Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: Pidhirtsi

Sort By:

Limit search:

Inwestycje hetmanów w XVII wieku. Między interesem własnym a państwowym

100%

Bania Z.

TECHNE. Seria Nowa

2022

issue 9

25-40

At the end of the 16th century, the principle of the lifelong functioning of the hetman’s office was established. Perhaps it is no coincidence that the performing of hetmans function resulted in large-scale, sometimes exceptionally modern investments, they were: Zamość, Żołkiew, Brody, Stanisławow, Kudak and Okopy Św. Trojcy. The defense of the south-eastern borderland territories, where the hetmans had their greatest latifundia, initiated the creation of fortresses, centers of these latifundia, and at the same time created an effective system of defense of the entire state against Tatar and Turkish threats and Cossack uprisings. Stanisław Koniecpolski stood out, initiating the creation of a number of smaller fortresses – the most famous of them is Kudak - or Nowy Koniecpol, strengthening Bar with more modern fortifications, thinking about creating a Knight School in Lviv. What is worth emphasizing is the evolution of defense devices from simple bastions like in Żołkiew, through Brody bastions to modern, with panache designed fortifications surrounding Lviv at the end of the 17th century built on the initiative of Hetman Stanisław Jabłonowski. Another interesting problem are the mutual relations between the fortress and the residence, such as Brody and Podhorce, Lviv and Podkamień. The hetman-latifundists did not try to modernize the acquired older castles, such as Stanisław Koniecpolski, who did not modernize the sixteenth-century bastion system of castles in Mikuliniec and Jazłowiec. The Hetman’s office began to function as a permanent element of the political system of the Republic of Poland relatively late, so the hetman’s presence in the Senate was ensured by such additional dignities as the chancellor’s office – Zamoyski, Żołkiewski, and the castellan of Krakow – Koniecpolski, Jabłonowski. Only Stanisław Koniecpolski felt the need to emphasize his additional dignity by founding in the capital of Myślenice eldership, which was an endowment of the castellan dignity, in Myślenice a chapel for the miraculous image of the Blessed Virgin Mary. Summing up, the founding initiatives of the hetmans as state ministers and latifundists in the 17th century are extremely closely intertwined, which resulted from their involvement in the organization of the protection of their own estates most often located in the eastern borderlands of the country, particularly exposed to military actions in the 17th century.

W końcu XVI wieku ustaliła się zasada dożywotniego funkcjonowania urzędu hetmańskiego. Być może nieprzypadkowo sprawowanie tej funkcji przez hetmanów owocowało zakrojonymi na wielką skalę inwestycjami, niekiedy wyjątkowo nowocześnie pomyślanymi; były to: Zamość, Żółkiew, Brody, Stanisławów, Kudak i Okopy Św. Trójcy. Obrona południowo-wschodnich terytoriów kresowych, na których bądź w pobliżu których, hetmani posiadali swe największe latyfundia inicjowała powstawanie twierdz, centrów tych latyfundiów a jednocześnie tworzyły te dzieła skuteczny system obrony całego państwa przed zagrożeniami tatarskimi, tureckimi, powstaniami kozackimi. Wyróżniał się Stanisław Koniecpolski, inicjując powstanie szeregu mniejszych twierdz – najsłynniejsza z nich to Kudak – czy Nowy Koniecpol, umacniając bardziej nowoczesnymi fortyfikacjami Bar, myśląc o stworzeniu Szkoły Rycerskiej we Lwowie. Godna podkreślenia jest ewolucja urządzeń obronnych od nieskomplikowanych bastei-puntone jak w Żółkwi, poprzez bastiony Brodów do nowoczesnych, z rozmachem zaprojektowanych fortyfikacji otaczających Lwow w końcu XVII wieku z inicjatywy hetmana Stanisława Jabłonowskiego. Interesujący jest problem wzajemnych relacji twierdza – rezydencja, jak Brody i Podhorce, Lwow i Podkamień, Czy istniały namiastki takich powiązań twierdzy i rezydencji w przypadku Zamościa i Żółkwi, Stanisławowa? Hetmani-latyfundyści jednocześnie nie dążyli do modernizacji pozyskanych starszych zamków, jak na przykład Stanisław Koniecpolski, który nie unowocześnił szesnastowiecznego systemu bastejowego zamków w Mikulińcach i Jazłowcu. Urząd hetmański stosunkowo późno zaczął funkcjonować jako stały element systemu politycznego Rzeczypospolitej, zatem hetmanom obecność w senacie zapewniały takie dodatkowe godności jak kanclerska – Zamoyski, Żołkiewski, oraz kasztelana krakowskiego – Koniecpolski, Jabłonowski. Tylko Stanisław Koniecpolski poczuwał się do podkreślenia swej dodatkowej godności fundując w stolicy starostwa myślenickiego, stanowiącego uposażenie godności kasztelańskiej, w Myślenicach kaplicę dla cudownego wizerunku Najświętszej Marii Panny. Podsumowując inicjatywy fundatorskie hetmanów jako ministrów państwa i latyfundystów w XVII wieku są wyjątkowo ściśle ze sobą splecione, co wynikało zaangażowania ich w organizację ochrony własnych posiadłości najczęściej usytuowanych na Kresach wschodnich państwa, w XVII wieku szczególnie narażonych na działania militarne.

