Search results

1

Zagadnienie obecności Chrystusa w Wieczerzy Pańskiej w publikacjach Światowej Federacji Luterańskiej

100%

Sojka J.

Rocznik Teologiczny

|

2015

|

vol. 57

|

issue 2

203-244

PL

Artykuł „Zagadnienie obecności Chrystusa w Wieczerzy Pańskiej w publikacjach Światowej Federacji Luterańskiej” prezentuje, jak w latach 1947-2010, tj. od I Zgromadzenia Ogólnego w Lund po XI Zgromadzenie Ogólne w Suttgarcie, publikacje tej największej światowej organizacji zrzeszającej Kościoły luterańskie odnoszą się do kluczowego motywu luterańskiej nauki o Wieczerzy Pańskiej. Temat ten był przedmiotem szczególnego zainteresowania w czasie dwóch pierwszych Zgromadzeń Ogólnych (Lund, Hanower). W rozważaniach o obecności Chrystusa w Wieczerzy Pańskiej na przestrzeni badanego okresu można wyróżnić następujące motywy: kategoria „Słowa” (w tym w kontekście liturgicznym i pneumatologicznym), relacja ciała i krwi Chrystusa do elementów sakramentu, a także konteksty eklezjologiczny (w tym praktyczny: misji i diakonii) oraz eschatologiczny.

EN

The article „Question of presence of Christ in Lord`s Supper in LWF-Publications” presents how in the years 1947-2010, i.e. since the I General Assembly in Lund until the XI General Assembly in Stuttgart the publications of the world’s biggest Lutheran churches’ association refer to the key motive of Lutheran doctrine on Lord`s Supper. This subject was of special interest to the first two General Assemblies (Lund, Hanover). In the reflection on the presence of Christ in Lord`s Supper in the period presented here, the following motives can be distinguished: category of „Word” (including liturgical and pneumatological contexts), relationship of the body and blood of Jesus Christ to the sacrament’s elements, as well as ecclesiological (including practical: Mission and Diaconia) and eschatological contexts.

2

Wpływ koncepcji obecności Jezusa w Eucharystii na kształtowanie się nauki reformatorów o Wieczerzy Pańskiej

84%

Ławik D.

Studia Gdańskie

|

2019

|

issue 44

131-143

PL

We współczesnym świecie zauważamy wiele odłamów jednej religii. Tak jest i z Chrześcijaństwem, gdzie na przestrzeni wieków pojawiło się wiele jego denominacji. Największymi wydarzeniami z tym związanymi była Schizma Wschodnia (1054) oraz Reformacja XVI wieku. Jednym z najważniejszych tematów podejmowanych w dialogu międzywyznaniowym jest interpretacja misterium Eucharystii. Protestantyzm, to pewien dynamizm i ruch wypowiadający się w historycznych przemianach teologicznego myślenia, a w konsekwencji praktyki kościelnej. Niniejszy tekst dotyczy nauki na temat obecności Jezusa Chrystusa w Wieczerzy Pańskiej w Kościołach luterańskim i reformowanym. Wypowiedzi Reformatorów zawarte w Księgach symbolicznych i wyznaniowych tychże Kościołów pokazują, iż nawiązywali oni w swej nauce do konepcji przedreformacyjnych. U. Zwingli odwoływał się do koncepcji sakramentalnej nawiązującej do Tertuliana, natomiast M. Luter zwalczając jego teorię minimalistyczą, jak uważał, ku koncepcji realistycznej, reprezentowanej wcześniej przez Berengariusza. Artykuł także zwraca uwagę na to, jakie konsekwencje na stanowisko wobec transsubstancjacji ma nauka na temat obecności Chrystusa w Wieczerzy Pańskiej Reformatorów ( np. koncepcja współobecności).

EN

In the contemporary world we can observe many branches of the same religion. This is also true of Christianity, with the many denominations created over the centuries. The most important events were the Great Easter Schism (1054) and the Reformation (XVI c.). One of the most important questions taken up in inter-confessional dialogue is the interpretation of the mystery of the Eucharist. Protestantism is a certain dynamism and a movement which expresses itself in historical changes in theological understanding and in consequence in the Church’s experience. This article concerns teaching on the presence of Jesus Christ in the Last Supper in the Lutheran and Reformed Churches. The pronouncements of the reformers contained in Symbolic and Confession Books of these Churches show us that they referred in their teaching to pre-reformation conceptions. Zwingli referred to the sacramental conception connected with Tertulian teaching; while Luther, who opposed what he considered this minimalist theory, turned in his teaching to the realistic conception represented before him by Berengarius. This article also focuses on the consequences that the Reformers’ teaching on the presence of Christ in the Last Supper (for example the concept of co-presence) has on their view of transsubstantiation

3

Dwa typy reformacyjnych liturgii Wieczerzy Polskiej

84%

Worbs M.

