Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  Towarzystwo Jezusowe
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The history of the Jesuit college in Grodno has been presented in encyclopedic and tourist publications. Many issues have been developed by historians of architecture and culture. This allows one to refer to research in Russian, Belarusian and Polish without unnecessary repetition. This article presents the results of a study on the presence of the Society of Jesus on the border of present-day Lithuania, Poland and Belarus. Apart from the architectural ensemble of the Jesuit College in Grodno (Hrodna), other tangible traces of the cultural heritage of the Jesuits in this territory are poorly preserved. Therefore, the article outlines the history of the missions in Merecz, Urdomin and Rotnica (now Merkinė, Rudamina and Ratnyčia in Lithuania), Hołny (now Hołny Wolmera in Poland) and Kotra, Dziembrowo and Wołkowysk (now Kotra, Dembrov and Vawkavysk in Belarus). The development of these posts, dependent on the College in Grodno, was linked with important yet little-known events in the history of culture and education in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Currently, in many places, there is no object that would be associated with the presence of Jesuits, although nothing prevents one from using historical and cultural research results or integrating oneself to discover historical facts and artefacts in cultural objects that can be protected.
PL
Dzieje kolegium jezuickiego w Grodnie są przedstawione w publikacjach encyklopedycznych i wydawnictwach turystycznych. Wiele zagadnień jest też opracowanych przez historyków architektury i kultury. Pozawala to bez zbędnych powtórzeń odwołać się do istniejących badań w języku rosyjskim, białoruskim i polskim. W artykule przedstawiono wyniki badań nad obecnością Towarzystwa Jezusowego na pograniczu dzisiejszej Litwy, Polski i Białorusi. Oprócz zespołu architektonicznego kolegium jezuickiego w Grodnie (Hrodna), inne namacalne ślady dziedzictwa kulturowego jezuitów na tym terenie są słabo zachowane. Dlatego w artykule opisano historię misji w Mereczu, Urdominie i Rotnicy (obecnie Merkinė, Rudamina i Ratnyčia na Litwie), w Hołnym (obecnie Hołny Wolmera w Polsce) oraz w Kotrze, Dziembrowie i Wołkowysku (obecnie Kotra, Dembrov i Vawkavysk na Białorusi). Rozwój tych misji zależnych od Kolegium w Grodnie związany był z ważnymi, choć mało znanymi wydarzeniami w historii kultury i edukacji w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Obecnie w wielu miejscowościach nie ma żadnego obiektu, który kojarzyłby się z obecnością jezuitów. Jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby wykorzystać wyniki badań historycznych i kulturowych, integrować odkryte fakty historyczne i artefakty w obiekty dziedzictwa kulturowego, które mają być chronione.
EN
The article presents eighteenth-century inventories as sources of knowledge about the details of the decoration of the Jesuit sacred interiors in Cusco. The author focuses on presenting the colors in the interiors of the church and chapels. In the first section, the author analyses the content of the inventories themselves and the denominations of colors, briefly describing the names, use and meaning of each color. In the second part of the study, the author discusses the colors of selected elements of the decoration, such as the tabernacles, antependia and costumes of sculptures in the altars. The problem was presented in the cultural context of the region, with both baroque and Andean aesthetics considered.
PL
W artykule zostały przedstawione osiemnastowieczne inwentarze jako źródła wiedzy na temat szczegółów wystroju jezuickich wnętrz sakralnych w Cusco. Autorka skupia się na zaprezentowaniu kolorystyki we wnętrzach kościoła i kaplic. W pierwszej części analizuje treść samych inwentarzy i denominacje kolorów, krótko charakteryzuje też same nazwy, użycie i znaczenie poszczególnych barwy. W drugiej części opracowania została opisana kolorystyka wybranych elementów wystroju, takich jak tabernakula, antependia oraz stroje rzeźb w ołtarzach. Problem został ukazany w kontekście kulturowym regionu, pod uwagę zostały wzięte zarówno elementy estetyki barokowej, jak i andyjskiej.
