Search results

1

Pia exercitia w dziewiętnastowiecznych modlitewnikach diecezji chełmińskiej (na wybranych przykładach)

100%

Jakiel E.

Język - Szkoła - Religia

|

2019

|

vol. 14

|

issue 4

59-71

EN

Polish prayer books of 19th century (defined as devotional printed forms and song books) contained various forms of pia exercitia. Every devotional publication enclosed various song, prayer and service anthologies. Prayer books of former Chełmno diocese also contained prayer collections that were unique in relation to other polish publications of 19th century. In particular, songbook publicized in Pelplin contained spacious Sposoby słuchania mszy świętej. The variety of the ways of taking part in mass are the proof for vitality of people’s piety in Chełmno dioclese.

PL

Polskie modlitewniki z XIX w., określane jako druki dewocyjne i śpiewniki, zawierały różne formy pia exercitia. Każda dewocyjna publikacja obejmowała różne antologie pieśni, modlitw i nabożeństw. Modlitewniki dawnej diecezji chełmińskiej zawierały również zbiory modlitewne, które były unikatowe w stosunku do innych polskich publikacji XIX w. W szczególności śpiewnik wydany w Pelplinie podawał obszerne Sposoby słuchania mszy świętej. Różnorodność sposobów uczestniczenia we mszy jest dowodem na żywotność pobożności wiernych w diecezji chełmińskiej.

2

Introdukcja do religijnej literatury użytkowej w Polsce XIX wieku (środowisko rzymskokatolickie)

75%

Jakiel E.

Studia Gdańskie

|

2016

|

issue 38

89-100

PL

Niniejszy szkic jest wprowadzeniem w badania religijnej literatury użytkowej, jaka istniała w XIX wieku na ziemiach polskich. Jak dotąd nie prowadzono systematycznych badań w tym zakresie, a znane publikacje dotyczą jednostkowych zjawisk i tekstów. Najpierw wprowadzam podstawowe pojęcia i rozróżnienia terminologiczne, za pomocą których definiowany jest materiał badawczy. W dalszej części wskazuję na źródła i cele użytkowej literatury religijnej, omawiam podstawowe cechy i formy religijnej literatury użytkowej. Charakteryzuję i dokonuję wstępnej typologizacji druków religijnych, w których publikowana była przedmiotowa literatura religijna.

EN

This draft is an introduction to the research of the utility religious literature in 19th century. Up to now there have been no systematical reseach in this domain. Publictions within this scope are limited to the isolated phenomenons and texts. In the first place I introduce basic terminological concepts, that are useful to define research material. Further I determine the sources and purposes of the utility religious literature and describe its essential features. I characterise and typologize the utility religious literature publications.

3

Elementarz w roli modlitewnika – modlitewnik w roli elementarza (na przykładzie XIX-wiecznych polskojęzycznych świadectw piśmienniczo-wydawniczych). Zarys problemu

63%

Ratajczak T.

Język - Szkoła - Religia

|

2022

|

vol. 17

156-169

PL

Modlitewnik i elementarz mają ze sobą wiele wspólnego. Jako przykłady książki użytkowej, a więc służącej nie tylko do czytania, lecz także do praktycznego wykorzystania, wyróżniają się powszechnością i niejednorodnością. Ponadto – co było ważne w dobie zaborów – zarówno dawne druki służące do modlitwy, jak i podręczniki pomocne w nauce czytania i pisania odgrywały szczególną rolę kulturotwórczą, występując niekiedy w podwójnej roli, tzn. elementarz pełnił funkcję modlitewnika, a modlitewnik bywał nieformalnym elementarzem. Celem artykułu jest przywołanie takich elementarzy-modlitewników (na przykładzie druków XIX-wiecznych) poprzez przybliżenie ich zawartości treściowej i cech wydawniczych oraz wskazanie ich nadawców i geografii produkcji.

EN

Both the prayer book and the primer have a lot in common. As examples of the practical religious book, used not only for reading but also for practical needs, they are characterised by universality and diversity. Moreover, what was important in the period of the Partitions, both old printed matter used for prayer and primers helpful in learning to read and write played a special role in the field of culture, sometimes having a double role. In other words, a primer played the role of a prayer book, and a prayer book could be an informal primer. The article aims to discuss such primers-prayer books (on the example of 19th-century printed matter) by giving an insight into their content and publishing features, as well as by providing information about their publishers and production geography.

Refine search results

2 Język - Szkoła - Religia

1 Studia Gdańskie

2 Jakiel E.

1 Ratajczak T.

1 2022

1 2020

1 2016

Pia exercitia w dziewiętnastowiecznych modlitewnikach diecezji chełmińskiej (na wybranych przykładach)

Introdukcja do religijnej literatury użytkowej w Polsce XIX wieku (środowisko rzymskokatolickie)

Elementarz w roli modlitewnika – modlitewnik w roli elementarza (na przykładzie XIX-wiecznych polskojęzycznych świadectw piśmienniczo-wydawniczych). Zarys problemu