Studia Oecumenica

|

2021

|

vol. 21

151-164

EN

At the outset of the article, selected tendencies and phenomena encountered in the piety of the late Middle Ages – which directly or indirectly influenced the shaping of the liturgical life of the Reformation period – were briefly presented. Next, in the core part of the paper, two basic types of the Lord’s Supper liturgy, which were formed in the first years of the Reformation, were discussed: these are the so-called ‘Mass’ and ‘Upper German’ types. The genesis, the formation process and structure of the most significant prototypes of the Supper liturgy are presented without a detailed analysis of numerous rites modelled based on them. The final part of the article generally characterises the Reformation liturgies of the Lord’s Supper with an indication of their vital differences and similarities.

PL

W artykule najpierw zostały krótko ukazane wybrane tendencje i fenomeny, spotykane w pobożności późnego średniowiecza, które pośrednio lub bezpośrednio wpłynęły na kształtowanie się życia liturgicznego reformacji. Następnie w głównej części przedłożenia omówiono dwa zasadnicze typy liturgii Wieczerzy Pańskiej, które ukonstytuowały się w pierwszych latach reformacji: tzw. typ mszalny oraz tzw. typ górnoniemiecki. Przedstawiono genezę, proces kształtowania się i strukturę najważniejszych prototypów liturgii Wieczerzy bez szczegółowego analizowania licznych obrządków na nich wzorowanych. W końcowej części artykułu reformacyjne liturgie Wieczerzy Pańskiej zostały w ogólny sposób scharakteryzowane ze wskazaniem na ich istotne różnice i podobieństwa.

4

Ulrich Zwingli und die Reformation in der Schweiz

84%

Nowak J.

Studia Oecumenica

|

2017

|

vol. 17

209-220

EN

Ulrich Zwingli was born on 1st January 1484 in Wildhaus. He studied in Vienna and Basel. After a few months of theological study was ordained a priest in 1506, and took over the parish community in Glarus, where he stayed until 1516. From 1516 to 1518 he was a priest in the Pilgrimage Centre in Einsiedeln. In December 1518 he was appointed to Zurich. Zwingli’s reformation activity in Zurich revealed in 1520 as preaching activity, theological disputes and removal worship objects from the churches as well as the Lord’s Supper celebration associated with two symbols since 1525. The theological disputation with Luther in 1529 in Marburg, who recognised those changes in the Church as a new dogmatic and disciplinary order, showed to Zwingli his own reformation. It was more radical and dynamic, developing and eliminating the authority of theology. These views became the basis and the content of the First Helvetian Confession of Faith from 1536 laid by Zwingli’s successor H. Bullinger.

PL

Ulrich Zwingli urodził się 1 stycznia 1484 r. w Wildhaus. Studiował w Wiedniu i Bazylei. Po paru miesiącach studium teologicznego przyjął w roku 1506 święcenia kapłańskie i przejął wspólnotę parafialną w Glarus, gdzie przebywał do roku 1516. W latach 1516 –1518 był duszpasterzem w centrum pielgrzymkowym w Einsiedeln. W grudniu 1518 r. został powołany do Zurychu. Reformacyjna działalność Zwingliego w Zurychu przejawia się od 1520 r. w działalności kaznodziejskiej, w dysputach teologicznych i usuwaniu z kościołów przedmiotów kultu oraz w sprawowaniu od 1525 r. Wieczerzy Pańskiej pod dwoma postaciami. W dyspucie teologicznej w 1529 r. w Marburgu z Lutrem, który dokonane w Kościele zmiany uznał za nowy porządek dogmatyczny i dyscyplinarny, ukazał Zwingli własny nurt reformacyjny, bardziej radykalny, dynamiczny, rozwojowy i eliminujący autorytet teologii. Poglądy te stały się podstawą treści ułożonego przez jego następcę, H. Bullingera, pierwszego Helweckiego Wyznania Wiary z 1536 r.

5

Problem pierwszego dopuszczenia do Wieczerzy Pańskiej w dyskusji na forum Światowej Federacji Luterańskiej z lat 1947-2010

84%

Sojka J.

