Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Piaseczno
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
In 2016, archaeological research was carried out in the crypt under the chancel of the Church of the Nativity of the Blessed Virgin Mary in Piaseczno. The article presents the problems related to its exploration. It discusses the fabrics that were found inside. The authors tried to indicate the impact of the functioning Marian Sanctuary on the resources of the church and to associate this fact with the funeral clothing of the deceased priests.
PL
W trakcie badań archeologicznych prowadzonych w latach 2009–2016 w kościele pw. św. Mikołaja w Gniewie pozyskano zespół trzech klamer metalowych. Następnie w 2017 r. przeprowadzono badania wykopaliskowe w kryptach kościoła pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny we wsi Piaseczno, należącej do gminy Gniew. Na stanowisku tym odkryto dwie kolejne pary klamer. Wszystkie znalezione klamry znacznie różnią się od siebie. Dzięki temu można odnieść wrażenie, że prócz trzymania buta na stopie, pełniły również funkcję dekoracyjną. Wyróżnić można dwa główne rodzaje klamer – wykonane z żelaza i ze stopu miedzi. Te drugie, sądząc po obecności zdobienia, mogły być bardziej wartościowe od ich odpowiedników ze stopu żelaza. Niezależnie od zastosowanego stopu korzystano z różnych technik ich produkcji, spośród których wymienić można te użyte w przypadku klamer z Gniewu i Piaseczna: kucie z drutu, wycinanie z kawałka grubej blachy i wywijane z cienkiej blachy. Zbiór omawianych sprzączek, pochodzących z dwóch sąsiadujących z sobą stanowisk (odległość pomiędzy miejscowościami wynosi 6 km), nie wykazał żadnych cech charakterystycznych dla poszczególnych egzemplarzy. Nie udało się ustalić żadnych wyróżników, które mogłaby sugerować miejsce wykonania omawianych artefaktów. Zaobserwowano jednak, że wszystkie sprzączki są dość skromne formalnie, a wszystkie też zostały wykonane z popularnych metali. Z uwagi na biżuteryjny charakter klamry mogły być przekazywane w spadku, a obuwie grobowe zapinane było tylko szpilkami krawieckimi lub nasuwane na stopę zmarłego bez zapięcia. Praktyka ta odnosi się w szczególności do obuwia, którego wierzchy wykonane zostały z tkanin, czyli przede wszystkim damskiego. Może to sugerować, że omawiane egzemplarze raczej należały do mężczyzn. Opisywane klamry mogły zatem stanowić element ubioru codziennego. Zagadnienia związane z interpretacją formalno-typologiczną znalezionych klamerek wskazują, z jakimi trudnościami interpretacyjnymi stykają się archeolodzy zajmujący się tymi aspektami kostiumologii. Obuwie z okresów nowożytnych z uwagi na niewielką ilość występowania w kolekcjach archeologicznych jest w dalszym ciągu materiałem tajemniczym i zagadkowym.
EN
During archaeological research carried out from 2009 to 2016 in the Church of St. Nicholas in Gniew, a set of three metal buckles was found. Then, in 2017, excavations were conducted in crypts of the Church of the Nativity of the Blessed Virgin Mary in the village of Piaseczno, in the Gniew District. Two other pairs of buckles were uncovered at this site. All the buckles found differ considerably. Thanks to this, one can get an impression that apart from holding the shoe on the foot, they also served decorative purposes. One can distinguish two main types of buckles: those made of iron and those made of a copper alloy. The latter, considering ornaments, could be more valuable than their iron counterparts. Regardless of the alloy used, manufacturing techniques differed, some of which were those used in the case of buckles from Gniew and Piaseczno: wire forging, cutting out of thick metal sheet, and folding thin metal sheet. On account of their jewellery-like character, this small collection of buckles discussed could be bequeathed, while most grave shoes were only fastened with tailor’s pins or put on the feet of the dead without fastening. This practice particularly concerned shoes with textile uppers, which mostly meant women’s shoes. It may suggest that the items in question were rather owned by men. The buckles described could be thus elements of the everyday attire. Issues connected with a formal and typological interpretation of the buckles found indicate interpretive problems faced by archaeologists dealing with these aspects of costume studies. Modern shoes, due to the scarcity of artefacts in archaeological collections, remain mysterious and puzzling objects.
