Search results

1

Zastosowanie uogólnionej miary odległości do podejmowania decyzji wielokryterialnych

100%

Dmytrów K.

Studia Ekonomiczne

|

2018

|

vol. 364

28-40

PL

W praktyce podejmowania wielokryterialych decyzji często spotykamy się z sytuacją, w której kryteria podejmowania decyzji są niemierzalne. Uogólniona miara odległości (Generalised Distance Measure – GDM) umożliwia uporządkowanie wariantów decyzyjnych, także biorąc pod uwagę cechy niemierzalne (zarówno na skali porządkowej, jak i nominalnej), dlatego może być wykorzystana jako narzędzie wspomagające proces podejmowania decyzji w takich przypadkach. W artykule zostanie podjęta próba wyboru wariantu decyzyjnego za pomocą uogólnionej miary odległości dla różnych kombinacji wag. Wyniki zostaną porównane do tych uzyskanych za pomocą metody TOPSIS dla odległości euklidesowych.

EN

In the practice of multiple-criteria decision making, we face very often the situation, in which decision making criteria are non-measurable. The Generalised Distance Measure (GDM) enables ordering of objects also considering the non-measurable variables (on both ordinal and nominal scale), so it can also be used as a tool of decision support in such cases. In the article, the author will try to select the decision variant by means of the Generalised Distance Measure for various combination of weights. Obtained results will be compared to these obtained by means of the TOPSIS method for Euclidean distances.

2

Stability of hospital rankings

94%

SIELSKA A.

Operations Research and Decisions

|

2020

|

vol. 30

|

issue 4

95-112

EN

Many hospital rankings are based on algorithms and weights elicited by experts. The paper attempts to build rankings of Polish district hospitals using the TOPSIS method and to examine the sensitivity of the results to the changes in weights. We considered 11 large and 34 medium-sized hospitals. The criteria set consists of man-days total, profit/loss on sales, contract with the National Health Fund, return on assets (ROA) and return on equity (ROE). Because of this, rankings consider different spheres in which hospitals perform, including the financial aspect and their main goal, i.e., treating patients. The results show that despite the overall high similarity of rankings, the benchmarking based on rankings should be done with care as the positions of some individual hospitals changed to a great degree.

3

Metoda FTOPSIS oparta na skierowanych liczbach rozmytych z obiektywnymi wagami

94%

Kacprzak D.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2018

|

issue 507

86-94

PL

Praca prezentuje rozmytą metodę TOPSIS opartą na skierowanych liczbach rozmytych z obiektywnymi wagami. Wagi są wyznaczone na bazie zdefuzyfikowanej macierzy decyzyjnej, wykorzystując entropię. Analizowane są różne metody defuzyfikacji skierowanych liczb rozmytych oraz ich wpływ na uzyskane wagi, ranking wag i ranking wariantów decyzyjnych. Opracowanie zawiera podstawę teoretyczną prowadzonych badań oraz poglądowy przykład numeryczny. W wyniku analiz stwierdzono, że różne metody defuzyfikacji dają różne wagi kryteriów oraz różny ich ranking. Sprawia to, że ranking wariantów decyzyjnych może się zmieniać i być zależny od metody defuzyfikacji.

4

Klasyfikacja branż sektora przemysłu spożywczego według ich sytuacji finansowej

94%

Florek J., Czerwińska-Kayzer D., Stanisławska J.

Zarządzanie i Finanse

|

2013

|

vol. 1

|

issue 3

151-163

PL

Celem głównym opracowania była klasyfikacja branż sektora przemysłu spożywczego w Polsce w 2010 roku, według ich sytuacji finansowej. Klasyfikacji dokonano wykorzystując syntetyczny miernik rozwoju, skonstruowany za pomocą metody TOPSIS. Najwyższymi wartościami syntetycznego miernika, a tym samym najlepszą sytuacją finansową, charakteryzowały się branże: produkcja pieczywa, produkcja świeżych wyrobów ciastkarskich i ciastek oraz produkcja gotowej karmy dla zwierząt domowych. Najniższymi wartościami syntetycznego miernika i najsłabszą sytuacją finansową odznaczały się branże: wytwarzanie skrobi i wyrobów skrobiowych oraz pozostałe przetwarzanie i konserwowanie owoców i warzyw.

