Search results

1

Μεσοτησ – μεγαλοψυχια – ταπεινωσισ. The ethical ideals of ancient Greek philosophy and the virtue of humility according to the Greek Fathers of the Church in the fourth century

100%

Szram M.

Vox Patrum

|

2014

|

vol. 61

257-266

PL

Omówione w artykule ideały etyczne starożytnych Greków zawierały zarówno elementy zbliżone do chrześcijańskiej koncepcji pokory, jak i takie, które istotnie od niej się różnią. W antycznej Grecji uważano wprawdzie pychę za główną wadę, lecz przeciwstawiano jej nie uniżoną pokorę, uznawaną za przejaw nieśmiałości, słabości, lęku lub tchórzostwa, ale opartą na zasadzie umiaru postawę słusznej, uzasadnionej dumy, wynikającej z poczucia własnych możliwości. Autorzy wczesnochrześcijańscy IV w., idąc śladem Klemensa Aleksandryj-skiego i Orygenesa, przejęli pojęcia wypracowane przez myślicieli antycznych, nadali im jednak nieco inne znaczenie i osadzili je w nowym religijnym kontekście, chociaż niekiedy sugerowali, że antyczni myśliciele rozumowali w sposób zbliżony do chrześcijan. Zasadę umiaru połączył Jan Chryzostom z ewangelicznym radykalizmem, uznając za miarę wszystkiego Boga, który przekracza ludzką miarę, co ukazał w skrajnej kenozie swojego Syna. Ideał słusznej dumy był przedstawiany przez Ojców Kapadockich i Chryzostoma w kontekście odniesienia do Boga Stwórcy i Zbawcy, który – jak mówił Bazyli – jest jedynym powodem chlubienia się człowieka, co odbiera mu możliwość porównywania się i wywyższania ponad innych ludzi. Postawie pokornego uniżenia, określanej częściej słowem tapeinofrosyne, który stał się terminem technicznym na określenie cnoty pokory, autorzy epoki patrystycznej nadali jednoznacznie pozytywną ocenę, widząc w niej zarówno podstawę zdobywania innych cnót, jak i fundament zabezpieczający przed utratą cnót już zdobytych, na co szczególnie zwrócił uwagę w swoim nauczaniu Grzegorz z Nyssy, Jan Chryzostom, ale także pisarze z kręgów monastycznych, jak Ewagriusz z Pontu, a w późniejszych stuleciach Doroteusz z Gazy (VI w.) czy Jan Klimak (VII wiek). Wykorzystanie przez teologów greckich IV w. nie w pełni zbieżnych z chrześcijaństwem ideałów etycznych zaczerpniętych z antycznej filozofii świadczy o zwycięstwie zapoczątkowanego przez większość apologetów II w. otwartego podejścia do tych elementów greckiej paidei, w których tkwiły nasiona rozumnej prawdy, stanowiące swoiste przygotowanie do przyjęcia Ewangelii. Chęć Ojców Kościoła do podkreślania za wszelką cenę owej praeparatio evangelica mogła jednak niekiedy sprawiać, że dostrzegali oni w myśli antycznej zbyt wiele analogii z etyką chrześcijańską, przypisując filozofom starożytnym znajomość tego, co mogli dostrzec i zdefiniować dopiero oni sami jako chrześcijanie.

2

Can humility exist without poverty? A response by Cappadocian Fathers and John Chrysostom

100%

Szram M.

Vox Patrum

|

2014

|

vol. 62

505-510

PL

Greccy Ojcowie Kościoła IV w. uznawali zgodnie cnotę pokory za punkt wyjścia na drodze duchowego doskonalenia oraz za matkę wszystkich cnót. W duchu rozwijającego się monastycyzmu podkreślali przede wszystkim ścisły związek pokory z posłuszeństwem jako cnotą najbardziej jej pokrewną. Autor artykułu stara się znaleźć odpowiedź na pytanie, w jaki sposób postrzegali oni relację między pokorą i ubóstwem, mającą głęboką tradycję biblijną. Już w Starym Testamencie ludzie ubodzy (ptoco…) jako znajdujący się w potrzebie byli uważani za szczególnie skromnych i otwartych na pokorne szukanie pomocy u Boga i drugiego człowieka. Ojcowie Kapadoccy i Jan Chryzostom definiowali cnotę pokory jako przypisywanie wszelkiej chwały za dokonane dobre czyny samemu Bogu i niewywyższanie się ponad innych ludzi, nawet największych grzeszników. Zagadnienie związku ubóstwa z tak rozumianą pokorą poruszali komentując przede wszystkim pierwsze z ośmiu błogosławieństw Chrystusa na górze. Z analiz homilii poświęconych tej kwestii przez Grzegorza z Nyssy i Jana Chryzostoma wynikają następujące wnioski: (1) istnieją dwa rodzaje ubóstwa: duchowe i materialne, które są od siebie zależne; (2) istnieje także tzw. „złe ubóstwo”, które oznacza brak podstawowych cnót; jest ono przeszkodą do osiągnięcia cnoty pokory; (3) ubóstwo materialne ułatwia postawę pokory, ale nie wystarcza do osiągnięcia tej cnoty; (4) cnota pokory jest natomiast niemożliwa bez ubóstwa duchowego, które otwiera na Boga; (5) ludzie ubodzy w duchu, których dotyczy pierwsze błogosławieństwo, są synonimem ludzi pokornych.

