Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 17

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Polish Kingdom
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Rosyjskie organizacje społeczne w Królestwie Polskim (1861-1914)

100%
Jaworski W.
Przegląd Wschodnioeuropejski
|
2014
|
vol. V/2
41-55
EN
In the Polish Kingdom in the years 1861-1914 were created at least 84 Russian social organizations and 10 their branches. For 1906, they assumed, respectively, 27 and 5. In the governorate cities established 61 associations (including Warsaw - 29), district towns - 28, another city - 1 and rail border settlements - 4. Government action against the social organization marked by legalizm, with no concessions to the Russians. The founders and members of the associationis were mostly government officials, army and police officers. Among the charitable organizations were the most (22 and 6 branches), social (19) and the cultural and library (17). The activities of the associations were mainly members of the support material and fill their free time.
2
Publication available in full text mode
Content available

STAN FINANSOWO-MAJĄTKOWY PROBOSTWA W BARGŁOWIE KOŚCIELNYM W DOBIE KRÓLESTWA POLSKIEGO

100%
Faszcza Ł.
Studia Ełckie
|
2016
|
vol. 18
|
issue 4
359 - 376
EN
The parish in Bargłów Kościelny, located within the borders of the then Augustowskie Province, constituted one of thousands of examples of parishes functioning on the territory of the Kingdom of Poland. In the examined period, it experienced a gradual economic development, which was reflected by the construction of economic facilities within the course of several years. The greater wealth of the parish was indirectly connected with the improving eco-nomic situation of the Polish land, which was recovering from the unfavourable Duchy of Warsaw period. The establishment of the economic background of the parish in Bargłów was strongly influenced by the parish priests, who were efficient administrators. In addition, the church in Bargłów owned large estate, which also exercised a considerable impact on its profitability. However, the development was impeded, to some extent, by the poor economic situation of the villages belonging to the parish, as they were not able to pay their tax dues to the church in full.
3
Publication available in full text mode
Content available

Warszawa i Lublin jako główne ośrodki obywatelskiego wymiaru sprawiedliwości w Królestwie Polskim w 1915 r.

100%
SOWIŃSKA D.
Historia i Świat
|
2015
|
issue 4
305-336
EN
The emergence of civil justice after the evacuation of Russians from the Polish Kingdom in 1915. This is one of the most important moments in the history of Polish judiciary. After more than a century of power invaders there is a chance to regain control over the administration and the judiciary. Polish lawyers had hoped that the occupiers leave the judiciary in their hands. Warsaw and Lublin - the fastest two centers operating in the Kingdom have become a role model for other courts. Regulations approved by the Committee of Citizens in Warsaw described the organization of the local judicial institutions. Its provisions became a model for the courts of Lublin, modifications resulted only from local relations. In addition to the changes in the organization and structure of the judiciary was introduced innovations in the rules of substantive law, both civil and criminal. They eased and modernize the existing legislation of the Russian case studies. The need for the establishment of the civil courts, as well as their functioning efficiently also testified by the number of pending cases. Polish lawyers hope to permanently take over the judiciary in the Kingdom were quickly snuffed out by the occupation authorities. Both in Warsaw and Lublin Polish citizens' initiative was considered as illegal and brought to its liquidation. However, experience has resulted in a few weeks on September 1 IX 1917 at the time of the recovery from the hands of the occupiers of justice.
4
Publication available in full text mode
Content available

Dobra Ziemskie Narodowe Wiszniów i ich zarządcy

100%
KORDYS A.
Historia i Świat
|
2015
|
issue 4
221-235
EN
National Good Earth or landed estates existing in the period of the Polish Kingdom, included the in sites of former crown lands. These numerous estates were owned by of the National Treasure. I discussed estate in Wiszniowie (Wiśniew in the present) located in the district Siedlce, is an example of national properities. Property in the Wiśniew is an example the nineteenth-century, a Polish village is located under Russian partition. Grange was their central location (house) inhabited mostly by the owner or lessee. Grange was center of administration and representative. The owners of these goods was the Treasury of the Kingdom but nevertheless they were repeatedly put a lease of or even included in the donation. This article is primarily a response to a question about which ones the village belonged in the nineteenth century to the property and who, when and to what extent o managed to land estates in Wiszniów. We also brings the people associated with these assets, and provides information about legal ways to acquire such assets owned lease or as a donation. The land reform of the countryside in the Polish Kingdom, the beginning of a long-term possession of the property by the Tsarist officers from the lineage of Maniukin. Their reign lasted time until the end of First World War.
5
Publication available in full text mode
Content available