Studia Gdańskie

|

2015

|

issue 36

95-109

PL

W artykule pt. „Problem pierwszego dopuszczenia do Wieczerzy Pańskiej w dyskusji na forum Światowej Federacji Luterańskiej z lat 1947-2010” omówiono dwa zasadnicze wątki dotyczące pierwszego dopuszczenia do Sakramentu Ołtarza. Chodzi o powiązanie tego aktu z konfirmacją oraz o wiek przystępujących po raz pierwszy do Stołu Pańskiego, także w przypadku, gdyby akt ten oddzielono od konfirmacji. Teologiczna argumentacja podnoszona w programach studyjnych dotyczących konfirmacji oraz nabożeństwa, odwołująca się głównie do ogólnych warunków dopuszczenia do Wieczerzy Pańskiej (przyjęcia chrztu i rozróżniania Ciała i Krwi Pańskiej), szła w kierunku postulatu rozłączenia konfirmacji i aktu pierwszego dopuszczenia do Wieczerzy Pańskiej, przy obniżeniu wieku tego ostatniego. Jak pokazują programy studyjne z lat 80. i 90. XX w. postulaty te nie znalazły szerokiego zastosowania w praktyce Kościołów luterańskich zrzeszonych w Federacji.

EN

The article describes two essential threads in the discussion within the biggest international organisation of the Lutheran churches on the subject of first admission to holy communion. The discussion focuses on connecting this act with confirmation, as well as on the age of first admission to holy communion and whether this admission was to be separated from the rite of confirmation. The theological arguments raised in the study programme concerning confirmation and worship, referring mainly to the general conditions of admission to holy communion (baptism and the ability to distinguish the Lord’s body and blood), inclined towards a call to separate confirmation from the first admission to holy communion, as well as to lower the age of the latter. As the study programmes from the 80s and 90s show, the call did not find a wider application in the practice of the Lutheran churches, members of the Federation.

6

Zagadnienie gościnności eucharystycznej w dialogu ekumenicznym a dokument „La Cena del Signore”

67%

Wawrzyńczak S.

Studia Elbląskie

|

2023

|

vol. 24

219-232

EN

This article is a presentation of the issue of Eucharistic hospitality in the ecumenical dialogue of the Catholic Church with the Churches and ecclesial communities with reference to the text ‘La Cena del Signore’ (2019), which is an ecumenical appeal by two Italian theologians for an open Eucharistic communion practised on the basis of baptism. The themes addressed are highly topical in contemporary ecumenical dialogue. Based on the documents of the Church and the Leuenburg Concordia, a Catholic and Protestant treatment of the issue is first presented, followed by a discussion and critique of the text. The whole leads to the conclusion that, although there is a desire for such unity among Christians, manifesting it at the Eucharistic table is currently impossible in the light of Catholic theology.

PL

Artykuł stanowi prezentację zagadnienia gościnności eucharystycznej w dialogu ekumenicznym Kościoła katolickiego z kościołami i wspólnotami eklezjalnymi w odniesieniu do tekstu „La Cena del Signore” (2019), który jest ekumenicznym apelem dwóch włoskich teologów o otwartą komunię eucharystyczną, praktykowaną na bazie chrztu. Poruszane tematy są bardzo aktualne we współczesnym dialogu ekumenicznym. Opierając się na dokumentach Kościoła i Konkordii Leuenberskiej, prezentuje się najpierw katolickie i protestanckie ujęcie zagadnienia, by następnie dokonać omówienia i krytyki tekstu. Całość prowadzi do wniosku, że chociaż pośród chrześcijan istnieje pragnienie takiej jedności, jej zamanifestowanie przy stole eucharystycznym jest w świetle katolickiej teologii obecnie niemożliwe.

7

Wieczerza Pańska – „pamiątka” Chrystusowej męki, śmierci i zmartwychwstania jako ekspiacyjnej Ofiary „za wielu” i Ofiary Nowego Przymierza (1 Kor 11,23-27; Łk 22,19-20)

67%

Witczyk H.

The Biblical Annals

|

2018

|

vol. 8

|

issue 4

545-565

EN

Research on the role of oral tradition (orality) in the process of Gospel and Pauline letters composition provides a basis for the synchronic reading of the traditions on the Last Supper (Matt 26:26-29; Mark 14:22-24; Luke 22:14-14-20; 1 Cor 11:23-26). The author, taking into consideration the data contained in the mentioned textual traditions, seeks an answer to the question of what Jesus recommended to his disciples in the Cenacle by saying: “Do this in remembrance of me” (Luke 22:19; 1 Cor 11:24). The author enters into a polemic with the latest theories according to which Jesus intended to celebrate the Last Supper as a “covenant sacrifice”, precisely speaking a “feast of covenant”. Through the analysis of the formulas pronounced over bread and wine, which take into consideration the texts on the suffering and death of Jahwe’s Servant (Isa 53), the author seeks to demonstrate that Jesus applied to his death the sense of the sacrifice of expiation which also establishes the New Covenant. To interpret the formulas only in light of “covenant sacrifice/feast” means to radically diminish the meaning of the prophetic words and gestures of Jesus from the Last Supper.

