Search results

1

Wojenne wspomnienia Władysława Reymonta – nieznany rękopis

100%

Pachocki D.

Pamiętnik Literacki

|

2018

|

vol. 109

|

issue 3

165-188

PL

W Archiwum Fundacji Kościuszkowskiej zachował się rękopis Władysława Reymonta. Geneza tego tekstu bezpośrednio wiąże się z dyplomatyczną misją pisarza w USA, dokąd został posłany przez ówczesne Ministerstwo Spraw Zewnętrznych. Do głównych zadań przyszłego noblisty należało promowanie idei odrodzonego państwa wśród Polonii, zabieganie o fundusze na jego odbudowę oraz przekonywanie do reemigracji. Podczas objazdu amerykańskich miast autor "Ziemi obiecanej" wygłosił ponad 30 odczytów. Było to dlań wielkim wysiłkiem nie tylko pod względem organizacyjnyn, ale także zdrowotnym, co dokumentują jego listy do rodziny i znajomych (umieszczone w komentarzach do tekstu). Wspomnienia, prócz opisów okupacyjnej rzeczywistości, zawierają niezwykle plastyczną i wzruszającą relację dotyczącą pierwszych dni po odzyskaniu niepodległości.

EN

The Kosciuszko Foundation Archive treasures a manuscript by Władysław Reymont. Its origin is chiefly connected with the writer’s diplomatic mission in the USA where he was sent by the then Ministry of International Affairs. His main duties of the future Noble Prize winner were promoting the idea of reborn Poland among the Polish émigrés, striving to find funds to rebuild it and inducing the émigrés to repatriation. Touring the American cities, Reymont delivered over 30 speeches, which was great effort to him not only due to organisation but also as far as his health condition are concerned, all of which is well documented in his letters to family and friends (placed in commentaries to the text). The memories, apart from a description of occupation reality, contain an unusually vivid and touching account of the first days after regaining independence.

2

Semantyka przestrzeni sakralnej w twórczości Władysława Stanisława Reymonta

87%

Kielak D.

Studia Bobolanum

|

2021

|

vol. 32

|

issue 1

135-153

EN

The article analyses and interprets the theme of the Catholic temple, present in selected literary works by Władysław Reymont. There has been defined the way this motif functionalized in the discourse on the experience of faith created by the writer, constructed with the help of references to, the characteristic of the epoch, fascination with art and the value of life in its depth and dynamics. By reading the axiology of the Catholic temple established in Reymont’s works – as a space for experiencing thesacrum through the Church – it was also possible to define the writer’s attitude to the idea of Catholic modernism, which, in the perspective of the analyses made, does not fit into the worldview of the Polish Nobel Prize winner.

PL

W artykule zanalizowany i zinterpretowany został motyw katolickiej świątyni obecny w wybranych utworach literackich Władysława Reymonta. Określony został sposób funkcjonalizowania się tego motywu w tworzonym przez pisarza dyskursie na temat doświadczenia wiary, konstruowanym przy pomocy odniesień do właściwej epoce fascynacji sztuką oraz wartością życia w jego głębi i dynamice. Poprzez odczytanie ustanowionej w utworach Reymonta aksjologii katolickiej świątyni – jako przestrzeni doświadczania sacrum za pośrednictwem Kościoła – możliwe stało się również określenie stosunku pisarza do idei modernizmu katolickiego, który w perspektywie dokonanych analiz nie mieści się w horyzoncie światopoglądowym polskiego noblisty.

3

Een vergelijking van De boeren van Władysław Reymont met De vlaschaard van Stijn Streuvels en de receptie van De boeren in Nederland

75%

Włodarczyk J.

Neerlandica Wratislaviensia

|

2017

|

vol. 27

169-183

EN

Władysław Stanisław Reymont and Stijn Streuvels were at the end of the nineteenth and early twentieth centuries among the internationally best known writers of their respective literatures. In 1924 Reymont received the Nobel Prize for Literature, Streuvels has been 13 times nominated for this prize (Dijk, Vaartjes 1993: 10). Both authors are typical representatives of the regional literature but their novels have, however, themes that are reaching beyond the strict focus of this genre. The discussed novels Chłopi (The Peasants) and De vlaschaard (The flaxfield) have been translated into many languages. This article focuses on the reception of Chłopi in the Low Countries and compares the themes of both novels. Despite the different contexts of both novels, there are many similarities between these books, e.g. homesickness, nostalgia for the times which passed away, longing for the old villages. The construction of the literary characters is also similar: the protagonists are outlined simply and straightforwardly.

4

Korale „z kropel krwi nanizane”. „Chłopi” Władysława Reymonta jako studium namiętności

71%

Brzozowska S.