Weryfikacja systemu szkolnego Królestwa Polskiego w początkach lat trzydziestych XIX wieku Po

89%
Rutkowski M.
Biuletyn Historii Wychowania
|
2002
|
issue 15/16
23-35
EN
.
6

Cyganie osiadli w Krolestwie Polskim. Proba opisu statystycznego

75%
Gontarek A.
Studia Romologica
|
2016
|
vol. 9
211-236
EN
The article deals with the issue Romani people settled in the Kingdom of Poland based on the first census that was conducted in the Russian empire in 1897. Its analysis allowed to determine the number of settled Romani groups (1061 people),which represented the rural settlement. As far as the population was concerned, the largest settlements were created in the two adjacent governorates – Lublin Governorate and Warsaw Governorate. This group, barely reaching one thousand people, was mostly concentrated on the East bank of the Vistula River. This river, as it turn out, a demarcation line for the Romani colonists, with some exceptions. The further to the West, the numbers of the settlers were lower, and the other way around – the further to the East, the higher the number of the settled Romani people. It is difficult to define occupational, social and religious structure due to lack of relevant data and primarily its fragmentation.
7
Publication available in full text mode
Content available

Młodzież Królestwa Polskiego wobec zagadnienia niepodległości Polski w latach I wojny światowej

75%
Waingertner P.
Przegląd Nauk Historycznych
|
2022
|
vol. 21
|
issue 2
191-215
EN
The aim of the article is to outline and analyze the attitudes of Polish youth from the Congress Kingdom towards the issue of Poland’s independence during the Great War. The attitude of the representatives of the young generation towards this issue is presented on the examples of the most important youth circles of the Polish Kingdom during the World War I: national and independence – the Polish Youth Association “Zet” and the Organization of Independence Youth “Zarzewie”; left-wing – the Union of Progressive and Independence Youth and the Union of Independent Socialist Youth; a circle of “revolutionists” and “internationalists” under the influence of the Social Democracy of the Polish Kingdom and Lithuania and the Polish Socialist Party-Left; finally – rural youth from the Bartosz’ Teams. The analysis covered political letters, declarations, appeals, diaries, as well as organizational activities and participation of young people in the Polish military action during the World War I. During this period, the majority of youth organizations of the Congress Kingdom – with the exception of a small circle of revolutionaries – unanimously raised the postulate of rebuilding independent Poland with the help of various means: through diplomatic channels, through the expansion of state institutions and as a result of the participation of the Polish soldier in the war struggles. They also shared the belief that the system of the reborn state should be based on democratic and self-government ideas, national and religious tolerance as well as social justice (or even socialist).
PL
Celem artykułu jest zarysowanie i analiza postaw polskiej młodzieży Królestwa Kongresowego wobec kwestii niepodległości Polski w dobie Wielkiej Wojny. Postawa przedstawicieli młodego pokolenia wobec tej kwestii jest prezentowana na przykładach najważniejszych młodzieżowych środowisk Królestwa Polskiego w latach I wojny światowej: narodowo-niepodległościowych – Związku Młodzieży Polskiej „Zet” i Organizacji Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie”; lewicowych – Związku Młodzieży Postępowo-Niepodległościowej i Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej; kręgu „rewolucjonistów” i „internacjonalistów”, pozostających pod wpływami Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy oraz Polskiej Partii Socjalistycznej-Lewicy; wreszcie – młodzieży wiejskiej spod znaku Drużyn Bartoszowych. Analizą objęto pisma polityczne, deklaracje, odezwy, pamiętniki, jak też działania w zakresie organizacyjnym i udział młodzieży w polskim czynie zbrojnym w czasie I wojny światowej. W tym okresie liczące się tajne i jawne organizacje młodzieży Królestwa Kongresowego – z wyjątkiem niewielkiego środowiska rewolucjonistów – zgodnie podnosiły postulat odbudowy niepodległej Polski z pomocą różnorodnych środków: drogą dyplomatyczną, poprzez rozbudowę państwowych instytucji i w wyniku udziału polskiego żołnierza w wojennych zmaganiach. Podzielały również przekonanie, iż ustrój odrodzonego państwa powinien opierać się na ideach demokratycznych, samorządowych, tolerancji narodowościowej i religijnej oraz sprawiedliwości społecznej (czy wręcz socjalistycznych).
8