5

The application of selected methods of multivariate statistical analysis to study objective quality of life in Polish and Belarusian regions

94%

Lialikava V., Skrodzka I., Kalinina A.

Przegląd Statystyczny

|

2020

|

vol. 67

|

issue 2

152-173

EN

The concept of life quality has been studied by specialists from a variety of scientific fields: economics, social geography, sociology, psychology, medicine, political sciences, and others. This contributes to the complementariness of the notion and broadens its interdisciplinary perspective, but on the other hand, it leads to a lack of unanimity in terms of the definition and measurement of the quality of life. Meanwhile, all developed countries in the world regard enhancing life quality as a priority of state policy. With the further advancement of our civilisation, quality of life will become a major issue in economic development. Therefore, monitoring this aspect of economic life, at both country and regional level, seems to be of particular significance. The paper aims to assess the suitability of selected methods of multivariate statistical analysis for the construction of a synthetic measure of objective quality of life. The study employs two methods of constructing synthetic measures of objective life quality: the linear ordering method – TOPSIS, and factor analysis. The results obtained by means of multivariate statistical analysis methods made it possible to create ratings of Polish and Belarusian regions in terms of objective quality of life and to further divide the regions into typological groups.

6

The positional MEF-TOPSIS method for the assessment of complex economic phenomena in territorial units

94%

Łuczak A., Just M.

Statistics in Transition new series

|

2020

|

vol. 21

|

issue 2

157-172

EN

In this paper, the authors propose a new methodological approach to the construction of a synthetic measure, where the objects are described by variables with strong asymmetry and extreme values (outliers). Even a single extreme value (very large or very small) of a variable for the object may significantly affect the attribution of an excessively high or low rank in the final ranking of objects. This dependence is particularly apparent when using the classical TOPSIS (Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution) method. The aim of the study is to present the application potential of the positional MEF-TOPSIS method for the assessment of the level of development of complex economic phenomena for territorial units. In the positional TOPSIS method, the application of the spatial median of Oja, which limits the impact of strong asymmetry, is proposed. In order to weaken the influence of extreme values, the Mean Excess Function (MEF) is used, by means of which it is possible to identify the limits of extreme values and establish model objects. The proposed approach is used to assess the financial self-sufficiency of Polish municipalities in 2016. The study finally compares the results of applications of positional MEF-TOPSIS and the classic and positional TOPSIS methods.

7

A new multicriteria decision support tool based on fuzzy SWARA and TOPSIS

94%

Brahmi H., Moalla T. L.

Multiple Criteria Decision Making

|

2021

|

vol. 16

5-22

EN

The problem of selecting 3PL (Third Party Logistics) suppliers is a major issue in the management of the supply chain and the improvement of the production management of a manufacturing company. A 3PL supplier can be defined as a company that provides contract logistics services to a manufacturer, supplier or main user of a product or service. It is called a third party because the logistics provider does not own the products but participates in the supply chain between the manufacturer and the user of a given product. In actual cases, several decision-makers intervene in the selection of 3PL suppliers and each one has his own points of view and wishes to take into account criteria which are not generally the same for all the decision-makers. Furthermore, the criteria have different weights. In this study, we propose a method to solve this problem. It consists of a combination of the fuzzy Stepwise Weight Assessment Ratio Analysis (SWARA) method with the Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS). The objective is to optimize the decision-making process and have another, more dynamic model and satisfy the needs of the decision-maker. Fuzzy SWARA is one of the new methods being used for ranking evaluation criteria based on decision makers’ expected degree of importance to determine the weights of evaluation criteria (Selçuk, 2019). This method can be used to facilitate estimation of decision makers’ preferences regarding the meaning of attributes in the weight determination process. TOPSIS is a multi-criteria method for identifying solutions from a finite set of alternatives (Behzadian et al., 2012). To the best of our knowledge, this combination has not been developed in the literature, especially in the third-party logistic problems. The proposed model will be implemented to solve a 3PL problem of a company selling steel products.

