Search results

1

Християнство, мистицизъм, безверие: Иван Грозев и Николай Райнов

100%

Азманова-Рударска [Azmanova-Rudarska] Е. E.

Slavia Meridionalis

|

2020

|

vol. 20

EN

Christianity, Mysticism, Infidelity: Ivan Grozev and Nikolay RaуnovThis article follows the personal and artistic relations between two famous Bulgarian poets and mystics, Ivan Grozev and Nikolay Raynov. Before 1944, the lives of both passed under the common sign of Orthodox Christianity, spiritualism, Theosophy, and Freemasonry. A separation took place after 1944, when Raynov rejected all forms of religiosity. At first, their relationship was good, but later it came into sharp conflict. The first words of criticism were spoken by Grozev, concerning Raynov’s translation of Thus Spoke Zarathustra by Nietzsche. The further polemics, on the one hand, had a significant impact on some of the intellectual elite in Bulgaria; on the other hand, they illustrate the changing attitude of both writers to religiosity. The source material is archives, memoirs and autobiographies, which reveal the dialogicality in Bulgarian literature in the first half of the 20th century. Chrześcijaństwo, mistycyzm, niewiara. Iwan Grozew i Nikołaj RajnowArtykuł jest poświęcony osobistym i artystycznym relacjom między dwoma słynnymi bułgarskimi poetami i mistykami, Iwanem Grozewem i Nikołajem Rajnowem. Przed rokiem 1944 życie obu upływa pod wspólnym znakiem kolejno: ortodoksyjnego chrześcijaństwa, spirytyzmu, teozofii i wolnomularstwa. Do rozdziału dochodzi po 1944 roku, kiedy Rajnow odrzuca wszelkie formy religijności. Na początku ich wzajemny stosunek jest pozytywny, ale z czasem dochodzi do ostrych sporów. Pierwsze słowa krytyki wypowiada Grozew. Sprawa dotyczy przekładu Rajnowa Tako rzecze Zaratustra Friedricha Nietzschego. Dalsza polemika z jednej strony ma istotny wpływ na część elit intelektualnych w Bułgarii, z drugiej – ilustruje zmieniający się stosunek obu pisarzy do religijności. Materiał źródłowy stanowią archiwa, wspomnienia i autobiografie. Odsłaniają one dialogiczność w bułgarskiej literaturze w pierwszej połowie XX wieku.

2

Иван Грозев. „Новата културна раса“ в естетикорелигиозния проект на българския модернизъм

86%

Георгиева [Georgieva] Ц. T.

Slavia Meridionalis

|

2020

|

vol. 20

EN

Ivan Grozev and the “New Cultural Race” in the Aesthetic Religious Project of Bulgarian ModernismThe aesthetic-religious views of Ivan Grozev, a Bulgarian writer, poet and spiritual awakener, combine various aspects whose unifying center is the mystical ability of man to reach God: the Christian idea of man’s aspiration for God; theosophical and Masonic conceptions; and elements of Hellenistic philosophy and mystery. In his articles and studies that he published in the journal Hyperion, Ivan Grozev promoted ideas about the poet as “a priest and a prophet”, his “worldly sacrifice”, and “the steps towards godly knowledge” (scientist, genius, mystic). As a true Theosophist, he contrasts his utilitarian times with the spiritual from past eras (reason vs. mysticism), affirming the idea of a “New Heaven” and a “New Cultural Race” for the devoted ones. The Bulgarian modern consciousness from the late 19th and early 20th century perceived such ideas as a new type of religion of the aesthetic, and at the same time as a new ethic of the creator (prophet, Übermensch in the sense of Nietzsche or Rudolf Steiner) as a necessity of spiritual creation of a new cultural race that abandons mercantilism for the sake of ideal values. Iwan Grozew i „nowa rasa kulturowa” w religijno-estetycznym projekcie bułgarskiego modernizmuPoglądy estetyczno-religijne Iwana Grozewa, bułgarskiego pisarza, poety, działacza na rzecz duchowego przebudzenia społeczeństwa, łączą aspekty chrześcijańskiej idei dążenia człowieka do Boga, koncepcje teozoficzne i masońskie, elementy hellenistycznej filozofii i misteriów, a ich wspólnym jądrem jest mistyczna zdolność człowieka, aby dotrzeć do Boga. W artykułach i studiach publikowanych na łamach czasopisma „Хиперион” Iwan Grozew propaguje idee dotyczące poety „kapłana i proroka” i jego „ziemskiej ofiary”, „kroków w kierunku boskiej wiedzy” (naukowiec, geniusz, mistyk); jako wyznawca teozofii, utylitarne czasy, w jakich żyje, przeciwstawia epokom duchowym z przeszłości (rozum przeciwko mistycyzmowi), potwierdzając ideę „nowego nieba” i „nowej rasy kulturowej” dla osób poświęconych. W bułgarskiej świadomości modernistycznej przełomu XIX i XX wieku takie idee postrzegane były jako nowy rodzaj religii estetycznej, a jednocześnie jako nowa etyka twórcy (proroka, nadczłowieka w rozumieniu Friedricha Nietzschego lub Rudolfa Steinera), pojęta jako konieczność duchowego stworzenia nowej rasy kulturowej, która odrzuca postawę merkantylną w imię wartości idealnych.