Oznaczenia drogowe w Królestwie Polskim pierwszej połowy XIX wieku jako czynnik rozwoju ekonomicznego kraju

75%
Rutkowski M.
Roczniki Ekonomii i Zarządzania
|
2015
|
vol. 7(43)
|
issue 1-2
71-97
PL
Opis podejścia władz Królestwa Polskiego do lokalnych oznaczeń miejscowych i drogowych oraz wiorstowych wskazuje, iż problem ten stał się celem intensywnych zabiegów jeszcze w okresie konstytucyjnym. Otwarcie antynarodowy aspekt zagadnienia ujawnia się w roku 1833, gdy podjęto decyzję o wymazaniu z przestrzeni publicznej wszelkich oznak polskich kolorów państwowych. Następnie, gdy wprowadzono przepisy, aby we wszystkich wsiach wystawić słupy z oznaczeniem ich nazw, od roku 1835 drogowskazy miały nosić napisy nie tylko polskie, ale i rosyjskie. W roku 1843 namiestnik postanowił, aby stawiane przy szlakach komunikacyjnych przez właścicieli dóbr słupy drogowe uzupełnić o nowe dwujęzyczne napisy, zawierające informacje o „nazwie miejsca i liczbie domów”. Z kolei rozporządzenie o wprowadzeniu rosyjskich, wiorstowych, oznaczeń dystansu zostało wydane na długo przed powstaniem listopadowym. W konkluzji widzimy nieustanną troskę władz państwowych o uporządkowanie sytemu drogowskazów oraz tablic z nazwami miejscowości, z czym jednak łączy się nieodparcie wykorzystanie przez Rosjan zmian systemu oznaczeń drogowych do wprowadzenia wizualnie wszechobecnej tendencji rusyfikacyjnej.
EN
The way the authorities of the Polish Kingdom treated local place and road marking as well as verst distances (Pol. wiorsta) indicates that this was a matter of serious concern already in the so-called constitutional period. An openly anti-state nature of the problem became apparent in 1833, when a decision was made to erase from the public sphere any signs of Polish national colours. When it was ordered that all villages be marked with posts bearing their names, it was decreed that such name plates indicate a given place name both in Polish and in Russian (since 1935). In 1843, the Governor ordered that roadside mile posts installed by local landowners have new bilingual inscriptions added, giving information about the “name of the place and number of houses.” Notably, the order to introduce Russian verst designations of distance had been issued long before the November Uprising, which demonstrates the diligence of the Russian authorities to sort out the system of road signs and place nameplates. This in turn is associated with a strong tendency for Russification visible everywhere, including the changing of road marking
9

Instytucje miejskiego kredytu hipotecznego w Królestwie Polskim jako przyczynek do dyskusji o modelu organizacyjnym kredytu hipotecznego w Polsce

63%
Fermus-Bobowiec A.
Roczniki Nauk Prawnych
|
2018
|
vol. 28
|
issue 2
19-32
PL
W artykule przedstawiony został prawny mechanizm działania Towarzystw Kredytowych Miejskich w Królestwie Polskim, będących instytucjami miejskiego kredytu hipotecznego. Autorka uczyniła to na przykładzie Towarzystwa Kredytowego miasta Lublina, formułując przy tym wnioski ogólne co do modelu kredytu hipotecznego, oferowanego przez towarzystwa kredytowe. Towarzystwa Kredytowe były bowiem ówcześnie najpopularniejszym modelem organizacyjnym kredytu hipotecznego, nie tylko miejskiego (Towarzystwa Kredytowe Miejskie), ale i ziemskiego (Towarzystwo Kredytowe Ziemskie). W opracowaniu autorka zaprezentowała także inne niż towarzystwa kredytowe instytucje kredytu długoterminowego na ziemiach polskich, poszukując korzeni bankowości hipotecznej. W ten sposób poczynioną analizę, poprzez jej prawnohistoryczną perspektywę, uznała za przyczynek do dyskusji dotyczącej kredytu hipotecznego i miejsca współczesnej bankowości hipotecznej w Polsce.
10

Związki Królestwa Polskiego z Europą Zachodnią w dziedzinie oświaty i nauki w świetle protokołów posiedzeń RWP w latach 1845–1850