Previously Unknown Sources for Johann Philipp Kirnberger’s Flute Sonatas Found in the Former Rzewuski Music Collection from Podhorce (Pidhirtsi)

100%

Bieńkowska I.

Muzyka

2021

vol. 66

issue 3

92-116

W zbiorach Biblioteki Miejskiej w Tarnowie, Dział Starych Druków i Książki XIX-wiecznej, przetrwały rękopisy, PL-TAb 44 i 45, należące ongiś do kolekcji muzykaliów w Podhorcach, zawierające m.in. dwie sonaty na flet i basso Johanna Ph. Kirnbergera. Są to pierwsze, jak dotychczas, źródła pochodzące z terenu dawnej Rzeczpospolitej, które pośrednio potwierdzają dziesięcioletnią prawie działalność znakomitego teoretyka i kompozytora w naszym kraju. Rękopisy należy datować na lata pięćdziesiąte/pierwszą połowę sześćdziesiatych XVIII wieku. Utwory J.Ph. Kirnbergera to Sonata es-moll, której jedyny znany do tej pory przekaz znajdował się w zbiorach berlińskich (D-B Mus. 9953 Rara), oraz Sonata Fis-dur. W dotychczasowym dorobku Kirnbergera sonata w tonacji Fis-dur nie była znana. Porównanie Sonaty Fis-dur z Sonatą F-dur Kirnbergera dowodzi analogicznego do Sonaty es-moll i e-moll sposobu utworzenia przez tego kompozytora dzieła w tonacji z dużą liczbą znaków poprzez mechaniczne niemalże przesunięcie kompozycji o zadany interwał. Dostrzeżone warianty pomiędzy Sonatą F-dur i Fis-dur są nieliczne i nieznaczne. Przeprowadzone porównanie potwierdza, że sonata w takiej tonacji musiała znajdować się wśród dzieł niemieckiego kompozytora, poszerzając zasób jego kompozycji w tym gatunku do dwunastu. Wersja Sonaty Fis-dur, którą znamy z rękopisów PL-TAb, jest specyficzną dla danej kolekcji muzykaliów odmianą tego dzieła. Kompozycję zanotowano w postaci zniekształconej, zgodnie z praktyką przeróbek charakterystyczną dla zespołu muzycznego w Podhorcach, zamieniając miejscami części dzieła, a nadto dodając nową, autorstwa innego twórcy, tworząc instrumentalne pasticcio. Niepewne datowanie poszczególnych rękopisów zawierających Sonaty e-moll, es-moll, F-dur, Fis-dur utrudnia, niestety, odpowiedź na pytanie o czas powstania dzieł. Niewątpliwie jednak przekaz podhorecki stanowi najwcześniejsze z obecnie znanych źródeł zawierających Sonatę es-moll i jedyny, choć zniekształcony przekaz Sonaty Fis-dur J.Ph. Kirnbergera.

The music-related sources kept at Tarnów Municipal Library (Department of Early Prints and Nineteenth-Century Books) include manuscripts (PL-TAb 44, PL-TAb 45) which once belonged to the music collection of Wacław Rzewuski’s court ensemble in Podhorce (Pidhirtsi in Ukrainian). These manuscripts contain anonymously entered sonatas for flute and basso continuo, one of which has been recognised as the Sonata in E flat minor by Johann Philipp Kirnberger, previously only known from a Berlin copy. On the basis of comparative analysis with other extant sources, the Sonata in F sharp major found in the same manuscripts can also be attributed to Kirnberger.

Refine search results

1 Muzyka

1 TECHNE. Seria Nowa

1 Bania Z.

1 Bieńkowska I.

1 2022

1 2021

Search results

Inwestycje hetmanów w XVII wieku. Między interesem własnym a państwowym

Previously Unknown Sources for Johann Philipp Kirnberger’s Flute Sonatas Found in the Former Rzewuski Music Collection from Podhorce (Pidhirtsi)