Results found: 1

Search results

Search:
in the keywords: Prussian Pomerania

Sort By:

Limit search:

Decyzje rozwodowe szlachty pomorskiej w drugiej połowie XVIII i na początku XIX wieku. Perspektywa antropologiczna

100%

Szudarek A.

Przeszłość Demograficzna Polski

2018

vol. 40

121-140

W artykule odniesiono się do wyników badań na temat rozwodów protestanckiej szlachty pomorskiej z tzw. Pomorza pruskiego na przełomie XVIII i XIX wieku. Na podstawie informacji zawartych w genealogiczno-historycznych kronikach rodów ustalono, wbrew utrzymującemu się w literaturze przekonaniu, że rozpady małżeństw szlacheckich nie należały do rzadkości. Rozwodzili się zarówno właściciele ziemscy, jak i szlachta nieposiadająca włości, najczęściej oficerowie. Założenia teologii protestanckiej obowiązujące na Pomorzu od XVI wieku stwarzały także i kobietom możliwość wystąpienia z wnioskiem o rozwód. Potwierdziło to liberalne pod tym względem Powszechne Pruskie Prawo Krajowe, które obowiązywało na badanym obszarze od końca XVIII wieku. Zastosowanie perspektywy antropologicznej i wykorzystanie założeń teorii działania koniunkturalnego pozwoliło ustalić, że rozwody były akceptowanym przez szlachtę sposobem na zakończenie małżeństwa i reprodukowanym przez następne pokolenia schematem. Stało się tak za sprawą włączenia rozwodów do kolektywnej mentalności tego stanu. Decyzje rozwodowe determinowała więc kultura, co oznacza, że nie były zracjonalizowane, a do ich powzięcia prowadził stan emocjonalny małżonków.

The article refers to research findings on divorces occurring among Protestant nobility in what was known as Prussian Pomerania, at the turn of the 19th century. Information extracted from family and historical chronicles allowed us to establish that, contrary to views expressed in the subject literature, marriage breakdowns were not uncommon. Divorces were obtained by both landowners and landless nobility, and most often by officers. From the 16th century onwards, the principles of Protestant theology also created the opportunity for women to file for divorce. It was then confirmed by the, liberal in this respect, General State Law for the Prussian States that was in force in this area from the end of the 18th century. Employing an anthropological perspective and the principles of the theory of conjunctural action allowed us to establish that ending a marriage by divorce was a way that was accepted by nobility, and a model followed by the next generations as divorces entered the collective consciousness of that social class. Divorce decisions were therefore determined by the culture, which means that they were not rationalized, but instead driven by the emotions of the spouses.

Refine search results

1 Przeszłość Demograficzna Polski

1 Szudarek A.

1 2018

Search results

Decyzje rozwodowe szlachty pomorskiej w drugiej połowie XVIII i na początku XIX wieku. Perspektywa antropologiczna