Pamiętnik Literacki

|

2021

|

vol. 112

|

issue 4

131-146

PL

W artykule na plan pierwszy wysuwają się postacie kobiece. Losy powieściowych kobiet najdobitniej odzwierciedlają bowiem opresyjny charakter pierwotnej zbiorowości i bezwzględność natury. Już pierwsze stronice tetralogii – wyjście starej Agaty ze wsi na żebry i sceny zbiorowe w polu – ukazują ludzkie okrucieństwo i ścisłą więź człowieka ze światem przyrody. Centralną postacią powieści jest kobieta-odmieniec, Jagna. W postaci Jagny w nowatorski sposób skontaminował Reymont seksualność z apatią, egocentryzm z brakiem woli przetrwania, co w powiązaniu z zastosowaną w tetralogii symboliką barw naprowadziło autorkę artykułu na ciekawy trop: pokusiła się ona o postawienie tezy, że postać Jagny stanowi młodopolskie echo znaczeń zawartych w miedziorycie Lucasa Cranacha „Melancholia I”, zwanym przez interpretatorów „czerwoną melancholią”. Cranach alegoryzował pożądanie. Jagna jest najpiękniejsza, zamożna i rozwiązła. W powieści jest i uwznioślona, i uprzedmiotowiona. Jej małżeństwo ze starym wdowcem, najbogatszym gospodarzem we wsi, staje się dla niej grobowcem, a dla rodziny Borynów zdarzeniem destabilizującym utrwalony porządek. Po śmierci męża Jagna – postrzegana jako kusicielka – ponownie staje się zagrożeniem dla życia gromady. Nieświadomie wabi zalotników, obojętnie traktuje zazdrosne kobiety. Jest dziewczyną-przynętą. Wieś ukarze Jagnę za jej indywidualizm. Porządek powieści – cykliczność i rytm życia – nasuwa jednak domniemania, że Jagna ponownie zostanie wciągnięta w reguły gromady, ponieważ w patriarchalnej społeczności młoda kobieta nie może być niczyja. Ciało kobiety niczyjej zawsze będzie przedmiotem podboju, a warunkiem przetrwania jest przystosowanie. W swoim artykule autorka podkreśliła fakt, że to kobiety są najbardziej zawziętymi strażniczkami patriarchalnego porządku, ich bezwzględne działania wobec Jagny wpisują się wręcz w ponadetyczny porządek natury.

EN

The foreground of the paper is occupied by female figures. The lives of the novel’s women most vividly mirror the oppressive character of primeval community and ruthlessness of nature. As early as on the first pages of the tetralogy we read about old Agata’s leaving the village to beg her bread and get a picture of the collective scenes on the field—either of them presenting human cruelty and the bond between a man and natural world. Jagna, a changeling woman, is the central figure in the story. In this character Reymont in an innovative way mingles sexuality with apathy, egocentrism with the lack of will to survive. All that, linked to the colour symbolism used in theatrology, lead the author of the present paper to an interesting trope, namely the thesis that the figure of Jagna features Young Poland’s echo of the meanings included into Lucas Carnach the Elder’s „Melancholy I” that interpreters refer to as ‘red melancholy.’ Carnach allegorised desire. Jagna is most handsome, wealthy and dissolute. The novel sublimates and objectifies this heroine. Her marriage to an old widower, most propertied peasant in the village, becomes for her a tomb, and for the Boryna family a situation that destabilises the fixed order. Jagna, after his husband’s death, seen as a temptress, once again becomes a threat to the life of the group. She unknowingly lures suitors and remains indifferent to jealous women. She becomes a bait-woman. The villagers punish her for her individualism. The novel’s order—cyclicity and life rhythm—allows to presume that Jagna will regain her place in the group and its rules as a young woman in a patriarchal society cannot belong to anyone. Anyone’s woman body will always be a subject of conquest, and adaptation is a condition of survival. The author of the paper stresses the fact that women are most determined guardians of patriarchal order, and their cruel actions towards Jagna clearly stick to supraethical order of nature.

5

Relacje autorów z wydawcami w drugiej połowie XIX w. na przykładzie korespondencji z firmą wydawniczą Gebethner & Wolff

62%

Seroka K., Święćkowska T.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2017

|

issue 11

135-154

EN

The Gebethner & Wolff company established in November 1857 was one of the biggest bookstores and publishing houses in Poland at the turn of 20th century. The company rendered its services to the most prominent writers of its times, among others: Józef Ignacy Kraszewski, Eliza Orzeszkowa and Władysław Reymont. The article aimed at presenting the history of the company from the perspective of its complex relationships with the authors. The issues of author’s creative autonomy, the publisher’s commercial approach to literature and professional fees were discussed. The presented research was based on the analysis of the correspondence between the authors and Gebethner & Wolff publishing house and it covered the period up till 1905.

