Search results

1

Kampania antysemicka w Niemieckiej Republice Demokratycznej w latach 1952-1953

100%

Willenborg T.

Komunizm: system – ludzie - dokumentacja

|

2013

|

issue 2

203-211

EN

The article provides an overview of the anti-Semitic campaign in 1952 and 1953 in the East Germane. During the German Democratic Republic regime the people kept silent till 1989 about the topic. In the Soviet Union 1948 had started the anti-Semitic campaign. It followed similar purges in other Eastern Bloc countries that were under Soviet domination. The Communists in East Germany have renewed their anti-Semitic campaign purging the last handful of government officials of Jewish origin, dissolving the operations of Jewish community organizations. A result of the atmosphere generated by the campaign left the country more than 400 germane citizen of Jewish origin. The anticosmopolitan purge in 1952-53, the arrest and imprisonment of communist party official Paul Merker, the flight of the leadership of the tiny Jewish community indicates that the East German government was not an anti-Semitic regime in the sense that the Nazi regime was, but the East Germany were willing to adopt the traditional European anti-Semitism.

2

GRANICE MIĘDZY ZAPEWNIANIEM BEZPIECZEŃSTWA A ZBYTECZNĄ INWIGILACJĄ SPOŁECZEŃSTWA – NA PRZYKŁADZIE NIEMIECKIEJ REPUBLIKI DEMOKRATYCZNEJ

75%

Hrynicki W. M., Greif T.

Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje

|

2016

|

vol. 23(23)

67-89

PL

1. Cel Celem artykułu jest przedstawienie potrzeby kontrolowania społeczeństwa jako zadania zapewnienia bezpieczeństwa zarówno samemu społeczeństwu jak i państwu oraz wskazanie niezwykle płynnej granicy między tym co niezbędne, a tym co zbędne, mogące przerodzić się w niepotrzebną inwigilację, przybierającą czasem postać karykaturalną. Obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa społeczeństwu, zwłaszcza w dobie narastającego w Europie terroryzmu o podłożu religijnym (wynikającego z prostych relacji zachodzących w społeczeństwie), jest obowiązkiem realizowanym w celu zapewnienia trwałości bytu danej grupy społecznej (narodowej, ponadnarodowej) funkcjonującej w ramach państwa i jako taki powinien być związany z trafnie dobranymi metodami nadzoru. 2. Wprowadzenie Bezpieczeństwo jest nadrzędną potrzebą człowieka i jako takie determinuje inne jego potrzeby oraz motywy podejmowanych działań. Przejawia się nie tylko brakiem występowania zagrożeń (co jest jego zasadniczym założeniem związanym z zapewnieniem bytu), ale także potrzebą działań na rzecz zapewnienia odpowiednich warunków rozwoju, zarówno jednostki jak i mniejszych i większych grup społecznych1. Stąd też dzisiejsze rozumienie bezpieczeństwa nie jest wyłącznie związane z bytem człowieka czy grup społecznych (brakiem zagrożeń), ale musi być rozpatrywane z punktu widzenia jego rozwoju, co determinuje z kolei ewolucję takich kategorii bezpieczeństwa jak bezpieczeństwo gospodarcze, naukowe, kulturowe czy bezpieczeństwo pracy. Jednak te wtórne kategorie bezpieczeństwa, gwarantujące rozwój człowieka i rozmaitych grup społecznych nie będą mogły być realizowane bez wyeliminowania potencjalnych zagrożeń2 bytu człowieka, zwłaszcza związanych z jego istnieniem, czyli życiem i zdrowiem oraz zapewnieniem ciągłości pokoleń. Dla realizacji tego celu, zwłaszcza w dobie narastającego terroryzmu niezbędny jest właściwy nadzór społeczeństwa, coraz bardziej zróżnicowanego kulturowo, w tym religijnie, ale nie może on przybrać formy karykaturalnej, jak to miało na przykład miejsce w Niemieckiej Republice Demokratycznej. 3. Metodologia Autorzy identyfikują potrzeby prowadzenia stałego nadzoru w społeczeństwie, zwłaszcza w obszarze zagrożeń terroryzmem i jednocześnie wskazują na możliwości przekroczenia niezbędnej inwigilacji w sposób prowadzący do jego form karykaturalnych, co miało miejsce w nieistniejącej już Niemieckiej Republice Demokratycznej. Przyjęta metoda historyczna porównawcza pozwala na bezpośrednią analizę potrzeb w obszarze bezpieczeństwa w zestawieniu z potencjalnym zagrożeniem przyjęcia niewłaściwych metod ich zapewnienia. Spojrzenie na obecne zagrożenia bezpieczeństwa społeczeństwa, w tym terrorystyczne w konfrontacji z przesadną inwigilacją, która miała miejsce historycznie w nieistniejącej już ponad dwadzieścia pięć lat Niemieckiej Republice Demokratycznej, zasiewa wątpliwości w obszarze granic potrzebnej i dopuszczalnej inwigilacji społeczeństwa. 4. Wnioski Autorzy dowodzą, że trudno jest postawić sztywną granicę między tym co dozwolone, a tym co niedopuszczalne w inwigilacji społeczeństwa, zwłaszcza w sytuacji zagrożenia terroryzmem. Stąd też działania organów państwa winna cechować daleko idąca ostrożność w doborze metod prowadzonego nadzoru, by państwo demokratyczne nie przybrało form państwa policyjnego. Tym niemniej zgadzają się, że nadzór w postaci dobrze prowadzonej inwigilacji jest jedną z metod zapewnienia bezpieczeństwa jednostce i społeczeństwu.

