykule dokonano analizy treści zawartych w rozdziałach XII, XIII i XIV pierwszej księgi „De revolutionibus orbium coelestium” Mikołaja Kopernika. Rozdziały te zawierają materiał trygonometryczny, na którym astronom oparł wszelkie rozważania dotyczące heliocentryzmu. W rozdziale XII zbudował tablice „cięciw w kole”, które dzisiaj nazwalibyśmy tablicami sinusów. W rozdziałach XIII i XIV zajął się rozwiązywaniem trójkątów płaskich i sferycznych. W niniejszym artykule ten aparat matematyczny został przeanalizowany ze współczesnego punktu widzenia, przy użyciu współczesnych oznaczeń i terminologii. Analizie została poddana recepcja matematyki Kopernika w nauczaniu szkolnym realizowanym na ziemiach polskich od XVI do XXI w.

9

Obchody pięćset pięćdziesiątej rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika w województwie warmińsko-mazurskim w 2023 roku

72%

Bakalarczyk W. M.

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

|

2023

|

vol. 323

|

issue 4

682-688

10

The meaning of birth date - the astrological and astronomical dimensions of medieval and early modern natal charts

72%

Konarska-Zimnicka S. K.

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

|

2023

|

vol. 323

|

issue 4

578-590

PL

Data przyjścia człowieka na świat to symboliczny początek jego mariażu z ziemską egzystencją, a ta owiana była mgłą tajemnicy. Tajemnicę tę próbowali poznać astrologowie, którzy dysponowali wiedzą i narzędziami prognostycznymi. Do takich narzędzi należały horoskopy urodzinowe w różnych odmianach (natalne, rektyfikowane, rocznicowe). Wprawny astrolog z układu planet, znaków zodiaku, węzłów księżycowych czy gwiazd stałych ponoć był w stanie „wyczytać” losy adresata horoskopu. A że przekonanie o rzetelności tych prognoz było wielkie, zapotrzebowanie na horoskopu i usługi astrologów również. To właśnie dzięki szczęśliwie zachowanym źródłom jesteśmy w stanie zbadać, jak dużą rolę w średniowieczu i wczesnej epoce nowożytnej odgrywała znajomość daty urodzin w wymiarze tak astrologicznym, jak i astronomicznym.

EN

The date of man's birth is the symbolic beginning of his marriage with earthly existence, and this was shrouded in a fog of mystery. This mystery was attempted to be known by astrologers, who had knowledge and forecasting tools at their disposal. Such tools included birth horoscopes in their various forms (natal, rectified, anniversary). A skilful astrologer was supposedly able to "read" the fate of the horoscope's addressee from the arrangement of planets, zodiac signs, lunar nodes or fixed stars. And as the belief in the reliability of these predictions was great, so was the demand for horoscopes and the services of astrologers. It is thanks to the fortunately preserved sources that we are able to investigate how great a role knowledge of the date of birth played in the Middle Ages and early modern era in both astrological and astronomical terms.

11

Stan badań nad odręcznymi zapiskami Mikołaja Kopernika w starych drukach biblioteki Wyższego Seminarium Duchownego Metropolii Warmińskiej „Hosianum” w Olsztynie

72%

Garwoliński T.

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

|

2015

|

vol. 289

|

issue 3

409-431

DE

In den Beständen der Bibliothek des Höheren Priesterseminars in der Kirchenprovinz Ermland „Hosianum“ in Olsztyn (Allenstein) befinden sich zehn Drucke aus dem 15. und vom Anfang des 16. Jahrhunderts, die handschriftliche Notizen von Nikolaus Kopernikus enthalten. Es handelt sich dabei um Drucke aus den Bereichen kanonisches Recht, Philosophie und Theologie. Der Besitz dieser Notizen ist umso kostbarer, als die Büchersammlung des großen Astronomen 1626 von den Schweden geraubt wurde und sich in der Bibliothek der Universität in Uppsala befindet. Die vorliegende Abhandlung beschreibt zunächst die bibliophilen Vorlieben von Kopernikus und anschließend die Forschungsergebnisse zu den 34 Notizen im ältesten Band aus dem Jahr 1472, der zwei juristische Werke enthält. Darin befinden sich zahlreiche Unterstreichungen, Durchstreichungen, an einen Zeigefinger erinnernde Zeichen, Verbesserungen von Druckfehlern sowie kleine Notizen, die aus einem oder mehreren Wörtern bestehen. Diese Notizen betreffen das kanonische Recht, die Kompetenzen des Papstes, des Bischofs und des Abtes sowie andere juristische Fragestellungen.