3

Nicholas Roerich. The mysterious brief reflections on three roerich controversies

72%

Klafkowski P.

Studia Rossica Gedanensia

|

2016

|

issue 3

407-428

EN

The paper discusses three controversies connected with Nicholas K. Roerich: was he a Bolshevik spy, were there any ulterior motives behind his Central Asian Expeditions, and was he the reincarnation of the Great Fifth Dalai Lama of Tibet. It also includes a brief biography of N.K. Roerich.

PL

Artykuł omawia trzy kontrowersje związane z Mikołajem K. Roerichem: czy był on bolszewickim szpiegiem, czy za jego ekspedycjami do Azji Środkowej kryły się jakieś nieznane jeszcze motywy, oraz czy wierzył, iż był reinkarnacją Piątego Dalajlamy Tybetu. Artykuł zawiera także krótką biografię Roericha.

4

Valentin Weigel und seine Auslegungen der Genesis

58%

Žemla M.

Acta Comeniana (International review of Comenius studies and early modern intellectual history)

|

2014

|

vol. 28

23-50

EN

An important part of the work of the Lutheran pastor, mystic, theosophist, and Paracelsian Valentin Weigel (1533–1588) consists of interpretations of the opening chapters of the Book of Genesis. The writings, which treat the theme systematically and in extenso, had already caught the interest of modern scholars primarily from the historical and philological perspective, oriented towards determining their disputed authorship. Even now, however, after the publication of the critical edition of Weigel's four major commentaries on Genesis in 2007, these treatises have been little examined from the point of view of their intellectual content, sources, and role in his thought. These questions are addressed in this study. It deals with not only the four systematic commentaries but also with reflections on the same topic in other texts of the author. Weigel, whose discussions in many points foreshadow the theosophy of Jacob Böhme, turns critically against Luther and Melanchthon, and he tacitly draws on earlier interpretations (Origenes, Augustine, Hugh of St. Victor, Pico della Mirandola, Paracelsus). It is on the basis of the commentaries on Genesis, which Weigel himself considered as fundamentally important from the very beginnings – and, indeed, they have a crucial position within his work – that one can assess not only his natural philosophical concepts but above all the relationship of the "natural" knowledge to the mystical and religious knowledge that are inseparably conjoined in his work. Their convergence does not include empirical examination of the world but rather the correct understanding of the introductory passages of Genesis, which according to Weigel sum up the whole Bible. For Weigel, the knowledge of nature is something essentially different from how it is presented by Paracelsus – to whom Weigel otherwise refers so much. It is man who stands at the centre of Weigel's interests – more exactly man as capax Dei – and he subjects all his theosophical reflections on creation to this mystical perspective.

Refine search results

2 Slavia Meridionalis

1 Acta Comeniana (International review of Comenius studies and early modern intellectual history)

1 Studia Rossica Gedanensia

1 Klafkowski P.

1 Žemla M.

1 Азманова-Рударска [Azmanova-Rudarska] Е. E.

1 Георгиева [Georgieva] Ц. T.

2 2020

1 2016

1 2014

Християнство, мистицизъм, безверие: Иван Грозев и Николай Райнов

Иван Грозев. „Новата културна раса“ в естетикорелигиозния проект на българския модернизъм

Nicholas Roerich. The mysterious brief reflections on three roerich controversies

Valentin Weigel und seine Auslegungen der Genesis