63%
Kula E., Massalski A.
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
|
2018
|
vol. 63
|
issue 3
131–147
EN
The Council of Public Education was created by the law on schooling of July 15, 1833 and was supposed to take over a number of powers that used to belong to the Government Commission on Religions and Public Enlightenment. During years between the insurrections (1831–1863), scientific and education relations of the Polish Kingdom and Western Europe were radically restricted. It was reflected in the protocols of the Council’s sittings that included only incidental records of cases of Polish scientists and teachers leaving abroad for scientific purposes. In majority, decisions of the Council having to do with international rela-tions at that time concerned purchases of items and exhibits and, less often, of magazines for scientific institutions, as Botanical Garden, Zoological Hall, or Public Library. Records in the protocols are therefore a proof of limited role of the Council of Public Education in the management of educational system of the Polish Kingdom during that period.
11
Publication available in full text mode
Content available

The Institution of Coercion of Debtors in Civil Matters in the Kingdom of Poland in the Years 1815–1875

63%
Bieda J.
Studia Iuridica Lublinensia
|
2016
|
vol. 25
|
issue 3
EN
The Napoleonic Code, which was in force since 1808 first in the Duchy of Warsaw and then in the Kingdom of Poland, provided for the institution of personal coercion in civil matters in Title XVIII (Book III – On Different Modes of Acquiring Property). It was an enforcement measure consisting of sending the debtor to prison in order to force him to fulfil his obligations. Initially, the detention did not result in cancelling the  existing debt or did not exclude the possibility of carrying out a further enforcement procedure towards the debtor. Debtors were initially kept in detention centres or taken into police custody. Separate penitentiary bodies were appointed by decision of Administrative Council in 1832. The prison service as well as provisions of the Civil Procedure Code including detailed procedures for the use of coercive measures against debtors, have been defined both in the decision of the Administrative Council of 13/25 September 1832 and in subsequent administrative regulations issued by the Government Commission of Internal and Spiritual Affairs in 1848 and 1859. The 1848 regulations referred to civil jail located in Warsaw at Leszno, but there were no specific instructions for jails in remote regions, which resulted in numerous abuses. It was not until 1859 that the Leszno regulations covered the whole area of the Kingdom of Poland. Coercive measures against debtors could be an effective means of enforcement, although the obligation to provide funding necessary to ensure the livelihood of the debtor constitutes some limitation in applying such a measure. Such a situation meant that at first the debtor tried to enforce the debt using other means. A drawback of the abovementioned institution were problems with the internal organization of the civil detention, particularly in terms of real detention of these debtors, who – according to the source material – were often at large.
PL
Kodeks Napoleona, obowiązujący od 1808 r. w Księstwie Warszawskim, a następnie w Królestwie Polskim, przewidywał w Księdze III (o różnego rodzaju sposobach nabycia własności) w tytule XVIII instytucję „przymusu osobistego w materyi cywilnej”. Był to środek egzekucyjny polegający na osadzeniu dłużnika w areszcie w celu zmuszenia go do wykonania ciążącego na nim zobowiązania, przy czym początkowo pozbawienie wolności nie powodowało umorzenia istniejącego długu ani nie wyłączało możliwości prowadzenia dalszej egzekucji z majątku dłużnika. Najpierw dłużników przetrzymywano w aresztach publicznych i aresztach policyjnych. Dopiero decyzją Rady Administracyjnej z 1832 r. utworzono odrębne organy penitencjarne. Organizacja aresztów cywilnych i przepisy kodeksu postępowania cywilnego, rozwijające szczegółowe procedury stosowania przymusu osobistego wobec dłużników, zostały określone w postanowieniu Rady Administracyjnej z dnia 13/25 września 1832 r. i w późniejszych przepisach administracyjnych wydawanych przez Komisję Rządową Spraw Wewnętrznych i Duchownych w 1848 i 1859 r. Regulacje z 1848 r. odnosiły się do aresztu cywilnego znajdującego się w Warszawie na Lesznie, natomiast nie było szczegółowej instrukcji dla aresztów mieszczących się na prowincji, co rodziło wątpliwości co do zasad ich organizacji i dawało możliwość licznych nadużyć. Ostatecznie dopiero instrukcja więzienna z 1859 r. rozszerzała obowiązywanie przepisów dla Leszna z 1848 r. na całe Królestwo Polskie. Instytucja przymusu osobistego dłużników w okresie obowiązywania francuskiej procedury cywilnej mogła być skutecznym środkiem egzekucyjnym, choć pewnym ograniczeniem w jego stosowaniu był obowiązek złożenia przez wierzyciela funduszy niezbędnych na utrzymanie dłużnika, co na pewno powodowało, że najpierw próbował on wyegzekwować dług za pomocą innych rodzajów egzekucji. Mankamentem omawianej instytucji były problemy z wewnętrzną organizacją aresztów cywilnych, w szczególności w zakresie rzeczywistego przetrzymywania w nich dłużników, którzy – jak wynika z materiału źródłowego – w praktyce często przebywali na wolności.
12
Publication available in full text mode
Content available