3

Cenzura w XVIII-wiecznej Francji, Indiach Brytyjskich i NRD w świetle nowej książki Roberta Darntona

63%

Imańska I.

Toruńskie Studia Bibliologiczne

|

2016

|

vol. 9

|

issue 2(17)

241-250

PL

Najnowsza książka R. Darntona została poświęcona cenzurze. Zamiarem badacza było pokazanie, jak w wybranych państwach o autorytarnym ustroju i w różnych przedziałach czasowych funkcjonowało kontrolowanie słowa drukowanego. Analizie porównawczej poddane zostało funkcjonowanie cenzury w następujących krajach: we Francji w XVIII stuleciu, w Indiach pod panowaniem brytyjskim w XIX stuleciu i w Niemczech Wschodnich w drugiej połowie XX w. Mimo że każdy z omawianych przypadków jest odmienny, można w nich znaleźć też wiele podobieństw.

EN

The latest book by R. Darnton is devoted to censorship. The intention of the author was to show how, in selected countries with authoritarian political systems and at various times, the control of the printed word was executed. Comparative analysis was used to compare the functioning of censorship in the following countries: Bourbon France in the 18th century, British India in the 19th century and the German Democratic Republic in the second half of the 20th century. Each of these cases is different, but we can find there are many similarities.

4

Selman Selmanagic jako architekt i kierownik Wydziału Architektury Kunsthochschule Berlin Weissensee w latach 1950–1970

63%

Nikel J.

Rozprawy z Dziejów Oświaty

|

2015

|

vol. 52

53-80

EN

The intention behind this article was to trace the didactic and architectural activity of Selman Selmanagic, the head of the Department of Architecture at the Kunsthochschule Berlin Weissensee from 1950 to 1970. The school, founded in 1946, was one of three higher learning institutions, along with the Hochschule fuer Architektur und Bauwesen Weimar and Technische Universitaet Dresden, to offer an education in architecture in the German Democratic Republic. It is impossible to discuss the academic and professional career of Selmanagic without examining it in the context of the history of the school with which he was strongly connected for over twenty years, and without discussing the cultural circumstances of the German Democratic Republic which conditioned the practice of architects of that era. The chief questions which this paper attempts to answer revolved around defining the professional and academic standing of the architect, who enjoyed the favour of neither party nor school officials. Answers were sought in German archives (Bundesarchiv, Landesarchiv, BStU), literature on the subject, and through research into oral history.

