Search results

1

Царские репрессии относительно грекокатолической Церкви на юго-восточной Речи Посполитой в конце XVIII века

100%

Bilyk V.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2019

|

issue 26

233-248

PL

W artykule przedstawiono działania rosyjskiej cesarzowej Katarzyny II, mające na celu wyłączenie parafii unickich spod jurysdykcji Kościoła Rzymskokatolickiego w nowo włączonych do Rosji z Rzeczypospolitej ziemiach ukraińskich. Na podstawie materiałów archiwalnych wykazano opór kleru i parafian Kościoła Greckokatolickiego wobec gwałtownego powrotu do Kościoła Prawosławnego.

EN

The article shows the actions taken by the Russian Empress Yekaterina II. They were aimed at excluding Greek Catholic parishes of the Ukraine from the jurisdiction of the Roman Catholic Church. They had been the part of Commonwealth of Poland and became newly-connected to Russia. It demonstrates, on the base of archival materials, the resistance of the clergy and parishioners of the Greek Catholic Church to the violent return to the Orthodox Church.

2

Władcy Rzeczypospolitej wobec Kościoła prawosławnego po soborze brzeskim 1596 roku

100%

Ciołka D.

Orientalia Christiana Cracoviensia

|

2015

|

vol. 7

EN

After the Council of Trent (1545–1563) the Catholic Church was revived and strong, such situation led to increasing in mission activity. Sisigmunt III by putting the idea of unity of church on Russian lands of Polish country into practise, showed his approval of the Union of Brest and ordered civil servants, voivodes, district administrators, mayors and legal advisors to follow decisions taken by the Union. Restriction of laws put Russian population off the Catholic Church and the Greek Catholic Church. Although demands to protect laws of the Church were presented from the very beginning of the Union during the Seym gatherings and their main goal was to abolish the Union and revive the hierarchy of the Eastern Orthodox Church, the fate of Orthodox people was still deteriorating.

PL

Po Soborze Trydenckim (1545–1563) w odrodzonym i silnym Kościele katolickim wzmogła się działalność misyjna. Realizujący ideę jedności kościelnej na ziemiach ruskich państwa polskiego Król Zygmunt III okazał swą aprobatę dla soboru brzeskiego i nakazał, aby urzędnicy państwowi, wojewodowie, starostowie, burmistrzowie oraz radcy poddali się decyzjom soboru. Ograniczenie praw zraziło ludność ruską do Kościoła rzymskiego oraz unickiego. Choć postulaty w obronie praw Kościoła prawosławnego były zgłaszane od samego początku unii na sejmach, a ich głównym celem było skasowanie unii oraz reaktywowanie prawosławnej hierarchii cerkiewnej, to los ludności prawosławnej systematycznie ulegał pogorszeniu.

3

Trzy szesnastowieczne spojrzenia na wolność w perspektywie katolickiej

100%

Bernacki W.

Horyzonty Polityki

|

2022

|

vol. 13

|

issue 45

219-229

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The research objective of this article is to present the different ways in which the sixteenth-century representatives of the Polish intellectual and political elites, who supported republicanism, defined and understood freedom. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The research problem centres around the description of a model of liberty within the framework defined by the legal order. The key issue was to capture the relationship between, on the one hand, the scope of civil liberty and, on the other hand, the way in which state legal norms were defined and created. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: After highlighting the importance of freedom as a key category and concept for political thought, the views on freedom and a republic of three sixteenth-century Polish political writers – Stanisław Orzechowski, Wawrzyniec Goślicki, and Piotr Skarga – are discussed. In their political considerations, they paid attention to different aspects, as each of them represented one of the three key “political subjects” ingrained in: democracy (local parliaments called sejmik), aristocracy (senate), and monarchy (king). RESEARCH RESULTS: The analysis conducted in the article allows the following conclusion to be formulated: a characteristic feature of Polish political thought in the sixteenth century, which stemmed from the concept of natural law ingrained in Catholicism, was the definition of freedom as human actions fully compatible with both natural and positive law and the conviction that the most appropriate system to guarantee it was a republic. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The main recommendation stemming from the analysis is to present the views of Polish political writers on the same topics from three perspectives: those typical of Protestants, Arians, and supporters of absolute monarchy.