„Naród. Dodatek ilustrowany” (1906–1907) i jego wkład w upowszechnianie wiedzy wśród ludu w Królestwie Polskim

63%
Lubczyńska A.
Studia Medioznawcze
|
2017
|
issue 3 (70)
133-144
PL
Przedmiotem artykułu jest analiza dodatku do dziennika „Naród”, wydawanego przez Narodową Demokrację dla „ludu w Królestwie Polskim”. Zadaniem pisma było upowszechnianie wśród czytelników wiedzy z różnych dziedzin. Działalność wydawnicza endecji1 wśród ludu miała związek z programem stronnictwa zakładającym wykształcenie i pozyskanie tej warstwy oraz uczynienie z niej równoprawnej części narodu. Egzemplifikacją tych działań był m.in. tygodnik „Naród. Dodatek ilustrowany” (1906–1907).
EN
The article aims to analyse the supplement to the daily “Nation”, issued by the National Democracy for the peasantry in the Polish Kingdom. The goal of the magazine was to disseminate knowledge among the readers in various fields. The publishing activity of the national democrats was related to the party’s program of educating and making their supporters an equal part of the nation. The exemplification of these activities was „Nation. Illustrated Appendix“ (1906–1907).
13
Publication available in full text mode
Content available

Tabella Miast, Wsi, Osad Królestwa Polskiego z wyrażeniem ich położenia i ludności alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowey Spraw Wewnętrznych i Policyi z 1827 r. Znane źródło w nowej postaci

63%
Narojczyk K.
Przeszłość Demograficzna Polski
|
2021
|
vol. 43
29-59
EN
A vast, two-volume list of all the towns and villages of the Kingdom of Poland was published in 1827, with the number of houses and residents, and the type of ownership specified in it. It was the only official publication issued by the then central statistical body of the state – The Statistical Office of the Government Commission for the Internal Affairs and Police. Due to the alphabetical order of the entries, with the absence of any territorial grouping or partial summaries, this potentially valuable source for historical and demographic studies has been of only marginal use to historians. An attempt was made at its digitisation and at entering the data into the database system in 2020. This paper presents the historical background of creating this list and uses selected examples to present new, previously unavailable data exploration and analysis opportunities that are offered by an electronic form.
PL
W roku 1827 ukazał się obszerny, dwutomowy spis wszystkich miejscowości Królestwa Polskiego z wyszczególnieniem odnotowanej w nich liczby domów i mieszkańców oraz typem własności. Było to jedyne oficjalne wydawnictwo opublikowane przez ówczesny centralny organ statystyczny państwa – Biuro Statystyczne Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji. Zastosowanie alfabetycznej kolejności wpisów, przy braku jakiegokolwiek grupowania terytorialnego i podsumowań cząstkowych sprawiło, że to potencjalnie wartościowe źródło do badań historyczno-demograficznych było wykorzystywane dotychczas przez historyków marginalnie. W roku 2020 podjęto prace nad jego digitalizacją i wprowadzeniem danych do systemu bazodanowego. W artykule naświetlono historyczne okoliczności powstania tego wykazu oraz zasygnalizowano, na wybranych przykładach, nowe, niedostępne dotychczas możliwości krytyki i eksploracji danych, jakie stwarza ich postać elektroniczna.
14
Publication available in full text mode
Content available

Wydział Wojskowo-Policyjny Rządu Gubernialnego Lubelskiego w latach 1867–1915. Organizacja i obsada personalna