5

Zagadnienie Kościoła katolickiego podczas spotkań roboczych organów wyznaniowych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Niemieckiej Republiki Demokratycznej1

51%

Zamiatała D.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2021

|

issue 2

631-657

PL

W prowadzeniu polityki wobec Kościoła katolickiego w NRD i PRL sporą pomocą były robocze spotkania organów wyznaniowych obu państw: Sekretariat Stanu do Spraw Kościelnych (SSdsK) i Urząd do spraw Wyznań. Ułatwiały one realną ocenę bieżącej sytuacji oraz pomagały w ustalaniu dalszych zadań. Dawały możliwość dobrego zapoznania stron z aktualną problematyką wyznaniową. Wymiana informacji na tych naradach przyczyniała się do lepszego poznania różnic występujących w zakresie polityki wobec Kościoła w obu krajach socjalistycznych. W uzgadnianiu zagadnień urzędy opierały się na marksistowsko-leninowskiej analizie sytuacji oraz politycznych wskazówkach swoich partii jako podstawy kooperacji urzędów wyznaniowych PRL i NRD. Dzięki temu podjęta w ich zakresie koordynacja i współpraca pozwalała im skuteczniej wykorzystać koncepcje i udoskonalać metody zróżnicowanej polityki wobec Kościoła katolickiego. Dokonywano okresowych podsumowań wyników w zakresie polityki wyznaniowej wobec Kościoła katolickiego. Na tych spotkaniach analizowano relacje władz państwowych z biskupami w obu krajach. Omawiano także stosunek do Stolicy Apostolskiej, wymieniano poglądy i informacje o nowych aspektach polityki Watykanu wobec krajów socjalistycznych. Podejmowano kwestię wciągnięcia katolików świeckich, a także duchowieństwa i hierarchii do wspierania polityki państw socjalistycznych pod pozorem walki o pokój w ramach Berlińskiej Konferencji Katolików. Dyskutowano na temat sposobów aktywizacji w jej ramach organizacji katolickich krajów socjalistycznych i zachodnich pod hasłem walki o umocnienie pokoju światowego.

6

„Na posterunku bojowym”. Wojska radzieckie w radzieckiej strefie okupacyjnej Niemiec/Niemieckiej Republice Demokratycznej 1945–1954. Wybrane aspekty

38%

Hryciuk G.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2020

|

vol. XXI (LXXII)

|

issue 2 (272)

78-124

EN

The Group of Soviet Occupation Forces in Germany was formed in June 1945. It consisted mainly of the troops of the 1st Belarusian Front with marshal Georgy Zhukov as the first commander-in-chief of the Group. The main task of these troops was to supervise the process of demilitarization and democratization of the Soviet occupation zone in Germany. Occasionally, the Group also secured the process of dismantling a large part of the German industrial infrastructure. The cost of living of the Soviet troops was a major burden on the budget of this zone, which was transformed into the German Democratic Republic in 1949. The significant demobilization of the Red Army (the Soviet Army since 1946) also affected the units stationed in eastern Germany. Their numbers fell in 1947, but some of them were not disbanded or withdrawn to the USSR; they remained as so-called cadre units, with limited numbers, fully armed and equipped. It was their development in 1949 and 1950, in the face of the tightening international situation, that allowed to significantly increase the numbers of the Group’s troops, estimated in the mid-1950s at around 500 000. The Group consisted of the best equipped and trained units of the Soviet Army. These troops guaranteed the stability of local communist regimes (e.g. during the suppression of the East German uprising of 1953), as well as a potential instrument of aggression or defense in the event of war in Europe. In 1954, the Soviet Armed Forces stopped functioning as occupying forces in the GDR. Since then, they were only an element of the system of the mutual balance of forces between blocks competing in Europe. This was also the beginning of doctrinal changes in the Soviet Army. It had to adapt not only to the changed international situation, but above all to the completely different conditions of war on the atomic battlefield.

