Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: Polish episcopacy

Sort By:

Limit search:

Kościół katolicki w latach przełomu (1987–1989)

100%

Łatka R.

Pamięć i Sprawiedliwość

2019

issue 33

13-40

R ola Kościoła katolickiego w trzech ostatnich latach istnienia PRL była znacząca. Po trzeciej pielgrzymce Jana Pawła II wspomniana instytucja wystąpiła jako pośrednik i moderator dialogu między władzami a opozycją. Episkopat konsekwentnie odrzucał kolejne propozycje strony rządowej zmierzające do reformy systemu bez udziału dzia- łaczy zdelegalizowanej „Solidarności”. Zaangażowanie hierarchii kościelnej było nie- zwykle ważne dla doprowadzenia do rozmów „okrągłego stołu” oraz w czasie wyborów parlamentarnych w czerwcu 1989 r., gdy jej wsparcie okazało się kluczowe dla zwycięstwa Komitetu Obywatelskiego i klęski listy rządowej. W tym okresie Episkopat odniósł także bezprecedensowe sukcesy w zakresie relacji państwo–Kościół: uregulowanie swojego statusu prawnego i nawiązanie stosunków dyplomatycznych między Stolicą Apostolską i PRL. Oba osiągnął na własnych warunkach, wykorzystując swoją silniejszą pozycję negocjacyjną. Artykuł przedstawia podejście struktur centralnych Kościoła w Polsce do sytuacji politycznej w ostatnich trzech latach PRL, gdy Episkopat był swego rodzaju akuszerem porozumienia między władzą a opozycją.

T he Roman Catholic Church played a significant role during the last three years of the People’s Republic of Poland. Following the third pilgrimage of John Paul II, the institution acted as a mediator and moderator of dialogue between the authorities and the opposition. The episcopacy kept rejecting subsequent proposals of the government party to reform the system without involving activists of the delegalized “Solidarity” Movement. The involvement of the Roman Catholic hierarchy was hugely important for initiating the “Round Table” talks and during the parliamentary elections of June 1989 when its support turned out to be of key significance for the victory of the Civic Committee and for the defeat of the government party. At that time, the episcopacy also recorded unprecedented successes in the relations between the state and the Church, the regulation of its legal status as well as the Holy See and the People’s Republic of Poland entering into diplomatic relations. It achieved both on its own terms by leveraging its superior negotiation power. The article discusses the approach of the highest hierarchy of the Roman Catholic Church in Poland toward the political situation during the last three years of the People’s Republic of Poland when the episcopacy served as a kind of “midwife” for the agreement between those in power and the opposition.

Geneza rządu Tadeusza Mazowieckiego – aktorzy pierwszego i drugiego planu

67%

Nałęcz T.

Społeczeństwo i Polityka

2019

issue 3(60)

183-200

Streszczenie: Artykuł jest nowym politologicznym wyjaśnieniem genezy rządu T. Mazowieckiego. Omawia rozwój wydarzeń politycznych w 1989 r. od zawarcia kontraktu okrągłego stołu do podjęcia decyzji o powołaniu pierwszego od 1945 r. niekomunistycznego premiera w Polsce. Za najważniejszy czynnik sprawczy tego zwrotu uznaje społeczne protesty wywołane decyzją rządu Rakowskiego o urynkowieniu cen żywności. Przeraziły one gen. W. Jaruzelskiego i jego najbliższych współpracowników: gen. Cz. Kiszczaka i gen. F. Siwickiego. Obawiając się społecznego buntu, generałowie porozumieli się z hierarchami Kościoła i uzgodnili powołanie na premiera wskazanego przez episkopat T. Mazowieckiego. Artykuł docenia znaczenie czynnika uważanego dotąd za główną przyczynę powstania rządu T. Mazowieckiego, czyli rozbicie przez L. Wałęsę koalicji PZPR z ZSL i SD, ale przypisuje mu mniejszą od buntu społecznego rolę sprawczą.

This political science article proposes a new explanation of the genesis of T. Mazowiecki’s government. It describes the political events of 1989 from the conclusion of the Round Table contract to the decision on the designation of the fi rst noncommunist Prime Minister in Poland since 1945. The article identifi es the public protest initiated by Rakowski’s government’s decision to subject food prices to market forces as the reason for this development. Fearing a revolt, General W. Jaruzelski and his closest collaborators, General Cz. Kiszczak and General F. Siwicki, came to an understanding with Church hierarchy, and agreed to designate the episcopacy’s choice – T. Mazowiecki – as Prime Minister. The article recognizes that L. Wałęsa’s efforts to split the coalition of the Polish United Workers Party with the United People’s Party and the Alliance of Democrats played an important role in the creation of T. Mazowiecki’s government, however it attaches more importance to public protest, contrary to the current scientifi c consensus.

Refine search results

1 Pamięć i Sprawiedliwość

1 Społeczeństwo i Polityka

1 Nałęcz T.

1 Łatka R.

2 2019

Search results

Kościół katolicki w latach przełomu (1987–1989)

Geneza rządu Tadeusza Mazowieckiego – aktorzy pierwszego i drugiego planu