63%
Smyk G.
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
|
2019
|
vol. 22
141-165
EN
Following the unification reforms carried on by the tsar’s authorities in the Polish Kingdom after the January Uprising, the field administration was subject to reorganization. By the ukase of 19/31 December 1866 the new, modelled on the Russian one, act on the provincial and district administration was introduced. It abolished the current territorial division of the country as well as it changed the organization of civil intermediate authorities, adjusting them to the model of field administration in the Empire. The study presents, in the context of the general principles of the system of provincial management in the Kingdom of Poland, the evolution of powers, the transformation of its internal organisation and the characteristics of the personnel of the Military-Police Department of the Provincial Government of Lublin from its establishment in 1867 to the evacuation to Moscow in August 1915. The Lublin Province has been chosen as the subject of research because it was the second largest in the Kingdom of Poland, after the Warsaw Province, both in terms of territory and population. In relation to other provinces, the personnel of its offices was subject to increased Russification. It was particularly vivid here that the Russian authorities strived to quickly and fully replace Polish officials by Russians, loyal to the Tsar.The source material for the study includes primarily archival sources preserved in the fonds of the Provincial Government of Lublin stored in the State Archives in Lublin and relevant legal acts and literature on the subject. The main source of information about officials holding the posts of councillors and clerks in the Legal Department of the Provincial Government of Lublin was their personnel files (in Russian: “formularnye spiski”). A total of 80–90% of the documents of the fonds of the Provincial Government of Lublin preserved, which has made it possible to describe the characteristics of officials employed in the Legal Department of the Provincial Government of Lublin who held the positions of councillors and clerks: their nationality (religion) characteristics, social background, education and career history.Due to political reasons Poles were the first to be withdrawn from exercising management positions. The situation was different regarding executive positions i.e. officials, bookkeepers, journalists and their helpers. Poles retained them up until the beginning of the eighties. It was only in the next decades that their number started to decrease rapidly, so that in the second decade of the XX century they were with no exception replaced by the Russian officials.
PL
W następstwie reform unifikacyjnych przeprowadzonych przez władze carskie w Królestwie Polskim po powstaniu styczniowym, reorganizacji uległa administracja terenowa. Ukazem z 19/31 grudnia 1866 r. została wprowadzona w Królestwie nowa, wzorowana na rosyjskiej, ustawa o zarządzie gubernialnym i powiatowym. Zniosła ona dotychczasowy podział terytorialny kraju oraz zmieniła organizację pośrednich władz cywilnych, dostosowując je do modelu administracji terenowej w Cesarstwie. Opracowanie przedstawia – na tle ogólnych zasad ustroju zarządu gubernialnego w Królestwie Polskim – ewolucję kompetencji, przekształcenia organizacji wewnętrznej oraz charakterystykę obsady personalnej Wydziału Wojskowo-Policyjnego Rządu Gubernialnego Lubelskiego, od chwili jego utworzenia w 1867 r. do ewakuacji do Moskwy w sierpniu 1915 r. Za wyborem guberni lubelskiej jako przedmiotu badań przemawiało to, że była ona drugą co do wielkości i liczby ludności – po warszawskiej – w Królestwie Polskim. W stosunku do innych guberni obsada personalna jej urzędów poddana była nasilonej rusyfikacji. Dążenie władz carskich do szybkiej i pełnej wymiany polskiej kadry urzędniczej na rosyjską – z założenia lojalną wobec zaborcy – było tu szczególnie wyraźne. Podstawę materiałową studium stanowią przede wszystkim źródła archiwalne zachowane w zespole akt Rządu Gubernialnego Lubelskiego w Archiwum Państwowym w Lublinie oraz akty prawne i literatura przedmiotu odnosząca się do omawianego zagadnienia. Główne źródło informacji o urzędnikach piastujących stanowiska radców i referentów w Wydziale Wojskowo-Policyjnym Rządu Gubernialnego Lubelskiego stanowiły ich akta personalne – „formularnyje spiski”. Z zespołu akt Rządu Gubernialnego Lubelskiego zachowało się 80–90% dokumentów, co umożliwiło dokonanie charakterystyki urzędników zatrudnionych na stanowiskach radców i referentów pod względem: ich narodowości (wyznania), pochodzenia społecznego, wykształcenia i kariery zawodowej. Ze względów politycznych najszybciej odsunięto Polaków od sprawowania stanowisk kierowniczych. Inaczej sytuacja przedstawiała się odnośnie do stanowisk wykonawczych, tj. referentów, buchalterów, dziennikarzy i ich pomocników. Polacy utrzymali je aż do początku lat 80. XIX w. Dopiero w następnych dziesięcioleciach ich liczebność w stosunku do Rosjan zaczęła gwałtownie spadać, tak że w drugiej dekadzie XX w. zostali bez wyjątku zastąpieni przez urzędników rosyjskich.
15
Publication available in full text mode
Content available