RU

Группа советских оккупационных сил в Германии была создана в июне 1945 года. Она состояла в основном из войск 1-го Белорусского фронта с маршалом Георгием Жуковым в качестве первого главнокомандующего Группы. Основной задачей этих войск было наблюдение за процессом демилитаризации и демократизации советской оккупационной зоны в Германии. Временами также устанавливался контроль за процессом демонтажа значительной части немецкой инфраструктуры. Расходы на содержание советских войск довольно сильно обременяли бюджет этой зоны, реорганизованной в 1949 году в Германскую Демократическую Республику. Существенная демобилизация Красной Армии (с 1946 г. – Советской Армии) также затронула подразделения дислоцированные в восточной Германии. Их число сократилось в 1947 году, но часть из них не была ни расформирована, ни вывезена в СССР; там остались т. н. кадрированные войска, с ограниченным числом служащих, но располагающие полным вооружением. Именно их развитие в 1949 и 1950 гг. в условиях обострения международной обстановки значительно увеличило численность войск Группы, которая в середине 1950-х годов оценивалась примерно в 500 000 человек. Группа состояла из наиболее оснащенных и обученных частей Советской Армии. Эти войска были гарантией стабильности местных коммунистических режимов (например, во время подавления так называемого Народного восстания в ГДР в 1953 г.), а также потенциальным инструментом агрессии или защиты в случае военного конфликта в Европе. В 1954 г. завершился этап функционирования советских вооруженных сил как оккупационных сил в ГДР. Стого момента они были уже лишь частью взаимного баланса сил между конкурирующими блоками в Европе. Также это знаменовало начало доктринальных изменений в Советской Армии. Ей пришлось приспосабливаться не только к изменившейся международной обстановке, но и, прежде всего, к совершенно другим условиям ведения войны на поле боя.

PL

Grupa Radzieckich Wojsk Okupacyjnych w Niemczech powstała w czerwcu 1945 r. W jej skład weszły głównie wojska 1 Frontu Białoruskiego z marsz. Gieorgijem Żukowem jako pierwszym głównodowodzącym Grupy. Podstawowym zadaniem tych wojsk było nadzorowanie procesu demilitaryzacji i demokratyzacji radzieckiej strefy okupacyjnej w Niemczech. Doraźnie zabezpieczano też proces demontażu znacznej części niemieckiej infrastruktury przemysłowej. Koszty utrzymania wojsk radzieckich w znacznej mierze obciążały budżet tej strefy, przekształconej w 1949 r. w Niemiecką Republikę Demokratyczną. Znacząca demobilizacja Armii Czerwonej (od 1946 r. Armii Radzieckiej) dotknęła też jednostki stacjonujące we Wschodnich Niemczech. Ich liczebność w 1947 r. spadła, lecz część, która nie została rozformowana lub wycofana na tereny ZSRR; pozostała jako tzw. oddziały skadrowane, o ograniczonej liczebności, ale dysponujące pełnymi stanami uzbrojenia. Właśnie ich rozwinięcie w 1949 i 1950 r. w obliczu zaostrzenia sytuacji międzynarodowej pozwoliło znacznie zwiększyć liczebność wojsk Grupy, ocenianą w połowie lat pięćdziesiątych na około 500 tys. żołnierzy. Grupa składała się z najlepiej wyposażonych i wyszkolonych jednostek Armii Radzieckiej. Oddziały te były gwarantem stabilności miejscowych reżimów komunistycznych (np. podczas stłumienia tzw. „powstania ludowego” w NRD w 1953 r.), jak również potencjalnym narzędziem agresji lub obrony na wypadek konfliktu wojennego w Europie. W roku 1954 zakończył się etap funkcjonowania radzieckich sił zbrojnych jako wojsk okupacyjnych na obszarze NRD. Stały się one od tej pory jedynie elementem wzajemnego balansu sił rywalizujących w Europie bloków. To także początek zmian doktrynalnych w Armii Radzieckiej. Musiała się ona przystosować nie tylko do zmienionej sytuacji międzynarodowej, lecz przede wszystkim do zupełnie odmiennych warunków prowadzenia wojny na atomowym polu walki.

Refine search results

1 Komunizm: system – ludzie - dokumentacja

1 Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje

1 Pamięć i Sprawiedliwość

1 Przegląd Historyczno-Wojskowy

1 Rozprawy z Dziejów Oświaty

1 Toruńskie Studia Bibliologiczne

1 Greif T.

1 Hryciuk G.

1 Hrynicki W. M.

1 Imańska I.

1 Nikel J.

1 Willenborg T.

1 Zamiatała D.

1 2021

1 2020

1 2018

1 2016