Search results

1

Dzieci nędzy – from a narrative poem to a novel. A preliminary study towards a reconstruction of Stanisław Przybyszewski’s creative process

100%

Badowska K.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2022

|

vol. 64

|

issue 1

137-169

PL

Na podstawie prześledzenia genezy Dzieci nędzy (1913) i historii komponowania tekstu dokonano ciekawych ustaleń z zakresu działań twórczych najgłośniejszego autora Młodej Polski – Stanisława Przybyszewskiego. Badania ujawniły m.in. niechęć pisarza do (czy może: nieumiejętność) radykalnej modyfikacji raz dokonanych zapisów tekstowych i wzrost literackiej efektywności z dala od wielkich miast. Kolacjonowanie przekazów powieści oraz lektura dokumentów osobistych pozwoliły stwierdzić, że znaczący wpływ na ostateczny kształt Dzieci nędzy miały powikłania osobiste i przykre okoliczności życiowe, które znacząco determinowały (czy raczej: destruowały) proces pisarski Przybyszewskiego, oraz ingerencja domagającego się uzupełnień wydawcy, któremu pisarz skwapliwie przyznał rację, dopisując kilka rozdziałów. Te sumiennie dokonane poprawki świadczą o tym, jak ważne były dla pisarza uwagi redakcyjne w udoskonalaniu tekstu.Najważniejsze odkrycie, do jakiego prowadzą badania tekstologiczne, dotyczy jednak autorskiej rezygnacji z zamierzonego pierwotnie poematu prozą i przetransponowania jego idei w formę powieściową. Ta decyzja – będąca rodzajem kapitulacji w zmaganiach z tworzywem – świadczyła de facto o nowatorskim myśleniu Przybyszewskiego o powieści i sprawiła, że Dzieci nędzy to niezwykle ciekawy artystycznie, nowoczesny zapis stanów psychicznych. Od strony rozwiązań konstrukcyjno-narracyjnych to niewątpliwie jedna z najciekawszych powieści Przybyszewskiego.

EN

The origins of Dzieci nędzy (1913) and the story of its writing offer interesting insights into the creative work of Stanisław Przybyszewski, the most prominent writer of the Young Poland period. The study has revealed, e.g., his aversion (or inability rather) to introduce radical modifications to already finished texts and that his literary efficiency increased the further he was from big cities. A collation of the novel and a reading of private documents have enabled me to ascertain that the final shape of Dzieci nędzy was to a large extent influenced by Przybyszewski’s personal complications and trying circumstances, which severely determined (or rather undermined) his writing process, as well as the interventions by his editor who demanded additions to the work, with which the writer always agreed and added several chapters. Those diligently developed corrections proved how important the editorial remarks of the need to improve the text were to the writer. However, the most important discovery resulting from the textual study is that of the author’s decision to abandon his initial intention to author an epic poem in prose and shift to the novelistic form. That resolution, a kind of a surrender in the struggle with matter, proves Przybyszewski’s innovative approach to the novel and as a result of it Dzieci nędzy are an artistically interesting modern record of psychological states. In terms of structural and narrative solutions, it is clearly one of the most interesting novels by Przybyszewski.

2

Rozterki modernistycznego (nie)istnienia – „ja” entropiczne w prozie Stanisława Przybyszewskiego

85%

Badowska K., Uniwersytet Łódzki I. F. P., katarinar@wp.pl

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2016

|

vol. 33

|

issue 3

EN

The author declares Stanisław Przybyszewski as one of the precursors of the modern recognition of subject as a broken entity, aware of internal contradictions, and therefore unable to constitute itself, unreconciled with being, turning into and enemy of itself. The Young Poland writer portrayed as an exponent of ontological uncertainty that characterised thinking about man and the world throughout the twentieth century. Analysing works from different stages of his career, the author finds that their heroes are not an aftermath of the epidemic of pessimism, but a reflection of a deeper anthropological crisis, one that lead, after Przybyszewski’s death, through Sartre’s existentialism to the postmodern proclamation of “death of the subject.” The author also indicates that Przybyszewski’s characters suffer from vagueness and elusiveness of their own selves, until they lose the sense of self, experiencing a crisis of rationalism and plunging into the cultural matrix.

3

Rozterki modernistycznego (nie)istnienia – „ja” entropiczne w prozie Stanisława Przybyszewskiego

80%

Badowska K.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2016

|

vol. 33

|

issue 3

137-154

EN

The author declares Stanisław Przybyszewski as one of the precursors of the modern recognition of subject as a broken entity, aware of internal contradictions, and therefore unable to constitute itself, unreconciled with being, turning into and enemy of itself. The Young Poland writer portrayed as an exponent of ontological uncertainty that characterised thinking about man and the world throughout the twentieth century. Analysing works from different stages of his career, the author finds that their heroes are not an aftermath of the epidemic of pessimism, but a reflection of a deeper anthropological crisis, one that lead, after Przybyszewski’s death, through Sartre’s existentialism to the postmodern proclamation of “death of the subject.” The author also indicates that Przybyszewski’s characters suffer from vagueness and elusiveness of their own selves, until they lose the sense of self, experiencing a crisis of rationalism and plunging into the cultural matrix.

Refine search results

3 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

3 Badowska K.

1 Uniwersytet Łódzki I. F. P.

1 katarinar@wp.pl

1 2022

2 2016

Dzieci nędzy – from a narrative poem to a novel. A preliminary study towards a reconstruction of Stanisław Przybyszewski’s creative process

Rozterki modernistycznego (nie)istnienia – „ja” entropiczne w prozie Stanisława Przybyszewskiego

Rozterki modernistycznego (nie)istnienia – „ja” entropiczne w prozie Stanisława Przybyszewskiego