Organizacja i funkcjonowanie aresztów policyjnych w Królestwie Polskim w latach 1817–1867. Część I

63%
Bieda J.
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
|
2019
|
vol. 22
107-126
EN
Police detention centres were created by the Government Commission of Internal and Police Affairs of October 6, 1817. They were brought to life to provide a suitable place of isolation for people arrested by the police authorities during the first steps of the investigation. However, in the following years they gained further functions as prisons for persons sentenced to short-term imprisonment or as accommodation for transported prisoners. The aim of this study is to present the legal basis for detention in police custody until the Government Commission for Internal Affairs is liquidated (1867) on the basis of administrative regulations issued by central government administration bodies and documents collected in state archives. Unfortunately, the preserved archival material is very fragmentary, it does not allow precise determination of places where police arrests have been organized, or detailed statistics on persons held in these centers. Certainly, however, we can conclude that the police detention centres in the entire period considered were mainly places of detention for police arrested persons, and that the regulations on the time of detention were repeatedly violated.
PL
Areszty policyjne zostały utworzone na mocy rozporządzenia Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji z dnia 6 października 1817 r. Powołano je do życia w celu zapewnienia odpowiedniego miejsca odizolowania dla osób aresztowanych przez władze policyjne w trakcie pierwszych czynności śledztwa. Jednakże w następnych latach areszty policyjne zyskały kolejne funkcje – jako więzienia dla osób skazanych na krótkoterminowe kary pozbawienia wolności czy jako miejsca noclegowe dla transportowanych więźniów. Celem opracowania jest przedstawienie podstaw prawnych osadzenia w areszcie policyjnym obowiązujących do roku 1867, czyli do czasu likwidacji Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych. Analizie poddano przepisy administracyjne wydawane przez centralne organyadministracji rządowej oraz dokumenty zgromadzone w archiwach państwowych, Niestety zachowany materiał archiwalny jest bardzo fragmentaryczny i nie pozwala na precyzyjne ustalenie miejsc, w których zorganizowane zostały areszty policyjne, ani sporządzenie szczegółowych statystyk dotyczących osób przetrzymywanych w tych ośrodkach. Z pewnością jednak możemy stwierdzić, iż areszty policyjne w całym badanym okresie pozostawały głównie miejscami przetrzymywania osób aresztowanych policyjnie oraz że nagminnie łamano przepisy o czasie zatrzymania w areszcie.
16
Publication available in full text mode
Content available

Legalne żydowskie związki zawodowe w Królestwie Polskim (1906–1914)

51%
Jaworski W.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
|
2016
|
issue 96
127-142
EN
No legal basis for trade unions meant that Jewish workers hired in Polish Kingdom assumed since the mid-nineteenth century mutual aid associations. The outbreak of the revolution in 1905, led to the liberalization policy of the government. In 1906 it issued temporary regulations on associations and unions which provided a possibility to form trade unions. In the years 1906–1908 26 trade unions were established. They were created by Jewish workers employed in craft workshop and small factories and employees of trade and services. Jewish trade unions were partly under the influence of the „Bund” and „Poalej Syjon”. State authorities closed down six trade unions. The crisis caused self destroying or cease operating for at least 13 unions. The economic recovery in the years 1910–1914 resulted in the creation of the eight unions. A total of 34 of the Jewish trade unions, until 21 were established in Lodz and nine in Warsaw. Most unions were founded by the workers and employees of the textile industry (8), trade and services (7), manufacturing clothing (5) and leather industry (4). After 1910 years salaried employees returned to form mutual aid associations.
PL
Brak podstaw prawnych działalności związków zawodowych spowodował, że żydowscy pracownicy najemni w Królestwie Polskim zakładali od połowy XIX w. stowarzyszenia pomocy wzajemnej. Wybuch rewolucji w 1905 r. spowodował liberalizację polityki władz państwowych. W 1906 r. wydano tymczasowe przepisy o stowarzyszeniach i związkach, które przewidywały możliwość tworzenia związków zawodowych. W latach 1906–1908 założono 26 związków zawodowych. Tworzyli je głównie robotnicy żydowscy zatrudnieni w warsztatach rzemieślniczych i małych fabrykach oraz pracownicy handlu i usług. Żydowskie związki zawodowe znajdowały się w części pod wpływami „Bundu” i „Poalej Syjon”. Władze państwowe zlikwidowały sześć związków zawodowych. Panujący kryzys spowodował samolikwidację lub zaprzestanie działalności przez co najmniej 13 związków. Ożywienie gospodarcze w latach 1910–1914 spowodowało powstanie ośmiu związków. Łącznie spośród 34 żydowskich związków zawodowych aż 21 założono w Łodzi i dziewięć w Warszawie. Najwięcej związków zawodowych założyli robotnicy i pracownicy przemysłu włókienniczego (8), handlu i usług (7), wytwórczości odzieżowej (5) oraz branży skórzanej (4). Po 1910 r. pracownicy najemni powrócili do tworzenia stowarzyszeń pomocy wzajemnej.
17
Publication available in full text mode
Content available

