Search results

1

Policje tajne w Królestwie Polskim (1815-1830) i dzieje ich spuścizny aktowej

100%

Wincenciuk P.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2012

|

issue 19

203-222

PL

Artykuł poświęcony jest zagadnieniu policji tajnych w Królestwie Polskim w latach 1815-1830. Artykuł został podzielony na trzy zasadnicze części. W pierwszej opisano historię kształtowania się policji tajnych na terenie Królestwa Polskiego, począwszy od 1813 r., a na wybuchu powstania listopadowego kończąc. Przedstawiono również struktury oraz sposoby funkcjonowania policji, ponadto scharakteryzowano najważniejszych agentów działających w tych policjach. W następnej części zajęto się losem akt, wytworzonych przez te policje, podczas powstania listopadowego oraz po jego upadku. Przedstawiono działalność organów powstańczych oraz władz rosyjskich zajmujących się tymi aktami. Następnie prześledzono los tych dokumentów począwszy od drugiej połowy XIX w., poprzez okres międzywojenny, II wojnę światową, aż po czasy współczesne. Ostatnia część poświęcona jest spuściźnie aktowej policji tajnych Królestwa Polskiego zachowanej w zasobie Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie. Spuściznę tą stanowi zespół akt policji tajnej w. ks. Konstantego. W części tej omówiono charakterystykę archiwalną zespołu oraz szczegółowo jego serie.

EN

This article is devoted to the secret police in the Polish Kingdom from 1815 to 1830. The text discusses the history of the formation of the secret police in the Polish Kingdom beginning from 1813 and at the outbreak of the November Uprising (1830) ending. The paper presents the structure and methods of functioning of the police and characteristics of the major agents. In the following section author discusses the fate of the police records during the November Uprising (1830-1831) and after its collapse. Presented are the bodies of insurgent administration and the Russian authorities dealing with these records. Then the fate of these records is traced from the mid-19th century to contemporary times. The final part of the article is about the legacy of the secret police of the Polish Kingdom preserved at the Central Archives of Historical Records in Warsaw. This legacy is composed of a set of the secret police files of the Grand Duke Constantine. Author presents in detail the contents of this fond.

2

Policje tajne w Królestwie Polskim (1815-1830) i dzieje ich spuścizny aktowej

100%

Wincenciuk P.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2012

|

issue 19

203-222

EN

This article is devoted to the secret police in the Polish Kingdom from 1815 to 1830. The text discusses the history of the formation of the secret police in the Polish Kingdom beginning from 1813 and at the outbreak of the November Uprising (1830) ending. The paper presents the structure and methods of functioning of the police and characteristics of the major agents. In the following section author discusses the fate of the police records during the November Uprising (1830-1831) and after its collapse. Presented are the bodies of insurgent administration and the Russian authorities dealing with these records. Then the fate of these records is traced from the mid-19th century to contemporary times. The final part of the article is about the legacy of the secret police of the Polish Kingdom preserved at the Central Archives of Historical Records in Warsaw. This legacy is composed of a set of the secret police files of the Grand Duke Constantine. Author presents in detail the contents of this fond.

PL

Artykuł poświęcony jest zagadnieniu policji tajnych w Królestwie Polskim w latach 1815-1830. Artykuł został podzielony na trzy zasadnicze części. W pierwszej opisano historię kształtowania się policji tajnych na terenie Królestwa Polskiego, począwszy od 1813 r., a na wybuchu powstania listopadowego kończąc. Przedstawiono również struktury oraz sposoby funkcjonowania policji, ponadto scharakteryzowano najważniejszych agentów działających w tych policjach. W następnej części zajęto się losem akt, wytworzonych przez te policje, podczas powstania listopadowego oraz po jego upadku. Przedstawiono działalność organów powstańczych oraz władz rosyjskich zajmujących się tymi aktami. Następnie prześledzono los tych dokumentów począwszy od drugiej połowy XIX w., poprzez okres międzywojenny, II wojnę światową, aż po czasy współczesne. Ostatnia część poświęcona jest spuściźnie aktowej policji tajnych Królestwa Polskiego zachowanej w zasobie Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie. Spuściznę tą stanowi zespół akt policji tajnej w. ks. Konstantego. W części tej omówiono charakterystykę archiwalną zespołu oraz szczegółowo jego serie.