EN
This article analyzes the activity of Jesuit preachers, confessors and private teachers at the king’s and noblemen’s courts in the Early Modern Poland. The first part focuses on the legislation concerning court chaplains at the turn of the 16th century. The author sketches then a collective portrait of court preachers, confessors and teachers belonging to the Lithuanian Province throughout the 17th and 18th century. In doing so, he presents the reciprocal influence between the Jesuit Order and its benefactors and proofs how far general rules were applied in this specific context. In spite of the marginalization of Lithuanian Jesuits at the royal court, the number of chaplains remained high. This was possible thanks to an increasing presence in the entourage of high nobility. Within this social layer many confessors and preachers were associated with the Radziwiłł and the Sapieha families. Even though in some cases Jesuit priests were engaged at court for many years, the tasks of confessor and preacher were usually performed for a short time by relatively young members of the Society of Jesus. Pastoral activity in the entourage of aristocracy represented therefore an early stage of the religious career. Among the features that made a certain Jesuit suitable to the post of court chaplain there were allegiance to his patron, relatively low social origin as well as a good knowledge of foreign languages, in particular French. In the end some aspects of the life of Jesuit court priests are sketched, such as the tasks unrelated to pastoral activity performed on behalf of their protectors and the emotional side of their relationship with them.
PL
Niniejszy artykuł dotyczy aktywności kaznodziejów, spowiedników i prywatnych nauczycieli z zakonu jezuitów na dworach królewskich i magnackich w dawnej Rzeczypospolitej. Pierwsza część pracy skupia się na zasadach regulujących działalność kapelanów nadwornych, określonych w II połowie XVI stulecia. Następnie zarysowany jest zbiorowy portret jezuickich kapelanów prowincji litewskiej w XVII i XVIII w. W ramach tych rozważań autor omawia wzajemne oddziaływanie Towarzystwa Jezusowego i jego dobroczyńców, a także próbuje określić, w jakim stopniu prawodawstwo zakonne było przestrzegane w badanym kontekście. Pomimo marginalizacji jezuitów litewskich na dworze królewskim w II połowie XVII w., liczba kapelanów nadwornych pozostała znacząca. Wynikało to z silnej obecności w kręgu najbardziej wpływowych rodów litewskich, takich jak Radziwiłłowie i Sapiehowie. Na stanowisko kapelana nadwornego byli powoływani zazwyczaj księża na początku kariery zakonnej. W większości przypadków urząd ten sprawowano przez stosunkowo krótki okres, co uprawnia do stwierdzenia, że stanowił on odskocznię do późniejszych awansów. O powołaniu na służbę dworską decydowała osobowość kandydata: magnaci oczekiwali bowiem lojalności i roztropności od swoich kapelanów. Pożądana była także znajomość języka francuskiego. Pochodzenie społeczne nie odgrywało natomiast większej roli. Mimo że nie każdy kapelan nadworny wchodził w skład duchownej klienteli magnatów, wielu z nich pełniło zadania niezwiązane ściśle z powołaniem zakonnym. Relacje z patronami miały niekiedy charakter emocjonalny, jak ukazuje się w świetle korespondencji.
Nurt SVD
|
2021
|
issue 1
114-126
PL
Początki chrześcijaństwa w Japonii są związane ze św. Franciszkiem Ksawerym. Historia Kościoła katolickiego jest w tym kraju tragiczna i mało znana. Dnia 23 listopada 2019 roku przybył tam jako pielgrzym papież Franciszek. Pojawił się on w kraju, który zna i ceni – będąc jezuitą pragnął udać się do Japonii jako misjonarz. Odwiedził m.in. Tokio, Nagasaki, Hiroszimę. Papież Franciszek w swoich przemówieniach podejmował trudne i ważne tematy. Odbyły się liczne zgromadzenia modlitewne z wiernymi, a także spotkanie z cesarzem i premierem. Po zakończeniu pielgrzymki pojawiły się liczne opinie oraz komentarze w prasie japońskiej i zagranicznej. W Watykanie papież Franciszek podziękował za pielgrzymkę, a także za życzliwe i gościnne przyjęcie przez naród japoński, chrześcijan i katolików w Japonii.
