Search results

1

Polsko-słowackie spory graniczne w pierwszej połowie XX wieku. Kwestia interpretacji i percepcji

100%

Matula P.

Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media

|

2021

|

vol. 7

|

issue 1

177-190

EN

There are historical disputes and conflicts between states and nations that are well known and still resonate in the consciousness of society. Examples can be found in the history of Polish-Ukrainian or Slovak-Hungarian relations, which often influence current political and social thinking and attitudes. On the other hand, there are conflicts about which the public knows little, and their awareness is tied only to a specific region, although their course and the severity with which they were fought are comparable to those that are much better known. One of such conflicts is the dispute over the Polish-Slovak border in the years 1918-1945, on which the chapter focuses. After World War I, the regions of Spisz, Orawa and Czadecki became the subject of a Polish-Czechoslovak territorial dispute. After two years of constant conflict, the Conference of Ambassadors decided to divide the territory between Poland and Czechoslovakia. A new border dispute occurred in 1938 after the signing of the Munich Agreement. Poland gained further parts of Orawa, Spisz and Czadecki. After the outbreak of World War II, the separated parts of the territory were annexed to Slovakia, which was Germany's ally in the September campaign. After 1945, the border returned to the pre-Munich state. During this long conflict there were armed clashes and murders. The dispute also had a strong and negative impact on Polish-Slovak relations, especially just before and during World War II. Today, this topic is usually dealt with only by Polish and Slovak historiography, but the interpretation of the events is different. In this paper, I will try to answer the question of what was the essence of the dispute, why the topic is little known in the public opinion and why Polish and Slovak historians still cannot agree.

2

Działalność kolekcjonerska Juliusza Zborowskiego na rzecz Muzeum Tatrzańskiego w kontekście plebiscytu spisko-orawskiego

67%

Kwiecińska M.

Lud

|

2023

|

vol. 107

|

issue 1

307-328

EN

Juliusz Zborowski, a graduate of Polish Philology at the Jagiellonian University, moved to Podhale in 1913, as he started working as a teacher in a junior high school in Nowy Targ. The historical events of those years, related to the establishment of new borders of the Second Polish Republic, made him engaged in activities for the protection of cultural heritage in the disputed areas of Spisz and Orawa. He was a member of the Main Plebiscite Committee of Spisz-Orawa, then the head of its press section of Gazeta Podhalańska (1919–1920), from 1918 a member of the Tatra Society, and in 1922 he became the first director of the Tatra Museum. In 1920, the Main Plebiscite Committee was liquidated, and the money collected for its activities was allocated to the purchase of ethnographic artefacts from the so-called southern borderlands of the Second Polish Republic. Zborowski started sourcing them for the museum. As a result, over two hundred examples of paintings painted on glass and colored ceramics as well as numerous objects from private collectors enriched the collections of the Tatra Museum.

PL

Juliusz Zborowski, absolwent polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w 1913 roku zamieszkał na Podhalu, bo podjął pracę nauczyciela w nowotarskim gimnazjum. Wydarzenia historyczne tamtych lat związane z ustalaniem nowych granic II Rzeczpospolitej sprawiły, że zaangażował się w działania na rzecz ochrony kulturowego dziedzictwa na spornych terenach Spisza i Orawy. Był członkiem Głównego Komitetu Plebiscytowego Spisko-Orawskiego, następnie kierownikiem jego referatu prasowego „Gazety Podhalańskiej” (1919–1920), od 1918 roku członkiem Towarzystwa Tatrzańskiego, by w 1922 roku zostać pierwszym dyrektorem Muzeum Tatrzańskiego. W 1920 roku Główny Komitet Plebiscytowy uległ likwidacji, a zebrane na jego działalność pieniądze zostały przeznaczone na zakup etnograficznych okazów z tak zwanych kresów południowych II Rzeczpospolitej. Zborowski zajął się ich pozyskiwaniem dla muzeum. W efekcie ponad dwieście egzemplarzy obrazów malowanych na szkle i barwnej ceramiki oraz liczne obiekty od prywatnych kolekcjonerów wzbogaciły zbiory Muzeum Tatrzańskiego.

3

National minorities in the Polish-Czechoslovak relations (1948-1989)

67%

Nowak K.

Historia Slavorum Occidentis

|

2020

|

issue 4 (27)

18-37

EN

The article describes the role of the problem of national minorities (Poles in Zaolzie, Czechs mainly in Kłodzko, and Slovaks in Polish parts of Spiš and Orava) in Polish-Czechoslovakian relations during the communist era. In the light of the author’s research, the nationalist heritage of border disputes from the first half of the 20th century influenced relations between the two countries also in later years, although the minority problem in their mutual relations was marginal and officially did not exist for both sides.

4

Jeszcze raz w sprawie działalności Piotra i Mikołaja Komorowskich na Górnych Węgrzech w XV wieku

67%

Krajewski K.