8

Analiza dostępności mieszkań w miastach wojewódzkich Polski z wykorzystaniem metody TOPSIS

94%

Matel A., Marcinkiewicz J.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2017

|

issue 475

170-182

PL

Celem artykułu jest analiza dostępności mieszkań w miastach wojewódzkich Polski. Analizę przeprowadzono dla roku 2015. Źródłem danych były opracowania dotyczące rynku nieruchomości realizowane przez Narodowy Bank Polski oraz opracowania Głównego Urzędu Statystycznego. Dokonano wyboru i selekcji odpowiednich wskaźników ilościowych, a następnie analizy metodą TOPSIS, co pozwoliło na porównanie i uszeregowanie badanych miast pod względem dostępności mieszkań. Uszeregowania miast dokonano, stosując trzy warianty nadania wag poszczególnym zmiennym. Najwyższą dostępność mieszkań odnotowano w Katowicach i Gdańsku. Oszacowany wskaźnik był wysoki również w Szczecinie, Warszawie, Poznaniu, we Wrocławiu i w Rzeszowie. Miasta o najmniejszej dostępności mieszkań według przeprowadzonej analizy to Białystok, Bydgoszcz i Kielce. Niską dostępnością cechowały się również Olsztyn, Lublin, Opole i Zielona Góra. W pozostałych miastach (Kraków, Łódź) dostępność mieszkań jest na średnim poziomie.

9

THE RATING SCALE MODEL IN THE CONSTRUCTION OF FUZZY TOPSIS METHOD

94%

Jefmański B.

Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych

|

2014

|

vol. 15

|

issue 2

112-124

EN

Fuzzy TOPSIS method enables linear ordering of objects characterized by linguistic variables, which values constitute expressions emerging from natural language. Crucial, however, often neglected phase of this method is a selection of the way of introducing linguistic expressions by fuzzy numbers. Therefore, in this article one suggested a modification of fuzzy TOPSIS method using Rating Scale Model (RSM) to establish triangular fuzzy numbers. A suggested method enables establishing the rank of objects on the basis of objective criteria and subjective weights expressed in the form of triangular fuzzy numbers. Usability of the suggested method was confirmed by an empirical example, concerning linear ordering of selected smartphones models.

10

Scenario planning as a new application area for TOPSIS

94%

GASPARS-WIELOCH H.

Operations Research and Decisions

|

2023

|

vol. 33

|

issue 2

23-34

EN

TOPSIS is a well-known approach applied to multi-criteria decision-making under certainty (M-DMC). However, recently, some analogies between this domain and scenario-based one-criterion decision-making under uncertainty (1-DMU) have been revealed in the literature. Thus, the similarities aforementioned give the possibility to adjust TOPSIS to another area. The goal of the paper is to create a new method for problems with non-deterministic parameters on the basis of TOPSIS ideas. In the suggested approach criteria weights (declared within TOPSIS) are replaced by subjective chances of occurrence which are estimated for each scenario. The novel method has an advantage over existing classical decision rules designed for 1-criterion decision-making under uncertainty since within this procedure each payoff connected with a given option is compared with the positive and negative-ideal solutions.

11

Zastosowanie analizy korespondencji w analizie związku między wielkością oraz poziomem i dynamiką rozwoju polskich miast

94%

Batóg B., Batóg J.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2017

|

issue 468

20-28

PL

W artykule podjęty został problem efektów skali urbanizacji. W tym celu analizie poddano występowanie relacji między wielkością polskich miast na prawach powiatu i ich rozwojem społecznym, demograficznym i gospodarczym. Badając te relacje, autorzy wykorzystali dwie metody badawcze: analizę korespondencji, która umożliwia ocenę relacji zachodzących między kategoriami zmiennych mierzonych na skalach niemetrycznych, oraz metodę porządkowania liniowego TOPSIS. Wykorzystane cechy diagnostyczne charakteryzowały podstawowe procesy społeczne, demograficzne i gospodarcze zachodzące w miastach w latach 2002-2015. Źródłem danych był Bank Danych Lokalnych GUS. Uzyskane wyniki wskazują, że w większych miastach można zaobserwować wyższy poziom i dynamikę rozwoju, zwłaszcza w odniesieniu do struktury demograficznej, poziomu przedsiębiorczości, poziomu wynagrodzeń oraz skali bezrobocia.