PL

CEL NAUKOWY: Celem naukowym jest przedstawienie sposobu definiowania oraz rozumienia wolności przez przedstawicieli polskich elit intelektualnych i politycznych, orędowników idei republikanizmu – szesnastowiecznych pisarzy politycznych spoglądających na republikę z nieco odmiennych punktów widzenia. PROBLEM i METODY BADAWCZE: Problem badawczy koncentruje się wokół ukazania modelu wolności w ramach określanych przez porządek prawny. Kwestią kluczową dla badanej materii było uchwycenie relacji pomiędzy z jednej strony zakresem wolności obywatelskiej, a sposobem definiowania i zarazem tworzenia norm prawa państwowego z drugiej. PROCES WYWODU: Po podkreśleniu znaczenia wolności jako kategorii i pojęcia dla myśli politycznej, omówione zostały poglądy na wolność oraz republikę trzech polskich pisarzy politycznych XVI wieku: Stanisława Orzechowskiego, Wawrzyńca Goślickiego oraz Piotra Skargi. W swych rozważaniach politycznych odmiennie rozkładali akcenty, bowiem związani byli z trzema kluczowymi „podmiotami politycznymi” właściwymi dla demokracji (sejmiki), arystokracji (senat) i monarchii (król). WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Na podstawie przeprowadzonej analizy można przyjąć za prawdziwą następującą tezę: cechą polskiej myśli politycznej XVI wieku – wyrastającej na gruncie klasycznej dla katolicyzmu koncepcji prawa naturalnego – było definiowanie wolności jako działań ludzkich w pełni zgodnych tak z prawem naturalnym, jak i pozytywnym oraz przekonanie, że najwłaściwszym dla jej zagwarantowania jest ustrój republiki (respubliki). WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Za główną rekomendację należy uznać potrzebę prezentacji poglądów polskich pisarzy politycznych na tę samą materię z perspektywy protestanckiej, ariańskiej, ale i tej właściwej dla zwolenników monarchii absolutnej.

4

Francuzi w XVII-wiecznej Rzeczypospolitej

80%

Michalczuk A.

Studia Podlaskie

|

2019

|

vol. 27

61-74

EN

The 17th century was a period when the French became more interested in the Polish-Lithuanian Commonwealth. One of the reasons was Marie Louise Gonzaga’s arrival in Poland. The relations between the Poles and the newcomers were changeable. As long as they were satisfied with low offices and were not interested in political affairs, they were welcomed in the country. When they began to intervene in politics, they met a wave of criticism. This also referred to the queen. Nevertheless, French travellers seldom described in his accounts examples of aggression on the part of the Poles. On the contrary, they wrote about the hosts’ kindness and hospitality.

PL

XVII wiek był okresem, w którym nastąpił wzrost zainteresowania Francuzów Rzeczypospolitą. Jednym z powodów było przybycie nad Wisłę Ludwiki Marii Gonzagi. Stosunki Polaków z przybyszami układały się w sposób zmienny. Dopóki zadowalali się niskimi urzędami i nie interesowali sprawami politycznymi, byli mile widziani w kraju. Gdy zaczęli ingerować w politykę, spadała na nich fala krytyki. Dotyczyło to również królowej. Niemniej jednak, francuscy podróżnicy w swoich relacjach rzadko opisywali przypadki agresji ze strony Polaków. Wręcz przeciwnie, pisali raczej o życzliwości i gościnności gospodarzy.

5

NIEPRZEMIJAJĄCY UROK KRESÓW, CZYLI XVII-WIECZNA UKRAINA W POWIEŚCI FANTASTYCZNO-HISTORYCZNEJ JACKA KOMUDY WILCZE GNIAZDO

71%

Dejnek K. A.

Zeszyty Naukowe KUL

|

2013

|

vol. 56

|

issue 4

3-21

EN

The article presents Borderlands’ thread in the historical fantasy novel Wolves’ nest by jacek Komuda. it focuses on showing the awareness of the border, where the protagonists live. The article starts with a short presentation of the author’s profile and his literary achievements. Next, basic information about the theme of Borderlands in Polish literature and the source of their attractiveness and popularity is discussed. The main part of the article is the analysis of Borderlands’ threads in the novel along with the presentation of the 17th century Ukraine, their citizens as well as their culture and customs. it delivers detailed information about the image of Ukraine and the cultural awareness of its habitants constructed by Komuda.

PL

Artykuł przedstawia wątki kresowe w powieści fantastyczno-historycznej Wilcze gniazdo jacka Komudy. Koncentruje się na ukazaniu świadomości pogranicza, na którym żyją bohaterowie. Artykuł rozpoczyna krótka prezentacja sylwetki autora powieści oraz jego dokonań literackich. Następnie przybliżone zostają podstawowe informacje o temacie Kresów w literaturze polskiej oraz przyczyny jego atrakcyjności i popularności. Właściwa część artykułu to analiza wątków kresowych w powieści. Ukazana zostaje przestrzeń XVii-wiecznej Ukrainy, jej mieszkańcy, ich kultura i obyczaje. Przynosi ona szczegółowe informacje o skonstruowanym przez Komudę obrazie Ukrainy oraz o świadomości kulturowej jej mieszkańców.

Refine search results

1 Horyzonty Polityki

1 Orientalia Christiana Cracoviensia

1 Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

1 Studia Podlaskie

1 Zeszyty Naukowe KUL

1 Bernacki W.

1 Bilyk V.

1 Ciołka D.

1 Dejnek K. A.

1 Michalczuk A.

1 2022

2 2019

1 2015

1 2013

Царские репрессии относительно грекокатолической Церкви на юго-восточной Речи Посполитой в конце XVIII века

Władcy Rzeczypospolitej wobec Kościoła prawosławnego po soborze brzeskim 1596 roku

Trzy szesnastowieczne spojrzenia na wolność w perspektywie katolickiej

Francuzi w XVII-wiecznej Rzeczypospolitej

NIEPRZEMIJAJĄCY UROK KRESÓW, CZYLI XVII-WIECZNA UKRAINA W POWIEŚCI FANTASTYCZNO-HISTORYCZNEJ JACKA KOMUDY WILCZE GNIAZDO