Średniowiecze Polskie i Powszechne

|

2021

|

vol. 13

133-160

EN

Karol Krajewski takes up the subject of the activity of Piotr and Mikołaj Komorowski of the Korczak coat of arms in the northern part of the Kingdom of Hungary in the fifteenth century. Their activity is closely related to the topic of Upper Hungary in this period, a topic that has been discussed many times since the beginning of modern historiography, especially in Slovak and Polish historiography. Krajewski’s article is an attempt to assess the value of this research.Krajewski focuses on the activity of Piotr and Mikołaj Komorowski in the Hungarian territories in the years from c. 1440 to c. 1480. Describing the activity of Mikołaj Komorowski, Krajewski points to, among other things, his active participation, in the capacity of a military commander, in the civil war in Hungary on the side of Władysław III of Poland (Władysław Jagiellończyk) and his conflict with the bishop of Kraków Zbigniew Oleśnicki for the Spiš starostwo (county). Among the activities of Piotr Komorowski, Krajewski discusses the gradual building of his position in the area of Upper Hungary during the life of Władysław III and in the period after this king’s death, his rivalry and cooperation with other powerful nobles in this region, his involvement in the events related to the activity of the so-called bratrzyks, and his participation in the conflicts between Casimir IV Jagiellon (Kazimierz Jagiellończyk) and Maciej Korwin.

DE

Der Autor des Artikels greift das Thema der Tätigkeit von Piotr und Mikołaj Komorowski mit dem Wappen von Korczak im nördlichen Teil des Königreichs Ungarn im 15. Jahrhundert auf. Diese Tätigkeit steht in engem Zusammenhang mit dem damaligen Oberungarn, das heißt mit einem Thema, das seit Beginn der modernen Geschichtsschreibung bereits mehrmals behandelt wurde, vor allem in der slowakischen und polnischen Geschichtsschreibung. In dem Artikel wird ein Versuch unternommen, den bisherigen Forschungsstand zu verifizieren.Der Autor konzentriert sich auf die Tätigkeit von Piotr und Mikołaj Komorowski in den ungarischen Territorien in den Jahren von etwa 1440 bis etwa 1480. Bei der Beschreibung von Mikołaj Komorowskis Aktivitäten verweist er unter anderem auf seine aktive Teilnahme als Oberbefehlshaber am Bürgerkrieg in Ungarn auf der Seite von Władysław III. von Warna oder auf den Konflikt des Magnaten mit dem Bischof von Krakau - Zbigniew Oleśnicki, um die Starostei Zips. Zu den Aktivitäten von Piotr Komorowski gehörten: der allmähliche Aufbau seiner Position in Oberungarn zu Lebzeiten von König Władysław III. von Warna und nach dessen Tod, Rivalität und Zusammenarbeit mit anderen, in dieser Region tätigenMagnaten, Beteiligung an Ereignissen verbunden mit der Tätigkeit der so genannten „Bratschiki“ und Teilnahme an Konflikten zwischen Kasimir dem Jagiellonen und Matthias Corvinus.

PL

Autor artykułu podejmuje temat aktywności Piotra i Mikołaja Komorowskich herbu Korczak na obszarze północnej części Królestwa Węgierskiego w XV wieku. Działalność ta jest ściśle związana z tematem Górnych Węgier w tym okresie, tematem, który był już od początku nowoczesnej historiografii wielokrotnie opracowywany, szczególnie w historiografii słowackiej i polskiej. W artykule podjęto próbę weryfikacji tego dorobku. Autor skupia się na działalności Piotra i Mikołaja Komorowskich na terenach węgierskich w latach od około 1440 do około 1480 roku. Opisując aktywności Mikołaja Komorowskiego, wskazuje między innymi na jego czynny udział jako dowódcy wojskowego w wojnie domowej na Węgrzech po stronie Władysława III Jagiellończyka czy też konflikt tego możnego z biskupem krakowskim Zbigniewem Oleśnickim o starostwo spiskie. Wśród działań Piotra Komorowskiego opisane zostały: stopniowe budowanie pozycji na obszarze Górnych Węgier za życia Władysława III Jagiellończyka i w okresie po jego śmierci, rywalizacji i współpraca z innymi możnymi działającymi w tym regionie, włączenie się przez Komorowskiego w wydarzenia związane z aktywnością tzw. bratrzyków oraz udział w konfliktach między Kazimierzem Jagiellończykiem a Maciejem Korwinem.

Refine search results

1 Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media

1 Historia Slavorum Occidentis

1 Lud

1 Średniowiecze Polskie i Powszechne

1 Krajewski K.

1 Kwiecińska M.

1 Matula P.

1 Nowak K.

1 2023

2 2021

1 2020

Polsko-słowackie spory graniczne w pierwszej połowie XX wieku. Kwestia interpretacji i percepcji

Działalność kolekcjonerska Juliusza Zborowskiego na rzecz Muzeum Tatrzańskiego w kontekście plebiscytu spisko-orawskiego

National minorities in the Polish-Czechoslovak relations (1948-1989)

Jeszcze raz w sprawie działalności Piotra i Mikołaja Komorowskich na Górnych Węgrzech w XV wieku