12

Metoda pomiaru poziomu zaufania do technologii

84%

Pawłowska-Nowak M., Nowak M.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2023

|

vol. 67

|

issue 5

150-161

EN

The aim of the article is to develop a method of measuring trust in technology. The target method uses the Thurston method to assign weights to the decision criteria and the TOPSIS method modified by the author. The developed method was used to examine the level of trust in technology (ERP class software) among employees of a large e-commerce company in Poznań. The article consists of five chapters. The first of them presents an introduction to the issues discussed in the article. The second chapter is a review of the literature on trust in technology. The third chapter presents both the methods used and the results of own research. The article ends with synthetic conclusions with an indication of further research fields.

PL

Celem artykułu było opracowanie metody pomiaru zaufania do technologii. W docelowej metodzie wykorzystano metodę Thurstona do nadania wag kryteriom decyzyjnym oraz autorsko zmodyfikowaną metodę TOPSIS. Opracowaną metodę zastosowano do zbadania poziomu zaufania do technologii (oprogramowania klasy ERP) wśród pracowników dużego przedsiębiorstwa branży e-commerce w Poznaniu. Artykuł składa się z czterech rozdziałów. W pierwszym z nich zaprezentowano wprowadzenie do podejmowanej w artykule problematyki. Drugi rozdział stanowi przegląd literatury w zakresie zaufania do technologii. W trzecim rozdziale przedstawiono zarówno zastosowane metody, jak i wyniki badań własnych. Artykuł zakończono syntetycznymi wnioskami ze wskazaniem dalszych pól badawczych.

13

Wielokryterialne metody analizy zróżnicowania polskiego rolnictwa w 2009 roku

84%

Binderman A.

Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych

|

2011

|

vol. 12

|

issue 2

58-68

PL

W pracy przedstawiono wykorzystanie trzech metod wzorcowych do analizy regionalnego zróżnicowania poziomu rolnictwa w 2009 roku, po zastosowaniu ilorazowej normalizacji zmiennych. Wyniki porównano z rezultatami otrzymanymi przy pomocy bezwzorcowego, miernika rozwoju typu Pluty. Przy pomocy czterech mierników skonstruowano piąty, „wypadkowy” i na tej podstawie dokonano liniowego uporządkowania oraz pogrupowania polskich województw. Wyniki wskazują, że poziom rozwoju polskiego rolnictwa między województwami w roku 2009 był bardzo zróżnicowany. Z otrzymanych obliczeń można wnioskować, że wybór metody wzorcowej nie ma wpływu na grupowanie województw oraz, że ma niewielki wpływ na wartości ich mierników syntetycznych.

EN

The paper presents the use of three standard methods for the analysis of regional differences in the level agriculture in 2009, after applying the quotient normalization of variables. The research compared with results obtained by using the measure of development of Pluta type - without model -. Of the four measures constructed the fifth, "resultant" synthetic indicator. Then was made the linear arrangement and division into group of Polish voivodships. The results showed that the level of development of Polish agriculture between voivodships in 2009 was very different. Classification of voivodships does not depend on the method and differentiation to a small extent.

14

Wielowymiarowa analiza poziomu działalności B+R w Polsce w latach 2005-2011

84%

Piotrowska E., Roszkowska E.

Optimum. Studia Ekonomiczne

|

2014

|

vol. 1(67)

PL

W opracowaniu zaprezentowano podstawowe wskaźniki obrazujące poziom nakładów na działalność B+R oraz strukturę ich finansowania w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej. Dokonano oceny zróżnicowania poziomu oraz zmian trendów działalności B+R i innowacyjności w ujęciu województw Polski w latach 2005-2011 z wykorzystaniem wskaźników indywidualnych, a także dwóch metod taksonomicznych: metody TOPSIS i metody Warda. Otrzymane wyniki potwierdziły to, że województwo mazowieckie jest liderem we wszystkich rankingach i regionem zdecydowanie wyróżniającym się wśród pozostałych województw. Dla większości regionów Polski zaobserwowano zróżnicowanie zajmowanej pozycji w rankingu, jak również zmianę przynależności tych województw do różnych skupisk w badanych latach.