PL
Dyskusja na temat nowożytnego obuwia jest dość ograniczona ze względu na szczupłość źródeł pozyskiwanych w czasie badań archeologicznych. Jednak tę lukę uzupełniają w jakiejś mierze kolekcje muzealne i ikonografia. Dlatego tak istotne jest publikowanie kolejnych znalezisk, bo tylko w oparciu o nie można podjąć dyskusję na temat pojedynczych egzemplarzy obuwia z wolną pietą. Taka właśnie para została znaleziona w południowej krypcia kościoła pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Piasecznie. Należy ona do unikatowych obiektów, ponieważ można określić jej wszystkie elementy oraz jakość skóry, która raczej należała do grubych. Ogólny stan zachowania obuwia można określić jako dobry. Powierzchnia skóry na podeszwach, obcasach oraz przyszwach świadczy o intensywnym użytkowaniu wyrobu za życia właściciela. Zostały one wykonane bez rozróżnienia kroju dla prawej i lewej stopy, ale odkształcenia wynikające ze znoszenia pozwalają ocenić, który pantofel noszono, na której stopie. Opisywana powyżej para pantofli odnaleziona w Piasecznie stanowi ciekawy przyczynek do dyskusji na temat obuwia z wolną piętą w ogóle. Podstawową trudność w interpretacji takiego znaleziska może sprawiać określenie funkcji, jaką pełniło. Funkcje obuwia ochronnego i obuwia domowego do pewnego momentu lub w specyficznych okolicznościach mogły przenikać się. Jednak wydaje się, że w czasach nowożytnych konstruowano oddzielne pary obuwia służącego jednym i drugim celom. Niestety, jedynymi przesłankami pozwalającymi skłaniać się ku którejś z tez są raczej subiektywne kategorie masywności i wielkości obuwia oraz różnorodność zastosowanych surowców. W artykule posłużono się szeregiem określeń obuwia z wolną piętą (patynki, mule, mulety, kapcie, pantofle), by unaocznić bogactwo językowe. Z pewnością w latach minionych określone modele miały swoje nazwy, niestety szczupłość przekazów nastręcza wielkie trudności w rekonstruowaniu dawnej rzeczywistości językowej.
EN
A discussion on modern shoes is limited on account of the scarcity of sources provided by archaeological research. This gap is to a certain extent filled by museum collections and iconography. This is why it is so important to publish new finds as one can only initiate discussion on isolated artefacts of open-back shoes based on such publications. Such a pair was found in the southern crypt of the Church of the Nativity of the Blessed Virgin Mary in Piaseczno. These are unique objects as it is possible to identify all their elements and to determine the quality of leather, which was rather thick. Their general state of preservation is good. The condition of the leather on the soles, heels, and uppers indicates that the shoes were intensively used when their owner was alive. There is no difference in cut between the left and the right shoe, however, deformations resulting from wearing allow to say which shoe was worn on which foot. The pair of shoes found in Piaseczno and described above represents a valuable contribution to the discussion on open-back shoes. When interpreting such finds, the basic difficulty is the determination of their function. In specific circumstances, functions of overshoes and home shoes could to a certain extent overlap. However, it seems that in the modern era separate pairs of shoes were made to serve these different purposes. Unfortunately, the only evidence that would allow to lean towards one of the options involves the categories of massiveness and size of the shoes, and the diversity of the materials used. The paper uses a number of names for open-back shoes (pattens, mules, chopines, slippers, pantables) to reflect the linguistic richness. There is no doubt that different designs used to have individual names, however, the scarcity of accounts makes it very difficult to reconstruct the linguistic reality of old.
PL
Niniejszy artykuł poświęcony jest preferencjom w zakresie rekreacji wśród mieszkańców podwarszawskiej gminy Piaseczno, w której zachodzą intensywne procesy suburbanizacji. Przedstawiono w nim najczęściej podejmowane formy aktywności ruchowej, a także preferowane zajęcia, z których mieszkańcy chcieliby skorzystać, a nie mają możliwości. Artykuł prezentuje też ocenę poszczególnych elementów składających się na gminną ofertę zajęć rekreacyjnych oraz poziom poinformowania mieszkańców o aktywnych formach spędzania czasu wolnego na terenie gminy. Autorka doszukuje się trzech możliwych rozwiązań w zakresie krzewienia rekreacji oraz kultury fizycznej na terenie atrakcyjnych przyrodniczo gmin podmiejskich. Pierwszy z nich – to rozbudowa gminnej infrastruktury umożliwiającej korzystanie z walorów przyrodniczych i krajobrazowych gminy w sposób ogólnodostępny i nieodpłatny, drugi – budowa gminnych ośrodków sportu i rekreacji oraz ogólnodostępnych boisk, a trzeci – wspie-ranie prywatnych przedsiębiorców w tworzeniu atrakcyjnych przestrzeni klubowych. Artykuł oraz zastosowana w nim metodologia badania mogą być pomocne przy pracach nad stworzeniem bądź aktualizacją gminnej strategii rozwoju sportu, rekreacji i kultury fizycznej.
EN
This article is dedicated to the preferences of recreation among the inhabitants of the municipality of Piaseczno near Warsaw, where intensive processes of suburbanization take place. It presents the most of ten undertaken forms of physical activities, as well as the preferred ones, which the inhabitants would like to take up, but do not have the opportunities. The paper presents also an assessment of the elements of the municipal offer of recreational activities and the level of being informed about the active forms of leisure time, available in the municipality. The author discerns three possible solutions to promote sport, recreation and physical culture in the suburban municipalities having attractive nature. The first is the development of municipal infrastructure for the use of natural and landscape values in a public way and free of charge, the second is the construction of municipal recreation and sports facilities, playing fields, and the third is supporting private entrepreneurs in creating an attractive ‘club spaces’. This article and the methodology used in the study can be helpful when working on the creation or updating of the municipal strategy of sport, recreation and physical culture development.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.