3

Represje wobec członków młodzieżowych organizacji niepodległościowych w województwie śląskim/katowickim i krakowskim w latach 1945–1956 (wybrane aspekty)

88%

Szczypka A.

Prace Historyczne

|

2013

|

vol. 140

|

issue 3

279–297

EN

Communists had ambitious plans with regard to young people. They intended to educate them in such a way that they would ultimately become the builders of the “new system”. Yet this plan turned out to be impossible to implement in Poland where young people were strongly attached to tradition, religion and most importantly, where they were inculcated with patriotic values in their family homes. The communists, who knew that controlling young people would be a diffi cult process, issued a number of instructions to the security apparatus. The latter concerned among others the ways in which one ought to control the young generation. Young people had to bear the consequences of their independence activities. Following their arrest, they were usually subjected to a brutal investigation which lasted many hours; during these investigations the Intelligence Service (UB) officers usually bullied and harassed the detained. In most cases the investigation ended with drawing up charges and bringing a case to the Military District Court. As a rule, the military courts issued verdicts of a few years imprisonment. After the verdict had been passed, the young people could lodge an appeal to the Supreme Military Court in Warsaw; the latter could lower the sentence, but it could also refer the case for reconsideration with the recommendation that the defendants should obtain the highest possible punishment. After the passing of the sentence, members of youth independence organizations were for instance sent to forced labor camps. When having served their prison terms, they left the detention centers, the security apparatus continued to gather information about them, fearing that the young people will begin to set up independence organizations yet again. Sometimes, the invigilation continued for years.

4

(Proto)underground v politice komunistické strany : Vybraná reflexe z let 1965-1980

63%

Kudrna L., Stárek Čuňas F.

Moderní dějiny: sborník k dějinám 19. a 20. století (Modern History: Studies into 19th and 20th century history)

|

2017

|

vol. 25

|

issue 2

239-264

EN

The Czech (proto)underground remains one of the little-mapped phenomena of our modern history, despite the fact it triggered many key events during the communist regime era. The submitted study attempts to look at the persecution of underground society from the position of repressive bodies working as a kind of service organisation of the Communist Party. The roots of the underground date back to the mid-1960s when a generation defining itself (not just) against its parents reached a peak. Its most visible manifestations were seen at a "physical" level - long hair, and the musical "explosion" of beat groups. The first repression of this "bad" music occurred as early as 1957, with a witch hunt taking place ten years later in the Czechoslovak Socialist Republic against "vlasatce" (meaning long-haired men). Another wave of sistematic persecution occurred in the mid-1970s following events which occurred in the small village of Rudolfov near České Budějovice. It was then that State Security (the secret police) first noted that it was once again facing an old enemy whose rise it had neglected to notice.

5

The Impact of Soviet Ministry of State Security’s Advisers on Hungarian State Security Investigations, Late 1949–1950. A Case Study

45%

Szörényi A.

Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989

|

2020

|

issue 18

415-430

PL

Artykuł bada pierwszą poważniejszą sprawę prowadzoną przez węgierskie organy bezpieczeństwa po przybyciu delegacji sowieckich doradców ds. bezpieczeństwa pod koniec 1949 r., aby lepiej zrozumieć ich działalność w Budapeszcie. Artykuł przygląda się rutynowym praktykom roboczym przedstawicieli MGB we współpracy z lokalnymi funkcjonariuszami, zwłaszcza w przygotowaniu procesów pokazowych, które w epoce stalinowskiej były kluczowym elementem polityki uprawianej w bloku wschodnim. Badanym przypadkiem jest proces pokazowy w sprawie Standard Electric z lutego 1950 r., w którym wysokiemu kierownictwu amerykańskiego przedsiębiorstwa działającego na Węgrzech, w tym obywatelowi USA i Wielkiej Brytanii Robertowi Vogelerowi oraz Brytyjczykowi Edgarowi Sandersowi, postawiono zarzuty szpiegostwa i sabotażu. Wyjątkowo bogato zachowane materiały archiwalne i relacje funkcjonariuszy pokazują, że delegacja sowiecka pod przewodnictwem płk. Kartaszowa oraz jego zastępców, Poljakowa i Jewdokimienki, miała bezpośredni i pośredni wpływ na przygotowywany proces. Dochodzenie prowadzone było przez nowy departament utworzony przez doradców w ramach węgierskiego organu bezpieczeństwa (ÁVH). Materiały z procesu Standard Electric pokazują, że sowieccy oficerowie wprowadzili również pewne nowe metody pracy. Bezpośrednie zaangażowanie doradców MGB w procesie obejmowało (nieskuteczną) propozycję przeprowadzenia znacznej liczby nowych aresztowań; wybór Zoltána Radó (zatrzymanego w innym procesie) na jedną z kluczowych postaci w procesie Standard Electric; a także codzienne konsultacje i instrukcje udzielane węgierskim partnerom na temat metod przesłuchań i pożądanych wyników śledztwa. Doradcy, których działania wywołały również konflikty z lokalnymi funkcjonariuszami, zwłaszcza z płk. Gyulą Décsim, brali nawet osobisty udział w części przesłuchań i otrzymywali kopie wszystkich oświadczeń podejrzanych o przyznaniu się do winy. Na koniec artykuł zwraca uwagę naznaczenie badań porównawczych spraw i przypadków w innych krajach, które pokazują, że pomimo swoich szerokich uprawnień, znacznie przekraczających tradycyjny mandat doradcy, funkcjonariusze sowieccy nie mieli całkowitej kontroli nad procesem, bo tę sprawował węgierski przywódca Mátyás Rákosi.

EN

Examining the first major case the Hungarian state security organ realised after the arrival in late 1949 of the delegation of Soviet state security advisers, the paper aims to contribute to a deeper understanding of their activities in Budapest. The paper’s focus includes the everyday working practices of the MGB representatives in cooperation with the local officers, with a special emphasis on the preparation of show trials, an essential element of policy making in the Eastern Bloc during the Stalin era. The case in question is the Standard Electric show trial of February 1950, featuring espionage and sabotage charges against the senior management of an American-owned company in Hungary, including a US and a British citizen, Robert Vogeler and Edgar Sanders. The exceptionally rich surviving archival material and officers’ accounts show that the Soviet delegation, led by Colonel Kartashov and his deputies Polyakov and Yevdokimenko, affected the preparations of the case both indirectly and directly. The examination was handled by a new department established by the advisers within the Hungarian state security organ (ÁVH). The Soviet officers also introduced some fresh working methods, as reflected in the Standard Electric files. Direct involvement by the MGB advisers in the case comprised of a failed proposal to make a substantial number of new arrests; the selection of a detainee from another case, Zoltán Radó, to be used as one of the key figures in the Standard Electric trial; as well as consulting and instructing Hungarian counterparts on a daily basis as to interrogation methods and the desired results. The advisers, whose activities also led to some conflicts with local officers, especially Colonel Gyula Décsi, even took part in some of the interrogations personally and received copies of all confessions made by the suspects. The paper concludes, calling attention to the importance of comparative research into other cases and examples from other countries, that even though the Soviet officers had wide-ranging powers that obviously exceeded a traditional advisory mandate, they did not have complete control over the case as the ultimate direction rested in the hands of Mátyás Rákosi, Hungary’s supreme leader.

Refine search results

2 Miscellanea Historico-Archivistica

1 Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989

1 Moderní dějiny: sborník k dějinám 19. a 20. století (Modern History: Studies into 19th and 20th century history)

1 Prace Historyczne

2 Wincenciuk P.

1 Kudrna L.

1 Stárek Čuňas F.

1 Szczypka A.

1 Szörényi A.

1 2020

1 2017

1 2013

2 2012

Policje tajne w Królestwie Polskim (1815-1830) i dzieje ich spuścizny aktowej

Policje tajne w Królestwie Polskim (1815-1830) i dzieje ich spuścizny aktowej

Represje wobec członków młodzieżowych organizacji niepodległościowych w województwie śląskim/katowickim i krakowskim w latach 1945–1956 (wybrane aspekty)

(Proto)underground v politice komunistické strany : Vybraná reflexe z let 1965-1980

The Impact of Soviet Ministry of State Security’s Advisers on Hungarian State Security Investigations, Late 1949–1950. A Case Study