EN

In the paper basic indicators depicting/describing the level of the expenditures on R&D activity and the structure financing them in Poland against the background of EU countries are presented. An assessment of diversifying the level and changes of trends in R&D activity and innovativeness in voivodships in Poland during the period 2005-2011 by making use of individual indicators as well as two taxonomical methods: TOPSiS and Ward’s methods has been done. Received results confirm that mazowieckie voivodship is the leader in all rankings and firmly comes the other provinces off. For the majority of regions in Poland diversifying the filled position in the ranking, as well as the change of the membership of these provinces in different clusters in examined years were observed.

15

Ordering of innovation projects by multi-criteria decision-making methods – a comparison

84%

Mizla M., Šefčíková D., Gajdoš J.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2021

|

issue 67

84-94

PL

W przypadku procesu integracji barierą są różnice ekonomiczne i społeczne pomiędzy jednostkami gospodarczymi. Wiele organów administracyjnych podejmuje rozsądne i aktywne wysiłki, aby ograniczyć istniejące nierówności. W praktyce często trzeba uporządkować różne kwestie i argumenty i na tej podstawie podjąć decyzję. Podejmowanie decyzji może być intuicyjne lub odwrotnie, oparte na różnych metodach ilościowych. W artykule omówiono metody ilościowe podejmowania decyzji wielokryterialnych (MCDM), a mianowicie: Analitical Hierarchy Process (AHP), Technique for Preference by Clarity to Ideal Solution (TOPSIS) oraz Weighted Linear Combination (WLC) i ich wykorzystanie w projektach innowacyjnych. Autonomiczne oceny obiektów (projektów) wykonywane są na tym samym podstawowym zbiorze danych wspomnianymi metodami i są ze sobą porównywane. Do wzajemnych porównań wykorzystano współczynnik korelacji Spearmana. Wyniki testów wykazały, że badane metody nie dają wyników o ścisłej zależności, co oznacza, że kolejność tworzonych obiektów (projektów) zależy od zastosowanej metody.

EN

In the case of the integration process, economic and social differences between economic units represent a barrier. There are reasonable and active efforts of many administrative bodies to transfer the existing inequalities to equalities. In practical life, it is often necessary to order different objects and take a decision based on it. Decision-making can be intuitive or, conversely, based on various quantitative methods. The paper discusses some quantitative methods of multi-criteria decision-making (MCDM), namely Analytical Hierarchy Process (AHP), Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS), and Weighted Linear Combination (WLC); and their use for innovation projects. Autonomous orders of objects (projects) are performed on the same basic data set by the above-mentioned methods, and they are compared with each other. The Spearman’s rank correlation coefficient was used for mutual comparison. The test results showed that the investigated methods do not provide results with a close dependence, which means that the order of objects (projects) created depends on the method used.

16

Performance Evaluation of Airports During the COVID-19 Pandemic

84%

Ersoy Y.

Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics

|

2021

|

vol. 308

|

issue 4

23-53

PL

Globalizacja, handel międzynarodowy, turystyka oraz postęp gospodarczy i technologiczny przyczyniły się do rozwoju branży lotniczej. By móc skutecznie rywalizować w globalnie konkurencyjnym środowisku, porty lotnicze muszą efektywnie wykorzystywać swoje zasoby i dokonywać oceny swoich wyników. W przypadku portów lotniczych szeroko stosowaną metodą oceny wyników jest Data Envelopment Analysis (DEA). Niniejsze badanie miało na celu określenie wyników i pozycji rankingowej wybranych głównych międzynarodowych portów lotniczych w 2019 r. i I kwartale 2020 r. za pomocą metody DEA, a także metod TOPSIS i EDAS. Analiza efektywności została przeprowadzona z wykorzystaniem modeli CCR-DEA. Następnie dokonano oceny wyników alternatywnych za pomocą metod TOPSIS i EDAS. Ranking lotnisk został natomiast opracowany na podstawie uzyskanych wyników badań przeprowadzonych trzema metodami: DEA, TOPSIS i EDAS. Badanie wykazało, że zastosowanie do oceny wydajności portów lotniczych metody DEA wraz z metodami Multi-Criteria Decision-Making (MCDM) takimi jak TOPSIS i EDAS, pozwala na uzyskanie pełnego i czytelnego rankingu jednostek decyzyjnych (DMU).

