Niniejsze studium ukazuje, w jaki sposób egzegeza Teodora z Mopsuestii, powstała w reakcji na główne spory teologiczne IV w., wpływała na dalszy rozwój jego chrystologii, którą odziedziczył po swoim mistrzu – Diodorze z Tarsu. Polemiczna dynamika myślenia Teodora doprowadziła go do wytworzenia obrazu Chrystusa, skupiającego się wyłącznie na Jego człowieczeństwie. Rozwój ten jest wyraźnie dostrzegalny przede wszystkim w zachowanym w języku syryjskim Komentarzu na Ewangelię według św. Jana. Niniejszy artykuł skupia się zatem na analizie tego komentarza i poszukiwaniu w nim wskazań Teodora na wyzwania czasów w których żył, zwłaszcza ówczesnych herezji (głównie arianizmu i apolinaryzmu), oraz dróg, które wiodły go do przekształcenia jego teologii, w szczególności zaś chrystologicznego myślenia, odzwierciedlonego w hermeneutycznym kontekście Komentarza.
Niniejszy artykuł stanowi krytyczne studium popularnej w syro-orientalnej tradycji liturgicznej anafory Teodora z Mopsuestii. Autor poddaje analizie strukturę i treść rzeczonego dokumentu liturgicznego oraz podejmuje refleksje dotyczące teologii zawartych w anaforze modlitw. Przeprowadzone badania jasno wskazują, że omawiana modlitwa eucharystyczna jest poprawna z teologicznego punktu widzenia i stanowi cenne dziedzictwo w przestrzeni euchologii chrześcijańskiej.
EN
This paper is a critical study of the popular in syro-oriental liturgical tradition anaphora attribuited to Mar Theodore of Mopsuestia. The author analyses the structure and content of this liturgical document as well as its theological meaning. The research reveals that this eucharistic prayer is correct from the theological point of view and constitutes a valuable heritage of the Christian euchological space.
Nella cristologia Teodoro di Mopsuestia rappresenta la tradizione antiochena. La sua riflessione non e priva di difficolta interpretative ma egli non ha mai trascurato la preoccupazione per la retta fede. In tutta la sua predicazione tiene presente la polemica contro Eunomio e Apollinare.