3

Grammar of theology: logical argumentation from Origen to the Cappadocian Fathers

100%

Usacheva A.

Vox Patrum

|

2017

|

vol. 68

95-105

PL

W artykule przedstawiono filozoficzne i językowe tło ponicejskich debat teologicznych dotyczących relacji między Ojcem i Synem. Starano się zwłaszcza uwypuklić następujące zagadnienia: pochodzenie terminu hipostaza, filozoficzne i gramatyczne rozumienie określeń hypokeimenon i ousia oraz stoickie definicje: „element oznaczający” i „rzecz oznaczana”. W artykule przedstawiono nowe aspekty antyeunomiańskiej polemiki Ojców Kapadockich, które wynikają na skutek porównania pojęć teologicznych z greckimi teoriami językowymi i gramatycznymi. Takie porównanie ukazuje metodologiczny i techniczny aspekt argumentacji teologicznej Ojców Kapadockich, a także ich bliskość z metodologią egzegetyczną Orygenesa.

EN

The article outlines the philosophical and linguistic background of the Post- Nicene theological debates concerning the relationship between the Father and the Son. A sharp focus dwells of the provenance of the term hypostasis, the philosophical and grammatical understanding of the terms hypokeimenon and ousia and the Stoic definition of the signifier and thing signified. The article shows new aspects of the anti-Eunomian polemics of the Cappadocian fathers, which come into sight due to comparison of theological concepts with Hellenic linguistic and grammatical theories. In such a way, the comparison demonstrates methodological and technical strand of the theological argumentation of the Cappadocian fathers and their affinity for the exegetic methodology of Origen.

4

Pokora w walce z pychą – fundamentalny spór moralno-duchowy w rozumieniu Ojców Kapadockich i Jana Chryzostoma

100%

Szram M.

Vox Patrum

|

2013

|

vol. 59

531-545

EN

The aim of the article is to show the specificity of the fundamental fight in the soul and in the life of man between pride and humility as it is seen in the writings of the Cappadocian Fathers and John Chrysostom. In the opinion of the Greek Fathers of the 4th century pride is the root of all sin. It destroys all good fruits in the Christian spiritual development, whereas humility enables and protects spiritual growth. Arguing against the heretics of their time, mainly against the Arians, the Cappadocian Fathers (especially Gregory of Nazianzus) made particular attention to the theologians’ pride, characterized by the lack of respect for the mysteries of God and being proud that is without moderation in talking about God. Gregory of Nyssa pointed out the perversity of the vice of pride: the arbitrary exaltation leads finally to the great unwanted humiliation and even to fall into the sin. John Chrysostom emphasized the paradoxical risk characteristic of the process of spiritual fight: one can brag because of owned humility and enjoy it. Then even true humility can imperceptibly transform into pride and become its source. Therefore the righteous people should avoid the pride and seek humility with more care than sinners.

5

Listy Ojców Kapadockich do kobiet

100%

Dybała J.

Vox Patrum

|

2013

|

vol. 60

123-146

EN

The letters of the Cappadocian Fathers serve as part of the evidence that in the early Church correspondence of its leaders played an essential role in ensuring its proper functioning. Among the addresses of the epistles of Basil the Great, Gregory of Nazianzus and Gregory of Nyssa we find a few women. They came from diverse backgrounds. Some of them devoted their lives to the service of God, others were lay people. This article seeks to present a part of the bishops’ correspondence and answer questions concerning its female audience. The letters were divided into three groups: 1) consolatory ones; 2) parenetic ones; 3) and the rest of them, that because of their thematic variety were grouped together.