EN

Globalisation, international trade, tourism, and economic and technological advances have contributed to the development of the aviation industry. In a globally competitive environment, airports need to use their resources efficiently and evaluate their performance to compete with their rivals. Data Envelopment Analysis (DEA) is a widely used method in the performance evaluation of airports. This study was aimed to measure the performance and ranking of selected major international airports in 2019 and the first quarter of 2020 using the DEA method, the Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solutions (TOPSIS) method, and the Evaluation Based on Distance from Average Solution (EDAS) method. Efficiency analysis has been carried out using CCR-DEA models. Later, performance evaluation of the alternatives was made according to the TOPSIS and EDAS methods. In this study, the ranking of the airports has been compiled according to the results of the DEA, TOPSIS and EDAS methods. The study found that the use of the DEA method together with Multi-Criteria Decision-Making (MCDM) methods such as TOPSIS and EDAS for the performance evaluation of airports allows a full and clear ranking of decision-making units (DMUs).

17

Analiza porównawcza metod wielokryterialnych w ocenie audiencji serwisów internetowych

84%

Szarafińska M., Fabisiak L.

Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych

|

2010

|

vol. 11

|

issue 2

232-241

PL

W artykule podjęto problem związany z oceną oraz określeniem właściwego metodycznego podejścia do wyboru metod w audiencji serwisów internetowych. Jako podstawę do zdefiniowania zbioru kryteriów posłużono się danymi wydobytymi bezpośrednio ze stron internetowych. Klasyfikację serwisów dokonano ze względu na największą oglądalność (audiencję), która została potwierdzona badaniami internetowymi. Podłoże metodyczne oceny stanowi zastosowanie metod wielokryterialnych w kontekście przedstawionych problemów. Dla zweryfikowania poprawności otrzymanych wyników wykorzystano metodę AHP oraz TOPSIS, jednocześnie wskazując na komplementarności powyższych rozwiązań. Uniwersalność metody AHP została potwierdzona poprzez wykorzystanie obliczeń wektorów preferencji oraz wartości funkcji użyteczności, które kolejno dały podstawę do weryfikacji wyników oceny z zastosowaniem metody Topsis. Całość kończą wnioski z przeprowadzonych badań.

EN

The paper is focuses on a proper methodical appraisal to selection of method in internet services audience. The set of presented criteria has been evaluate from the internet source directly. The classification of alternative was executed as regard on the largest ratings, which was confirmed on internet investigations. The problem of estimate the websites utility is complex because of the quantity as well as the incomparable of criteria collection. Methodical appraisal is the use of multi- criteria analyses methods in context of introduced problems. To verifying the results of estimate the method of AHP and Topsis was used, showing the complementariness of above mentioned solutions at once. Behind the assistance of pairwise comparison method has been defining the individual preference and utility of selected criterion which has been perform in further evaluation. Conclusion from the research conducted ends the study.

18

Relationships between social capital and socio-economic development based on rural communes in the warmińsko-mazurskie voivodeship

84%

Katarzyna P.

Journal of Agribusiness and Rural Development

|

2016

|

issue 3(41)

373–381

EN

The aim of this article is to assess the impact of social capital on socio-economic development of rural communities in the Warmia and Mazury Province. In the course of the study two synthetic indicators were calculated with the use of the TOPSIS method. One characterised social capital, the other the level of socio-economic development. The data used to determine the indicators (characterizing social capital and socio-economic development) were obtained from the Local Data Bank of the Central Statistical Offi ce and the National Electoral Commission for 67 rural communities from the Warmińsko-mazurskie voivodeship. Subsequently, linear ordering of the examined units was conducted and typological classes (I–IV) were determined, characterising the level of both analysed indicators. It was established that rural communities in the Warmińsko-mazurskie voivodeship do not show a large variation in terms of socio-economic development and social capital. Then, the relation between social capital and the level of socio-economic development was studied. As shown by statistical analysis, there is a positive, but low statistical dependence between the level of social capital and the level of socio-economic development. In turn, in the case of commune division into typological classes, compatibility was found between the discussed indicators, but only for 26 units, which constitutes only 40% of the analysed communes.