Ciało ludzkie i miasto: poborowi w guberni warszawskiej w roku 1913

51%
Kopczyński M., Sobechowicz Ł.
Kwartalnik Historyczny
|
2016
|
vol. 123
|
issue 3
EN
Height and Body Mass Index are anthropological measurements increasingly often used in studies on the standard of living of historical populations. This article conducts an assessment of the way in which those measurements reflect religious (Christians–Jews) and socio-economic (place of residence, profession, literacy) differences dividing the inhabitants of the Kingdom of Poland upon the eve of the Great War. The basic sources are almost 8000 measurements of 21-year old recruits from the gubernia of Warsaw. Height and BMI (Body Mass Index) in the Christians–Jews cross-section statistically differed to the disadvantage of the latter group. An equally essential impact was exerted by the place of residence. The residents of Warsaw were taller than the inhabitants of villages and small towns, but their BMI was lower; as many as 20% of Jewish recruits from Warsaw were underweight. The differentiation of height proves that the standard of living in towns was higher than in the countryside and small towns. In the case of Warsaw lower BMI could be explained by two causes: first, in past populations BMI measured not so much body fat as the muscle mass, which was higher in the villages. Second, the disproportion between height and BMI in Warsaw reflected a change in the participation of food expenses in household budgets. The moment young men became independent they probably limited food consumption and spent more on other commodities and entertainment available in large cities.
PL
Wysokość i wskaźnik masy ciała są miarami antropologicznymi coraz częściej wykorzystywanymi w dociekaniach nad standardem życia populacji historycznych. Przedmiotem artykułu jest ocena, w jaki sposób w miarach tych odzwierciedlają różnice wyznaniowe (chrześcijanie–Żydzi) oraz społeczno-ekonomiczne (miejsca zamieszkania, zawód, stopień alfabetyzacji) dzielące mieszkańców Królestwa Polskiego u progu Wielkiej Wojny. Podstawę źródłową stanowi blisko 8 tys. pomiarów dwudziestojednoletnich poborowych z guberni warszawskiej. Wysokość ciała i BMI (Body Mass Index) w przekroju chrześcijanie - Żydzi różniły się w sposób statystycznie istotny na niekorzyść tych ostatnich. Nie mniej istotny wpływ na różnice miało miejsce zamieszkania. O ile pod względem wysokości ciała zamieszkali w Warszawie górowali nad mieszkańcami wsi i małych miast, o tyle ich BMI było niższe; aż 20% poborowych ze środowiska Żydów warszawskich cechowała niedowaga. Zróżnicowanie wysokości ciała dowodzi, że w miastach standard życia był wyższy niż na wsi i w małych miastach. Niższe wartości BMI w Warszawie wyjaśnić można dwiema przyczynami. Po pierwsze, BMI w dawnych populacjach mierzy nie tyle otłuszczenie ciała, co masę mięśniową, która była wyższa na wsi. Po wtóre, dysproporcja między wysokością ciała a BMI w Warszawie odzwierciedla zmianę udziału wydatków na żywność w budżetach. Prawdopodobnie, z chwilą usamodzielnienia się młodzi mężczyźni ograniczali konsumpcję żywności, przeznaczając więcej środków na inne towary i rozrywki możliwe do nabycia w wielkim mieście.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.