6

Ojcowie Kapadoccy w nauczaniu Jana Pawła II

80%

Widok N.

Vox Patrum

|

2007

|

vol. 50

213-227

EN

Continet hoc opusculum verba citata de operibus Patrum Cappadociae adhibita ab Ioanne Paulo II in „Angelus Domini”, in institutionibus inter audientias generales dictis, in homiliis in Basilica S. Petri seu Romae habitis et in orationibus ad tempus locutis. Horum Papa pleraąue verba inter audientias generales protulit ea ratione, ąuoniam natura institutionis apud Papam prope actioni pastorali Patrum Ecclesiae est. Nam ut pastores in primis religionis Christianae saeculis, ita Summus Pontifex nostris temporibus, Ioannes Paulus II, eandem doctrinam ad fidem et mores pertinentiam susceperunt.

7

Ojcowie Kapadoccy wobec biskupa Rzymu. Stanowisko Bazylego Wielkiego

80%

Widok N.

Vox Patrum

|

2004

|

vol. 46

193-209

EN

Hac in dissertatione de vinculis inter episcopos occidentales et Basilium tractatur. Ille inter octo ministerii pastoralis annos multiplicer ad episcopos occidentales, quoque ad Romae episcopum, se advertebat. In Oriente praecipue Arii sectae vigebant et Ecclesiae locales in communione non erant, atque Ecclesia in Antiochia est divisa. Quamobrem Basilius adiutorium inveniendum petebat in Occidente. Damasus, Romae episcopus, et alii episcopi occidentales causas rationesque, quibus Ecclesiae in Oriente occupatae sunt, comprehendere non potuerunt. Basilius ad communionem inter divisas Ecclesias in Oriente faciendam magna vi intendebat, potissimum cum Damaso. Quem attamen caput totius Ecclesiae non putabat, sed primum inter pares, qui magnam possidebat auctoritatem.

8

Wpływ św. Bazylego Wielkiego na trynitologię

80%

Kupryjaniuk J.

Rocznik Teologiczny

|

2017

|

vol. 02

249-262

PL

Teologia trynitarna stanowi fundament wiary. Artykuł podejmuje próbę zobrazowania wpływu jaki na teologię trynitarną i dogmat o Trójcy Świętej wywarł św Bazyli Wielki, jeden z wielkich Ojców Kapadockich. Św. Bazyli Wielki żył w trudnym okresie historii. Borykając się z herezjami opracował on podstawy terminologii teologicznej. Korzystał przy tym z dorobku filozofów dostosowując i zmieniając znaczenie słów przez nich używanych. Poprzez takie działania naraził się na krytykę innych biskupów. Pozostając jednak nieugiętym dał podwaliny definicjom dogmatyczny, Soborów Powszechnych. Terminologia wprowadzona przez Świętego jest aktualna i używana w teologii po dziś dzień.

EN

Trinitarian theology is basis of faith. The article shows the influence of Saint Basil the Great, one of great Cappadocian Fathers, on Triniratian theology and the dogma of the Holy Trinity. He lived in difficult period of time. Struggling against heresies he developed the basis for theological terminology. He used the achievements of philosophers, adapted and changed the meaning of words they used. Through such actions he was criticized by other bishops. He gave the basis for the dogmatic definitions of the Ecumenical Councils and terminology. Terms, he introduced, are used in theology to this day.

9

Sformułowanie wiary w trójjedynego Boga w latach 360-380. Formuła dogmatyczna mia ousia – treis hypostaseis

80%

Degórski B.

Vox Patrum

|

2001

|

vol. 40

227-235

IT

Non e possibile dare un giudizio completo sul valore dogmatico della formula dogmatica mia ousia – treis hypostaseis, senza conoscere la fede di Costantinopoli in cui essa ricevette il riconoscimento ufficiale. Ció nonostante, si puó dire che la formula proviene certamente dall’ambiente dei Padri Cappadoci.

10

Orthodox Commentary on the Culture of Christian Indifference in the Modern Society

80%

Dumitraşcu N.

Roczniki Teologii Ekumenicznej

|

2012

|

vol. 4(59)

79-89

EN

This article examines the moral crisis facing contemporary society with the alienation of European political thought from Christian values; a dictatorship of indifference which is paralleled in the struggles of the Cappadocian Fathers, faced with religious factionalism. Although St Basil and St Athanasius responded to religious matters, political exigency is revealed by the careers of Eusebius of Caesarea and Eusebius of Nicomedia. Similarly, modern religious leaders often fail to address political issues. The Church today requires a unity of faith and needs renewal rather than modernization. Orthodoxy requires greater transparency in accommodating the ethical norms of the Holy Fathers and faces challenges in its organization of pan-Orthodox structures.