PL

Celem artykułu jest próba oceny wpływu kapitału społecznego na poziom rozwoju społeczno-gospodarczego gmin wiejskich województwa warmińsko-mazurskiego. W toku realizacji badań obliczono dwa syntetyczne mierniki z zastosowaniem metody TOPSIS. Jeden charakteryzował kapitał społeczny, drugi stopień rozwoju społeczno-gospodarczego. Dane, które posłużyły do wyznaczenia mierników (wskaźniki charakteryzujące kapitał społeczny i rozwój społeczno-gospodarczy), pozyskano z Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego oraz Państwowej Komisji Wyborczej dla 67 gmin wiejskich z województwa warmińsko-mazurskiego. W kolejnym kroku dokonano uporządkowania liniowego badanych jednostek i wyznaczono klasy typologiczne (I–IV) charakteryzujące poziom obu analizowanych mierników. Ustalono, że gminy wiejskie w województwie warmińskomazurskim nie wykazują dużego zróżnicowania pod względem poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego oraz kapitału społecznego. Następnie badano zależność między kapitałem społecznym a poziomem rozwoju społeczno-gospodarczego. Jak wykazała analiza statystyczna, zależność między poziomem kapitału społecznego a poziomem rozwoju społeczno-gospodarczego jest dodatnia, ale słaba. Z kolei w przypadku podziału gmin na klasy typologiczne stwierdzono zgodność klas między omawianymi miernikami, ale tylko dla 26 jednostek, co stanowi niespełna 40% analizowanych gmin

19

Przestrzenne zróżnicowanie zakresu korzystania z usług i zasobów internetowych przez mieszkańców województwa podkarpackiego

84%

Sarama M.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2015

|

vol. 44 cz. 2

203-214

PL

Celem artykułu jest porównanie zakresu korzystania z usług i zasobów internetowych przez mieszkańców powiatów województwa podkarpackiego. Za pomocą statystyki I Morana sprawdzono, czy występuje autokorelacja przestrzenna wartości trzynastu wskaźników cząstkowych. Typologię powiatów określono na podstawie syntetycznego miernika wyznaczonego metodą TOPSIS. Ponadto w celu dokładniejszego przedstawienia podobieństw i różnic występujących między powiatami zastosowano analizę skupień „cluster ensemble”.

EN

The aim of this paper is to compare the utilization of Internet resources and services by citizens of poviats in the Podkarpackie voivodeship. The Moran's I statistic was used to examine the spatial autocorrelation between values of 13 core indicators at neighbouring poviats. To obtain groups of similar poviats, values of composite measure were calculated according to the TOPSIS method. In addition, cluster analysis „cluster ensemble” was applied to present the similarities and differences between the poviats.

20

Analiza emisji zanieczyszczeń sektora energetyczno-przemysłowego z wykorzystaniem rozmytego analitycznego procesu hierarchicznego i metody TOPSIS

84%

Siwiec D., Pacana A.

Studia i Materiały

|

2020

|

issue 2(33)

32-45

EN

Greenhouse gas emissions (in it CO2), mainly with reference to the energy and industrial sector, generate negative changes in the natural environment. Therefore, to make effective actions in order to reduce this emission, it is important to analyze them properly. Therefore, the aim of the article was to propose using a technique to analyze the emissions of pollutants, included at the same time the size and harmfulness of emissions produced. This technique was a fuzzy analytic hierarchy process (FAHP, Fuzzy Analytic Hierarchy Process) and TOPSIS method (Technique for Order Preference by Similarity to an Ideal Solution). The proposed technique was tested on current, available statistic data from the Central Statistical Office, on emissions of air pollutants in Poland in the 2018 year, according to PKD section. As part of testing the technique, it was specified which of plants according to PKD section has the biggest influence in pollutant the air, with simultaneous consideration of the size and harmfulness of generated emissions. Although that obtained results arise from subjective assessments of the entity using the technique, it was shown that this technique allows analyzed the pollution emissions, by including at the same time the size and harmfulness of emission. In turn of the subjectivity of assessments partly was reduced by the fuzzy Saaty scale. Using the proposed FAHP technique and the TOPSIS method, it has been shown that it is possible to perform a subjective assessment of the harmfulness of pollutant emissions and to integrate them with actual data, e.g. with data from the Central Statistical Office. Therefore, the proposed technique is a new approach to analyse emissions pollutions, in it CO2, whose reduction, as indicated, is a current global problem.