EN

The collection of the Library of the Seminary Metropolitan Warmia “Hosianum” in Olsztyn is ten prints from the fifteenth and early sixteenth century, which include handwritten notes of Nicolaus Copernicus. They are printed in the field of canon law, philosophy and theology. Having these records is so valuable because the library of the great astronomer was in 1626 plundered by the Swedes and is in the library of the University of Uppsala. This study presents the first bibliophile passion of Copernicus, and so far the results of the thirty-four notes in the oldest volume from 1472 year, which includes two works of law. It includes numerous highlight, strikethrough, signs reminding finger, bug fixes and minor printing the notes consisting of one or several words. These records relate to students’ religious rights, the competence of the pope, the bishop and the abbot and other legal issues.

12

Andreas Osiander v dějinách filosofie, vědy a filosofii vědy

58%

Nejeschleba T.

Teorie vědy (Theory of Science)

|

2016

|

vol. 38

|

issue 4

405-424

EN

Page Header Logo Page Header Language Select Language User Username Password Remember me Journal Content Search Search Scope Browse By Issue By Author By Title Home About Login Register Current Archives Announcements Editorial Board Links Home > Vol 38, No 4 (2016) > Nejeschleba Andreas Osiander in the History of Philosophy, Science, and Philosophy of Science Tomáš Nejeschleba Abstract The article deals with the position of Lutheran theologian Andreas Osiander sen. in the history of philosophy, history of science and philosophy of science. It works on humanistic foundation of Osiander’s thought and his elaboration of the tradition of the antient wisdom and Christian cabbala of Giovanni Pico della Mirandola in particular in the biblical exegesis. The article deals with Osiander’s edition of Nicolaus Copernicus’ book De revolutionibus orbium caelestium as well and with his edition of the mathematical work of Girolamo Cardano. In the context of philosophy of science Osiander’s foreword to Copernicus is analyzed and its role in the controversy between instrumentalism and realism is assessed. Osiander’s instrumentalism is viewed as an anachronism. Finally, the influence of Neoplatonism and Paracelsism in Osiander’s theology is analyzed and judged as too general.

CS

Článek pojednává o roli luteránského teologa Andrease Osiandera st. v dějinách filosofie, vědy a ve filosofii vědy. V chronologickém sledu je v tomto kontextu věnována pozornost několika tématům. Nejprve se článek zabývá humanistickými základy Osianderova myšlení a jeho zpracováním tradice prisca sapientia v teologii, především vlivem křesťanské kabaly v návaznosti na Giovanniho Pika della Mirandolu, konkrétně v biblické exegesi. Pozornost je dále věnována především Osianderově edici knihy O obězích nebeských sfér Mikuláše Koperníka. V kontextu fi losofi e vědy je pak rozebírána Osianderova předmluva ke Koperníkovi, posuzována jeho role ve sporu mezi instrumentalismem a realismem ve vědě a zdůvodněn anachronismus této extrapolace. Je zmíněna také Osianderova edice matematického díla Girolama Cardana. Následně je analyzována role novoplatonismu v Osianderově teologii, která se blíží paracelsiánskému přístupu, i když vliv jak paracelsismu tak novoplatonismu je zhodnocen jako velmi obecný.

Refine search results

Is Nicolaus Copernicus still mysterious? Images from the life of the astronomer on the eve of the 550th anniversary of his birth

Sapere aude. About the contribution of elderly people to cultural life

„Niech się połączą niebiosa i ziemia…”: w poszukiwaniu (nowej) astronomii w Antoniuszu i Kleopatrze Williama Shakespeare’a

Pobyt Mikołaja Kopernika w Rzymie w 1500 roku

Czy Mikołaj Kopernik był filozofem średniowiecznym?

A collection of Latin poems titled Septem sidera – several remarks on its authorship, Christian symbolism and iconography

Nicolaus Copernicus — Scholar, Citizen of Toruń and Man of the Renaissance

Aparat matematyczny "De revolutionibus orbium coelestrium" Mikołaja Kopernika oraz jego recepcja w nauczaniu szkolnym realizowanym na ziemiach polskich od XVI do XXI wieku

Obchody pięćset pięćdziesiątej rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika w województwie warmińsko-mazurskim w 2023 roku

The meaning of birth date - the astrological and astronomical dimensions of medieval and early modern natal charts

Stan badań nad odręcznymi zapiskami Mikołaja Kopernika w starych drukach biblioteki Wyższego Seminarium Duchownego Metropolii Warmińskiej „Hosianum” w Olsztynie

Andreas Osiander v dějinách filosofie, vědy a filosofii vědy