EN
The origins of Christianity in Japan are associated with St. Francis Xavier. The history of the Catholic Church is very tragic and little known. On November 23, 2019 Pope Francis comes to Japan as a pilgrim. He came to a country he knows and appreciates because, being a Jesuit, he wanted to go to Japan as a missionary. The main places that Pope Francis will visit are Tokyo, Nagasaki and Hiroshima. The pilgrimage of John Paul II in 1981 was similar. Pope Francis took up difficult and important topics through gestures and speeches. There were numerous prayer gatherings with the faithful and a meeting with the emperor and the prime minister. After the pilgrimage ended numerous opinions and comments appeared in the Japanese and foreign press. In Vatican Pope Francis thanked for the pilgrimage for the kind and hospitable reception by the Japanese people, Christians and Catholics in Japan.
EN
The author argues in favour of the thesis that the specific features of Jakub Wujek’s 1593 translation of the New Testament (lack of literalism) result from the translator’s collaboration with the censor Justus Rabb between 1591 and 1592. In the article’s sections, the author describes, in turn, the method adopted in this study, the results of the analysis of the translation of the Evangelical pericopes in the different editions of Wujek’s Catholic Postil and the New Testament of 1593, and discusses the source material for the subject of the study (Jesuit correspondence).
PL
Autor argumentuje na rzecz tezy, że specyficzne cechy przekładu Nowego Testamentu Jakuba Wujka z 1593 r. (brak literalizmu) stanowią wynik współpracy tłumacza z Justusem Rabbem w latach 1591–1592. W kolejnych podrozdziałach autor opisuje metodę przyjętą w niniejszej pracy, przedstawia wyniki analizy przekładu perykop ewangelicznych w poszczególnych wydaniach Postylli katolickiej Wujka i Nowym Testamencie z 1593 r., a także omawia materiał źródłowy dotyczący przedmiotu badań (korespondencja jezuitów, biogramy z epoki).
EN
This article is devoted to Jesuit old prints stored in the special collection of the Hieronim Łopaciński Regional Public Library in Lublin. Old prints consist of Polish prints (from 1573–1773) and foreign prints (from 1574–1773) embossed in European letterpresses and Jesuit printing houses functioning on the territory of the First Polish Republic. The selected examples of Jesuit publishing production shed light on the notable contribution of the Society of Jesus to the development of Western civilisation in the modern era.
RU
Статья посвящена иезуитским старопечатным книгам, хранящимся в фондах Люблинской воеводской публичной библиотеки им. Иеронима Лопацинского. В общий обзор старопечатных книг включены «полоники» (1573–1773 гг.) и зарубежные издания (1574–1773 гг.), оттиснутые в европейских типографиях, а также иезуитских типографиях, функционирующих на территории Речи Посполитой. Избранные примеры издательской продукции иезуитов проливают свет на то, какое значительное влияние Общество Иисуса имело на развитие западной цивилизации в Новое время.
PL
Artykuł poświęcony jest starodrukom jezuickim przechowywanym w zbiorach specjalnych Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie. Ogólny przegląd starodruków obejmuje polonika (z lat 1573–1773) i druki obce (z lat 1574–1773) wytłoczone w typografiach europejskich i drukarniach jezuickich funkcjonujących na terytorium I Rzeczypospolitej. Wybrane przykłady jezuickiej produkcji wydawniczej rzucają światło na znamienny udział Towarzystwa Jezusowego w rozwoju cywilizacji zachodniej w epoce nowożytnej.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.