8

Warunki dopuszczenia do Sakramentu Ołtarza w refleksji Światowej Federacji Luterańskiej z lat 1947-2010

59%

Sojka J.

Rocznik Teologiczny

|

2016

|

vol. 58

|

issue 1

59-74

PL

Artykuł „Warunki dopuszczenia do Wieczerzy Pańskiej w refleksji Światowej Federacji Luterańskiej z lat 1947-2010” przedstawia jak przebiegała dyskusja nad wymogami, których spełnienie było wymagane dla dopuszczenia do Wieczerzy Pańskiej na forum największej międzynarodowej organizacji zrzeszającej Kościoły luterańskie – Światowej Federacji Luterańskiej. Zidentyfikowano trzy warunki, których spełnienie było wymagane dla dopuszczenia do Stołu Pańskiego: 1. przyjęcie chrztu, 2. rozróżnianie ciała i krwi Pańskiej oraz wyznanie wiary, 3. spowiedź. Dwa pierwsze spotkały się z powszechnym uznaniem, ostatni był w dyskusji kwestionowany. Omówienie w artykule uzupełnia przedstawienie dyskusji na temat form dyscypliny kościelnej.

DE

Der Artikel „Bedingungen der Zulassung zum Abendmahl in der Reflexion des Lutherischen Weltbunds aus den Jahren 1947-2010” präsentiert, wie die Diskussion über den Anforderungen, die für die Zulassung zum Abendmahl erfüllt werden mussten, in der größten internationalen Organisation der lutherischen Kirchen – Lutherische Weltbund – verlief. Drei Bedingungen, unter dessen die Zulassung zum Abendmahl möglich wäre, wurden identifiziert: 1. Annahme von Taufe, 2. Unterscheidung von Christi Leich und Blut, sowie Bekenntnis des Glaubens, 3. Beichte. Die ersten zwei wurden allgemein akzeptiert, die letzte wurde in einer Diskussion in Frage gestellt. Die Besprechung im Artikel wurde mit der Vorstellung der Diskussion über den Formen von Kirchenzucht ergänzt.

EN

The article "Conditions of Admittance to the Lord's Supper in the reflexion of the Lutheran World Federation in 1947-2010" presents the course of the discussion on requirements, which need to be fulfilled for admittance to the Lord's Supper in the biggest international organisation of Lutheran Churches - Lutheran World Federation. Three conditions were identified, which had to be fulfilled for a person to be admitted to the Lord's Table: 1. receiving baptism, 2. being able to distinguish between Lord's body and blood, and confession of faith, 3. confession. The first two have met with universal recognition, the last one was questioned in the discussion. The article's report is completed by a presentation of the discussion regarding forms of church discipline.

Refine search results

2 Rocznik Teologiczny

2 Studia Gdańskie

2 Studia Oecumenica

1 Studia Elbląskie

1 The Biblical Annals

3 Sojka J.

1 Nowak J.

1 Wawrzyńczak S.

1 Witczyk H.

1 Worbs M.

1 Ławik D.

1 2023

1 2021

1 2019

1 2018

1 2017

1 2016

2 2015

Zagadnienie obecności Chrystusa w Wieczerzy Pańskiej w publikacjach Światowej Federacji Luterańskiej

Wpływ koncepcji obecności Jezusa w Eucharystii na kształtowanie się nauki reformatorów o Wieczerzy Pańskiej

Dwa typy reformacyjnych liturgii Wieczerzy Polskiej

Ulrich Zwingli und die Reformation in der Schweiz

Problem pierwszego dopuszczenia do Wieczerzy Pańskiej w dyskusji na forum Światowej Federacji Luterańskiej z lat 1947-2010

Zagadnienie gościnności eucharystycznej w dialogu ekumenicznym a dokument „La Cena del Signore”

Wieczerza Pańska – „pamiątka” Chrystusowej męki, śmierci i zmartwychwstania jako ekspiacyjnej Ofiary „za wielu” i Ofiary Nowego Przymierza (1 Kor 11,23-27; Łk 22,19-20)

Warunki dopuszczenia do Sakramentu Ołtarza w refleksji Światowej Federacji Luterańskiej z lat 1947-2010