6

Muzyczne aspekty pieszej pielgrzymki Władysława Reymonta na Jasną Górę

62%

Śnieżek B.

Muzyka

|

2019

|

vol. 64

|

issue 2

89-102

EN

For the centenary of the Kosciuszko Uprising, on 5th May 1894, Władysław Reymont, then a 27-year-old beginner writer, joined a pilgrimage from Warsaw’s Praga district to Jasna Góra. His aim was to write a report on the pilgrimage for Tygodnik Ilustrowany weekly. First published in instalments and later as his book debut (A Pilgrimage to Jasna Góra. Impressions and Images, Warsaw 1895), it was favourably received by the critics and earned the young writer some recognition. Reymont’s ethnographic account of the journey to Jasna Góra is a model example of what van Gennep calls the liminal phase of a rite of passage, and of Turner’s communitas. The book also contests some types of discourse and attitudes (Eade, Sallnow), frequently reflected in the musical activity of the pilgrims. By describing the song and music, the author presents both the moods of his journey companions and his own. His text abounds in descriptions of music events, such as meeting a wondering beggar-singer, the May devotions to the Blessed Virgin Mary, as well as a holy mass on Jasna Góra. Reymont’s report also describes the audiosphere of late 19th-century pilgrimages. The author characterises (in a literary fashion) all the sounds and noises that he discovered in the changing soundscape during his journey. He also describes the soundscape of the travelling company itself, on the move and in periods of rest. Group singing allowed the pilgrims from Praga to domesticate the liminal phase of the pilgrim rite, marked by suffering, and make the journey situation familiar as well. Reymont’s Pilgrimage to Jasna Góra demonstrates the writer’s sensitivity to music. He later introduced musical topics in his novels The Peasants and Ferments, while the experience of a pilgrimage recurs in The Peasants as well and in the novelette Mother.

PL

W setną rocznicę insurekcji kościuszkowskiej, 5 maja 1894 roku, dwudziestosiedmioletni, początkujący pisarz, Władysław Reymont, wyruszył wraz grupą pielgrzymkową z warszawskiej Pragi na Jasną Górę w celu napisania reportażu z pielgrzymki do „Tygodnika Ilustrowanego”. Dzieło najpierw opublikowane w odcinkach, następnie jako debiut książkowy (Pielgrzymka do Jasnej Góry. Wrażenia i obrazy, Warszawa 1895) zyskało przychylność krytyków i przyniosło młodemu literatowi rozpoznawalność. Etnograficzny zapis drogi Reymonta na Jasną Górę jest modelowym przykładem fazy liminalnej obrzędu przejścia według van Gennepa oraz Turnerowskiej communitas. Nie brak w nim również świadectw kontestowania niektórych dyskursów i postaw (Eade, Sallnow). Postawy te często ujawniają się w zachowaniach muzycznych pielgrzymów. Ponadto poprzez opisy śpiewu i muzyki autor Pielgrzymki dokumentuje zarówno nastroje kompanii pielgrzymkowej, jak i swoje własne. Jego relacje obfitują także w omówienia wydarzeń muzycznych, takich jak: spotkanie śpiewającego dziada, nabożeństwo majowe, msza na Jasnej Górze. W Reymontowskim reportażu znalazło się również miejsce na opis audiosfery pielgrzymowania z końca XIX wieku. Pisarz na sposób literacki scharakteryzował wszelkie dźwięki, brzmienia i szmery dostrzeżone w zmieniającym się krajobrazie dźwiękowym. Ukazał też pejzaż dźwiękowy samej kompanii, zarówno podczas drogi, jak i w czasie odpoczynku. Poprzez wspólny śpiew grupa z warszawskiej Pragi oswaja naznaczoną cierpieniem fazę liminalną rytuału pielgrzymki, jak również udomowia wędrówkę. Pielgrzymka do Jasnej Góry jest świadectwem wrażliwości muzycznej Reymonta. Wątki muzyczne podjął później w powieściach Chłopi i Fermenty. Do doświadczenia pielgrzymki odwołał się natomiast w Chłopach i noweli Matka.

Refine search results

2 Pamiętnik Literacki

1 Muzyka

1 Neerlandica Wratislaviensia

1 Studia Bobolanum

1 Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

1 Brzozowska S.

1 Kielak D.

1 Pachocki D.

1 Seroka K.

1 Włodarczyk J.

1 Śnieżek B.

1 Święćkowska T.

2 2021

1 2019