PL

Artykuł rozpatruje kryzys moralny, który napotykają współczesne społeczeństwa wraz z wyalienowaniem europejskiej myśli teologicznej z myśli chrześcijańskiej; dyktatura indyferentyzmu, która ilustrowana jest w zmaganiach Ojców Kapadockich, staje wobec religijnej faktografii. Choć św. Bazyli i św. Atanazy odnoszą się do spraw religijnych, w karierach Euzebiusza z Cezarei i Euzebiusza z Nikomedii ujawnia się polityczny wymiar. Podobnie, współcześni przywódcy religijni zaniedbują odniesienie do zagadnień politycznych. Dzisiejszy Kościół wymaga jedności wiary i potrzebuje raczej odnowy niż modernizacji. Prawosławne wymaga większej przejrzystości w akomodowaniu norm etycznych Ojców Kapadockich i stawania wobec wymagań odnoszących się do organizacji struktur „panprawosławnych”.

11

Orthodox Commentary on the Culture of Christian Indifference in the Modern Society

80%

Dumitraşcu N.

Roczniki Teologii Ekumenicznej

|

2012

|

vol. 4

79-89

EN

This article examines the moral crisis facing contemporary society with the alienation of European political thought from Christian values; a dictatorship of indifference which is paralleled in the struggles of the Cappadocian Fathers, faced with religious factionalism. Although St Basil and St Athanasius responded to religious matters, political exigency is revealed by the careers of Eusebius of Caesarea and Eusebius of Nicomedia. Similarly, modern religious leaders often fail to address political issues. The Church today requires a unity of faith and needs renewal rather than modernization. Orthodoxy requires greater transparency in accommodating the ethical norms of the Holy Fathers and faces challenges in its organization of pan-Orthodox structures.

PL

Artykuł rozpatruje kryzys moralny, który napotykają współczesne społeczeństwa wraz z wyalienowaniem europejskiej myśli teologicznej z myśli chrześcijańskiej; dyktatura indyferentyzmu, która ilustrowana jest w zmaganiach Ojców Kapadockich, staje wobec religijnej faktografii. Choć św. Bazyli i św. Atanazy odnoszą się do spraw religijnych, w karierach Euzebiusza z Cezarei i Euzebiusza z Nikomedii ujawnia się polityczny wymiar. Podobnie, współcześni przywódcy religijni zaniedbują odniesienie do zagadnień politycznych. Dzisiejszy Kościół wymaga jedności wiary i potrzebuje raczej odnowy niż modernizacji. Prawosławne wymaga większej przejrzystości w akomodowaniu norm etycznych Ojców Kapadockich i stawania wobec wymagań odnoszących się do organizacji struktur „panprawosławnych”.

Refine search results

8 Vox Patrum

2 Roczniki Teologii Ekumenicznej

1 Rocznik Teologiczny

3 Szram M.

2 Dumitraşcu N.

2 Widok N.

1 Degórski B.

1 Dybała J.

1 Kupryjaniuk J.

1 Usacheva A.

2 2017

2 2014

2 2013

2 2012

1 2007

1 2004

1 2001

Μεσοτησ – μεγαλοψυχια – ταπεινωσισ. The ethical ideals of ancient Greek philosophy and the virtue of humility according to the Greek Fathers of the Church in the fourth century

Can humility exist without poverty? A response by Cappadocian Fathers and John Chrysostom

Grammar of theology: logical argumentation from Origen to the Cappadocian Fathers

Pokora w walce z pychą – fundamentalny spór moralno-duchowy w rozumieniu Ojców Kapadockich i Jana Chryzostoma

Listy Ojców Kapadockich do kobiet

Ojcowie Kapadoccy w nauczaniu Jana Pawła II

Ojcowie Kapadoccy wobec biskupa Rzymu. Stanowisko Bazylego Wielkiego

Wpływ św. Bazylego Wielkiego na trynitologię

Sformułowanie wiary w trójjedynego Boga w latach 360-380. Formuła dogmatyczna mia ousia – treis hypostaseis

Orthodox Commentary on the Culture of Christian Indifference in the Modern Society

Orthodox Commentary on the Culture of Christian Indifference in the Modern Society