PL

Emisja gazów cieplarnianych (w tym CO2), głównie w nawiązaniu do sektora energetycznoprzemysłowego, generuje negatywne zmiany w środowisku naturalnym. Dlatego, aby podejmować skuteczne działania mające na celu redukcję tych emisji, ważne jest właściwe ich analizowanie. W związku z tym celem artykułu było zaproponowanie wykorzystania techniki do analizy emisji zanieczyszczeń, która uwzględni jednocześnie wielkość oraz szkodliwość wytwarzanych emisji. Techniką tą był rozmyty analityczny proces hierarchiczny (FAHP, Fuzzy Analytic Hierarchy Process) oraz metoda TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to an Ideal Solution). Proponowaną technikę przetestowano na aktualnych, dostępnych danych statystycznych z Głównego Urzędu Statystycznego, dotyczących emisji zanieczyszczeń powietrza w Polsce w roku 2018 według sekcji PKD. W ramach przetestowania techniki określono, który z zakładów szczególnie uciążliwych dla czystości powietrza według sekcji PKD ma największy wpływ na zanieczyszczenie powietrza, z jednoczesnym uwzględnieniem wielkości i szkodliwości wytwarzanych emisji. Mimo że uzyskane wyniki wynikają z subiektywnych ocen podmiotu stosującego technikę, wykazano, że technika ta umożliwia przeanalizowanie emisji zanieczyszczeń z jednoczesnym uwzględnieniem wielkości i szkodliwości emisji. Z kolei subiektywizm ocen po części zredukowano przez rozmytą skalę Saaty’ego. Stosując proponowaną technikę FAHP oraz metodę TOPSIS, wykazano, że możliwe jest dokonanie subiektywnej oceny szkodliwości emisji zanieczyszczeń oraz zintegrowanie ich z rzeczywistymi danymi, np. z danymi GUS. W związku z tym proponowana technika jest nowym podejściem do analizy emisji zanieczyszczeń, dlatego też jej zastosowanie może usprawnić proces decyzyjny w ramach ograniczania emisji, a tym dwutlenku węgla, którego redukcja, jak wskazano, jest aktualnym problemem na skalę globalną.

Refine search results

Zastosowanie uogólnionej miary odległości do podejmowania decyzji wielokryterialnych

Stability of hospital rankings

Metoda FTOPSIS oparta na skierowanych liczbach rozmytych z obiektywnymi wagami

Klasyfikacja branż sektora przemysłu spożywczego według ich sytuacji finansowej

The application of selected methods of multivariate statistical analysis to study objective quality of life in Polish and Belarusian regions

The positional MEF-TOPSIS method for the assessment of complex economic phenomena in territorial units

A new multicriteria decision support tool based on fuzzy SWARA and TOPSIS

Analiza dostępności mieszkań w miastach wojewódzkich Polski z wykorzystaniem metody TOPSIS

THE RATING SCALE MODEL IN THE CONSTRUCTION OF FUZZY TOPSIS METHOD

Scenario planning as a new application area for TOPSIS

Zastosowanie analizy korespondencji w analizie związku między wielkością oraz poziomem i dynamiką rozwoju polskich miast

Metoda pomiaru poziomu zaufania do technologii

Wielokryterialne metody analizy zróżnicowania polskiego rolnictwa w 2009 roku

Wielowymiarowa analiza poziomu działalności B+R w Polsce w latach 2005-2011

Ordering of innovation projects by multi-criteria decision-making methods – a comparison

Performance Evaluation of Airports During the COVID-19 Pandemic

Analiza porównawcza metod wielokryterialnych w ocenie audiencji serwisów internetowych

Relationships between social capital and socio-economic development based on rural communes in the warmińsko-mazurskie voivodeship

Przestrzenne zróżnicowanie zakresu korzystania z usług i zasobów internetowych przez mieszkańców województwa podkarpackiego

Analiza emisji zanieczyszczeń sektora energetyczno-przemysłowego z wykorzystaniem rozmytego analitycznego procesu hierarchicznego i metody TOPSIS